آیداروبیسین (نام تجاری: آیدامایسین)، یکی از داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی سرطان است که در درمان برخی از انواع سرطان خون کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف آیداروبیسین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: آیداروبیسین
نام تجاری: آیدامایسین
از داروی آیداروبیسین، در درمان برخی انواع سرطان خون مصرف می شود. این دارو به گروهی از داروها که تحت عنوان آنترا سایکلین شناخته می شوند، تعلق دارد. ایداروبیسین، رشد سلول های سرطانی را کاهش داده یا متوقف می سازد.
محلول داخل وریدی (1 میلی گرم / میلی لیتر)
داروی آیداروبیسین توسط پزشک یا پرستار به صورت داخل وریدی تزریق می شود. مقدار مصرفی دارو براساس شرایط پزشکی فرد، اندازه بدن و میزان پاسخ دهی او به درمان، تعیین خواهد شد.
در صورت تماس این دارو با پوست، فوراً آن ناحیه را به خوبی با آب و صابون بشویید. همچنین اگر این دارو با چشم تماس پیدا کرد، پلک های خود را با دست باز کرده و به مدت 15 دقیقه با آب شستشو داده و پس از آن به پزشک مراجعه کنید.
در حین مصرف داروی آیداروبیسین، مقدار فراوانی مایعات بنوشید مگر اینکه پزشک، توصیه دیگری کرده باشد. انجام این امر، به کاهش خطرات ناشی از عوارض جانبی خاص (به عنوان مثال افزایش اسید اوریک) کمک خواهد کرد.
حالت تهوع، استفراغ، گرفتگی شکم، اسهال و سردرد ممکن است رخ دهد. در برخی موارد، پزشک برای جلوگیری یا تسکین حالت تهوع و استفراغ، داروهایی را تجویز خواهد کرد. خوردن چندین وعده غذایی کم حجم، نخوردن غذا قبل از درمان یا محدود کردن فعالیت ها، به کاهش برخی از این عوارض کمک خواهد کرد. در صورت تداوم یا تشدید هریک از این عوارض، فوراً پزشک معالج یا پزشک داروخانه را مطلع سازید.
ریزش موقتی مو نیز یک عارضه جانبی رایج است. رشد عادی موها معمولاً پس از پایان درمان باز می گردد.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان داروی آیداروبیسین را برای شما تجویز کرده است چرا که بر این باور است که منافع این دارو از عوارض آن بیشتر است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت وقوع هریک از عوارض جانبی جدی زیر، فوراً پزشک را مطلع سازید: درد شدید شکم، تغییرات ذهنی / خلقی (به عنوان مثال گیجی)، بی حسی / گزگز دست و پاها، راش / تاول کف دست / کف پا، خونریزی / کبودی غیرعادی (به عنوان مثال لکه های قرمز کوچک روی پوست)، مدفوع سیاه / خونی، ادرار خونی و استفراغ شبیه به تفاله قهوه.
درد یا زخم در دهان و گلو نیز یکی دیگر از عوارض جانبی مصرف این دارو است. دندان های خود را به آرامی مسواک بزنید، از مصرف دهان شویه حاوی الکل خودداری کرده و دهان خود را مرتباً با آب خنک مخلوط با جوش شیرین یا نمک بشویید. غذاهای نرم و مرطوب را مصرف کنید.
در صورت بروز تشنج که عارضه جانبی نادر اما بسیار جدی هست، به دنبال امدادهای فوری پزشکی باشید.
واکنش جدی آلرژیک نسبت به این محصول، به ندرت رخ می دهد. با این وجود در صورت مشاهده هر یک از علائم واکنش های جدی آلرژیک، به پزشک مراجعه کنید: راش، خارش / تورم (مخصوصاً صورت / زبان / گلو)، دشواری در تنفس و سرگیجه شدید.
موارد مذکور، تمامی عوارض جانبی احتمالی را دربر نمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف آیداروبیسین، در صورت داشتن حساسیت به آن یا به آنتراسایکلین های دیگر (به عنوان مثال، دوکسوروبیسین) یا هرنوع حساسیت دیگری، پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه را مطلع سازید. این محصول ممکن است حاوی اجزا غیرفعالی باشد که منجر به ایجاد واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر، با پزشک داروخانه صحبت کنید.
پیش ازمصرف داروی آیداروبیسین، پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود مخصوصاً موارد زیر، مطلع سازید: اختلالات خونی / خونریزی (به عنوان مثال کم خونی، کاهش تعداد سلول های خونی)، نقرس، بیماری های قلبی (مانند نارسایی قلبی احتقانی، ضربان قلب نامنظم)، مشکلات کلیوی، مشکلات کبدی، پرتودرمانی (به ویژه در ناحیه قفسه سینه).
بدون رضایت پزشک، از انجام هرگونه ایمن سازی / واکسیناسیون خودداری نمایید. همچنین از تماس با افرادی که به تازگی واکسن حاوی ویروس زنده (مانند واکسن استنشاقی آنفولانزا) دریافت کرده اند، اجتناب کنید.
برای پیشگیری از انتقال عفونت، دستان خود را به خوبی بشویید. از تماس با افراد مبتلا به بیماری های واگیردار (سرخک، آبله مرغان، کووید-19، آنفولانزا) خودداری نمایید.
برای کاهش احتمال بریدگی، کوفتگی یا زخمی شدن، هنگام استفاده از اشیای تیز مانند تیغ ریش تراشی و ناخن گیر احتیاط کنید و از انجام فعالیت هایی مانند ورزش های پربرخورد خودداری کنید.
برای کاهش خطر خونریزی لثه از مسواک نرم استفاده کنید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
مصرف کنندگان مسن این دارو، نسبت به عوارض آن مخصوصاً اثرات آن بر قلب، حساس تر هستند.
مصرف داروی آیداروبیسین در دوران بارداری توصیه نمی شود زیرا ممکن است به جنین آسیب برساند. اگر باردار شدید یا فکر می کنید باردار هستید، فوراً پزشکتان را مطلع سازید. برای جلوگیری از بارداری، زنان طول درمان و تا 7 ماه پس از آن و مردان در طول درمان و تا 4 ماه پس از درمان می بایست از روش های قابل اطمینان پیشگیری از بارداری (مانند قرص های ضد بارداری، کاندوم ) استفاده کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشورت در مورد روش های موثر در پیشگیری از بارداری با پزشک صحبت کنید.
مشخص نیست که این دارو به شیر مادر منتقل می شود یا خیر. به دلیل وجود خطرات احتمالی برای نوزاد شیرخوار، شیردهی در حین مصرف این دارو و تا 14 روز پس از آن توصیه نمی شود. قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.
تداخلات دارویی، نحوه عملکرد داروها را تغییر می دهند و یا خطرات ناشی از عوارض جانبی جدی را افزایش خواهند داد. این یادداشت حاوی همه تداخلات دارویی احتمالی نیست. لیستی از تمامی داروهای مصرفی (داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) نوشته و آن را در اختیار پزشک معالج یا پزشک داروخانه قرار دهید. بدون تائید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید و همچنین دوز آنها را نیز تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که با این دارو تداخل دارند عبارتند از: داروهایی که قلب را تحت تأثیر قرار می دهند (از جمله تراستوزوماب، آنترا سایکلین ها مانند دوکسوروبیسین).
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. سایر علائم سوءمصرف این دارو عبارتند از: ضربان قلب نامنظم، حالت تهوع / استفراغ شدید.
از انجام منظم تست های آزمایشگاهی / پزشکی (مانند تست های عملکرد کلیه / کبد / قلب، شمارش کامل سلول های خونی) در طول درمان غافل نشوید. برای کسب اطلاعات بیشتر، با پزشکتان مشورت کنید.
دریافت هر دوز از داروی آیداروبیسین بصورت برنامه ریزی شده و طبق دستورالعمل، بسیار حائز اهمیت است و باعث اثرگذاری بهتر دارو خواهد شد. در صورت فراموشی مصرف یک دوز از دارو، با پزشک تماس بگیرید تا یک برنامه دوز جدید برایتان تعیین کند.
ویال های بازنشده داروی آیداروبیسین را در دمای اتاق (بین 20 الی 25 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. همچنین دارو را در بسته بندی محصول و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.