داروی وریکونازول | موارد و نحوه مصرف، عوارض جانبی

وریکونازول (نام تجاری: وینازول)، یک داروی ضدقارچ از دسته آزول ها است که برای درمان عفونت های قارچی جدی مانند آسپرژیلوز تهاجمی و کاندیدیازیس سیستمیک استفاده می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف وریکونازول، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.

نام عمومی: وریکونازول

نام تجاری: وی فند، وینازول

موارد مصرف وریکونازول

داروی وریکونازول (وینازول)

از وریکونازول برای درمان انواع عفونت های قارچی استفاده می شود. این دارو متعلق به گروهی از داروها به نام ضد قارچ های آزول است. وریکونازول از رشد قارچ ها جلوگیری می کند.

زمان و نحوه مصرف وریکونازول (نوع خوراکی)

پیش از شروع مصرف وریکونازول خوراکی و در هر بار مصرف مجدد، برگه راهنمای دارو را مطالعه کنید. اگر سوالی دارید، از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.

این دارو را به صورت خوراکی و بدون غذا (حداقل 1 ساعت قبل یا 1 ساعت بعد از غذا) طبق تجویز پزشک، معمولاً هر 12 ساعت یکبار مصرف کنید.

دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد، وزن و میزان پاسخ بدن به دارو و دیگر داروهای مصرفی تعیین می شود. حتماً پزشک یا دندانپزشک خود را در جریان محصولات مصرفی خود (از جمله داروهای با نسخه، بدون نسخه و محصولات گیاهی) قرار دهید.

بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.

حتی اگر علائم بیماری از بین رفت، مصرف این دارو را تا زمان تجویز شده ادامه دهید؛ زیرا قطع زودتر از هنگام دارو می تواند منجر به عود عفونت شود.

در صورت تداوم یا تشدید عارضه به پزشک خود اطلاع دهید.

زمان و نحوه مصرف (نوع تزریقی)

پیش از شروع مصرف وریکونازول تزریقی و در هر بار مصرف مجدد، برگه راهنمای دارو را مطالعه کنید. اگر سوالی دارید، از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.

این دارو طبق تجویز پزشک، معمولاً هر 12 ساعت به صورت داخل وریدی تزریق می شود. وریکونازول باید به مدت 1 تا 2 ساعت به آرامی تزریق شود. دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد، وزن و میزان پاسخ بدن به دارو و دیگر داروهایی مصرفی تعیین می شود. حتماً پزشک یا دندانپزشک خود را در جریان محصولات مصرفی خود (از جمله داروهای با نسخه، بدون نسخه و محصولات گیاهی) قرار دهید.

در صورت مصرف این دارو در خانه، تمام دستورالعمل های تهیه و مصرف آن را از متخصص بهداشت خود بیاموزید. پیش از مصرف، این محصول را از نظر بصری و وجود ذرات یا تغییر رنگ بررسی کنید. در صورت مشاهده هر یک از این موارد، از مصرف دارو خودداری کنید. همچنین از نحوه دور ریختن ایمن لوازم پزشکی آگاهی یابید.

واکنش های تزریق می تواند در طول دریافت دارو اتفاق بیفتد. در صورت مشاهده علائمی مانند گرگرفتگی، تب، تعریق، تنگی نفس یا حالت تهوع، به سرعت به پزشک خود اطلاع دهید.

حتی اگر علائم بیماری از بین رفت، مصرف این دارو را تا زمان تجویز شده ادامه دهید؛ زیرا قطع زود هنگام دارو می تواند منجر به عود عفونت شود.

در صورت تداوم یا تشدید عارضه به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارض جانبی وریکونازول

تهوع / استفراغ و سردرد می تواند در نتیجه مصرف وریکونازول رخ دهد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض، به سرعت به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.

به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف وریکونازول، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.

بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله: اختلالات بینایی (مانند تاری دید، اختلال در دیدن رنگ ها)، حساسیت چشم به نور یا نور هراسی (فوتوفوبیا)، درد چشم، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)، درد استخوان / مفاصل، اختلالات ذهنی / خلقی (مانند توهم)، تورم دست / مچ پا / پا، کبودی / خونریزی سریع را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.

همچنین در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله: ضربان قلب تند / نامنظم، سرگیجه شدید و غش، بلافاصله به مراکز فوریت های پزشکی مراجعه کنید.

وریکونازول به ندرت باعث ایجاد بیماری کبدی بسیار جدی می شود. با این حال، در صورت بروز علائم بیماری کبد، از جمله: حالت تهوع / استفراغ مداوم، کاهش اشتها، درد معده / شکم، زردی چشم / پوست و ادرار تیره و بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو به ندرت اتفاق می افتد. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش، خارش / تورم (به خصوص در صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فوراً به پزشک یا مراکز فوریت های پزشکی مراجعه کنید.

مشکلات بینایی از عوارض جانبی داروی وریکونازول

وریکونازول می تواند باعث ایجاد راش های پوستی خفیفی شود که معمولاً جدی نیستند. با این حال، تشخیص آن ها از راش های نادری که می توانند نشانه ای از یک واکنش آلرژیک شدید باشند، دشوار است. در صورت بروز راش های پوستی بلافاصله به مراکز فوریت های پزشکی مراجعه کنید.

موارد مذکور، تمام عوارض جانبی وریکونازول را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.

موارد احتیاطی و منع مصرف

پیش از مصرف وریکونازول، در صورت حساسیت به آن یا به سایر ضد قارچ های آزول (مانند ایتراکونازول) و یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی (مانند لاکتوز) باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.

همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک خود یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص سابقه شخصی ابتلا به بیماری کبدی، مشکلات قلبی (مانند ضربان قلب نامنظم) مطلع سازید.

وریکونازول می تواند باعث ایجاد عارضه ای شود که بر ریتم قلب تأثیر می گذارد (طولانی شدن QT). طولانی شدن QT به ندرت می تواند باعث ایجاد ضربان قلب تند / نامنظم و علائم دیگری (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) شود که بلافاصله باید به مراکز فوریت های پزشکی مراجعه کنید.

ابتلا به برخی عوارض پزشکی یا مصرف برخی داروهای دیگری که باعث طولانی شدن QT می شوند، می تواند خطر طولانی شدن QT را افزایش دهد. پیش از مصرف وریکونازول، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان تمام داروهای مصرفی خود قرار دهید و در صورت ابتلا به عوارضی از جمله مشکلات قلبی خاص (مانند نارسایی قلبی، ضربان قلب کند، طولانی شدن QT در EKG)، سابقه خانوادگی ابتلا به برخی مشکلات قلبی (QT) طولانی شدن در EKG و مرگ ناگهانی قلب به پزشک خود اطلاع دهید.

همچنین کمبود پتاسیم یا منیزیم در خون نیز می تواند باعث افزایش خطر طولانی شدن QT شود. در صورت مصرف برخی از داروهای خاص (مانند داروهای مدر / "قرص های آب") یا وجود شرایطی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ، خطر بروز این عارضه افزایش می یابد. با پزشک خود در مورد مصرف ایمن وریکونازول صحبت کنید.

وریکونازول می تواند باعث ایجاد اختلالات بینایی شود. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به دید واضح دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. از رانندگی در شب خودداری کنید. مصرف نوشیدنی های الکلی می تواند خطر ابتلا به مشکلات جدی کبدی را افزایش دهد؛ پس از مصرف نوشیدنی های الکلی پرهیز کنید.

وریکونازول می تواند باعث افزایش حساسیت نسبت به آفتاب شود. مدت زمان قرار گرفتن در معرض آقتاب را محدود کنید. از سولاریوم و چراغ های آفتابی پرهیز کنید. در فضای باز از ضد آفتاب استفاده کنید و لباس محافظ بپوشید. در صورت ایجاد آفتاب سوختگی یا تاول های پوستی / قرمزی بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.

تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.

افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی وریکونازول، به ویژه طولانی شدن QT، حساسیت بیشتری نشان دهند.

کودکان نیز ممکن است در طول مصرف وریکونازول بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات کبدی و حساسیت به آفتاب قرار داشته باشند.

درصورتی که باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. در طول مصرف وریکونازول باید از باردار شدن جلوگیری شود. زیرا وریکونازول می تواند به جنین آسیب برساند. در طول مصرف این دارو، از روش های مطمئن کنترل بارداری استفاده کنید. در صورت بارداری، بلافاصله در مورد خطرات و فواید این دارو با پزشک خود صحبت کنید.

انتقال این دارو به شیر مادر مشخص نیست. به دلیل خطر احتمالی برای نوزاد، شیردهی در هنگام استفاده از این دارو توصیه نمی شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی وریکونازول

تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی وریکونازول را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.

وریکونازول می تواند سرعت دفع برخی داروها از بدن را تغییر داده و در نتیجه بر نحوه عملکرد آنها تأثیر بگذارد. برخی از این داروها شامل التریپتان، آلکالوئیدهای ارگوت (مانند دی هیدروارگوتامین، ارگوتامین)، برخی از داروهایی که برای درمان ضربان قلب نامنظم استفاده می شوند (مانند دیسوپیرامید، درون دارون، کینیدین)، لوراسیدون، پیموزاید، رانولازین، سیرولیموس، برخی داروهای کولیستین "استاتین" (مانند لوواستاتین، سیمواستاتین)، و دیگر داروها می باشند.

برخی از داروها می توانند بر دفع ووریکونازول از بدن و در نتیجه بر عملکرد ووریکونازول تأثیر بگذارند. بعنوان مثال می توان به افاویرنز، میتوتان، ریفامایسین ها (مانند ریفابوتین، ریفامپین)، ریتوناویر، برخی داروهایی که برای درمان تشنج استفاده می شوند (مانند کاربامازپین، فنوباربیتال)، گیاه گل راعی و دیگر موارد اشاره کرد.

سوءمصرف

وریکونازول خوراکی

در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن یا مشکل تنفسی با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.

توجه

این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.

این دارو فقط برای عارضه فعلی تجویز شده است. از آن برای عفونت های دیگر استفاده نکنید، مگر اینکه پزشک آن را تجویز کرده باشد.

باید آزمایش های تشخیصی / پزشکی (مانند عملکرد کبد / کلیه، سطح مواد معدنی خون) پیش از شروع مصرف و در طول مصرف آن انجام شود. تمام قرار ملاقات های پزشکی و آزمایشگاهی خود را به خاطر بسپارید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود صحبت کنید.

دوز فراموش شده

اگر از شکل قرص این دارو استفاده می کنید و دوز مصرفی را فراموش کردید، به محض به یاد آوردن آن را مصرف کنید. اگر زمان دوز بعدی نزدیک است، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.

اما اگر از شکل تزریقی داروی وریکونازول استفاده می کنید و دوز مصرفی را فراموش کردید، بلافاصله با پزشک خود یا پزشک داروخانه تماس بگیرید تا یک برنامه دوز جدید تعیین کند. از دو برابر کردن دوز بعدی برای جبران دوز فراموش شده خودداری کنید.

نگهداری وریکونازول

داروی وریکونازول را در دمای اتاق (20 الی 25 درجه سانتی گراد) و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.

دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.