درخواست مشاوره رایگان
رادیوگرافی نوعی تصویربرداری است که از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویری از استخوان ها و بافت های نرم استفاده می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد کاربرد رادیوگرافی، عوارض و خطرات آن و نحوه انجام آن برای بزرگسالان و کودکان ارائه می شود.
رادیوگرافی، یکی از روش های تصویربرداری سریع و بدون درد است که تصاویری از ساختارهای داخل بدن (به ویژه استخوان ها) ارائه می دهد.
در رادیوگرافی، پرتوهای اشعه ایکس به بدن تابانده شده و از آن عبور می کنند. این پرتوها بسته به چگالی ماده ای که از آن عبور می کنند به مقدار متفاوتی، جذب می شوند. مواد متراکم مانند استخوان و فلز در رادیوگرافی به رنگ سفید، هوای موجود در ریه ها به صورت سیاه و چربی و ماهیچه هم به صورت سایه های خاکستری ظاهر می شوند.
برای برخی از انواع آزمایش های رادیوگرافی، یک ماده کنتراست (مانند ید یا باریم) در بدن قرار داده می شود تا جزئیات بیشتری از تصاویر به دست آید.
فناوری رادیوگرافی برای بررسی بسیاری از قسمت های بدن استفاده می شود.
برخی از مردم نگران این موضوع هستند که رادیوگرافی ایمن نباشد. این به این دلیل است که قرار گرفتن در معرض تابش می تواند باعث تغییرات سلولی شود که ممکن است منجر به سرطان شود. مقدار تابشی که فرد در طول عکس برداری با رادیوگرافی در معرض آن قرار می گیرد به بافت یا اندام مورد بررسی، بستگی دارد. حساسیت به اشعه بستگی به سن دارد و کودکان، حساس تر از بزرگسالان هستند.
با این حال، به طور کلی، قرار گرفتن در معرض تابش رادیوگرافی، کوتاه مدت بوده و مزایای آن، بسیار بیشتر از خطراتش می باشد.
با این وجود چنانچه باردار هستید یا شک به بارداری دارید، قبل از انجام عکس برداری با رادیوگرافی به پزشک خود، اطلاع دهید. اگرچه رادیوگرافی تشخیصی، خطر کمی برای جنین دارد اما گاهی اوقات، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد آزمایش های تصویربرداری دیگری مانند سونوگرافی تجویز کند.
تزریق ماده حاجب در برخی از افراد می تواند عوارض جانبی مانند موارد زیر را ایجاد کند:
به ندرت، واکنش های شدید از جمله موارد زیر، به یک ماده حاجب رخ می دهد:
انواع رادیوگرافی به آماده سازی های متفاوتی نیاز دارند.
به طور کلی پوشش هر قسمتی از بدن که باید از آن تصویربرداری شود، می بایست درآورده شود. بسته به اینکه کدام ناحیه تحت رادیوگرافی قرار می گیرد، می توان در حین تصویربرداری، یک گان پوشید. همچنین ممکن است از بیمار خواسته شود که زیورآلات، عینک و هرگونه شیء فلزی که در ناحیه تحت عکس برداری قرار دارد را خارج کند، زیرا ممکن است در عکس رادیوگرافی ظاهر شده و گمراه کننده باشند.
قبل از انجام برخی از انواع رادیوگرافی، مایعی به نام ماده کنتراست به بیمار داده می شود. ماده کنتراست، مانند باریم و ید، به ترسیم منطقه خاصی از بدن در تصویر رادیوگرافی کمک می کنند. ماده حاجب می تواند به صورت تزریقی، خوراکی یا تنقیه وارد بدن شود.
رادیوگرافی در مطب های پزشکی، مطب دندان پزشکان، اورژانس ها و بیمارستان ها انجام می شود. این دستگاه، سطح ایمنی از پرتوها را تولید می کند که از بدن عبور کرده و تصویری را روی یک صفحه ثبت می نمایند.
یک تکنسین، در طول تصویربرداری، بدن را در موقعیت مناسبی برای تصویربرداری قرار می دهد. ممکن است از بالش ها یا کیسه های شن برای کمک به حفظ وضعیت بدن بیمار استفاده شود. در طول رادیوگرافی، بدن باید ثابت بوده و حتی در صورت لزوم نفس حبس می شود تا تصویر تار نشود.
یک عکس برداری ساده معمولاً تنها چند دقیقه طول می کشد؛ اما روش های پیچیده تر مانند مواردی که از ماده حاجب استفاده می شود، مدت زمان بیشتری طول خواهد کشید.
چنانچه کودکی خردسال، نیاز به رادیوگرافی داشته باشد ممکن است از ابزارهای مختلفی برای بی حرکت نگه داشتن او استفاده شود. این ابزارها، هیچ گونه آسیبی به کودک نمی رساند، بلکه از نیاز به تکرار مجدد تصویربرداری که ممکن است در صورت حرکت کودک در طول قرار گرفتن در معرض رادیوگرافی ضروری باشد، جلوگیری می نمایند.
ممکن است به شما اجازه داده شود که در طول تصویربرداری در کنار فرزندتان بمانید. چنانچه در طول رادیوگرافی، در اتاق بمانید احتمالاً از شما خواسته می شود که یک پیش بند سربی بپوشید تا از قرار گرفتن در معرض غیر ضروری رادیوگرافی جلوگیری شود.
پس از رادیوگرافی، عموماً می توانید فعالیت های معمول خود را از سر بگیرید. رادیوگرافی معمولاً عوارض جانبی ندارد. با این حال، اگر قبل از رادیوگرافی به شما ماده حاجب داده شده است، مایعات زیادی بنوشید تا آن را زودتر دفع کنید. همچنین اگر درد، تورم یا قرمزی در محل تزریق داشتید با پزشک خود، تماس بگیرید. از کادر درمانی خود در مورد سایر علائمی که باید مراقب آنها باشید بپرسید.
رادیوگرافی به صورت دیجیتالی در رایانه ذخیره می شود و در عرض چند دقیقه می توان آن را روی صفحه چاپ کرد. یک رادیولوژیست معمولاً نتایج را مشاهده و تفسیر می کند و گزارشی را برای پزشک، ارسال می کند. پزشک نیز نتایج را برای شما توضیح می دهد. در مواقع اضطراری، نتایج رادیوگرافی شما در عرض چند دقیقه در دسترس پزشک قرار خواهد گرفت.
