درخواست مشاوره رایگان
سی پی آر (احیای قلبی ریوی) تکنیکی از کمک های اولیه است که زمانی که فردی به درستی نفس نمی کشد یا قلبش متوقف شده است استفاده می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و چگونگی انجام احیای قلبی ریوی در بزرگسالان و کودکان ارائه می شود.
CPR، مخفف CardioPulmonary Resuscitation و به معنای احیاء قلبی ریوی و مهم ترین اقدام تیم درمان در حفظ حیات بیماران و مصدومینی است که دچار ایست قلبی و ریوی می شوند، است. هدف اصلی این کار احیای دو عضو حیاتی یعنی مغز و قلب و رساندن خون و اکسیژن به مغز برای جلوگیری از آسیب مغزی، است. اگر قلب در فاصله زمانی 4 تا 6 دقیقه شروع به فعالیت نکند، امکان بروز آسیب های مغزی افزایش می یابد.
یکی از مهمترین نکات؛ شروع CPR به محض تشخیص ایست قلبی است. زمان بسیار حیاتی است. حتی یک دقیقه تاخیر در شروع CPR احتمال موفقیت آن را کاهش می دهد.
اگر احیا قلبی 10 دقیقه بعد از ایست قلبی انجام شود، به احتمال زیاد فرد دچار مرگ مغزی خواهد شد. CPR برای بازگرداندن و حفظ تنفس و تأمین اکسیژن و جریان خون در قلب، مغز و سایر اندام های حیاتی انجام می شود. ایست تنفسی و قلبی می تواند ناشی از واکنش های آلرژیک، خفگی، انسداد مجاری تنفسی، غرق شدن، واکنش های دارویی یا مصرف بیش از حد آن ها، شوک الکتریکی، قرار گرفتن در معرض سرما، شوک شدید روحی یا جسمی باشد.
علائم و نشانه های ایست قلبی بسیار واضح است. از بین رفتن ناگهانی هوشیاری (وقتی شانه های فرد را تکان می دهیم و او را صدا می زنیم هیچ واکنشی نشان نمی دهد)، قطع شدن تنفس یا تنفس غیر طبیعی، و از همه مهمتر عدم وجود نبض. برای ارزیابی تنفس بیمار، باید صورت را به دهان مصدوم نزدیک کرد تا همزمان بتوان حرارت تنفس، صدای تنفس و حرکت قفسه سینه را ارزیابی کرد. برای بررسی وجود نبض در بزرگسالان باید جریان خون در شریان کاروتید را که محل آن روی گردن و اولین فرورفتگی در دو طرف گلو است را لمس کنیم. این کارها باید در مدت کمتر از 10 ثانیه انجام شود تا زمان برای احیا از دست نرود. در صورتی که نبض وجود نداشت ایست قلبی تایید می شود. اگر فرد احیاگر نتواند وجود نبض را تشخیص دهد، علائم پیشین (عدم هوشیاری و تنفس) کافی است.
CPR هرگز نباید روی فرد سالم انجام شود زیرا باعث ایجاد تداخل در ضربان های طبیعی قلب می شود و درنتیجه آسیب جدی به قلب وارد می شود.
تنفس نباید عمیق و سنگین باشد.
فشار نباید آن قدر باشد که قفسه سینه یا اعضای داخلی بدن آسیب ببیند. متأسفانه، در اثر فشارهای CPR قفسه سینه، می توان دنده ها را شکست. طبق آمار، حدود 30٪ از کسانی که از CPR جان سالم به در می برند با ترک یا شکستگی جناغ و دنده به هوش می یابند.
فشار باید به صورت عمودی بر یک سوم انتهایی استخوان جناغ سینه وارد شود. فشارهای سینه ای باید حداقل 5 سانتی متر قفسه سینه بیمار را به پایین ببرد. بعد از هر بار فشار سینه ای باید فشار را از روی قفسه سینه برداشت تا به شکل قبلی برگردد. این کار باعث می شود قلب مجدداً از خون پر شود و با فشار بعدی خون از قلب خارج می شود. در این روش فرد احیاگر با تعداد 100-120 بار (تقریبا 2 بار در هر ثانیه) در دقیقه قفسه سینه را فشار می دهد و پس از هر فشار، باید کاملا وزن از روی بدن فرد برداشته شود. اینکار تا برگشت بیمار، تنفس و هوشیاری او باید ادامه دهد.
CPR باید طی چهار تا شش دقیقه پس از قطع تنفس انجام شود تا از آسیب مغزی یا مرگ جلوگیری شود. این یک روش دو بخشی است که شامل تنفس نجات دهنده و ماساژ قفسه سینه است. برای تأمین اکسیژن به ریه های فرد، امدادگر تنفس دهان به دهان را انجام می دهد، سپس با فشرده سازی قفسه سینه به گردش خون از طریق قلب به اندام های حیاتی کمک می کند. تنفس دهان به دهان و فشرده سازی قفسه سینه باید با هم انجام شود.
اولین قدم این است که با فوریت های پزشکی تماس بگیرید. سپس، این مراحل را دنبال کنید:
امدادگر با قرار دادن سر به سمت بالا، پیشانی را به عقب برده و چانه را بلند می کند تا راه هوایی فرد را باز شود. امدادگر دوباره تنفس را بررسی می کند (سه تا پنج ثانیه)، سپس شروع به تنفس نجات دهنده (تنفس مصنوعی دهان به دهان) می کند، در حالی که چانه را در دست دیگر دارد، با دست دیگر سوراخ های بینی را می بندد، سپس به آرامی حدود یک تا یک و نیم ثانیه نفس خود را بیرون می دهد.
پس از دو بار تنفس، امدادگر نبض فرد بیهوش را بررسی می کند. اگر فرد بیهوش ضربان قلب داشته باشد، نجات دهنده تنفس دهان به دهان را تا رسیدن کمک یا تا زمانی که مصدوم شروع به تنفس بدون کمک کند، ادامه می دهد. اگر فرد بیهوش نفس می کشد، امدادگر فرد را به پهلو می چرخاند.
در صورت عدم ضربان قلب، نجات دهنده فشارهای قفسه سینه را انجام می دهد. امدادگر در کنار فرد بیهوش زانو زده و پاشنه یک دست را در نقطه پایین سینه، جایی که دو نیمه قفسه دنده به هم می پیوندد، قرار می دهد. امدادگر یک دست را بر روی دست دیگر خود و بر روی قفسه سینه فرد قرار داده و انگشتان را به هم می بندد. بازوها صاف می شوند، شانه های امدادگر مستقیماً بالای دست ها روی سینه فرد بیهوش قرار می گیرند. فقط با استفاده از کف دستها به سمت پایین فشار داده می شوند، به طوری که استخوان سینه فرد در حدود 2.5 تا 6 سانتی متر فشرده می شود. امدادگر باید بدون برداشتن دست ها فشار را آزاد کند.
اگر امدادگر علائم ضربان قلب و تنفس را پیدا کند، CPR متوقف می شود. اگر فرد بیهوش نفس می کشد اما نبض ندارد، فشارهای سینه ادامه می یابد. اگر فرد بیهوش نبض دارد اما نفس نمی کشد، تنفس نجات دهنده ادامه می یابد.
در کودکان 8 سال به بالا، احیای قلبی ریوی دقیقا ً همانند بزرگسالان انجام می شود.
انجام CPR در کودکان زیر سن هشت سال با تفاوت هایی انجام می شوند:
امدادگر در هر دقیقه 20 تنفس انجام می دهد و هر تنفس 1 تا 2 ثانیه زمان می برد.
فشرده سازی قفسه سینه فقط با یک دست برای کودک و با دو یا سه انگشت برای نوزاد انجام می شود. استخوان سینه باید تا حداکثر 2.5 تا 3 سانتی متر برای کودک و 2.5 سانتی متر برای نوزاد به پایین فشار داده شود. امدادگر حداقل 100 فشار سینه در دقیقه وارد می کند.
CPR می تواند باعث آسیب به دنده ها، کبد، ریه ها و قلب شود. با این حال، در صورت ضرورت CPR برای نجات جان فرد، این خطرات نیز باید پذیرفته شود.
در بسیاری از موارد، موفقیت CPR منجر به بازگشت هوشیاری و زندگی می شود. با جلوگیری از آسیب های دیگر، بدن فرد معمولاً ظرف چند ساعت پس از احیای مجدد به عملکردهای طبیعی خود بازمی گردد.
