اوبکابتاژن

اوبکابتاژن (نام تجاری: اوکاتزیل) نوعی درمان نوین سرطان است که در حال حاضر برای درمان برخی انواع سرطان های خون در بزرگسالان و کودکان کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف اوبکابتاژن، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.

نام عمومی: اوبکابتاژن اتولوسل

نام تجاری: اوکاتزیل

نگاهی اجمالی به اوبکابتاژن

اوبکابتاژن نوعی داروی ایمونوتراپی (ایمنی درمانی) است که برای درمان نوعی سرطان خون به نام لوسمی حاد لنفوسیتی (ALL) به کار می رود. این دارو از گلبول های سفید خون خود شما ساخته می شود تا سلول های سرطانی را از بین ببرد. اوبکابتاژن به صورت تزریق داخل وریدی (IV) در بیمارستان تجویز می شود. عوارض جانبی شایع آن شامل تب، سردرد، تهوع، اسهال و احساس خستگی است. پس از دریافت دارو، حداقل به مدت چهار هفته تحت مراقبت دقیق قرار خواهید گرفت. در صورت مشاهده هرگونه بثورات پوستی یا تغییر در تنفس، فورا به پزشک خود اطلاع دهید.

موارد و نحوه مصرف اوبکابتاژن

اوبکابتاژن برای چه مواردی استفاده می شود؟

اوبکابتاژن (با نام تجاری اوکاتزیل) عمدتاً برای درمان نوعی سرطان خون به نام لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) کاربرد دارد.

ممکن است پزشک شما تشخیص دهد که اوبکابتاژن برای شرایط دیگری نیز مناسب است.

اوبکابتاژن چگونه عمل می کند؟ (مکانیسم اثر)

اوبکابتاژن نوعی داروی ایمونوتراپی است، به این معنی که این دارو سیستم ایمنی بدن شما را برای مبارزه با سلول های سرطانی تقویت می کند. اوبکابتاژن با استفاده از سلول های T خود شما (نوعی از گلبول های سفید خون) ساخته می شود. پزشک معالج، نمونه خون شما را جمع آوری و به شرکتی ارسال می کند که اوبکابتاژن را به طور خاص برای شما تولید کند. سلول های T موجود در اوبکابتاژن، سلول های سرطانی را با نشانگرهای خاص CD19 روی آن ها شناسایی و مورد حمله قرار می دهند. این سلول های T، سلول های سرطانی را از بین می برند و به توقف رشد یا گسترش سرطان کمک می کنند.

اشکال دارویی اوبکابتاژن

اوبکابتاژن به صورت تزریقی در دسترس است و توسط پزشک متخصص تجویز و تزریق می شود.

عوارض جانبی اوبکابتاژن

رایج ترین عوارض جانبی اوبکابتاژن کدامند؟

در زیر رایج ترین عوارض جانبی اوبکابتاژن ذکر شده اند. اگر هر یک از این عوارض جانبی شما را آزار می دهد، به پزشک خود اطلاع دهید:

• سندرم آزادسازی سیتوکین (CRS)
• عفونت ها
• درد عضلانی یا مفصلی
• تب
• تهوع یا اسهال
• اختلالات خونی
• افت فشار خون، که می تواند منجر به ضربان قلب سریع و نامنظم، تنگی نفس یا سرگیجه / سبکی سر شود.
• خستگی
• سردرد
• گیجی، مشکل در صحبت کردن، لکنت زبان، ناشی از یک مشکل مغزی به نام آنسفالوپاتی
• خونریزی

ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز وجود داشته باشد که در اینجا ذکر نشده اند. اگر فکر می کنید عوارض جانبی ناشی از دارو را تجربه می کنید، با پزشک خود تماس بگیرید.

عوارض جانبی جدی اوبکابتاژن کدامند؟

در حالی که کمتر شایع هستند، جدی ترین عوارض جانبی اوبکابتاژن به همراه اقداماتی که در صورت بروز آنها باید انجام دهید، در زیر توضیح داده شده اند، :

واکنش های آلرژیک شدید: اوبکابتاژن ممکن است باعث واکنش های آلرژیک شود که می تواند جدی باشد. در صورت داشتن هر یک از علائم زیر واکنش آلرژیک جدی، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید و کمک بگیرید:

• مشکلات تنفسی یا خس خس سینه
• تپش قلب
• تب یا احساس ناخوشی عمومی
• تورم غدد لنفاوی
• تورم صورت، لب ها، دهان، زبان یا گلو
• مشکل در بلع یا احساس گرفتگی گلو
• خارش، بثورات پوستی یا برجستگی های قرمز رنگ پریده روی پوست (کهیر)
• تهوع یا استفراغ
• سرگیجه، احساس سبکی سر یا غش کردن
• گرفتگی معده
• درد مفاصل

سندرم آزادسازی سیتوکین (CRS): اوبکابتاژن می تواند باعث یک مشکل خطرناک و گاهی تهدید کننده زندگی به نام سندرم آزادسازی سیتوکین شود. این سندرم زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن شما بیش از حد به داروها یا عفونت واکنش نشان دهد. CRS ممکن است بلافاصله یا چند روز پس از دریافت اوبکابتاژن رخ دهد. در صورت داشتن هر یک از علائم زیر CRS، فورا به اورژانس مراجعه کنید و داروی اوبکابتاژن خود را به پزشک نشان دهید:

• تب
• ضربان قلب سریع یا تپش قلب
• افت فشار خون
• سرگیجه یا احساس سبکی سر
• مشکل در تنفس
• تهوع، استفراغ یا اسهال شدید
• سردرد شدید

مشکلات عصبی: اوبکابتاژن می تواند باعث وضعیتی به نام سمیت عصبی مرتبط با سلول های ایمنی (ICANS) شود. در صورت داشتن هر یک از علائم زیر، فورا به اورژانس مراجعه کنید و داروی اوبکابتاژن خود را به پزشک نشان دهید:

• گیجی
• لرزش
• تشنج
• مشکلات تعادلی
• مشکل در صحبت کردن

سرطان: اوبکابتاژن می تواند باعث ایجاد سرطان جدید، از جمله برخی سرطان های خون شود، یا باعث عود سرطان درمان شده قبلی شود. در مورد هر گونه علائم جدیدی که ممکن است تجربه کنید و اینکه از اوبکابتاژن استفاده می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. داروی اوبکابتاژن خود را به هر پزشک دیگری که برای سرطان جدید به او مراجعه می کنید، نشان دهید.

اختلالات خونی: قبل از دریافت اوبکابتاژن، احتمالاً از داروهای دیگری استفاده خواهید کرد که می توانند باعث اختلالات خونی مانند کاهش سطح گلبول های قرمز خون (کم خونی)، کاهش سطح پلاکت ها (ترومبوسیتوپنی) و کاهش سطح گلبول های سفید خون (نوتروپنی) شوند. این کاهش سطوح می تواند چندین هفته طول بکشد. در طول مصرف اوبکابتاژن، تمام قرارهای آزمایشگاهی خود را پیگیری کنید. در صورت داشتن هر یک از علائم اختلالات خونی، فوراً کمک بگیرید و داروی اوبکابتاژن خود را به پزشک نشان دهید:

• تب
• تنگی نفس
• پوست رنگ پریده یا زرد
• کبودی یا خونریزی آسان
• عفونت مکرر
• ضعف یا خستگی غیرعادی
• سرگیجه، سبکی سر یا احساس غش کردن
• سردرد
• ضربان قلب سریع یا غیر طبیعی

عفونت ها: اوبکابتاژن می تواند سطح آنتی بادی های شما را کاهش دهد. آنتی بادی ها به شما در مبارزه با عفونت ها کمک می کنند. سطوح پایین آنتی بادی می تواند خطر ابتلا به عفونت ها، از جمله عفونت های جدی را افزایش دهد. در صورت داشتن عفونت یا هر یک از علائم زیر، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید و داروی اوبکابتاژن خود را به پزشک نشان دهید:

• سوزش یا گزش هنگام ادرار کردن
• سرفه یا سرفه خونی
• تب، تعریق، لرز / سوزش یا درد عضلانی
• تنگی نفس
• اسهال یا درد معده
• کاهش وزن

کاهش هوشیاری یا هماهنگی: اوبکابتاژن می تواند بر هوشیاری، حافظه یا هماهنگی شما تأثیر بگذارد. حداقل به مدت هشت هفته پس از دریافت اوبکابتاژن، از رانندگی، کار با ماشین آلات سنگین یا انجام سایر فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری یا هماهنگی دارند، خودداری کنید.

موارد احتیاطی و منع مصرف داروی اوبکابتاژن

چه کسانی نباید از اوبکابتاژن استفاده کنند؟

آلرژی به مواد تشکیل دهنده: در صورت مصرف این دارو و بروز علائم آلرژیک، مصرف دارو را قطع کرده و فوراً به پزشک مراجعه کنید.

قبل از استفاده از اوبکابتاژن چه نکاتی را باید بدانم؟

اوبکابتاژن از سلول های خود شما ساخته می شود. ممکن است بیش از یک بار تلاش لازم باشد تا دوز مناسب اوبکابتاژن برای شما ساخته شود.

قبل از اینکه دوز اوبکابتاژن شما ساخته شود، داروهای دیگری برای آماده سازی بدن خود دریافت خواهید کرد. ممکن است لازم باشد مدتی پس از دریافت این داروها از روش های پیشگیری از بارداری استفاده کنید. در مورد این جزئیات با پزشک خود صحبت کنید و اگر نگرانی دارید، مطرح کنید.

اوبکابتاژن توسط پزشک از طریق وریدی (IV) که وارد رگ شما می شود، به شما داده می شود. به احتمال زیاد برای چند روز یا چند هفته پس از دریافت دوز خود برای نظارت دقیق در بیمارستان خواهید ماند. پس از اینکه قادر به ترک بیمارستان بودید، باید حداقل به مدت چهار هفته پس از دریافت دوز خود، در نزدیکی بیمارستان یا مرکز درمانی که اوبکابتاژن را دریافت کرده اید، بمانید.

تمام قرارهای ملاقات برای بررسی آزمایش خون خود را حفظ کنید تا پزشک شما بتواند عوارض جانبی را بررسی کند.

پس از استفاده از اوبکابتاژن، نباید خون، اندام، بافت یا سلول برای پیوند اهدا کنید.

قبل از استفاده از اوبکابتاژن چه چیزی را باید به پزشک خود اطلاع دهم؟

در مورد تمام شرایط سلامتی خود و هر گونه داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که استفاده می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. این به آنها کمک می کند تا تشخیص دهند که آیا اوبکابتاژن برای شما مناسب است یا خیر.

به طور خاص، اطمینان حاصل کنید که در مورد هر یک از موارد زیر صحبت می کنید:

واکسن ها: در مورد هر گونه واکسنی که ممکن است نیاز داشته باشید، با پزشک خود صحبت کنید. نباید درست قبل یا در حین استفاده از اوبکابتاژن، واکسن های خاصی را دریافت کنید. در مورد هر گونه واکسنی که اخیراً دریافت کرده اید یا برنامه ریزی کرده اید، به پزشک خود اطلاع دهید.

شرایط سلامتی فعلی و گذشته: اگر هر یک از موارد زیر را دارید، به پزشک خود اطلاع دهید:

• تشنج
• سکته مغزی
• مشکلات حافظه (جدید یا بدتر شدن)
• مشکلات تنفسی
• مشکلات قلبی
• عفونت های گذشته، از جمله HIV و هپاتیت B یا C
• عفونت، از جمله هر گونه عفونت اخیر

بارداری: مشخص نیست که آیا اوبکابتاژن می تواند بر بارداری تأثیر بگذارد یا به جنین آسیب برساند. اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است قبل از شروع درمان با اوبکابتاژن، پزشک آزمایش بارداری تجویز کند.

شیردهی: مشخص نیست که آیا اوبکابتاژن وارد شیر مادر می شود یا خیر. اگر در دوران شیردهی هستید یا قصد شیردهی دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک شما در مورد اینکه آیا باید در دوران شیردهی از اوبکابتاژن استفاده کنید یا خیر، به شما مشاوره می دهد.

تداخلات دارویی اوبکابتاژن

آیا اوبکابتاژن با غذاها یا نوشیدنی ها تداخل دارد؟

هیچ تداخل شناخته شده ای بین اوبکابتاژن و غذاها یا نوشیدنی ها وجود ندارد.

مشخص نیست که آیا نوشیدن الکل بر اوبکابتاژن تأثیر می گذارد یا خیر، اما هم اوبکابتاژن و هم الکل می توانند خطر خونریزی را افزایش دهند. اگر در حین مصرف اوبکابتاژن الکل بنوشید، خطر سرگیجه، خستگی و سبکی سر ممکن است افزایش یابد. بهتر است میزان مصرف الکل خود را محدود کنید.

آیا اوبکابتاژن با داروهای دیگر تداخل دارد؟

هیچ تداخل شناخته شده ای بین اوبکابتاژن و سایر داروها وجود ندارد. همیشه در مورد هر گونه داروی تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که استفاده می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.

مصرف بیش از حد و فراموشی دوز اوبکابتاژن

اگر به طور تصادفی بیش از حد از اوبکابتاژن استفاده کردم چه باید بکنم؟

اگر شما یا شخص دیگری بیش از حد از اوبکابتاژن استفاده کرده اید، فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید یا با اورژانس (115) تماس بگیرید.

اگر یک نوبت از دوز اوبکابتاژن را فراموش کردم چه باید بکنم؟

اوبکابتاژن توسط پزشک در بیمارستان تجویز می شود. پزشک شما اطمینان حاصل می کند که اوبکابتاژن را طبق برنامه دریافت می کنید.

اگر یک نوبت برای دریافت دوز اوبکابتاژن خود را از دست دادید، برای تعیین وقت دیگری در اسرع وقت تماس بگیرید.

نحوه نگهداری اوبکابتاژن چگونه است؟

داروی اوبکابتاژن باید در نیتروژن مایع و در دمای کمتر از منفی 150 درجه سانتی گراد نگهداری شود؛ بنابراین امکان نگهداری این دارو در منزل وجود ندارد.