کاربی دوپا (نام تجاری: لودوسین)، از داروهای محرک دوپامین است که در ترکیب با لوودوپا، به کنترل علائم پارکینسون کمک می کند. این دارو حتماً باید با لوودوپا مصرف شود، چرا که در غیر این صورت اثری نخواهد داشت. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف کاربی دوپا، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: کاربی دوپا
نام تجاری: لودوسین
کاربیدوپا همراه با لوودوپا ترکیبی است که برای درمان علائم بیماری پارکینسون یا علائم شبه پارکینسون (مانند رعشه، سفتی و اسپاسم و دشواری در حرکت کردن) استفاده می شود. این دارو تنها زمانی موثر واقع خواهد شد که همراه با لوودوپا مصرف شود. در صورت مصرف کاربیدوپا بصورت مجزا، علائم پارکینسون درمان نخواهند شد. علت ایجاد بیماری پارکینسون کمبود ماده طبیعی دوپامین در مغز است. لوودوپا دوپامین موجود در مغز را تغییر می دهد و به حرکت کردن کمک می کند. کاربی دوپا نیز از تجزیه لوودوپا موجود در جریان خون پیشگیری می کند و اینگونه باعث ورود لوودوپا به مغز می شود. کاربیدوپا همچنین عوارض جانبی ناشی از لوودوپا مانند حالت تهوع و استفراغ را نیز کاهش می دهد.
این دارو بنابر توصیه پزشک بصورت خوراکی همراه با غذا یا بدون آن مصرف می شود. به دقت از تجویز پزشک خود پیروی کنید. دوز دارو بر اساس شرایط پزشکی فرد بیمار و میزان پاسخ دهی او به درمان تعیین خواهد شد.
از آنجاییکه این دارو همواره با لوودوپا مصرف می شود، بهتر است که هنگام استفاده از آن و در طول درمان از مصرف رژیم غذایی دارای پروتئین بالا خودداری کنید (زیرا پروتئین مقدار لوودوپا موجود در بدن را کاهش می دهد) مگراینکه پزشکتان توصیه دیگری کرده باشد. در صورت مصرف هرگونه مکمل های آهن دار یا هرگونه محصولات دارویی دیگری که حاوی آهن هستند (مانند مولتی ویتامین های همراه با مواد معدنی) تا ساعت ها پس از استفاده از آنها از مصرف این دارو خودداری نمایید؛ زیرا آهن مقدار لوودوپا جذب شده توسط بدن را کاهش می دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
بیشترین اثربخشی این دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. برای کمک به یادآوری این موضوع، دارو را هر روز و در یک زمان خاص مصرف کنید.
برخی از بیماران ممکن است دچار تشدید علائم پیش از مصرف دوز بعدی، شوند. در بعضی از بیماران نیز ممکن است علائم پیش از موعد دوز بعدی تشدید شوند. همچنین در هنگام مصرف لوودوپا احتمال بروز اثر "آن-آف" -پدیده ای که طی آن بطور ناگهانی بدن دچار سفتی می شود-، وجود دارد. در این حال باید با پزشک تماس گرفت تا در صورت صلاح دید، میزان دارو مجدداً تنظیم شود.
بدون مشورت با پزشک خود، مصرف کاربی دوپا و محصول حاوی لوودوپا را قطع نکنید. برخی از بیماری ها با کاهش سریع داروها یا قطع ناگهانی آنها، تشدید می شوند. دوز دارو می بایست بصورت تدریجی کاهش پیدا کند.
در صورت عدم بهبودی یا تشدید وضعیت، پزشکتان را مطلع سازید.
ایجاد عوارض جانبی هنگام مصرف کاربی دوپا به صورت مجزا، امری نادر است و این عوارض معمولاً به دلیل وجود لوودوپا همراه با آن، رخ می دهد.
عوارض جانبی ناشی از مصرف لوودوپا شامل سرگیجه، سبکی سر، حالت تهوع، استفراغ، از دست دادن هوشیاری، دشواری در خوابیدن، خواب های غیرعادی و سر درد می باشد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این علائم، فوراً پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه را مطلع سازید.
کاربی دوپا (یا لوودوپا) موجب تیرگی رنگ آب دهان، ادرار، عرق می شود که امری زیان بخش است و سیاه و لک شدن لباس ها را نیز به دنبال دارد.
برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی سر، هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده، به آرامی بلند شوید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این محصول را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این محصول بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف کاربی دوپا، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
برخی از افراد در مدت زمان مصرف این محصولا دارویی و در هنگام انجام فعالیت های روزمره شان (مانند صحبت کردن با تلفن یا رانندگی) ناگهان به خواب می روند. در بعضی از موارد این خواب بدون هیچ گونه خواب آلودگی و خستگی قبلی اتفاق می افتد. اگر مدت زمان طولانی است که در حال مصرف دارو کاربیدوپا یا کاربیدوپا / لوودوپا هستید، دچار این خواب آلودگی خواهید شد. اگر بیش از اندازه احساس خواب آلودگی می کنید یا در تمام روز این حس را دارید، از انجام فعالیت هایی مانند رانندگی کردن و فعالیت های خطرناک احتمالی تا زمانیکه درباره این مورد با پزشکتان صحبت نکرده اید، خودداری نمایید.
در صورت مشاهده هریک از عوارض جانبی جدی مانند ایجاد حرکات غیرقابل کنترل جدید یا تشدید حرکات قبلی / گرفتگی و اسپاسم، افزایش بیش از اندازه پلک زدن / انقباضات کوتاه و مکرر عضلات صورت، ضعف کردن، تغییرات بینایی (مانند تاری و دوبینی)، درد در ناحیه چشم، شکم و درد شدید معده، تیره و قیری شدن رنگ مدفوع، استفراغی شبیه به تفاله قهوه، تغییرات روحی و روانی (مانند اضطراب، هذیان گویی، استفراغ، افکار خودکشی)، علائم عفونت (مانند گلو درد مزمن)، خونریزی / کبودی آسان، خستگی غیرعادی، گزگز دست ها / پاها، تمایلات ناگهانی به انجام کارهای غیر معمول (مانند افزایش قمار کردن و تمایلات جنسی) با پزشک خود صحبت کنید.
در صورت وقوع درد در قفسه سینه به دنبال امداد های فوری پزشکی باشید.
توقف و کاهش ناگهانی دوز کاربیدوپا و لوودوپا / کاربیدوپا، به ندرت منجر به ایجاد یک سندرم جدی و بدخیم به نام نورولپتیک می شود. در صورت داشتن علائمی از جمله: تب، سفتی غیرعادی ماهیچه ها، گیجی شدید، تعریق، ضربان قلب نامنظم و سریع، تنفس سریع به پزشک مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش یا تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی کاربی دوپا را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف کاربی دوپا، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
پیش از مصرف این دارو، پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود مخصوصاً بیماری های کبدی، گلوکوما، مشکلات تنفسی (مانند آسم)، بیماری های قلبی (مانند حملات قلبی، ضربان قلب نامنظم)، بیماری های کلیوی، زخم معده / روده، مشکلات روحی / روانی (مانند افسردگی و اسکیزوفرنی)، بیماری های خونی، سرگیجه و اختلالات خواب مطلع سازید.
این دارو باعث سرگیجه و خواب آلودگی نیز می شود. نوشیدنی های الکلی و ماریجوانا (شاهدانه) نیز سبب تشدید این علائم می شوند. تا زمانیکه نتوانید فعالیت هایی مانند رانندگی و کار با ماشین آلات و سایر فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری دارند را با خیال راحت انجام دهید، از انجام آنها خودداری نمایید. مصرف نوشیدنی های الکلی را محدود کنید و در صورت مصرف ماریجوانا، پزشکتان را مطلع سازبد.
پیش از انجام هرگونه عمل جراحی، نام تمامی داروهای مصرفی تان را (داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به اطلاع پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه برسانید.
مصرف کاربی دوپا در دوران بارداری فقط در مواقع ضروری توصیه می شود. درباره فواید و ضررهای مصرف این دارو در دوران بارداری با پزشکتان مشورت کنید.
انتقال این دارو به شیر مادر مشخص نیست. در صورت مصرف این دارو در دوران بارداری با پزشکتان مشورت کنید.
تداخلات دارویی نحوه عملکرد داروها را تغییر می دهند و خطر عوارض جانبی را نیز افزایش خواهند داد. البته در این یادداشت تمامی تداخلات دارویی احتمالی ناشی از کاربی دوپا، آورده نشده است. نام همه داروهای مصرفی تان را بنویسید و در اختیار پزشک معالجتان یا پزشک داروخانه قرار دهید. بدون تائید پزشکتان مصرف دارویی را شروع یا تمام نکنید و همچنین دوز آنها را نیز تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که با کاربی دوپا (یا لوودوپا) تداخل دارویی ایجاد می کنند عبارتند از: داروهای ضد روان پریشی (مانند کلروپرومازین، هالوپریدول، تیوریدازین)، داروهای خاصی که برای درمان فشار خون بالا استفاده می شوند (مانند متیل دوپا)، تترابنازین.
مصرف بازدارنده های اکسیداز تک آمین همراه با این دارو ممکن است منجر به تداخل دارویی جدی و حتی مرگبار شود. از مصرف این نوع بازدارنده ها (ایزوکربوکسازید، لاینزولید، متیلن آبی، موکلوبماید، فنیلازین، پروکربازین، ترانیل سیپرومین) در طول درمان خودداری کنید. بیشتر بازدارنده های اکسیداز تک آمین دو هفته پیش از مصرف کاربیدوپا نباید استفاده شوند. با این وجود، برخی از بازدارنده های اکسیداز تک آمین خاصی (مانند راساگیلین، سافیناماید، سلگیلین) با نظارت پزشک می توانند مصرف شوند. درباره زمان شروع و قطع مصرف این داروها با پزشک خود مشورت کنید.
کاربی دوپا (یا لوودوپا) با برخی از آزمایش های تشخیصی (مانند آزمایش کاتکولامین / گلوکز / کتون ادرار) تداخل ایجاد می کند و حتی احتمال دارد که باعث خطا در جواب این آزمایش ها نیز بشود. از مطلع بودن تمام پرسنل آزمایشگاه و همچنین پزشک هایتان از مصرف این دارو توسط شما، اطمینان حاصل کنید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
هرگز این دارو را بصورت سر خود به دیگران تجویز نکنید.
از انجام منظم آزمایش های پزشکی دوره ای (مانند تست های عملکرد کبدی / کلیوی / قلب، شمارش کامل سلول های خونی) غافل نشوید. انجام این آزمایش ها می تواند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کند. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک معالجتان مشورت کنید.
افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست نیز قرار خواهند گرفت. در صورت بزرگ شدن یا متفاوت شدن ظاهر خال ها یا ایجاد تغییرات غیرعادی پوستی، فوراً پزشکتان را مطلع سازید. همچنین درباره انجام آزمایش های منظم پوستی با پزشک خود مشورت کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید به محض به خاطر آوردن، آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگه دارید و نگهداری آن در حمام خودداری کنید. همواره همه داروهایتان را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
داروها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.