کاپیواسرتیب (نام تجاری: تروکپ) دارویی از خانواده داروهای هدفمند است که برای درمان نوع خاصی از سرطان پیشرفته یا متاستاتیک پستان کاربرد دارد. این دارو به خصوص برای بیمارانی تجویز می شود که بیماری آن ها دارای گیرنده های خاصی بوده و دچار جهش شده باشد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف کاپیواسرتیب، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: کاپیواسرتیب
نام تجاری: تروکپ
موارد مصرف داروی کاپیواسرتیب
داروی کاپیواسرتیب به طور معمول برای درمان انواع خاصی از سرطان پستان استفاده می شود. این دارو یک درمان هدفمند برای سرطان پستان محسوب شده که با مهار یک پروتئین خاص، به کنترل رشد و تکثیر سلول های سرطانی کمک می کند.
ممکن است پزشک شما، بر اساس شرایط خاص، کاپیواسرتیب را برای درمان بیماری های دیگری نیز تجویز کند.
کاپیواسرتیب چگونه عمل می کند؟ (مکانیسم اثر)
کاپیواسرتیب نوعی داروی مهارکننده پروتئین است که فعال شدن پروتئین کیناز (AKT) را متوقف می کند. پروتئین AKT نقش مهمی در رشد و تکثیر سلول های سرطانی دارد. کاپیواسرتیب با مهار فعالیت این پروتئین، به توقف رشد و تکثیر سلول های سرطانی کمک می کند.
اشکال دارویی کاپیواسرتیب
کاپیواسرتیب به صورت قرص های خوراکی در دوزهای زیر در دسترس است:
- قرص های خوراکی 160 میلی گرمی
- قرص های خوراکی 200 میلی گرمی
عوارض جانبی داروی کاپیواسرتیب
عوارض جانبی رایج کاپیواسرتیب
در زیر رایج ترین عوارض جانبی داروی کاپیواسرتیب ذکر شده اند. در صورت بروز هر یک از این عوارض که آزاردهنده باشد، با پزشک خود مشورت کنید:
- اسهال
- تغییر در سطح برخی سلول های خونی، از جمله گلبول های سفید، گلبول های قرمز و پلاکت ها
- تغییر در سطح برخی مواد در خون، مانند کراتینین (معیاری برای تعیین عملکرد کلیه ها) و تری گلیسیرید
- افزایش قند خون
- تهوع و استفراغ
- خستگی
- بثورات پوستی
- خشکی پوست
- زخم های دهانی
ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز وجود داشته باشد که در اینجا ذکر نشده اند. در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی مشکوک، با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی جدی کاپیواسرتیب
در حالی که کمتر شایع هستند، عوارض جانبی جدی کاپیواسرتیب همراه با اقداماتی که در صورت بروز آنها باید انجام دهید، در زیر توضیح داده شده اند.
واکنش های آلرژیک شدید. کاپیواسرتیب ممکن است باعث واکنش های آلرژیک شود که می تواند جدی باشد. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، مصرف کاپیواسرتیب را قطع کرده و فورا به پزشک مراجعه کنید:
- مشکلات تنفسی یا خس خس سینه
- تپش قلب سریع
- تب یا احساس ناخوشی عمومی
- تورم غدد لنفاوی
- تورم صورت، لب ها، دهان، زبان یا گلو
- مشکل در بلع یا احساس تنگی در گلو
- خارش، بثورات پوستی یا برجستگی های قرمز رنگ پریده روی پوست به نام کهیر
- تهوع یا استفراغ
- سرگیجه، احساس سبکی سر یا غش کردن
- گرفتگی معده
- درد مفاصل
واکنش های شدید پوستی. کاپیواسرتیب می تواند باعث نوع خاصی از واکنش آلرژیک پوستی به نام DRESS شود. این واکنش می تواند چندین قسمت از بدن از جمله پوست، کبد، کلیه ها و قلب را تحت تاثیر قرار دهد. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، مصرف دارو را قطع کرده و فورا به پزشک مراجعه کنید:
- بثورات پوستی یا برجستگی های قرمز رنگ پریده روی پوست به نام کهیر
- تب یا احساس ناخوشی عمومی
- تاول روی لب ها، چشم ها، دهان یا پوست
- تورم غدد لنفاوی
- تنگی نفس
- تورم در پاها، مچ پاها یا ساق پا
- ادرار تیره رنگ
- زرد شدن پوست یا سفیدی چشم ها (یرقان)
اسهال. اسهال با مصرف کاپیواسرتیب شایع است. به شما آموزش داده خواهد شد که چگونه دارو را مصرف کنید تا اثرات اسهال را کاهش دهید. در صورت بروز اسهال یا داشتن بیش از دو بار اجابت مزاج در یک روز، فورا با پزشک خود تماس بگیرید. اگر دارویی برای پیشگیری یا درمان اسهال به شما داده شده است، آن را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف کنید. در صورت بروز هر یک از موارد زیر، فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
- اسهال شدید
- اسهالی که برطرف نمی شود
- اسهال همراه با ضعف، سرگیجه یا تب
قند خون بالا (هایپرگلیسمی). کاپیواسرتیب می تواند باعث افزایش قند خون شود که می تواند جدی بوده و منجر به مرگ شود. پزشک شما سطح قند خون شما را قبل از شروع و در طول درمان با کاپیواسرتیب کنترل می کند. در صورت ایجاد تغییر در رژیم غذایی، برنامه ورزشی یا داروهای خود، ممکن است لازم باشد قند خون خود را بیشتر کنترل کنید. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
- تشنگی بیش از حد
- خشکی دهان
- نیاز مکرر به ادرار کردن
- افزایش اشتها همراه با کاهش وزن
- گیجی
- تهوع و استفراغ
- خشکی پوست
موارد احتیاطی و منع مصرف داروی کاپیواسرتیب
چه کسانی نباید از کاپیواسرتیب استفاده کنند؟
آلرژی به مواد تشکیل دهنده. در صورت مصرف این دارو و بروز علائم آلرژیک، مصرف دارو را قطع کرده و فورا به پزشک مراجعه کنید
قبل از مصرف کاپیواسرتیب چه نکاتی را باید بدانم؟
از مصرف کاپیواسرتیب خودداری کنید مگر اینکه توسط پزشک برای شما تجویز شده باشد. آن را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
کاپیواسرتیب را با افراد دیگر به اشتراک نگذارید، حتی اگر آنها شرایط مشابهی با شما داشته باشند. این دارو ممکن است به آنها آسیب برساند.
کاپیواسرتیب را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
قرص کاپیواسرتیب را نجوید، خرد نکنید و نشکنید.
قبل از مصرف کاپیواسرتیب، چه نکاتی را باید به پزشک خود اطلاع دهم؟
پزشک خود را در مورد تمام شرایط سلامتی خود و هرگونه داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید، مطلع کنید. این امر به آنها کمک می کند تا تشخیص دهند که آیا کاپیواسرتیب برای شما مناسب است یا خیر.
به طور خاص، مطمئن شوید که در مورد موارد زیر با پزشک خود صحبت کنید:
- مشکلات کبدی
- مشکلات کلیوی
- مشکلات پوستی
- مشکلات مربوط به سطح بالای قند خون یا دیابت
سایر داروها و مکمل ها. کاپیواسرتیب ممکن است با سایر داروها و مکمل ها تداخل داشته باشد. قبل از مصرف کاپیواسرتیب، پزشک خود را در مورد هرگونه داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید، مطلع کنید.
بارداری. کاپیواسرتیب ممکن است به جنین آسیب برساند. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. اگر باردار شدید، فورا مصرف کاپیواسرتیب را قطع کرده و با پزشک خود تماس بگیرید. اگر شما امکان بارداری دارید، در طول درمان و به مدت 1 ماه پس از آخرین دوز کاپیواسرتیب ، از روش های موثر پیشگیری از بارداری استفاده کنید. مردانی که شریک جنسی آنها امکان بارداری دارد، باید در طول درمان و به مدت 4 ماه پس از آخرین دوز کاپیواسرتیب، از روش های پیشگیری از بارداری موثر استفاده کنند.
شیردهی. در دوران شیردهی از مصرف کاپیواسرتیب خودداری کنید. مشخص نیست که آیا این دارو وارد شیر مادر می شود یا خیر. اگر در دوران شیردهی هستید یا قصد شیردهی دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
تداخلات دارویی کاپیواسرتیب
آیا کاپیواسرتیب با غذاها یا نوشیدنی ها تداخل دارد؟
در طول مصرف کاپیواسرتیب، از نوشیدن آب گریپ فروت یا خوردن گریپ فروت خودداری کنید.
تاثیر مصرف الکل بر روی کاپیواسرتیب مشخص نیست.
آیا کاپیواسرتیب با داروهای دیگر تداخل دارد؟
همیشه پزشک خود را در مورد تمام داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید، مطلع کنید.
برخی از داروها ممکن است سطح کاپیواسرتیب در خون را تغییر دهند. پزشک خود را در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید یا اخیراً مصرف کرده اید، مطلع کنید.
این ممکن است لیست کاملی از داروهایی نباشد که می توانند با کاپیواسرتیب تداخل داشته باشند. همیشه با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف بیش از حد و فراموشی مصرف دارو
در صورت مصرف تصادفی بیش از حد کاپیواسرتیب چه باید کرد؟
اگر شما یا شخص دیگری بیش از حد کاپیواسرتیب مصرف کرده اید، فوراً کمک پزشکی دریافت کنید یا با اورژانس (115) تماس بگیرید.
در صورت فراموشی یک دوز کاپیواسرتیب چه باید کرد؟
اگر مصرف یک دوز را فراموش کردید، در صورتی که کمتر از 4 ساعت از زمان معمول مصرف آن گذشته باشد، می توانید آن را مصرف کنید. اگر بیش از 4 ساعت از زمان معمول مصرف دوز گذشته باشد، آن دوز را نادیده بگیرید. دوز بعدی را در زمان معمول خود مصرف کنید. برای جبران دوز فراموش شده، 2 دوز را همزمان مصرف نکنید.
نحوه نگهداری داروی کاپیواسرتیب
داروی کاپیواسرتیب باید در دمای اتاق (بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد) نگهداری شود. نگهداری در دمای بین 15 تا 30 درجه سانتیگراد برای مدت کوتاهی، مانند زمان حمل و نقل، مجاز است. دارو را در جای خشک، خنک و به دور از نور خورشید نگهداری کنید. از نگهداری داروها در حمام و دستشویی خودداری کنید و همواره به خاطر داشته باشید که تمامی داروها باید دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار گیرند.
پرسش های متداول
داروی کاپیواسرتیب (تروکپ) چه کاربردی دارد؟
داروی تروکپ برای درمان سرطان پستان پیشرفته یا متاستاتیک در بزرگسالان به کار میرود که گیرنده هورمونی مثبت (HR+) یا HER2- منفی بوده و دارای تغییرات ژنی در PIK3CA، AKT1 یا PTEN هستند.
داروی تروکپ چگونه عمل میکند؟
تروکپ یک مهارکننده کیناز است که مسیر AKT را مسدود میکند (این مسیر به رشد و بقای سلولهای سرطانی کمک میکند). با مهار آن، رشد تومور کاهش مییابد.
دوز معمول تروکپ چقدر است؟
دوز معمول ۴۰۰ میلیگرم و دو بار در روز (با فاصله تقریبی ۱۲ ساعت) به مدت ۴ روز متوالی و سپس ۳ روز قطع مصرف در هر هفته است. مصرف دارو با یا بدون غذا مجاز است.
عوارض شایع داروی تروکپ چیست؟
عوارض رایج شامل اسهال، زخم دهانی، تهوع، واکنشهای پوستی، خستگی، استفراغ، و تغییر در نتایج آزمایش خون هستند.
چه عوارض جانبی جدیای ممکن است با مصرف تروکپ رخ دهد؟
از جمله عوارض جدی میتوان به قند خون بالا (هایپرگلیسمی)، اسهال شدید، و واکنشهای پوستی شدید اشاره کرد که ممکن است نیاز به کاهش دوز یا قطع دارو داشته باشند.
آیا تروکپ به تنهایی قابل مصرف است؟
خیر. Truqap باید همراه با داروی fulvestrant مصرف شود و در زنان قبل از یائسگی، یک آگونیست LHRH نیز تجویز میشود.
تروکپ چقدر مؤثر است؟
در آزمایشهای بالینی، ترکیب تروکپ با فولوسترانت خطر پیشرفت بیماری یا مرگ را تا ۵۰٪ کاهش داد و بقا بدون پیشرفت بیماری را از ۳.۱ ماه به ۷.۳ ماه افزایش داد. (در مقایسه با مصرف تنهای فولوسترانت)
اگر یک دوز از دارو فراموش شد، چه کار کنم؟
اگر کمتر از ۴ ساعت از زمان معمول گذشته، دوز را مصرف کنید. اگر بیشتر از ۴ ساعت گذشته است، آن دوز را رد کنید و دوز بعدی را در زمان معمول مصرف کنید. هرگز دو دوز را همزمان مصرف نکنید.
آیا برای مصرف تروکپ محدودیت غذایی وجود دارد؟
بله. در طول درمان با تروکپ از مصرف گریپفروت یا آب آن پرهیز کنید، زیرا میتواند بر متابولیسم دارو تأثیر بگذارد.
آیا مصرف تروکپ در دوران بارداری یا شیردهی مجاز است؟
خیر. این دارو میتواند به جنین آسیب برساند و در دوران شیردهی نیز نباید مصرف شود. حتما از روشهای مطمئن جلوگیری از بارداری در حین مصرف و تا ۱ ماه (برای زنان) یا ۴ ماه (برای مردان) پس از قطع دارو استفاده شود.
چه کسانی نباید تروکپ مصرف کنند؟
افرادی که نسبت به کاپیواسرتیب یا سایر ترکیبات دارو حساسیت شدید دارند، نباید آن را مصرف کنند.
آیا تروکپ با سایر داروها تداخل دارد؟
بله. بهویژه با مهارکنندهها یا القاکنندههای آنزیم CYP3A تداخل دارد. ممکن است نیاز به تنظیم دوز یا اجتناب از مصرف برخی داروها وجود داشته باشد.
داروی تروکپ چگونه نگهداری میشود؟
دارو را در دمای اتاق (۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد) و در بستهبندی اصلی خود نگهداری کنید.
اگر پس از مصرف دارو استفراغ کنم، چه باید کرد؟
در این صورت دوز اضافی مصرف نکنید. دوز بعدی را طبق زمانبندی معمول مصرف نمایید.
پیش از شروع درمان با تروکپ چه مواردی را باید به پزشک اطلاع دهم؟
در صورت داشتن سابقه دیابت، بیماریهای پوستی، مشکلات کبدی یا مصرف داروها و مکملهای دیگر، حتما پزشک خود را مطلع سازید.
دیدگاه خود را به اشتراک بگذارید.