علت لکه‌های سفید روی صورتم چیست و چگونه می‌توانم آنها را درمان کنم؟

لکه های سفید روی صورت، مشکلی شایع است که می تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از عارضه های بی ضرر مانند میلیا گرفته تا بیماری های پیچیده تر مانند ویتیلیگو. شاید نقاط سفید کوچکی را روی گونه ها یا سایر قسمت های صورت خود ببینید. گاهی اوقات، این نقاط می توانند سطح وسیعی را بپوشانند و حتی به سایر قسمت های بدن هم سرایت کنند. خوشبختانه، اغلب این نقاط سفید جای نگرانی ندارند. تشخیص دقیق علت این لکه ها، برای انتخاب روش درمان مناسب ضروری است. در این مقاله، به بررسی شایع ترین دلایل ایجاد لکه های سفید روی صورت و روش های درمان آن ها می پردازیم تا شما بتوانید پوستی سالم و شفاف داشته باشید.

۱. میلیا (دانه های سفید)

میلیا زمانی ایجاد می شود که پروتئین کراتین -که لایه بیرونی پوست را می سازد- زیر پوست گیر می افتد. این اتفاق باعث ایجاد کیست های کوچک سفید رنگ روی پوست می شود. میلیا بیشتر در کودکان و بزرگسالان دیده می شود، اما نوزادان هم ممکن است به آن مبتلا شوند.

وقتی نقاط سفید به دلیل گیر افتادن کراتین ایجاد می شوند، به آن ها میلیای اولیه می گویند. اما این کیست های کوچک سفید می توانند به دلیل سوختگی، آسیب ناشی از آفتاب یا تماس با گیاهان سمی هم ایجاد شوند. همچنین، ممکن است بعد از درمان های جوانسازی پوست یا استفاده از کرم های استروئیدی موضعی هم ظاهر شوند.

میلیا معمولاً روی گونه ها، بینی، پیشانی و اطراف چشم ها دیده می شود. در بعضی موارد در دهان نیز ایجاد می شود. این برآمدگی ها معمولاً دردناک یا خارش دار نیستند و اغلب بدون نیاز به درمان خاصی، طی چند هفته از بین می روند.

اگر میلیا بعد از چند ماه همچنان باقی ماند، پزشک ممکن است کرم رتینوئید موضعی تجویز کند یا انجام میکرودرم ابریژن یا لایه برداری شیمیایی را توصیه کند. همچنین، پزشک می تواند با استفاده از ابزارهای مخصوص، این برآمدگی ها را خارج کند.

۲. پیتریازیس آلبا (لکه های سفید پوسته پوسته)

پیتریازیس آلبا نوعی اگزما است که باعث ایجاد لکه های پوسته پوسته و بیضی شکل روی پوست کم رنگ می شود. این مشکل پوستی حدود ۵ درصد از کودکان سراسر جهان را درگیر می کند، به ویژه کودکان ۳ تا ۱۶ ساله.

دلیل دقیق بروز این عارضه هنوز مشخص نیست. اما معمولاً در افرادی که اگزما دارند دیده می شود. همچنین، ممکن است به دلیل قرار گرفتن در معرض آفتاب یا نوعی قارچ مخمر که رنگ پوست را روشن می کند، ایجاد شود.

پیتریازیس آلبا معمولاً طی چند ماه خودبه خود بهبود می یابد، اگرچه بازگشت رنگ پوست ممکن است تا سه سال طول بکشد.

می توان از کرم های مرطوب کننده برای رفع خشکی پوست و از استروئیدهای موضعی بدون نسخه مانند هیدروکورتیزون برای کاهش خارش یا قرمزی استفاده نمود.

۳. ویتیلیگو (پیسی)

ویتیلیگو (یا پیسی) یک اختلال پوستی است که به دلیل از بین رفتن رنگدانه های پوست ایجاد می شود. این لکه های بی رنگ می توانند در هر قسمتی از بدن ظاهر شوند، به خصوص:

• صورت
• بازوها و دست ها
• پاها
• اندام تناسلی

این لکه ها ممکن است ابتدا کوچک باشند و به مرور زمان بزرگ تر شوند تا جایی که نواحی سفید، بخش زیادی از بدن را بپوشانند. البته این گسترش در همه افراد مبتلا رخ نمی دهد.

ویتیلیگو می تواند در هر سنی بروز کند، اما بیشتر افراد قبل از ۲۰ سالگی علائم آن را نشان می دهند. اگر سابقه خانوادگی این بیماری را داشته باشید، احتمال ابتلا به ویتیلیگو بیشتر است.

درمان این عارضه به شدت آن بستگی دارد. پزشک ممکن است کرم های موضعی، نوردرمانی با اشعه ماوراء بنفش یا داروهای خوراکی را برای کمک به بازگرداندن رنگ پوست و جلوگیری از گسترش لکه های سفید تجویز کند.

برای از بین بردن لکه های کوچک سفید پوست، پیوند پوست نیز روش مؤثری است. در این روش، پزشک پوست را از یک قسمت بدن برداشته و به قسمت دیگر پیوند می زند.

۴. تینه آ ورسیکالر (قارچ پوست)

تینه آ ورسیکالر، که به آن پیتریازیس ورسیکالر هم می گویند، نوعی مشکل پوستی است که به دلیل رشد بیش از حد نوعی مخمر ایجاد می شود. مخمر، نوعی قارچ رایج روی پوست است، اما در برخی افراد می تواند باعث ایجاد بثورات پوستی شود. لکه های تینه آ ورسیکالر ممکن است پوسته پوسته یا خشک باشند و رنگ های متفاوتی داشته باشند.

برخی افراد مبتلا به این عارضه، لکه های صورتی، قرمز یا قهوه ای و برخی دیگر لکه های سفید را تجربه می کنند. اگر پوست روشن باشد، لکه های سفید ممکن است تا زمانی که پوست برنزه نشود، مشخص نباشند.

این مشکل پوستی می تواند در هر سنی رخ دهد، اما افرادی که در مناطق مرطوب زندگی می کنند و همچنین افرادی که پوست چرب یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض ابتلا هستند.

از آنجایی که تینه آ ورسیکالر به دلیل رشد بیش از حد مخمر ایجاد می شود، داروهای ضد قارچ اولین راه درمان هستند. با پزشک خود درباره داروهای ضد قارچ بدون نسخه یا تجویزی مشورت کنید. این داروها شامل شامپوها، صابون ها و کرم ها می شوند. طبق دستور پزشک از آن ها استفاده کنید تا لکه های سفید بهبود یابند.

پزشک همچنین می تواند داروهای ضد قارچ خوراکی مانند فلوکونازول را برای جلوگیری از رشد بیش از حد مخمر تجویز کند.

لکه های سفید معمولاً بعد از کنترل قارچ از بین می روند. ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد تا رنگ پوست به حالت طبیعی برگردد. اگر به طور مداوم از داروهای موضعی استفاده نشود، احتمال عود مجدد وجود دارد.

تینه آ ورسیکالر و بارداری

بدن در دوران بارداری تغییرات زیادی را تجربه می کند، از جمله تغییرات پوستی. علاوه بر ایجاد لکه های تیره، ترک های پوستی و جوش، برخی از زنان باردار دچار تینه آ ورسیکالر می شوند که جای نگرانی ندارد. رنگ پوست معمولاً پس از بازگشت سطح هورمون ها به حالت طبیعی، به حالت اولیه برمی گردد.

اگر می خواهید لکه ها سریع تر کمرنگ شوند، با پزشک خود درباره داروهای ضد قارچی که در دوران بارداری بی خطر هستند، مشورت کنید.

۵. هیپوملانوز ایدیوپاتیک (لکه های آفتابی)

هیپوملانوز ایدیوپاتیک، یا لکه های آفتابی، لکه های سفیدی هستند که به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) روی پوست ایجاد می شوند. تعداد و اندازه این لکه ها متفاوت است، اما معمولاً گرد، صاف و بین ۲ تا ۵ میلی متر هستند.

این لکه ها می توانند در قسمت های مختلف بدن ایجاد شوند، از جمله:

• صورت
• بازوها
• پشت
• پاها

این عارضه در افرادی با پوست روشن بیشتر دیده می شود و با افزایش سن، احتمال بروز این لکه ها بیشتر می شود. زنان معمولاً زودتر از مردان دچار این لکه ها می شوند.

از آنجا که این لکه های سفید ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش هستند، باید از کرم های ضد آفتاب استفاده کنید تا از بدتر شدن لکه ها جلوگیری کنید. این کار همچنین می تواند به پیشگیری از بروز لکه های جدید کمک کند.

درمان های مختلفی می توانند ظاهر لکه های سفید را کاهش دهند و رنگ پوست را بازگردانند. این درمان ها شامل استروئیدهای موضعی برای کاهش التهاب پوست و رتینوئیدها برای تحریک رشد سلولی و افزایش رنگدانه سازی پوست هستند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

بیشتر لکه های سفید روی پوست جای نگرانی ندارند. با این حال، مهم است که برای تشخیص دقیق به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید، به ویژه اگر لکه های سفید گسترش پیدا کنند یا پس از چند هفته درمان های خانگی بهبود نیابند.

ممکن است لکه سفیدی که خارش یا درد ندارد را نادیده بگیرید، اما باید به وضعیت پوست خود توجه کنید. با مراجعه زودهنگام به پزشک، می توان درمان های مناسب را برای بازگرداندن رنگدانه های پوست آغاز کرد.

پیشگیری: محافظت از پوست، کلید جلوگیری از لکه های سفید

پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. با رعایت نکات ساده ای می توانید از بروز یا تشدید لکه های سفید روی صورت جلوگیری کنید. اولین و مهم ترین قدم، محافظت از پوست در برابر نور خورشید است. اشعه ماوراء بنفش خورشید (UV) می تواند باعث آسیب به سلول های رنگدانه ساز پوست شود و لکه های سفید را تشدید کند یا حتی ایجاد کند. پس همیشه از کرم ضد آفتاب با SPF مناسب (حداقل 30) استفاده کنید، به ویژه در ساعات اوج تابش خورشید. پوشیدن لباس های محافظ مانند کلاه و لباس های آستین بلند نیز می تواند کمک کننده باشد.

مراقبت های روزانه از پوست هم اهمیت زیادی دارد. از شوینده های ملایم و بدون عطر استفاده کنید تا پوست تحریک نشود. مرطوب کردن منظم پوست با مرطوب کننده های مناسب نوع پوست، از خشکی پوست جلوگیری می کند و از تشدید برخی عارضه ها مانند پیتریازیس آلبا جلوگیری می کند. همچنین، از استفاده از محصولات آرایشی و مراقبت از پوست تحریک کننده اجتناب کنید.

رعایت بهداشت پوست هم ضروری است. شستشوی منظم صورت و بدن، به ویژه پس از تعریق، از بروز عفونت های قارچی و باکتریایی جلوگیری می کند. پس از شستشو، پوست را به طور کامل خشک کنید و از خاراندن پوست، به ویژه در صورت وجود خارش، اجتناب کنید.

نقش تغذیه در داشتن پوستی سالم و بدون لکه

تغذیه مناسب نقش مهمی در حفظ سلامت پوست و جلوگیری از بروز برخی مشکلات پوستی، از جمله لکه های سفید، دارد. مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین ها و مواد معدنی ضروری، به حفظ سلامت پوست کمک می کند. ویتامین های گروه B، ویتامین D، روی و مس، از جمله مواد مغذی ضروری برای سلامت پوست هستند. این مواد مغذی را می توانید در گوشت، تخم مرغ، لبنیات، سبزیجات با برگ های ضخیم سبز (مانند اسفناج)، ماهی های چرب، آجیل، حبوبات و غلات کامل پیدا کنید.

مصرف آنتی اکسیدان ها هم برای محافظت از پوست در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد ضروری است. ویتامین C و E، از جمله آنتی اکسیدان های قوی هستند که می توانید آن ها را در مرکبات، توت ها، فلفل دلمه ای، سبزیجات برگ سبز، آجیل، دانه ها و روغن های گیاهی پیدا کنید.

نوشیدن آب کافی هم برای حفظ رطوبت پوست و کمک به دفع سموم ضروری است. سعی کنید روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید.

تأثیرات روانی ناشی از لکه های سفید

ظاهر شدن لکه های سفید روی صورت می تواند تأثیرات منفی بر اعتماد به نفس و سلامت روان افراد داشته باشد. احساس ناراحتی، اضطراب و کاهش اعتماد به نفس، از جمله این تأثیرات هستند. در این شرایط، حمایت روانی و مشاوره می تواند کمک کننده باشد. صحبت کردن با دوستان، خانواده یا متخصصان، می تواند به کاهش احساس تنهایی و انزوا کمک کند. پیوستن به گروه های حمایتی هم فرصتی برای تبادل تجربیات با افراد مشابه فراهم می کند.

مدیریت استرس هم اهمیت زیادی دارد. استرس می تواند باعث تشدید برخی مشکلات پوستی شود. انجام فعالیت های آرامش بخش مانند مدیتیشن، یوگا یا تنفس عمیق، می تواند به کاهش استرس کمک کند. ورزش منظم هم باعث ترشح هورمون های شادی آور می شود و به بهبود خلق و خو کمک می کند. خواب کافی و باکیفیت هم برای سلامت روان ضروری است.

در نهایت، پذیرش و دوست داشتن خود، صرف نظر از ظاهر پوست، اهمیت زیادی دارد. به یاد داشته باشید که زیبایی واقعی، فراتر از ظاهر پوست است. بر ارزش های درونی و ویژگی های مثبت خود تمرکز کنید و از مقایسه خود با دیگران اجتناب کنید.

نتیجه گیری

در این مقاله، به بررسی شایع ترین دلایل ایجاد لکه های سفید روی صورت و روش های درمان آن ها پرداختیم. به یاد داشته باشید که تشخیص دقیق علت این لکه ها، برای انتخاب روش درمان مناسب ضروری است. اگر نگران ظاهر لکه های سفید روی صورت خود هستید، حتماً به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. با درمان مناسب، می توانید پوستی سالم و شفاف داشته باشید و اعتماد به نفس خود را بازیابید. همچنین، با رعایت نکات پیشگیری و مراقبت های روزانه، می توانید از بروز بسیاری از این مشکلات پوستی جلوگیری کنید.