پانوبینوستات (نام تجاری: فاریداک)، از داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی سرطان است که در درمان مالتیپل میلوما کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف پانوبینوستات، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: پانوبینوستات
نام تجاری: فاریداک
از داروی پانوبینوستات (Panobinostat) در درمان مالتیپل میلوما استفاده می شود. این دارو باعث کاهش یا توقف رشد سلول های سرطانی می شود.
کپسول خوراکی (10 میلی گرم؛ 15 میلی گرم؛ 20 میلی گرم)
پیش از هر بار مصرف دارو راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
داروی پانوبینوستات باید یک بار در روز و به مدت 3 دوز در هفته و در 2 هفته اول، سپس به مدت 1 هفته قطع می شود به صورت خوراکی و طبق دستور پزشک، همراه با غذا یا بدون غذا مصرف گردد. این یک دوره درمانی است و طبق دستور پزشک، مصرف دارو را از این طریق ادامه دهید. کپسول ها را با یک فنجان آب کامل ببلعید. کپسول ها را خرد نکنید، نجوید و باز نکنید. اگر بعد از مصرف دارو استفراغ کردید، آن روز دوز دیگری از دارو را مصرف نکنید. دوز بعدی را در زمان معمول مصرف کنید.
از تماس پودر موجود در کپسول با پوست یا چشم خودداری کنید. اگر پودر با پوست تماس داشت، محل را با آب و صابون بشویید. اگر پودر وارد چشم شد، چشم ها را با آب فراوان بشویید.
دوز مصرفی بر اساس شرایط پزشکی، آزمایشات آزمایشگاهی، پاسخ به درمان و سایر داروهایی است که ممکن است مصرف کنید.
حتماً تمام محصولات مورد استفاده خود (از جمله داروهای تجویز شده، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک و پزشک داروخانه خود بگویید. در صورت بروز عوارض جانبی، پزشک ممکن است برای مدتی داروی شما را قطع کند. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود صحبت کنید.
در هنگام مصرف داروی پانوبینوستات از خوردن گریپ فروت، میوه ستاره ای، انار یا نوشیدن آب گریپ فروت یا انار خودداری کنید، مگر اینکه پزشک یا پزشک داروخانه گفته باشد که این کار را با خیال راحت انجام می دهید. مصرف این میوه ها همراه با پانوبینوستات احتمال عوارض جانبی دارو را افزایش دهند. از دکتر یا داروساز خود برای جزئیات بیشتر بپرسید.
بشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را در هر روز در یک زمان خاص در تقویم مشخص کرده و مصرف کنید.
از افزایش دوز مصرفی دارو و یا استفاده بیشتر و یا طولانی تر از زمان تجویز شده خوداری کنید؛ زیرا باعث بهبود سریعتر وضعیت شما نخواهد شد و خطر ابتلا به عوارض جانبی افزایش خواهد داد.
از آنجا که پانوبینوستات از طریق پوست و ریه ها قابل جذب است و ممکن است به جنین آسیب برساند، زنانی که باردار هستند یا ممکن است باردار شوند نباید این دارو را لمس کنند یا پودر کپسول ها را تنفس کنند.
حالت تهوع، استفراغ، خستگی، کاهش اشتها، اسهال، کاهش وزن، تورم دست و مچ پا و یا ضعف می تواند از عوارض مصرف پانوبینوستات باشد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
در برخی موارد، پزشک ممکن است برای جلوگیری یا تسکین حالت تهوع و استفراغ دارو تجویز کند. خوردن چندین وعده غذایی کوچک یا فعالیت محدود ممکن است به کاهش برخی از این اثرات کمک کند.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف پانوبینوستات، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
استفراغ مداوم و اسهال ممکن است منجر به کاهش جدی آب بدن (کمبود آب) و یا مواد معدنی خون شود. در صورت مشاهده علائم کم آبی بدن، مانند کاهش ادرار غیرمعمول، خشکی دهان و تشنگی غیرمعمول، ضربان قلب سریع، یا سرگیجه و سبکی سر، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید.
مصرف پانوبینوستات به ندرت ممکن است باعث بیماری جدی کبد شود. در صورت مشاهده علائم آسیب کبدی، از جمله: حالت تهوع و استفراغ مداوم، زردی چشم و پوست، ادرار تیره، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
داروی پانوبینوستات عملکرد مغز استخوان را کاهش می دهد، این ممکن است منجر به تعداد کم سلول های خونی مانند سلول های قرمز، سلول های سفید و پلاکت ها شود. این اثر می تواند باعث کم خونی، کاهش توانایی بدن در مبارزه با عفونت یا کبودی و خونریزی آسان شود.
در صورت بروز هر یک از علائم زیر: خستگی غیرمعمول، رنگ پریدگی پوست، علائم عفونت (مانند تب، لرز، گلودرد مداوم، سرفه، تنگی نفس)، کبودی و خونریزی آسان، ادرار صورتی و خونی، مدفوع سیاه و خونی، استفراغ حاوی خون یا شبیه تفاله قهوه و سرفه کردن خون را فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت مشاهده علائم بسیار جدی خونریزی، از جمله: سردرد شدید و مداوم، اشکال در صحبت کردن و گیجی، فوراً به کمک پزشک مراجعه کنید.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید و دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی پانوبینوستات را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف داروی پانوبینوستات، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: بیماری کبدی، بیماری قلبی (مانند درد قفسه سینه، حمله قلبی)، عفونت فعلی و اخیر، اسهال مکرر، مشکلات خونریزی، اختلالات خونی مطلع سازید.
داروی پانوبینوستات ممکن است شرایطی ایجاد کند که بر ریتم قلب تأثیر بگذارد (طولانی شدن QT). طولانی شدن QT به ندرت می تواند باعث ضربان قلب سریع و نامنظم جدی و سایر علائم (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) شود که بلافاصله به مراقبت پزشکی نیاز دارد.
اگر شرایط پزشکی خاصی داشته باشید یا داروهای دیگری مصرف می کنید که ممکن است باعث طولانی شدن زمان QT شود، خطر طولانی شدن QT ممکن است افزایش یابد. قبل از مصرف پانوبینوستات، تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک خود بگویید و در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر: برخی مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، ضربان قلب آهسته، طولانی شدن QT در EKG)، سابقه خانوادگی مشکلات قلبی خاص (QT) طولانی شدن در EKG و مرگ ناگهانی قلب پزشک خود را مطلع سازید.
سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز ممکن است خطر طولانی شدن QT را افزایش دهد. این خطر ممکن است در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند داروهای ادرار آور و "قرص های آب") یا داشتن شرایطی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ افزایش یابد. با پزشک خود در مورد استفاده بی خطر دارو صحبت کنید.
مصرف داروی پانوبینوستات می تواند شما را در معرض ابتلا به عفونت قرار دهد یا ممکن است عفونت های فعلی را بدتر کند؛ بنابراین، برای جلوگیری از شیوع عفونت، دستان خود را به خوبی بشویید. از تماس با افرادی که ممکن است به عفونت های دیگر آلوده باشند (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید. اگر در معرض عفونت یا جزئیات بیشتر هستید با پزشک خود مشورت کنید.
بدون موافقت پزشک خود واکسیناسیون انجام ندهید. از تماس با افرادی که اخیراً واکسن های زنده دریافت کرده اند (مانند واکسن آنفولانزا که از طریق بینی استنشاق می شود) خودداری کنید.
برای کاهش احتمال بریدگی، کوفتگی یا آسیب دیدگی، هنگام کار با اشیای تیز مانند تیغ و ناخن گیر احتیاط کنید و از انجام فعالیت هایی مانند ورزش های پربرخورد خودداری کنید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی پانوبینوستات، به ویژه اسهال، کاهش عملکرد مغز استخوان و طولانی شدن QT حساسیت بیشتری نشان دهند
پانوبینوستات برای استفاده در دوران بارداری توصیه نمی شود زیرا ممکن است به جنین آسیب برساند. قبل از شروع درمان و در حین درمان با این دارو، پزشک باید تست بارداری برای شما تجویز کند. زنان باید هنگام مصرف این دارو و به مدت 3 ماه و مردان باید به مدت 6 ماه پس از قطع درمان این دارو، از اشکال قابل اطمینان کنترل بارداری استفاده کنند. اگر باردار هستید، بلافاصله در مورد خطرات و فواید این دارو با پزشک خود صحبت کنید.
از آنجا که پانوبینوستات از طریق پوست و ریه ها قابل جذب است و ممکن است به نوزاد متولد شده آسیب برساند، زنانی که باردار هستند یا ممکن است باردار شوند نباید این دارو را لمس کنند و یا گرد و غبار کپسول ها را تنفس کنند.
مشخص نیست که این دارو به شیر مادر منتقل می شود یا خیر. به دلیل خطر احتمالی برای نوزاد، شیردهی در هنگام استفاده از این دارو توصیه نمی شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی پانوبینوستات را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
سایر داروها می توانند بر اثر بخشی دارو و ممکن است بر عملکرد این دارو تأثیر بگذارد. به عنوان مثال می توان به کاربامازپین، فنی توئین، ریفامایسین ها (مانند ریفامپین)، گل راعی و غیره اشاره کرد.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف دارو می تواند به صورت سرگیجه شدید و غش کردن باشد.این دارو را با دیگران به اشتراک نگذارید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
انجام منظم آزمایش های پزشکی دوره ای (مانند شمارش کامل فاکتور های خون، نوار قلب، میزان مواد معدنی خون، عملکرد کبد) باید قبل از شروع درمان، به صورت دوره ای برای کنترل پیشرفت خود یا بررسی عوارض جانبی، انجام شود. برای جزئیات بیشتر با دکتر خود مشورت کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
دارو را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و برای جلوگیری از رطوبت ماده خشک کننده را در بسته دارو نگاه داشته و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.