سونوگرافی یکی از روش های تصویربرداری است که از امواج صوتی برای تهیه تصاویری از اندام ها، بافت ها و سایر ساختارهای داخل بدن استفاده می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره علل انجام سونوگرافی، خطرات و روش انجام آن ارائه می شود.
سونوگرافی تشخیصی نوعی روش تصویربرداری است که از امواج صوتی برای تولید تصاویری از ساختارهای درون بدن استفاده می کند. این تصاویر می توانند اطلاعات ارزشمندی را برای تشخیص و تصمیم گیری در مورد درمان انواع بیماری ها، ارائه دهند.
اکثر بررسی های سونوگرافیک بیشتر از خارج از بدن، انجام می شود اگرچه در برخی از انواع آن، کاوشگر باریک سونوگرافیک وارد بدن شده و تصاویر را تولید می کند.
سونوگرافی به دلایل زیادی انجام می شود، از این دسته می توان به موارد زیر اشاره نمود:
سونوگرافی تشخیصی روش بی خطری است که از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می کند و بنابراین هیچ گونه خطر شناخته شده ای ناشی از آن وجود ندارد.
سونوگرافی، ابزار ارزشمندی است اما محدودیت هایی نیز دارد. امواج صوتی نمی توانند به خوبی در هوا یا استخوان حرکت کنند؛ بنابراین سونوگرافی از قسمت هایی از بدن که حاوی فضای خالی بوده و توسط استخوان، محاصره شده اند (مانند ریه ها یا سر) مؤثر نیست. پزشکان برای مشاهده این نواحی، آزمایش های تصویربرداری دیگری مانند سی تی اسکن، ام آر آی یا رادیوگرافی را توصیه می کنند.
اکثر معاینات سونوگرافی نیازی به آمادگی خاصی ندارند. با این حال، چند استثنا وجود دارد:
برای انجام سونوگرافی می بایست لباس های گشاد بپوشید. همچنین ممکن است برای سونوگرافی از شما خواسته شود که زیورآلات خود را خارج کنید؛ بنابراین بهتر است پیش از مراجعه به مرکز تصویربرداری آن ها را خارج کنید.
قبل از شروع سونوگرافی، ممکن است از شما خواسته شود اقدامات زیر را انجام دهید:
در طول سونوگرافی، ژل مخصوصی بر روی پوست ناحیه مورد بررسی، قرار می گیرد. این ژل، به جلوگیری از ایجاد حفره های هوایی کمک می کند که می تواند موجب مسدود شدن امواج صوتی ای شود که تصاویر را ایجاد می کنند. این ژل بی خطر و بر پایه آب است، به راحتی از روی پوست و حتی لباس پاک می شود.
تکنولوژیست آموزش دیده ای (سونوگرافر)، دستگاه کوچک و دستی (مبدل) را روی ناحیه مورد بررسی، فشار داده و آن را در صورت نیاز حرکت می دهد تا تصاویر را ثبت کند. در واقع، مبدل، امواج صوتی را به داخل بدن فرستاده و آنهایی را که باز می گردند، جمع آوری و سپس به رایانه مخصوصی ارسال کرده و تصاویری را ایجاد خواهد کرد.
گاهی اوقات، سونوگرافی در داخل بدن انجام می شود. در این مورد، مبدل به یک کاوشگر متصل شده و سپس در حفره بدن، قرار می گیرد. برخی از این سونوگرافی های داخل حفره ای عبارتند از:
سونوگرافی معمولاً بدون درد است. با این حال، زمانی که سونوگرافر، مبدل را روی بدن حرکت می دهد، ممکن است ناراحتی خفیفی را تجربه کنید؛ به خصوص اگر به داشتن مثانه پر نیاز باشد یا مبدل وارد بدن شده باشد.
به طور معمول، انجام سونوگرافی حدود 30 دقیقه تا یک ساعت، طول می کشد.
هنگامی که سونوگرافی به اتمام رسید، رادیولوژیست، تصاویر را بررسی می کند و گزارشی را برای پزشک ارسال خواهد کرد. پس از آن، پزشک نتایج تصویربرداری سونوگرافیک را با شما به اشتراک خواهد گذاشت.