چه چیزی باعث تغییر رنگ و لک پوست می‌شود؟

تغییر رنگ پوست به هرگونه تغییر در رنگ طبیعی پوست اشاره دارد. علل این تغییر رنگ می تواند شامل لکه های مادرزادی، عفونت، اختلالات پیگمانتاسیون و سرطان پوست باشد.

تغییر رنگ پوست اصطلاحی کلی است که هرگونه تغییر در پوست که با رنگ طبیعی آن متفاوت است را توصیف می کند. این نواحی تغییر رنگ یافته می توانند در رنگ های مختلفی ظاهر شوند از جمله:

• قرمز
• صورتی
• بنفش
• زرد
• قهوه ای
• سیاه
• کبود

در حالی که علل بی خطر زیادی برای تغییر رنگ پوست وجود دارد -مانند لکه های مادرزادی و ماه گرفتگی ها- برخی از موارد تغییر رنگ پوست ممکن است از نوعی عارضه زمینه ای ناشی شوند که نیازمند تشخیص و درمان است.

لکه های تغییر رنگ یافته پوست همچنین ممکن است در برخی قسمت های بدن به دلیل تفاوت در سطح ملانین ایجاد شوند. ملانین ماده ای است که رنگ پوست را ایجاد می کند و از آن در برابر آفتاب محافظت می کند. زمانی که تولید ملانین بیش از حد باشد، می تواند به تفاوت در رنگ پوست منجر شود.

علت دیگر تغییر رنگ پوست، سرطان پوست است که باید فوراً با متخصص پوست مورد بررسی قرار گیرد.

چه چیزی سبب تغییر رنگ پوست می شود؟

دلایل متعددی برای تغییر رنگ پوست وجود دارد که می تواند از اختلالات جزئی تا شرایط پزشکی جدی متغیر باشد، از جمله:

• لکه های مادرزادی، نقاط رنگی غیرطبیعی هستند که ممکن است در زمان زایمان یا کمی پس از آن به وجود بیایند
• اختلالات پیگمانتاسیون، مانند ملانوزیس، آلبینیسم (زالی) و ویتیلیگو (پیسی)
• بیماری های زمینه ای، مانند روزاسه (آکنه روزاسه)، پسوریازیس و بیماری گریوز
• عفونت ها از جمله عفونت با باکتری ها، ویروس ها یا قارچ های مضر
• آلرژی ها، که ممکن است منجر به کهیر یا اگزما شوند
• سرطان پوست، که از سلول های آسیب دیده پوست که بدخیم (سرطانی) می شوند، ایجاد می شود.
• علل دیگر، مانند سوختگی و عوارض جانبی داروها

در ادامه این مطلب هرکدام از این عوامل و علل به صورت کامل بررسی شده است.

لکه های مادرزادی (ماه گرفتگی)

لکه های مادرزادی (ماه گرفتگی) نواحی غیرطبیعی در رنگ پوست هستند که می توانند در زمان زایمان یا کمی پس از آن ایجاد شوند. به طور معمول این لکه ها بی ضرر هستند و نیازی به درمان ندارند مگر اینکه باعث ناراحتی یا درد شوند.

برخی از انواع رایج عارضه های مادرزادی پوست عبارتند از:

• خال ها. خال ها می توانند از زمان تولد بر روی پوست ظاهر شوند. آن ها می توانند از رنگ قهوه ای، سیاه تا قرمز، بنفش و آبی متغیر باشند. برخی خال ها ممکن است هم رنگ پوست باشند. اکثر خال ها نگرانی زیادی ایجاد نمی کنند، اما هر گونه تغییر در اندازه یا شکل خال ممکن است نشانه ای از اختلال باشد و باید توسط پزشک بررسی شود.
• ملانوسیتوز پوستی. لکه های کبود رنگ ممکن است روی پشت نوزادان و کودکان خردسال -معمولاً در آن هایی که از نژاد آسیایی- هستند ظاهر شوند. این لکه های کبود رنگ بی خطر هستند و معمولاً با گذشت زمان محو می شوند.
• خال لکه شرابی. خال لکه شرابی لکه های صافی هستند که روی پوست های روشن به رنگ صورتی یا قرمز و روی پوست های تیره به رنگ بنفش تیره یا قرمز مایل به بنفش ظاهر می شوند. این علائم ناشی از وجود عروق خونی در زیر سطحی ترین لایه پوست هستند.
• لکه های سالمون. لکه های به رنگ سالمون -قرمز یا صورتی- معمولاً بر روی صورت یا گردن نوزاد ظاهر می شوند. این لک ها در سنین 1 تا 3 خود به خود ناپدید می شود.
• خال توت فرنگی (همانژیوم). خال قرمز در کودکان و نوزادان شایع است. این خال معمولاً تا سن 10 سالگی محو می شود.
• همانژیوم عمیق. این نوع خال که معمولاً تا سن 10 سالگی ناپدید می شود، به صورت توده ای بنفش یا آبی در زیر پوست ظاهر می شود. اگر دردناک باشد یا باز شود و خونریزی کند، ممکن است نیاز به درمان داشته باشد.
• ماکول هیپوپیگمانته. لکه ای از پوست که روشن تر از بقیه بدن است و معمولاً با گذشت زمان ناپدید می شود.
• لکه های شیر قهوه ای. لکه هایی از پوست که خیلی تیره تر از بقیه بدن هستند. بر خلاف ماکول های هیپوپیگمانته، این نوع خال برای تمام زندگی باقی می ماند.

اختلالات رنگدانه ای

اختلالات رنگدانه ای می توانند تغییراتی در پوست ایجاد کنند که یا روشن تر (هیپوپیگمانتاسیون) یا تیره تر (هیپرپیگمانتاسیون) از رنگ طبیعی پوست باشد. در حالی که معمولاً بی ضرر هستند، تغییرات بیشتری در رنگدانه ممکن است منجر به تمایل برخی افراد برای دریافت درمان های زیبایی شود.

اختلالات رایج رنگدانه عبارتند از:

• پیسی (ویتیلیگو). این بیماری مزمن (طولانی مدت) باعث ایجاد لکه های هایپوپیگمانتاسیون (کاهش رنگ) روی پوست می شود. در حالی که پیسی می تواند در هر سنی ایجاد شود، اما معمولاً قبل از 20 سالگی آغاز می شود.
• آلبینیسم (زالی). آلبینیسم نوعی بیماری ارثی است که به دلیل کمبود ملانین، پوست، چشم ها و مو بسیار روشن و نزدیک به سفید می شود.
• ملاسما. ملاسما که به دلیل نقش پروژسترون و استروژن به ماسک بارداری ملقب شده است، نوعی از لکه های پوستی است که باعث ایجاد لکه های تیره روی پوست صورت و شکم می شود. این لک ها معمولاً پس از قطع مصرف قرص های ضد بارداری یا بعد از بارداری محو می شوند. قرار گرفتن در معرض آفتاب می تواند موجب بازگشت آن شود.
• لکه های سن یا "کبدی" (لنتیگو). این لکه های هیپرپیگمانتاسیون (افزایش رنگ) معمول به دلیل آسیب ناشی از آفتاب تشکیل می شوند. لکه های سنی می توانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند، اما معمولاً نواحی در معرض آفتاب مانند دست ها، قفسه سینه و صورت را تحت تأثیر قرار می دهند.

بیماری ها

وظیفۀ سیستم ایمنی، حفظ سلامتی بدن در مبارزه با عوامل مضر که می توانند باعث عفونت و بیماری شوند، می باشد. با این حال، در افراد مبتلا به بیماری های خودایمنی، سیستم ایمنی سلول های سالم را به عنوان یک عامل خارجی در نظر گرفته و به اشتباه به آن ها حمله می کند. این واکنش باعث التهاب در سراسر بدن شده و منجر به علائم مختلفی از جمله تورم و قرمزی می شود.

برخی بیماری های خودایمنی و سایر عارضه هایی که ممکن است به تغییر رنگ پوست منجر شوند، عبارتند از:

• پسوریازیس. پسوریازیس نوعی بیماری مزمن پوستی است که به صورت لکه های خارش دار قرمز تا نقره ای خود را نشان می دهد و ناشی از افزایش تشکیل سلول های پوستی است.
• روزاسه. این بیماری می تواند باعث گرگرفتگی و قرمزی پوست شود. همچنین برخی انواع روزاسه ممکن است باعث بروز آکنه، علائم چشمی و ضخیم شدن پوست شوند.
• لوپوس. لوپوس می تواند بر روی پوست و مناطق دیگر در بدن از جمله مفاصل و اندام های اصلی تأثیر بگذارد.
• زخم استاز. زخم پا معمولاً در نتیجه واریس شدید و نارسایی عروقی اندام ایجاشده که منجر به قرمزی، تورم و درد می شود.
• بیماری گریوز. نوعی بیماری تیروئید که باعث می شود بدن هورمون های تیروئید زیادی تولید کند. علائم پوستی شامل پوست زبر، ضخیم و قرمز می باشد.
• بیماری آدیسون. این بیماری که با کم کاری غده فوق کلیوی همراه است ممکن است باعث ایجاد نواحی تیره در پوست شود. همچنین ممکن است به طور قابل توجهی احتمال ابتلا به پیسی را افزایش دهد.
• اسکلرودرمی. اسکلرودرمی نوعی اختلال نادر خودایمنی است که ممکن است باعث ایجاد لکه های ضخیم و تغییر رنگ یافته پوست و همچنین اختلالاتی در بافت های همبند شود.

عفونت ها

عفونت های مختلف می توانند باعث تغییراتی در رنگ پوست در ناحیه آسیب دیده شوند.

عفونت هایی که ممکن است منجر به تغییر رنگ پوست شوند عبارتند از:

• عفونت های باکتریایی. ممکن است زمانی که باکتری ها وارد زخم ها و خراش ها می شوند، عفونی شده و باعث تغییر در بافت و رنگ پوست شوند. ناحیه اطراف زخم ممکن است به رنگ قرمز یا سفید درآمده و زخم ممکن است ترشحاتی داشته باشد. برای این نوع عفونت های پوستی ممکن است آنتی بیوتیک های موضعی یا خوراکی تجویز شوند.
• عفونت های قارچی. عفونت های قارچی مانند کچلی و قارچ کاندیدا می توانند باعث ایجاد لکه های رنگی بر روی نواحی مختلف بدن شوند. درمان های قارچی موضعی یا خوراکی ممکن است برای این شرایط مورد استفاده قرار گیرد.
• عفونت های ویروسی. عفونت های ویروسی مانند زونا، تبخال و زگیل می توانند منجر به بروز برجستگی ها یا زخم های قرمز، بنفش یا قهوه ای شوند. درمان های ضدویروسی می توانند در درمان برخی از این نوع عفونت ها مؤثر باشند.

راش ها و آلرژی ها

واکنش های آلرژیک به غذاها، گیاهان یا مواد تحریک کننده نیز می توانند منجر به ایجاد لکه های رنگی بر روی نواحی مختلف بدن شوند. این تغییرات ممکن است به صورت راش یا برجستگی های برآمده که خارش یا سوزش دارند، ظاهر شوند و می توانند در موارد زیر بروز کنند:

• اگزما (درماتیت آتوپیک). مانند برخی از بیماری های خودایمن، درماتیت آتوپیک واکنش ایمنی را ایجاد می کند که به پوست آسیب می زند. این اتفاق می تواند باعث ایجاد لکه های پوستی پوسته پوسته و برجستگی های قرمز خشک یا مرطوب گردد.
• درماتیت تماسی. این نوع دیگری از راش های آلرژیک پوستی است که زمانی که با عطرها، محصولات مراقبت از پوست، فلزات یا لباس هایی که باعث تحریک پوست می شوند، تماس پیدا کنید، توسعه می یابد. راش های درماتیت تماسی معمولاً خارش دار و گاهی حتی دردناک هستند.
• کهیر. این برآمدگی های خارش دار بر روی پوست به دلیل التهاب ناشی از آزاد شدن هیستامین (ماده ای که در واکنش های ایمنی دخالت دارد) توسط بدن در پاسخ به یک ماده آلرژن ایجاد می شود. در حالی که معمولاً موقت است، برخی از موارد کهیر می توانند مزمن شده و برای ماه ها یا حتی سال ها ادامه پیدا کنند.

سرطان پوست

سرطان می تواند رنگ یا بافت پوست را تغییر دهد. سرطان پوست ممکن است زمانی رخ دهد که مواد ژنتیکی در سلول های پوست معمولاً به دلیل آسیب های طولانی مدت ناشی از نور خورشید یا قرارگیری در معرض مواد شیمیایی، آسیب ببیند. این آسیب ممکن است باعث شود که سلول ها بدون کنترل رشد کرده و توده ای از سلول های سرطانی شکل بگیرد.

چندین نوع سرطان پوست وجود دارد که همگی نیاز به درمان دارند:

• کراتوز آکتینیک. وضعیت پیش سرطانی پوستی است که با لکه های پوسته پوسته و خشک بر روی دست ها، بازوها یا صورت مشخص می شود. این لکه ها معمولاً قهوه ای، خاکستری یا صورتی هستند و ناحیه آسیب دیده ممکن است خارش یا سوزش داشته باشد.
• کارسینومای سلول پایه. شایع ترین نوع سرطان پوست است که لایه بالایی پوست را تحت تأثیر قرار می دهد. این بیماری غالباً در نواحی مواجهه با آفتاب ظاهر می شود. در مراحل اولیه، زخم هایی ایجاد می کند که خونریزی می کنند. برجستگی های مرتبط ممکن است رنگی، براق، مرواریدی یا شبیه به زخم بوده و می توانند به صورت زخم های باز دیده شوند که معمولاً لبه های کمی برآمده با یک فرورفتگی در وسط دارند.
• کارسینومای سلول سنگفرشی. نوعی سرطان پوست که از سلول های سنگفرشی آغاز می شود. این سلول ها لایه سطحی پوست را تشکیل می دهند. این وضعیت می تواند باعث ایجاد لکه های قرمز و پوسته پوسته و زخم های برجسته شود که غالباً در نواحی مواجهه با آفتاب دیده می شوند.
• ملانوم. این نوع کم ترین اما جدی ترین نوع سرطان پوست است. ملانوم از یک خال غیرطبیعی آغاز می شود. خال های سرطانی معمولاً نامتقارن، چندرنگ و بزرگ هستند که می توانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند، اما معمولاً ابتدا در قفسه سینه یا کمر ظاهر می شوند.

بیشتر لکه های رنگی پوست ناشی از سرطان پوست نیستند. با این حال، باید از پزشک بخواهید که خال های غیرطبیعی یا سایر ضایعات پوستی که به سرعت در حال تغییر هستند را بررسی کند.

سایر علل تغییر رنگ پوست

شرایط و درمان های پزشکی دیگری که می توانند باعث تغییر رنگ پوست شوند عبارتند از:

• خونریزی زیر پوست. این حالت زمانی رخ می دهد که عروق خونی به دلیل صدمه، کبودی یا واکنش آلرژیک پاره می شوند.
• پرتودرمانی (رادیوتراپی). پرتودرمانی یا رادیوتراپی یک روش درمانی برای بیماری سرطان است که می تواند باعث تاول زدن، خارش و لایه لایه شدن پوست شود.
• وریدهای عنکبوتی. وریدهای آسیب دیده می توانند به صورت خوشه هایی از خطوط قرمز، کبود یا بنفش زیر پوست، به ویژه در پاها ظاهر شوند.
• تغییرات هورمونی. تغییرات هورمونی می توانند باعث ایجاد هایپرپیگمانتاسیون و ملاسما شوند.
• آسیب های حرارتی. تغییر رنگ پوست می تواند پس از بهبودی از سوختگی های مربوط به سرمازدگی، آفتاب سوختگی، آتش و صدمات الکتریکی رخ دهد.
• قرار گرفتن در معرض سموم. استفاده مزمن یا بلع ترکیبات نقره و فلزات سنگین می تواند منجر به رسوب ترکیبات فلزی در پوست و یا تحریک تولید بیش از حد ملانین شود.
• عوارض جانبی داروها. هایپرپیگمانتاسیون ناشی از دارو ممکن است در برخی افرادی که از آنتی بیوتیک ها، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و سایر داروها استفاده می کنند، رخ دهد.

چگونه لکه های پوست رنگ پریده تشخیص داده می شوند؟

در مراجعه، پزشک ابتدا نواحی رنگ پریده پوست را بررسی کرده و از شما درباره هرگونه تغییراتی که مشاهده کرده اید یا سایر علائم که ممکن است تجربه کرده باشید، سوال خواهد کرد.

با توجه به یافته های پزشک در طی معاینه جسمی، ممکن است آزمایش های تشخیصی دیگری برای تعیین علت تغییر رنگ پوست تجویز کند. در حالی که آزمایش های دقیق ممکن است با هر علت احتمالی تغییر رنگ پوست متفاوت باشد، روش های تشخیص می توانند شامل موارد زیر باشد:

• آزمایش خون برای بررسی عواملی که ممکن است باعث تغییر رنگ پوست شود.
• ارزیابی با لامپ وود برای شناسایی عفونت های قارچی یا باکتریایی ممکن.
• نمونه برداری از پوست برای ارزیابی نمونه کوچک از پوست آسیب دیده زیر میکروسکوپ به منظور بررسی وجود سلول های غیرطبیعی.

چگونه تغییر رنگ پوست درمان می شود؟

درمان لکه های رنگ پریده پوست به علت زمینه ای بستگی دارد. اگر پزشک متخصص، متوجه ابتلا به بیماری زمینه ای خاصی شود، در مرحله اول سعی در درمان آن خواهد داشت.

هر عفونت فعالی باید با داروهای مناسب درمان شود. به عنوان مثال، آنتی بیوتیک ها می توانند عفونت های باکتریایی را درمان کنند در حالی که داروهای ضدقارچی عفونت های قارچی را درمان می کنند.

اگر به دنبال درمان برای دلایل زیبایی هستید، متخصص پوست ممکن است درمان های موضعی بدون نسخه یا تجویزی را برای کاهش علائم تغییر رنگ پوست تجویز کند. درمان های حرفه ای، مانند لایه بردار های شیمیایی یا میکرودرم ابریژن، نیز ممکن است برای کاهش هایپرپیگمانتاسیون استفاده شوند، اما معمولاً گران تر هستند.

مهم است که قبل از تلاش برای درمان های موضعی یا درمان های خانگی که به طور فرضی تغییر رنگ پوست را درمان می کنند، با پزشک خود مشورت کنید. همیشه پیش از شروع هرگونه درمانی باید علت و نوع عارضه به درستی تشخیص داده شود تا بتوان برنامه درمانی مناسب با آن را تنظیم نمود.

نتیجه گیری

در حالی که در بسیاری از موارد تغییر رنگ پوست بی ضرر است، اما هرگونه تغییر غیرعادی در پوست می تواند نگران کننده باشد. برخی از علل لکه های رنگ پریده پوست ناشی از عوامل ساده ای هستند که نیاز به درمان های ساده دارند. علل دیگر می توانند جدی تر باشند و نیاز به درمان مداوم داشته باشند.

ملاقات با پزشک در مورد هرگونه تغییرات غیرمعمول یا نگران کننده در پوست بسیار حائز اهمیت است، به خصوص اگر علائم ناگهانی یا تغییرات سریع در پوست خود مشاهده کردید. این موارد می توانند نشانه ای از یک بیماری جدی تر باشند.

پزشک علت تغییر رنگ پوست را تشخیص داده و درمان های مناسب را تجویز خواهد کرد. اگر تغییر رنگ پوست به بیماری زمینه ای مرتبط باشد، به یاد داشته باشید که ممکن است علائم پوستی تا زمانی که بیماری درمان نشود، از بین نروند.

پرسش های متداول