بومتانید (نام تجاری: بیومکس)، دارویی از دسته ی دیورتیک ها ("قرص های ادرار آور") است. این دارو در درمان احتباس مایعات (ادم) بدن افرادی که به بیماری های زمینه ای مانند نارسایی احتقانی قلب، بیماری کبد یا اختلالات کلیوی مبتلا هستند، کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف بومتانید، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: بومتانید
نام تجاری: بیومکس
موارد و نحوه مصرف بومتانید (بومکس)
بومتانید برای چه مواردی استفاده می شود؟
بومتانید یک داروی دیورتیک (ادرارآور) است که معمولاً برای کاهش اِدم (احتباس مایعات) ناشی از شرایط زیر استفاده می شود:
- نارسایی احتقانی قلب (شرایطی که قلب به خوبی پمپاژ نمی کند)
- بیماری های کبدی مانند سیروز (که می تواند منجر به تجمع مایعات در شکم یا آسیت شود)
- بیماری های کلیوی، از جمله سندرم نفروتیک (دفع پروتئین در ادرار)
بومتانید ممکن است برای سایر شرایطی که توسط پزشک تعیین می شود نیز استفاده گردد.
بومتانید چگونه عمل می کند؟
بومتانید با افزایش میزان ادرار، به کلیه ها کمک می کند تا الکترولیت ها (مانند سدیم یا نمک) و آب را از بدن دفع کنند.
شکل دارویی بومتانید
بومتانید با نام های تجاری بومکس در اشکال دارویی خوراکی زیر موجود است:
- قرص های خوراکی 0.5 میلی گرم
- قرص های خوراکی 1 میلی گرم
- قرص های خوراکی 2 میلی گرم
همچنین، بومتانید به صورت تزریقی نیز در دسترس است.
عوارض جانبی بومتانید (بومکس)
رایج ترین عوارض جانبی بومتانید
رایج ترین عوارض جانبی بومتانید در زیر ذکر شده است. در صورت بروز هر یک از این عوارض و آزاردهنده بودن آن ها، با پزشک خود مشورت کنید:
- گرفتگی عضلات
- سرگیجه
- افت فشار خون
- سردرد
- تهوع
ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز وجود داشته باشند که در اینجا ذکر نشده اند. در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی مشکوک، با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی جدی بومتانید
عوارض جانبی جدی بومتانید (اگرچه کمتر شایع هستند) همراه با اقداماتی که باید در صورت بروز آن ها انجام دهید، در زیر توضیح داده شده اند.
واکنش های شدید پوستی: بومتانید می تواند باعث واکنش های شدید پوستی به نام های سندرم استیونز-جانسون (SJS) و نکرولیز اپیدرمی سمی (TEN) شود که در صورت عدم درمان، می توانند منجر به مرگ شوند. در صورت بروز بثورات جلدی، مصرف بومتانید را متوقف کرده و بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر مربوط به SJS یا TEN، فورا به اورژانس مراجعه کنید:
- پوست قرمز یا بنفش دردناک که ظاهری سوخته دارد و پوسته پوسته می شود.
- بثورات قرمز صاف یا تاول روی پوست، دهان، بینی و اندام تناسلی
- چشم های قرمز، دردناک و آبکی
افت فشار خون همراه با بدتر شدن عملکرد کلیه: از دست دادن آب ناشی از بومتانید می تواند فشار خون شما را بیش از حد کاهش داده و باعث کم آبی بدن شود. هر دو این موارد ممکن است منجر به مشکلاتی جدی تر از سرگیجه شوند. کاهش جریان خون به اندام های مهم مانند کلیه ها، به خصوص در افراد مسن، ممکن است رخ دهد. برای هیدراته ماندن، به اندازه کافی آب بنوشید، به خصوص اگر تعریق بیش از حد، استفراغ یا اسهال دارید. به آرامی از رختخواب یا حالت نشسته بلند شوید. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید:
- سرگیجه، احساس سبکی سر یا غش
- گیجی
- احساس ضعف یا خستگی
- کاهش نیاز به ادرار کردن
- افزایش وزن ناگهانی
- تشنگی بیش از حد
- ادرار تیره یا با بوی قوی
- خشکی دهان
- فرورفتگی چشم ها
- سردرد
- تپش قلب سریع
تغییرات الکترولیتی و افزایش قند خون: بومتانید ممکن است سطح قند خون (گلوکز) شما را افزایش داده و باعث تغییر در سطح برخی از مواد معدنی در بدن شما (به نام الکترولیت ها) شود. به عنوان مثال، ممکن است باعث کاهش سطح پتاسیم (هیپوکالمی)، کاهش سطح سدیم (هیپوناترمی)، کاهش سطح منیزیم (هیپومنیزیمی)، کاهش سطح کلسیم (هیپوکلسمی)، کاهش سطح کلرید (هیپوکلرمی) یا افزایش سطح گلوکز (هیپرگلیسمی) شود. این تغییرات می توانند جدی باشند. پزشک شما برای بررسی سطح گلوکز و الکترولیت های شما، به خصوص اگر از داروهای خاص دیگری استفاده می کنید، آزمایش خون انجام می دهد. برای انجام آزمایش خون به طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، با پزشک خود تماس بگیرید:
- ضعف
- خستگی غیرعادی
- گرفتگی یا پرش عضلات
- یبوست
- تهوع، استفراغ یا از دست دادن اشتها
- سرگیجه
- بی قراری یا تحریک پذیری
- مشکل در تنفس
- گیجی یا کاهش هوشیاری
- ضربان قلب غیرطبیعی
- تشنج
کاهش شنوایی: بومتانید ممکن است با کاهش شنوایی همراه باشد که به آن اتوتوکسیسیتی (آسیب گوش ناشی از دارو) نیز گفته می شود. در صورت بروز کاهش شنوایی یا شنیدن صدای زنگ یا غرش در گوش خود در حین مصرف بومتانید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
کاهش شدید سطح پلاکت: بومتانید می تواند باعث کاهش شدید تعداد پلاکت ها در خون شما شود که به آن ترومبوسیتوپنی نیز گفته می شود. پلاکت ها به تشکیل لخته خون کمک می کنند. داشتن سطح پایین پلاکت ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر مربوط به سطح پایین پلاکت، به پزشک خود اطلاع دهید:
- کبودی یا خونریزی آسان
- خونریزی که متوقف نمی شود
- خون دماغ
واکنش های آلرژیک شدید: بومتانید ممکن است باعث واکنش های آلرژیک شود که می تواند جدی باشد. مصرف بومتانید را متوقف کرده و در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر مربوط به یک واکنش آلرژیک جدی، فورا کمک بگیرید:
- مشکلات تنفسی یا خس خس سینه
- تپش قلب سریع
- تب یا احساس ناخوشی عمومی
- تورم غدد لنفاوی
- تورم صورت، لب ها، دهان، زبان یا گلو
- مشکل در بلعیدن یا احساس گرفتگی در گلو
- خارش یا بثورات جلدی
- برآمدگی های روی پوست به نام کهیر که بسته به رنگ پوست شما می تواند قرمز، صورتی، سفید یا قهوه ای باشد
- تهوع یا استفراغ
- سرگیجه، احساس سبکی سر یا غش
- گرفتگی معده
- درد مفاصل
موارد احتیاطی و منع مصرف بومتانید (بومکس)
چه کسانی نباید از بومتانید استفاده کنند؟
آلرژی به ترکیبات دارو: در صورت مصرف این دارو و بروز واکنش های آلرژیک، مصرف دارو را قطع کرده و فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
عدم تولید ادرار: اگر مقدار بسیار کمی ادرار تولید می کنید یا اصلا ادراری ندارید، از بومتانید استفاده نکنید. این وضعیت به عنوان آنوری نیز شناخته می شود.
سطح بسیار پایین الکترولیت ها: اگر سطح الکترولیت های شما پایین است، از جمله سدیم یا پتاسیم پایین، ممکن است استفاده از بومتانید بی خطر نباشد. پزشک شما ممکن است قبل از شروع مصرف بومتانید، سطح الکترولیت های شما را اندازه گیری کند. پایین بودن سطح الکترولیت ها معمولاً چیزی نیست که بتوانید احساس کنید، بنابراین مهم است که به طور منظم برای آزمایش خون به پزشک خود مراجعه کنید.
قبل از مصرف بومتانید چه نکاتی را باید بدانم؟
از مصرف بومتانید خودداری کنید مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد. دارو را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
بومتانید را با افراد دیگر به اشتراک نگذارید، حتی اگر آنها همان شرایط شما را داشته باشند. این کار ممکن است به آنها آسیب برساند.
بومتانید را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
بومتانید می تواند بر هوشیاری یا هماهنگی شما تأثیر بگذارد. تا زمانی که متوجه نشدید بومتانید چگونه بر شما تأثیر می گذارد، از رانندگی یا انجام سایر فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری یا هماهنگی دارند، خودداری کنید.
افراد 65 سال یا بالاتر ممکن است در معرض خطر بیشتری برای برخی از عوارض جانبی بومتانید باشند. اگر در این گروه سنی هستید، در مورد خطرات احتمالی با پزشک خود صحبت کنید.
قبل از مصرف بومتانید چه اطلاعاتی را باید به پزشک خود اطلاع دهم؟
در مورد تمام شرایط پزشکی خود و هرگونه داروی تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. این کار به آنها کمک می کند تا تشخیص دهند که آیا بومتانید برای شما مناسب است یا خیر.
به طور خاص، مطمئن شوید که در مورد موارد زیر با پزشک خود صحبت می کنید:
شرایط پزشکی فعلی و گذشته: اگر هر یک از موارد زیر را دارید، به پزشک خود اطلاع دهید:
- نارسایی قلبی
- مشکلات کبدی
- مشکلات کلیوی
- اسهال یا استفراغ مداوم یا شدید که می تواند منجر به کم آبی بدن شود
- سطح پایین الکترولیت ها، از جمله پتاسیم و سدیم
- ضربان قلب غیرطبیعی (آریتمی)
- دیابت
- نقرس
آلرژی به ماده فعال سولفا: برخی از افرادی که به سولفا آلرژی دارند، ممکن است به بومتانید نیز آلرژی داشته باشند. آلرژی به سولفا به صورت بثورات جلدی یا واکنش های جدی تر به داروهای سولفا یا سولفونامید بروز می کند. داروهای سولفا شامل سولفامتوکسازول، سیلور سولفادیازین یا سولفاسالازین است. اگر به داروهای خاصی حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک می تواند به شما کمک کند تا تصمیم بگیرید که آیا مصرف بومتانید برای شما بی خطر است یا خیر.
سایر داروها و مکمل ها: بومتانید ممکن است با سایر داروها و مکمل ها تداخل داشته باشد. قبل از مصرف بومتانید، در مورد هرگونه داروی تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.
بارداری: مشخص نیست که آیا بومتانید می تواند بر بارداری تأثیر بگذارد یا به جنین آسیب برساند یا خیر. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک به شما اطلاع خواهد داد که آیا در دوران بارداری یا تلاش برای باردار شدن باید از بومتانید استفاده کنید یا خیر.
شیردهی: مشخص نیست که آیا بومتانید وارد شیر مادر می شود یا خیر. اگر در دوران شیردهی هستید یا قصد شیردهی دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
تداخلات دارویی بومتانید (بومکس)
آیا بومتانید با غذاها یا نوشیدنی ها تداخل دارد؟
هیچ تداخل شناخته شده ای بین بومتانید و غذاها یا نوشیدنی ها وجود ندارد. با این حال، از آنجایی که بومتانید بر الکترولیت ها تأثیر می گذارد، مهم است که در مورد مصرف الکترولیت ها، از جمله سدیم و پتاسیم، با پزشک خود صحبت کنید.
مشخص نیست که آیا مصرف الکل بر بومتانید تأثیر می گذارد یا خیر. در صورت مصرف الکل در حین مصرف بومتانید، خطر سرگیجه ممکن است افزایش یابد.
آیا بومتانید با سایر داروها تداخل دارد؟
همیشه در مورد هرگونه داروی تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.
به طور خاص، قبل از مصرف بومتانید، مطمئن شوید که در مورد مصرف هر یک از موارد زیر با پزشک خود صحبت می کنید:
- هر نوع آنتی بیوتیک آمینوگلیکوزیدی مانند نئومایسین یا جنتامایسین (داروهایی که معمولاً برای درمان عفونت ها به صورت تزریقی تجویز می شود)
- لیتیوم (دارویی که معمولاً برای درمان برخی از بیماری های روانی استفاده می شود)
- پروبنسید (دارویی که معمولاً برای درمان نقرس استفاده می شود)
- ایندومتاسین (یک داروی ضد التهابی غیراستروئیدی-NSAID)
- هر دارویی که فشار خون را کاهش می دهد.
- دیگوکسین، دارویی که برای درمان ضربان قلب نامنظم و برخی از انواع نارسایی قلبی استفاده می شود.
- هر نوع دیورتیک (ادرارآور) دیگر
مصرف بیش از حد و فراموشی مصرف دارو بومتانید (بومکس)
اگر به طور تصادفی بیش از حد بومتانید مصرف کردم چه باید بکنم؟
اگر شما یا شخص دیگری بیش از حد بومتانید مصرف کرده اید، فوراً کمک پزشکی دریافت کنید یا با اورژانس (115) تماس بگیرید.
اگر یک نوبت مصرف بومتانید را فراموش کردم چه باید بکنم؟
اگر یک نوبت مصرف دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، از مصرف نوبت فراموش شده صرف نظر کنید و فقط نوبت بعدی را مصرف کنید. از مصرف دو برابر یا بیشتر دارو خودداری کنید.
نحوه نگهداری بومتانید
بومتانید باید در دمای اتاق (20 تا 25 درجه سانتیگراد) نگهداری شود. قرار گرفتن در معرض دماهای بین 15 تا 30 درجه سانتیگراد برای مدت کوتاهی (مانند هنگام حمل و نقل) قابل قبول است. دارو را در جای خشک و خنک، در ظرف دربسته و دور از نور نگهداری کنید. از نگهداری داروها در حمام و دستشویی خودداری کنید و همواره به خاطر داشته باشید که تمامی داروها باید دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری شوند.
دیدگاه خود را به اشتراک بگذارید.