آنژیوسارکوما، یکی از نادرترین بیماری هایی است که از سلول های اندوتلیال دیواره عروق خونی و لنفاوی آغاز می شود. این بیماری در درسته سارکوماهای بافت نرم قرار گرفته و حدود 1% از موارد ابتلا به آن را شامل می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز آنژیوسارکوم، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
نگاه کلی
آنژیوسارکوما نوعی سرطان نادر است که در پوشش عروق خونی و لنفاوی ایجاد می شود. عروق لنفاوی که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند، باکتری ها، ویروس ها و مواد زائد را از بدن جمع کرده و آنها را دفع می کنند.
آنژیوسارکوم ممکن است در هر نقطه از بدن رخ دهد، اما اغلب در پوست سر و گردن ایجاد می شود. آنژیوسارکوم به ندرت، ممکن است در قسمت های دیگر بدن مانند پستان، یا در بافت های داخلی تری مانند کبد و قلب نیز ایجاد شود. همچنین آنژیوسارکوم ممکن است در مناطقی که قبلا تحت پرتودرمانی قرار گرفته بودند، نیز به وجود آید.
درمان آنژیوسارکوم به محل سرطان نیز بستگی دارد. گزینه های درمانی ممکن است شامل جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی باشد.
علائم
علائم و نشانه های آنژیوسارکوما ممکن است بر اساس محل بروز سرطان متفاوت باشد.
آنژیوسارکوم تاثیرگذار بر پوست
اغلب، آنژیوسارکوم در پوست سر و گردن، به ویژه پوست سر رخ می دهد. علائم و نشانه های این شکل آنژیوسارکوم عبارتند از:
برجستگی ناحیه و ایجاد کبودی.
ضایعه ای کبود مانند که با گذشت زمان بزرگتر می شود.
ضایعه ای که ممکن است در اثر خراشیده شدن یا وارد کردن ضربه دچار خونریزی شود.
تورم در پوست اطراف
آنژیوسارکوم تاثیرگذار بر اندام ها
وقتی آنژیوسارکوم بر اندام هایی مانند کبد یا قلب تأثیر بگذارد، اغلب باعث ایجاد درد می شود. علائم دیگر به محل آنژیوسارکوم بستگی دارد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر علائم و نشانه های مداومی دارید که شما را نگران می کند به پزشک مراجعه کنید.
علل بیماری
مشخص نیست که چه عواملی بیشتر باعث ایجاد آنژیوسارکوم ها می شود، اگرچه پزشکان عواملی را شناسایی کرده اند که ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
پزشکان می دانند که این سرطان ها زمانی ایجاد می شوند که در سلول پوشش عروق خونی یا لنفاوی جهش ایجاد شود. این جهش باعث می شود که سلول جهش یافته به سرعت تکثیر یابد و سلول های غیرطبیعی بیشتری ایجاد کند و وقتی سلول های دیگر به طور عادی می میرند به زندگی ادامه دهد. سلولهای تجمع یافته توموری را تشکیل می دهند که رشد کرده و می تواند به بافت های مجاور حمله کرده و یا به نقاط دیگر بدن گسترش یابند (متاستاز یابد).
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها)
عواملی که ممکن است خطر آنژیوسارکوم را افزایش دهند عبارتند از:
پرتو درمانی. تحت درمان قرار گرفتن با اشعه برای درمان سرطان یا سایر عارضه ها ممکن است خطر ابتلا به آنژیوسارکوم را افزایش دهد. آنژیوسارکوم یک عارضه نادر در پرتودرمانی است که به طور معمول 5 تا 10 سال پس از درمان اتفاق می افتد.
تورم ناشی از آسیب عروق لنفاوی (ورم لنفاوی). ورم لنفاوی، تورم ناشی از احتباس مایع لنفاوی است که در صورت انسداد یا آسیب دیدن سیستم لنفاوی رخ می دهد. بروز ورم لنفاوی درحالی که گره های لنفاوی با جراحی برداشته شده باشند -روشی که اغلب برای درمان سرطان استفاده می شود- یک عارضه محسوب می شود. ورم لنفاوی همچنین می تواند در پاسخ به عفونت یا سایر عارضه ها نیز رخ دهد.
مواد شیمیایی. آنژیوسارکوم کبدی با قرار گرفتن در معرض چندین ماده شیمیایی از جمله وینیل کلراید و آرسنیک ارتباط دارد.
سندرم های ژنتیکی. برخی تغییرات ژنی که افراد می توانند با آن متولد شوند می تواند خطر ابتلا به آنژیوسارکوم را افزایش دهد. به عنوان مثال می توان به تغییرات ژنی که باعث نوروفیبروماتوزیس، سندرم مافوچی، یا سندرم کلیپل-ترنای و جهش BRCA1 و BRCA2 می شود اشاره کرد.
تشخیص
آزمایش ها و روش های مورد استفاده در تشخیص آنژیوسارکوم عبارتند از:
معاینه جسمی. پزشک برای تشخیص صحیح عارضه، بیمار را کاملاً معاینه می کند.
نمونه برداری (بیوپسی). پزشک نمونه ای از بافت مشکوک را برای بررسی های آزمایشگاهی بر می دارد. تجزیه و تحلیل بافت در آزمایشگاه می تواند سلول های سرطانی را تشخیص دهد و ویژگی های خاصی از سلول های سرطانی را تعیین کند که می تواند به او در روند تشخیص و درمان کمک کنند.
تصویربرداری. آزمایش های تصویربرداری می تواند در تشخیص گستردگی سرطان به پزشک کمک کند. آزمایش ها ممکن است شامل MRI ،CT و توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) باشد. آزمایش هایی که انجام می شود به نوع عارضه بستگی دارد.
درمان
اینکه کدام درمان برای هر فرد مناسب تر است به محل سرطان، اندازه و میزان گسترش آن به سایر نقاط بدن بستگی دارد.
گزینه های درمانی آنژیوسارکوم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
عمل جراحی. هدف از جراحی برداشتن آنژیوسارکوم به طور کامل است. جراح، بافت سرطانی و کمی از بافت های سالم اطراف آن را بر می دارد. در بعضی موارد ممکن است جراحی کمک کننده نباشد، به عنوان مثال، اگر بافت سرطان بسیار بزرگ باشد یا به مناطق دیگر بدن گسترش یافته باشد نمی توان جراحی انجام داد.
پرتو درمانی. در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس و پروتون برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. از پرتودرمانی گاهی اوقات بعد از جراحی، برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده استفاده می شود. اگر به هر دلیلی نمی توان عمل جراحی انجام داد، پرتودرمانی نیز ممکن است یک گزینه باشد.
شیمی درمانی. شیمی درمانی نوعی درمان است که از داروها یا مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. اگر آنژیوسارکوم به سایر نواحی بدن گسترش یافته باشد، ممکن است نیاز به شیمی درمانی باشد. در شرایط خاص ممکن است شیمی درمانی همراه با پرتودرمانی انجام شود.
درمان دارویی هدفمند. در درمان های دارویی هدفمند، به مواد شیمیایی خاص موجود در سلول های سرطانی حمله می شود. با مهار این مواد شیمیایی، درمان های دارویی هدفمند می توانند باعث مرگ سلول های سرطانی شوند. برای درمان آنژیوسارکوم، در صورت پیشرفته بودن سرطان، داروهای هدفمند می توانند گزینه مناسبی باشند.
ایمونوتراپی. در ایمونوتراپی از سیستم ایمنی برای مبارزه با سرطان استفاده می شود. سیستم ایمنی بدن ممکن است به سرطان حمله نکند زیرا سلول های سرطانی پروتئین هایی می سازند که به آنها کمک می کند از دیدرس سیستم ایمنی پنهان شوند. ایمونوتراپی با تداخل در این فرآیند باعث شناسایی سلول های سرطانی توسط سیستم ایمنی می شود. برای آنژیوسارکوم، ایمونوتراپی می تواند یک گزینه درمانی برای سرطان پیشرفته باشد.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
در صورت مشاهده علائم نگران کننده به پزشک مراجعه کنید، اگر پزشک مطمئن نباشد، ممکن است شما را به پزشکی متخصص در زمینه بیماری های پوستی (متخصص پوست) یا پزشکی متخصص در درمان سرطان (متخصصین انکولوژیست) معرفی می کند.
از آنجا که قرارهای ملاقات با پزشک کوتاه است و اغلب موارد زیادی برای گفت و گو وجود دارد، بهتر است از قبل آمادگی های لازم را کسب کنید. در اینجا برخی از اطلاعات مورد نیاز برای آمادگی قبل از معاینه، و انتظاراتی که از پزشک دارید، ذکر شده است.
آنچه می توانید انجام دهید
از هرگونه محدودیت قبل از ملاقات با پزشک اطلاع یابید. در زمان تعیین وقت، حتماً بپرسید که آیا نیاز به انجام کاری، مانند محدود کردن رژیم غذایی وجود دارد یا خیر.
علائمی که مشاهده کرده اید را یادداشت کنید، از جمله علائمی که به نظر می رسد ارتباطی با دلیل ملاقات شما با پزشک ندارد.
اطلاعات شخصی مهم، از جمله استرس های عمده یا تغییرات اخیر در زندگی را بنویسید.
لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه کنید.
به همراه یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا بعضی اوقات یادآوری تمام اطلاعات ارائه شده در هنگام ملاقات دشوار است. شخصی که شما را همراهی می کند ممکن است چیزی را که شما فراموش کرده اید را به خاطر بیاورد.
سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید را یادداشت کنید.
وقت ملاقات شما با پزشک محدود است؛ بنابراین تهیه لیستی از سوالات می تواند به شما کمک کند تا از وقت خود نهایت استفاده را ببرید. در صورت اتمام زمان، سوالات خود را از مهمترین تا کم اهمیت ترین لیست کنید.
برخی از سوالاتی را که در مورد آنژیوسارکوم بهتر است از پزشک بپرسید شامل موارد زیر است:
بیماری من چقدر پیشرفته است؟
آیا آنژیوسارکوم به سایر قسمت های بدن من منتشر شده است؟
چه روش های درمانی را پیشنهاد می کنید؟
مزایا و خطرات هر گزینه درمانی چیست؟
مبتلا به عارضه های دیگری نیز هستم. چگونه می توانم آنها را به بهترین وجه با هم مدیریت کنم؟
آیا در طول درمان آنژیوسارکوم قادر به انجام کار و فعالیتهای معمول خود خواهم بود؟
آیا نیاز است در این مورد نظر شخص دیگری را بدانم؟
آیا باید به پزشکی که در زمینه درمان سرطان تخصص دارد مراجعه کنم؟
چقدر سریع باید درباره درمان تصمیم بگیرم؟ آیا می توانم کمی وقت بگذارم تا گزینه های خود را بررسی کنم؟
آیا بروشور یا مطالب چاپی وجود دارد که بتوانم از آنها استفاده کنم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
اگر در طول ملاقات سوالات دیگری برای شما به وجود آمد، در پرسیدن آنها تردید نکنید.
از پزشک چه انتظاری می رود
پزشک احتمالاً تعدادی سوال از شما می پرسد. آماده بودن برای پاسخ دادن به آنها می تواند کمک کند تا زمان بیشتری برای صحبت درمورد موارد بیشتری داشته باشید. سوالاتی که پزشک ممکن است بپرسد عبارتند از:
اولین بار از چه زمانی این علائم را مشاهده کردید؟
علائم شما مداوم است یا گاه به گاه بروز می کنند؟
شدت علائم شما چقدر است؟
آیا چیزی باعث بهبود علائم شده است؟
آیا چیزی باعث تشدید علائم شده است؟
آیا تا به حال به بیماری دیگری مبتلا شده اید؟
در حال حاضر چه داروهایی از جمله ویتامین ها و مکمل ها استفاده می کنید؟
