درخواست مشاوره رایگان
دوکسوروبیسین (نام تجاری: آدریامایسین)، یکی از داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی سرطان است که در درمان انواع سرطان از جمله سرطان های پستان، مثانه، خون و لنف کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف دوکسوروبیسین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: دوکسوروبیسین
نام تجاری: آدریامایسین
دوکسوروبیسین نوعی آنتراسایکلین است که برای درمان انواع مختلفی از سرطان ها مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو رشد سلول های سرطانی را کاهش داده یا متوقف می کند.
پودر جهت تزریق وریدی (10 میلی گرم، 50 میلی گرم)؛
محلول داخل وریدی (2 میلی گرم / میلی لیتر)
پیش از هر بار مصرف این دارو، راهنمای مصرف آن را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
این دارو با تزریق وریدی توسط درمانگر وارد بدن می شود. دوز مصرفی بر اساس شرایط پزشکی، سایز بدن و پاسخ به درمان، تعیین می شود.
درصورت تماس دارو با پوست، فوراً محل را با آب و صابون بشویید. اگر دارو با چشم تماس پیدا کرد، پلک ها را با انگشتان باز نگه داشته و به مدت 15 دقیقه با جریان آب بشورید و فوراً به مراکز درمانی مراجعه کنید.
درمانگر بایستی به منظور جلوگیری از تماس با ادرار بیمار یا دیگر مایعات بدن به مدت حداقل 5 روز پس از درمان، موارد احتیاط (مانند استفاده از دستکش) را رعایت کند.
در حین درمان با این دارو، مقدار زیادی مایعات خنک بنوشید، مگر اینکه پزشک شما دستور دیگری داشته باشد. این امر کمک می کند دارو به سرعت در بدن حرکت کرده و عوارض جانبی آن را کاهش می دهد.
حالت تهوع، استفراغ، اسهال و از دست دادن اشتها ممکن است بوجود بیاید. حالت تهوع و استفراغ می تواند شدید باشد. در برخی موارد، درمان دارویی ممکن است برای جلوگیری یا تسکین این موارد نیاز باشد. ناشتا بودن پیش از درمان ممکن است به تسکین استفراغ کمک کند. تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی، مانند مصرف تعداد زیاد وعده های غذایی کم حجم و محدود کردن فعالیت ها می تواند به کاهش برخی از این عوارض، کمک کند. درصورتی که هر کدام از این عوارض ادامه پیدا کرد یا تشدید شد، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
دوکسوروبیسین ممکن است باعث قرمز شدن رنگ ادرار، اشک و عرق شود. این تاثیر می تواند در اولین ساعت پس از دریافت درمان شروع شده و تا چند روز ادامه یابد. این امر یکی از عوارض دارو بوده و نبایستی با خون در ادرار اشتباه شود. ممکن است بصورت موقت ریزش مو نیز رخ دهد. پس از پایان درمان، رشد مو، به حالت طبیعی باز می گردد.
تغییرات در ناخن (مانند عفونت های قارچی در بستر ناخن) به ندرت ممکن است اتفاق بیافتد.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی جدی زیر، فوراً به پزشک خود مراجعه کند: علائم نارسایی قلبی (مانند تنگی نفس، التهاب پا / زانو، خستگی غیرعادی، افزایش وزن ناگهانی / غیرمعمول)، قرمزی / گرگرفتگی صورت، قرمزی / خارش چشم، سرفه / گرفتگی صدا، تداوم اسهال، درد مفصل، درد پشت / پهلو / معده / شکم، ادرار سخت / دردناک، قطع یا تغییر دوره قاعدگی، مدفوع سیاه / قیری رنگ، مخاط خونی یا ترشح در مدفوع، ضربان قلب نا منظم / تند و کاهش ادرار.
زخم های دردناک روی لب، دهان و گلو نیز ممکن است بروز دهد. به منظور کاهش این خطر، از مصرف نوشیدنی و غذای داغ پرهیز کنید، دندان ها را به دقت مسواک بزنید، از دهان شویه های حاوی الکل استفاده نکنید و دهان را به طور مکرر با آب سرد، بشویید.
درصورت بروز هر کدام از عوارض جانبی جدی، مانند درد سینه، فوراً به مراکز درمانی مراجعه کنید.
طی چند روز تا چند هفته پس از درمان دوکسوروبیسین، یک واکنش پوستی جدی که شبیه آفتاب سوختگی شدید می باشد، ممکن است روی هر قسمتی از پوست که قبلا تحت پرتو درمانی بوده است گسترش یابد. همچنین، می تواند باعث حساسیت بیشتر شما به آفتاب شود. به همین دلیل مدت زمانی که در معرض آفتاب قرار می گیرید را کاهش داده و از سولاریوم استفاده نکنید. وقتی بیرون از خانه هستید از ضد آفتاب و لباس مناسب استفاده کنید. اگر با قرمزی پوست، درد، حساس شدن پوست، التهاب، پوست پوست شدن و یا تاول مواجه شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
در کودکان، ممکن است "تشدید پرتوی" در ریه ها اتفاق بیافتد. در صورتی که کودک دچار خس خس سینه یا مشکل در تنفس شد، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی این دارو را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف داروی دوکسوروبیسین، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
قبل از مصرف داروی دوکسوروبیسین، پزشک خود را از سابقه درمانی خود مطلع کنید؛ خصوصاً اگر دچار عفونت شایع، تعداد پایین سلول های قرمز خون ( مانند آنمی، نوتروپنی، ترومبوسیتوپنی)، نقرس، مشکلات قلبی (مانند حمله قلبی، نارسایی قلبی، ضربان قلب نا منظم)، سابقه دریافت هرگونه داروی نوع آنتراسایکلین (مانند دوکسوروبیسین، ایداروبیسین، دانوروبیسین، میتوکسانترون)، مشکلات کلیوی، بیماری کبد، زخم های شدید دهانی (استوماتیت) و پرتو درمانی (خصوصا در ناحیه سینه) هستید.
بدون رضایت پزشک، هیچگونه واکسناسیونی انجام نداده و از تماس با افرادی که اخیرا واکسن خوراکی فلج اطفال دریافت کرده اند، اجتناب کنید.
به منظور کاهش احتمال بریدگی، کبودی و یا جراحت، در زمان استفاده از ابزارآلات تیز، مانند تیغ و ناخن گیر، احتیاط کرده و از فعالیت هایی مانند ورزش های پربرخورد خودداری کنید. به منظور کاهش خطر خونریزی لثه، از مسواک نرم استفاده کنید.
برای جلوگیری از گسترش عفونت، دست های خود را بشویید.
وقتی از این دارو برای اطفال استفاده می کنید، احتیاط کنید؛ زیرا کودکان ممکن است حساسیت بیشتری به این دارو داشته باشند خصوصاً درمورد تشدید پرتوی در ریه ها، مشکلات قلبی یا هر نوع سرطانی که در زندگی ممکن است بروز دهد. همچنین دوکسوروبیسین، در ترکیب با دیگر داروهای شیمی درمانی، ممکن است قبل از بلوغ، سرعت رشد کودکان را کاهش دهد.
داروی دوکسوروبیسین، می تواند باروری مردان را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین می تواند بر روی قاعدگی بانوان تاثیر گذاشته و باعث یائسگی زودرس شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
درصورتی که باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین پزشک شما ممکن است پیش از شروع درمان، از شما بخواهد تست بارداری انجام دهید. زمانیکه در حال مصرف دوکسوروبیسین هستید نبایستی باردار شوید زیرا ممکن است برای جنین مضر باشد. از روش های مناسب پیشگیری از بارداری در طول درمان با این دارو و برای 6 ماه پس از توقف مصرف، استفاده کنید.
مردانی که همسرشان باردار است، در طول درمان با دوکسوروبیسین و تا 10 روز پس از قطع مصرف دارو، می بایست در هنگام روابط جنسی، از کاندوم استفاده کنند. مردانی که همسرشان در سنین بارداری است اما باردار نیستند نیز بایستی پیرامون روش های مناسب پیشگیری از بارداری در طول درمان با این دارو و تا 3 ماه پس از توقف مصرف آن با پزشک مشورت کنند. درصورتیکه باردار شدید یا فکر می کند که باردار هستید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
این دارو وارد شیر مادر می شود. به دلیل خطرات بالقوه برای نوزادان، تغذیه با شیر مادر در طول درمان و تا 10 روز پس از قطع کردن مصرف، توصیه نمی شود. پیش از شروع شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی دوکسوروبیسین را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی فراورده هایی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: دیگوکسین، پروژسترون، استرپتوزوسین، استاوودین، تراستوزوماب، زیدوودین.
داروهای دیگر می توانند باعث دفع دوکسوروبیسین از بدن و یا تغییر نحوه عملکرد آن شوند مانند: ضدقارچ آزول (مثل کتوکونازول)، مسدود کننده های کانال کلسیم (مثل وراپامیل، نیفدیپین)، ریفامایسین (مثل ریفابوتین)، گل راعی، داروهایی برای درمان تشنج (مثل: کاربامازپین، فنی توئین، فنوباربیتال، پریمیدون) و غیره.
زمانی که از دوکسوروبیسین استفاده می کنید از مصرف غذاها و فراورده هایی که حاوی تورمریک (کورکومین) است اجتناب کنید زیرا ممکن است تاثیر دوکسوروبیسین را کاهش دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن یا مشکلات تنفسی با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف عبارتند از: تشنج و خون ریزی بدون دلیل.
تست آزمایشگاهی / پزشکی (مانند آزمایش سطح مواد معدنی خون، شمارش کامل فاکتور های خونی، مطالعات قلب، عملکرد کبد) بایستی به منظور بررسی پیشرفت درمان و کنترل عوارض جانبی، بطور مرتب انجام شود. کلیه قرار های پزشکی و آزمایشگاهی را به خاطر داشته باشید.
این موضوع که هر دوز را طبق برنامه مصرف کنید بسیار حائز اهمیت است. اگر یک دوز را فراموش کردید، برای دریافت برنامه جدید، فوراً با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
ویال های بازنشده داروی دوکسوروبیسین (فرم مایع) را در یخچال (دمای 2 الی 8 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. این دارو نباید یخ بزند. همچنین دارو را در بسته بندی محصول و به دور از نور و رطوبت قرار دهید.
همچنین ویال های بازنشده داروی دوکسوروبیسین (فرم پودری دارو) را باید در دمای اتاق (20 الی 25 درجه سانتی گراد) نگهداری کرد.
کلیه داروهای را از دسترس اطفال و حیوانات دور نگه دارید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
