سافینامید (نام تجاری: زاداگو)، نوعی داروی مهارکننده منوآمین اکسیداز است که معمولاً همراه با کاربی دوپا و لوودوپا تجویز می شود. این دارو با طولانی کردن اثر دوپامین در بدن، به کاهش علائم بیماری پارکینسون کمک می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف سافینامید، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: سافینامید
نام تجاری: زاداگو
سافینامید به تنهایی یا به همراه سایر داروها (مانند لوودوپا / کاربیدوپا) برای درمان علائم بیماری پارکینسون استفاده می شود. این دارو می تواند به بهبود علائمی مانند لرزش، سفتی، مشکل در حرکت و همچنین می تواند به کاهش دوره "آف" (مقاومت بدن نسبت به دارو) کمک کند.
سافینامید متعلق به دسته ای از داروها که به عنوان بازدارنده های MAO شناخته می شوند، می باشد. این ماده با افزایش سطح برخی از مواد طبیعی خاص در مغز (مانند دوپامین) کار می کند. تصور می شود بیماری پارکینسون به دلیل دوپامین کم در مغز ایجاد می شود.
پیش از مصرف سافینامید، برگه اطلاعات دارو را از پزشک داروخانه بخواهید. سؤالات خود را از پزشک معالج یا پزشک داروخانه بپرسید.
این دارو را به صورت خوراکی با غذا یا بدون غذا طبق تجویز پزشک، معمولاً یک مرتبه در روز مصرف کنید.
دوز دارو براساس شرایط پزشکی و واکنش بدن به دارو تعیین می شود. از افزایش دوز یا زمان تجویز شده پرهیز کنید. در این صورت نه تنها وضعیت سریع تر بهبود نمی یابد، بلکه خطر ابتلا به عوارض جانبی افزایش خواهد یافت.
بیشترین اثر دارو در صورت استفاده ی منظم آن حاصل خواهد شد. برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، هر روز آن را در ساعتی مشخص مصرف کنید.
در صورت مصرف مقدار زیادی تیرامین در هنگام مصرف سافینامید و به مدت 2 هفته پس از قطع آن، ممکن است واکنش بسیار جدی فشار خون رخ دهد. از غذاهایی که دارای تیرامین زیاد هستند مانند پنیرهای مانده (مانند پنیر استیلتون) خودداری کنید. با پزشک یا متخصص تغذیه درمورد اینکه از مصرف کدام غذاها باید خودداری کنید و اگر بعد از خوردن یا نوشیدن برخی مواد غذایی در حین مصرف این دارو احساس خوبی ندارید، مشورت کنید.
اگر اثر دارو متوقف یا وضعیت بیماری تشدید شد، به پزشک خود بگویید.
سرگیجه یا خواب آلودگی ممکن است رخ دهد. در صورت تداوم یا تشدید هریک از عوارض، با پزشک خود یا پزشک داروخانه صحبت کنید.
برای به حداقل رساندن سرگیجه، هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده، به آرامی بلند شوید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این محصول را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این محصول بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف سافینامید، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز هریک از این عوارض جانبی جدی، مانند غش کردن، از دست دادن تعادل، تغییرات ذهنی / روحی (مانند گیجی، افسردگی، توهم)، تشدید سفتی / انقباض / حرکات غیرقابل کنترل عضله، تغییرات افکاری شدید غیرمعمول (مانند افزایش قمار، افزایش میل جنسی) را بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
برخی از افرادی که سافینامید مصرف می کنند در طول فعالیت های معمول روزمره خود (مانند مکالمه تلفنی، رانندگی) ناگهان به خواب فرو می روند. در بعضی موارد، خواب بدون احساس خواب آلودگی از قبل، اتفاق افتاده است. این اثر خواب آلودگی ممکن است در هر زمان از درمان با سافینامید رخ دهد حتی اگر مدت طولانی از این دارو استفاده کرده باشید. اگر در طول روز دچار خواب آلودگی شدید یا به خواب فرو رفتید، تا زمانی که این اثر را با پزشک خود در میان نگذاشته اید، رانندگی نکنید و در سایر فعالیت های خطرناک شرکت نکنید. خطر ابتلا به خواب آلودگی با استفاده از الکل یا سایر داروهایی که باعث خواب آلودگی می شوند افزایش می یابد.
سافینامید ممکن است سروتونین را افزایش دهد و به ندرت باعث ایجاد بیماری بسیار جدی به نام سندرم یا سمیت سروتونین می شود. اگر داروهای دیگری که باعث افزایش سروتونین می شوند نیز مصرف کنید خطر افزایش می یابد، بنابراین تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک خود یا پزشک داروخانه بگویید. در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله: ضربان سریع قلب، توهم، از دست دادن هماهنگی، سرگیجه شدید، حالت تهوع شدید / استفراغ / اسهال، لرزش عضلات، تب ناگهانی، تحریک غیر عادی / بی قراری بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
سافینامید به ندرت ممکن است باعث حمله فشار خون بسیار بالا (افزایش فشار خون تا حد خطرناک) که ممکن است کشنده باشد، شود. بسیاری از تداخلات دارویی و غذایی می تواند خطر را افزایش دهد. در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی جدی مانند سردرد شدید، ضربان قلب سریع / آهسته / نامنظم / تپش قلب، درد قفسه سینه، سفتی / درد گردن، حالت تهوع / استفراغ شدید، تعریق / نرمی پوست (بعضی اوقات با تب)، گشاد شدن مردمک چشم، تغییرات بینایی (مانند دو بینی / تاری دید)، حساسیت ناگهانی به نور (فوتوفوبیا) به پزشک مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش یا تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی سافینامید را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف سافینامید، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص بیماری کبدی، فشار خون بالا، اختلالات روحی و خلقی (مانند اسکیزوفرنی، اختلال دو قطبی، افسردگی)، مشکلات چشمی (مانند تخریب ماکولا، یوویت) و اختلالات خواب مطلع سازید.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
قبل از عمل جراحی، تمام محصولات مورد استفاده خود (از جمله داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشک خود بگویید.
هنگام بارداری، سافینامید تنها در صورت نیاز مصرف شود. در مورد خطرات و مزایای این دارو با پزشک خود صحبت کنید.
انتقال این دارو به شیر مادر مشخص نیست. پیش از شیردهی با پزشک مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی سافینامید را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با سافینامید تداخل داشته باشند عبارتند از: آپراکلونیدین، بوپروپیون، بوسپیرون، کاربامازپین، قرص های رژیم غذایی / مهارکننده های اشتها (مانند دی اتیل پروپیون)، دوتترابنازین، دکسترومتورفان، متیلدوپا، برخی مکمل ها (مانند تریپتوفان، تیرامین)، تترابنازین، تریپتان های خاصی که برای درمان سردردهای میگرنی استفاده می شود (مانند ریزاتریپتان، سوماتریپتان، زولمیتریپتان) و والبنازین.
در صورت استفاده از داروهای دیگری که باعث افزایش سروتونین می شوند، خطر سندرم / سمیت سروتونین افزایش می یابد. به عنوان مثال می توان به داروهای روان گردان مانند اکستازی و MDMA، گیاه گل راعی، داروهای ضد افسردگی خاص (از جمله ترازودون، SSRI ها مانند فلوکستین / پاروکستین، SNRI ها مانند دولوکستین / ونلافاکسین، سه حلقه هایی مانند آمی تریپتیلین / دوکسپین)، داروهایی برای اختلال نقص توجه (مانند آمفتامین، متیل فنیدات)، داروهای سیكلوبنسیدین، داروهای مخدر خاص (مانند مپریدین، متادون، پروپوکسیفن، ترامادول) و غیره اشاره کرد. خطر ابتلا به سندرم / مسمومیت سروتونین ممکن است هنگام شروع یا افزایش دوز این داروها بیشتر باشد.
مصرف همزمان بعضی داروها یا حتی هفته ها قبل یا بعد از مصرف سافینامید می تواند با سافینامید تداخل ایجاد کند. در صورت مصرف هر چیزی در لیست محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند یا هر یک از محصولات افزایش دهنده سروتونین، در طی 2 هفته قبل یا بعد از مصرف سافینامید، به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید. همچنین مصرف فلوکستین را در طول 5 هفته قبل از شروع سافینامید با آنها در میان بگذارید. از پزشک در مورد فاصله ی بین شروع یا قطع مصرف دارو و شروع سافینامید سؤال کنید.
مصرف سایر داروهای مهار کننده MAO با این دارو ممکن است باعث تداخل دارویی جدی شود. در طول درمان با این دارو از هیچ گونه داروی مهار کننده دیگر MAO (ایزوکارباکسازید، لاینزولید، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، راساژیلین، سلژیلین، ترانیل سیپرومین) استفاده نکنید. اکثر بازدارنده های MAO نیز نباید به مدت دو هفته قبل و بعد از درمان با این دارو مصرف شوند. از پزشک خود در مورد زمان شروع یا قطع مصرف این دارو سوال کنید.
قبل از استفاده از سافینامید، استفاده از داروهایی که ممکن است خطر فشار خون بسیار بالا را در صورت ترکیب با سافینامید افزایش دهند، از جمله محصولات گیاهی (مانند افدرا / ما هوانگ)، آلرژی و محصولات سرفه و سرماخوردگی (از جمله داروهای ضد احتقان مانند فنیل افرین / سودوافدرین) و محرک ها (مانند آمفتامین ها، افدرین، اپی نفرین، فنیل آلانین) را گزارش کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود یا پزشک داروخانه صحبت کنید.
در صورت مصرف سایر فرآورده هایی که باعث خواب آلودگی می شوند از جمله داروهای تسکین دهنده درد و سرفه (مانند کدئین، هیدروکدون)، الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)، داروهای شل کننده عضلات (مانند کاریزوپرولول) یا آنتی هیستامین ها (مانند سیتریزین، دیفن هیدرامین) به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
هنگام استفاده از این دارو باید آزمایش های آزمایشگاهی و پزشکی (مانند فشار خون، عملکرد کبد) انجام شود. تمام قرارهای پزشکی و آزمایشگاهی را حفظ کنید. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست (ملانوم) برای آنها افزایش یابد. اگر این دارو را برای درمان بیماری پارکینسون مصرف می کنید، در صورت مشاهده تغییر در شکل یا اندازه خال ها یا سایر تغییرات پوستی غیر معمول، سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید. در مورد معاینات منظم پوستی از پزشک سؤال کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق، دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری آن در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
داروها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.