همانژیومای کبدی

همانژیوم کبدی شایع ترین نوع ضایعات خوش خیم کبدی است. این عارضه از توده های درهم پیچیده رگ های خونی که از شریان کبدی تغذیه می شوند، تشکیل شده است. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز همانژیوم کبدی، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.

نگاه کلی

همانژیوم کبدی نوعی توده غیرسرطانی (خوش خیم) در کبد است که از کلافه ای از رگ های خونی تشکیل شده است. این عارضه به عنوان همانژیوم کاورنوس شناخته می شود که نوعی توده کبدی شایع می باشد و تخمین زده می شود که در 20٪ از جمعیت رخ می دهد.

اکثر موارد همانژیوم کبدی در طی یک مطالعه تصویربرداری انجام شده برای برخی عوارض دیگر کشف می شوند. افرادی که مبتلا به همانژیوم کبدی هستند به ندرت علائم و نشانه هایی را تجربه می کنند و معمولاً نیازی به درمان ندارند.

تشخیص توده ای در کبد ناراحت کننده می باشد، حتی اگر توده خوش خیم باشد؛ با این حال، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه همانژیوم کبدی درمان نشده می تواند منجر به سرطان کبد شود، وجود ندارد.

علائم

در بیشتر موارد، همانژیوم کبدی هیچ علامتی ایجاد نمی کند.

هنگامی که همانژیوم کبدی علائم و نشانه هایی ایجاد می کند، می تواند به صورت زیر خود را نشان دهد:

• درد در سمت راست بالای شکم
• احساس سیری پس از خوردن مقدار کمی غذا (سیری زودرس)
• حالت تهوع
• استفراغ

این علائم غیراختصاصی هستند و در بسیاری موارد به دلیل عامل دیگری ایجاد شده اند، حتی اگر همانژیوم کبدی هم باشد، زیرا این عارضه معمولاً بدون علامت است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

در صورت مشاهده هرگونه علائم و نشانه های مداوم و نگران کننده به پزشک مراجعه نمایید.

علل بیماری

علت دقیق این بیماری مشخص نمی باشد. گروهی از محققان معتقدند همانژیوم کبد در بدو تولد وجود دارد (مادرزادی).

همانژیوم کبدی معمولاً به صورت مجموعه ای غیرطبیعی از عروق خونی که کمتر از حدود 1.5 اینچ (حدود 4 سانتی متر) عرض دارند رخ می دهد. گاهی اوقات همانژیوم کبدی می تواند بزرگتر باشد یا به صورت چند کلافی رخ دهد. همانژیوم بزرگ ممکن است در کودکان خردسال نیز رخ دهد، اما نادر می باشد.

در بیشتر افراد، همانژیوم کبد هرگز رشد نمی کند و هیچ علامت و نشانه ای ایجاد نمی کند. اما در تعداد کمی از افراد، همانژیوم کبدی رشد می کند تا علائم ایجاد کرده و نیاز به درمان داشته باشد.

عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)

عواملی که می توانند خطر تشخیص همانژیوم کبدی را افزایش دهند عبارتند از:

• سن. همانژیوم کبدی را می توان در هر سنی تشخیص داد، اما بیشتر در افراد 30 تا 50 ساله تشخیص داده می شود.
• جنسیت. زنان بیشتر از مردان با همانژیوم کبدی تشخیص داده می شوند.
• بارداری. احتمال تشخیص همانژیوم کبدی در زنان باردار بیشتر از زنانی است که هرگز باردار نشده اند. اعتقاد بر این است که هورمون استروژن، که در دوران بارداری افزایش می یابد، در رشد همانژیوم کبد نقش داشته باشد.
• درمان جایگزینی هورمونی. همانژیوم کبدی در زنانی که از درمان جایگزینی هورمونی برای علائم یائسگی استفاده می کنند، بیشتر از زنانی که این کار را نمی کنند، تشخیص داده می شود.

عوارض بیماری

در زنانی که همانژیوم کبدی تشخیص داده شده است، در صورت بارداری احتمال بروز عوارض وجود دارد. اعتقاد بر این است که هورمون زنانه استروژن، که در دوران بارداری افزایش می یابد، باعث بزرگتر شدن برخی از همانژیوم های کبدی می شود.

به ندرت، همانژیوم در حال رشد می تواند علائم و نشانه هایی را ایجاد کند که نیاز به درمان داشته باشد، از جمله درد در بالای سمت راست شکم، نفخ شکم یا حالت تهوع. ابتلا به همانژیوم کبدی به این معنی نیست که نمی توان باردار شد. با این حال، مشورت با پزشک در رابطه با عوارض احتمالی می تواند به تصمیم آگاهانه تر کمک کند.

داروهایی که بر سطح هورمون در بدن تأثیر می گذارند، مانند قرص های ضد بارداری، می توانند باعث افزایش اندازه و عوارض همانژیوم شوند. اما این موضوع همچنان مورد مناقشه است. اگر مصرف این دارو را مد نظر دارید، فواید و خطرات آن را با پزشک خود در میان بگذارید.

تشخیص

آزمایش های مورد استفاده برای تشخیص همانژیوم کبدی عبارتند از:

• سونوگرافی. یک روش تصویربرداری که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تولید تصاویر استفاده می کند.
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT). مجموعه ای از تصاویر اسکن ساده گرفته شده از زوایای مختلف بدن را ترکیب می کند و از پردازش کامپیوتری برای ایجاد تصاویر مقطعی از کبد استفاده می کند.
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). تکنیکی که از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از کبد استفاده می کند.
• سینتی گرافی. نوعی تصویربرداری هسته ای که از یک ماده ردیاب رادیواکتیو برای تولید تصاویری از کبد استفاده می کند.

بسته به شرایط بیمار ممکن است تست های دیگری نیز انجام شود.

درمان

اگر همانژیوم کبد کوچک است و هیچ علامت یا علائمی ایجاد نمی کند، نیازی به درمان نخواهد بود. در بیشتر موارد همانژیوم کبد هرگز رشد نمی کند و هرگز مشکلی ایجاد نمی کند. اگر همانژیوم بزرگ باشد، پزشک ممکن است معاینه های دوره ای را برای بررسی دوره ای همانژیوم کبد برنامه ریزی کند.

درمان همانژیوم کبد به محل و اندازه همانژیوم، داشتن بیش از یک همانژیوم، سلامت کلی و اولویت ها بستگی دارد.

گزینه های درمانی شامل موارد زیر می باشند:

• جراحی برای برداشتن همانژیوم کبد. اگر همانژیوم را بتوان به راحتی از کبد جدا کرد، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن توده توصیه کند.
• جراحی برای برداشتن بخشی از کبد، از جمله همانژیوم. در برخی موارد، جراح ممکن است نیاز به برداشتن بخشی از کبد همراه با همانژیوم داشته باشند.
• توقف جریان خون به همانژیوم. بدون خون رسانی، همانژیوم ممکن است کوچک شود. دو راه برای توقف جریان خون، بستن شریان اصلی (بستن شریان کبدی) یا تزریق دارو به شریان برای مسدود کردن آن (امبولیزاسیون شریانی) است. در این روش بافت سالم کبد آسیبی نمی بیند زیرا می تواند از سایر رگ های مجاور خون بگیرد.
• جراحی پیوند کبد. در موارد بعید ابتلا به یک همانژیوم بزرگ یا همانژیوم های متعدد که با روش های دیگر قابل درمان نیستند، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن کبد و پیوند کبد را توصیه کند.
• پرتو درمانی. پرتودرمانی از پرتوهای انرژی قدرتمندی مانند اشعه ایکس برای آسیب رساندن به سلول های همانژیوم استفاده می کند. این درمان به دلیل در دسترس بودن درمان های ایمن تر و مؤثرتر به ندرت تجویز می شود.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

اکثر همانژیوم های کبدی در طی آزمایش به دلیل دیگری تشخیص داده می شوند. اگر به وجود توده کبد شک شود، ممکن است به پزشک متخصص دستگاه گوارش (متخصص گوارش) یا متخصص کبد (کبدشناس) ارجاع داده شوید.

در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که به شما کمک می کند تا برای قرار ملاقات خود آماده شوید و بدانید که از پزشک خود چه انتظاری دارید.

آنچه می توانید انجام دهید

• از هرگونه محدودیت قبل از قرار ملاقات آگاه باشید. وقتی قرار ملاقات گذاشتید، حتماً از قبل بپرسید که آیا کاری وجود دارد که باید انجام دهید، مثلاً رژیم غذایی خود را محدود کنید.
• هر علائمی را که تجربه می کنید یادداشت کنید. اکثر افراد مبتلا به همانژیوم کبدی هیچ علامتی ندارند.
• فهرستی از تمام داروها، ویتامین ها و مکمل هایی را که مصرف می کنید تهیه کنید.
• یکی از اعضای خانواده یا دوست را همراه خود ببرید. به خاطر سپردن تمام اطلاعات ارائه شده در طول یک قرار می تواند دشوار باشد. کسی که شما را همراهی می کند ممکن است چیزی را که متوجه نشده یا فراموش کرده اید به خاطر بیاورد.
• سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید را یادداشت کنید.

برای همانژیوم کبد، برخی از سوالات اساسی که باید از پزشک بپرسید عبارتند از:

• اندازه همانژیوم کبد من چقدر است؟
• آیا دچار یک همانژیوم کبدی هستم یا همانژیوم های متعدد؟
• آیا همانژیوم کبد من در حال رشد است؟
• چه آزمایش های دیگری باید انجام دهم؟
• آیا برای همانژیوم کبدم نیاز به درمان دارم؟
• آیا بروشور یا نوشته های دیگری وجود دارد که بتوانم با خود ببرم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
• آیا باید برای ویزیت بعدی برنامه ریزی کنم؟
• آیا داروهایی وجود دارد که همانژیوم را بدتر کند؟
• آیا علائمی که تجربه می کنم در نتیجه همانژیوم است؟

در پرسیدن هر سوال دیگری که دارید تردید نکنید.

از پزشک چه انتظاری می رود

پزشک احتمالاً تعدادی سؤال خواهد پرسید، از جمله:

• آیا پس از غذا خوردن، درد، حالت تهوع، از دست دادن اشتها یا احساس سیری داشته اید؟
• آیا باردار بوده اید؟
• آیا از هورمون درمانی جایگزین استفاده کرده اید؟