هیدروکلروتیازید (نام تجاری: دیورزید)، از داروهای ادرار آور است که با جلوگیری از جذب نمک بیش از حد در بدن مانع احتباس مایعات در بدن می شود. این دارو معمولاً برای افراد مبتلا به نارسایی قلب، سیروز کبدی یا اختلالات کلیوی تجویز می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف هیدروکلروتیازید، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: هیدروکلروتیازید
نام تجاری: دیورزید
از هیدروکلروتیازید در درمان فشار خون بالا استفاده می شود. درمان به موقع فشار خون بالا می تواند از سکته های مغزی ، حملات قلبی و بیماری های کلیوی جلوگیری نماید. همچنین از این دارو جهت درمان نارسایی قلبی، حافظت از کلیه ها در برابر آسیب ناشی از دیابت و افزایش احتمال نجات پس از حمله قلبی استفاده می شود. هیدروکلروتیازید به دسته ای از داروها تعلق دارد که به عنوان مدر یا دیوریتیک شناخته می شوند. این دارو باعث دفع بیشتر ادرار می شود و به دفع آب و نمک اضافی بدن کمک می کند.
همچنین هیدروکلروتیازید مایعات اضافی (ادم)، ناشی از بیماری هایی مانند نارسایی قلب، بیماری های کبدی و کلیوی را دفع کرده و باعث کاهش علائم مانند تنگی نفس یا تورم پاها یا مچ پا می شود.
هیدروکلروتیازید باید معمولاً یک بار در روز ، به صورت خوراکی وهمراه با غذا یا بدون غذا، مطابق دستور پزشک مصرف شود. در صورتی که دارو را نزدیک به زمان خوابیدن مصرف کنید، ممکن است نیاز به دفع ادرار در خوابتان اختلال ایجاد کنید؛ بنابراین بهتر است دارو را حداقل 4 ساعت قبل از خوابیدن مصرف کنید.
دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود.
بشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو ، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. حتی پس از بهبودی علائم نیز مصرف دارو نباید قطع شود. بیشتر افراد مبتلا به فشار خون بالا هیچ علامتی از بیماری ندارند. پس از گذشت دو هفته از مصرف دارو، اثر آن مشخص می شود.
در صورت مصرف داروهایی جهت کاهش کلسترول (رزین های متصل شونده به اسیدهای صفراوی از جمله کلستیرامین یا کلستیپول)، هیدروکلروتیازید را حداقل 4 ساعت قبل یا 4 الی 6 ساعت پس از این داروها، مصرف کنید.
در صورت عدم بهبود و بدتر شدن شرایط، پزشک معالج خود را در جریان امور قرار دهید. (به عنوان مثال فشار خون، افزایش پیدا کرده است یا بالا مانده است.)
ناراحتی معده، سرگیجه در صورت مصرف دارو در جهت درمان فشار خون پس از گذشت دو هفته از مصرف دارو، اثر آن مشخص می شود. اما اگر از دارو در جهت درمان نارسایی قلبی استفاده شود، ممکن است اثرگذاری دارو هفته ها تا ماه ها طول بکشد.
در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی جدی مانند کاهش در بینایی و یا درد های چشمی، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
هیدروکلروتیازید می تواند باعث از دست رفتن مقدار زیادی از آب (دهیدراتاسیون)، نمک ها و مواد معدنی بدن شود. در صورت مشاهده هر یک از علائم دهیدراتاسیون یا از دست رفتن مواد معدنی مانند تشنگی بیش از حد، خشکی زیاد دهان، گرفتگی عضلات یا ضعف عضلانی، کاهش، افزایش یا نامنظم شدن ضربان قلب، گیجی و کاهش ادرار، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی هیدروکلروتیازید را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف هیدروکلروتیازید، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد (مانند سولفیت هایی که در برخی برند ها وجود دارد) که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف هیدروکلروتیازید، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص انواع دیابت، نقرس، بیماری های کلیوی و کبدی، لوپوس و سرطان پوست، مطلع سازید.
هیدروکلروتیازید ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
تعریق زیاد، اسهال یا استفراغ می توانند باعث از بین رفتن بیش از حد آب بدن (دهیدراتاسیون) و احساس سبکی سر شود. اسهال یا استفراغ طولانی مدت را به پزشک خود گزارش دهید. حتما مایعات کافی بنوشید تا از کمبود آب بدن جلوگیری کنید، مگر اینکه دستور پزشک خلاف آن باشد.
همچنین این محصول ممکن است کنترل قند خون را در افراد مبتلا به دیابت دشوارتر کند. طبق دستور پزشک قند خون خود را به طور منظم بررسی کنید و نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید. در صورت مشاهده علائم افزایش قند خون مانند افزایش تشنگی یا ادرار، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید زیرا ممکن است نیاز به تنظیم داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی توسط پزشک داشته باشید.
هیدروکلروتیازید ممکن است سطح پتاسیم خون را کاهش دهد؛ بنابراین در رابطه با مواد غذایی سرشار از پتاسیم (مانند موز، آب پرتقال) یا استفاده از جایگزین نمک حاوی پتاسیم با پزشک خود مشورت کنید. احتمالا پزشک مکمل پتاسیمی تجویز می کند.
هیدروکلروتیازید می تواند حساسیت پوست را نسبت به آفتاب و همچنین خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. مدت زمان قرار گرفتن در معرض نور آفتاب را محدود کنید و از اتاق های سولاریوم و لامپ های آفتابی استفاده نکنید. در فضای باز از ضد آفتاب استفاده کنید و لباس محافظ بپوشید. در صورت بروز آفتاب سوختگی، تاول های پوستی یا قرمزی، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه ، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
افراد مسن حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی مانند سرگیجه نشان می دهند.
مصرف هیدروکلروتیازید در دوران بارداری توصیه نمی شود؛ زیرا می تواند به جنین آسیب برساند. جهت اطلاع از جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
این دارو می تواند از شیر مادر به نوزاد منتقل شود. اما آسیب رسانی آن به نوزاد شیرخوار محتمل نیست.بنابراین قبل از شیردهی با پزشک خود مشوورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی هیدروکلروتیازید را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی محصولاتی که می توانند با هیدروکلروتیازید تداخل داشته باشند عبارتند از: دوفالیت، لیتیوم.
مواد تشکیل دهنده برخی از داروها می توانند باعث افزایش فشار خون و تشدید تورم شوند. نام هر آنچه که مصرف می کنید را در اختیار پزشک داروخانه قرار داده و در رابطه با بی خطر بودن مصرف آنها سوال کنید.( به خصوص داروهای مربوط به سرفه و سرماخوردگی، مکمل های غذایی یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن.)
هیدروکلروتیازید ممکن است در برخی تست های آزمایشگاهی و پزشکی تداخل ایجاد کند و باعث نتایج نادرست آزمایش شود؛ بنابراین مطمئن شوید که تمامی پزشکان و مسئولان آزمایشگاه از مصرف شما از این دارو اطلاع دارند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف دارو می تواند به صورت سرگیجه شدید، ضعف و غش کردن باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
تغییراتی در شیوه زندگی مانند ورزش کردن، ترک سیگار و رژیم غذایی کم کلسترول / کم چربی می تواند اثر دارو را افزایش دهد. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
از انجام منظم آزمایش های پزشکی دوره ای (مانند آزمایش عملکرد کلیه و بررسی سطح پتاسیم خون) غافل نشوید. انجام این آزمایش ها می توانند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کنند.
فشار خون و نبض خود را حین مصرف این دارو به طور منظم چک کنید. نحوه کنترل فشار خون و نبض خود را بیاموزید و نتایج را با پزشک معالج خود در میان بگذارید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
دارو را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.