درخواست مشاوره رایگان
کلرپرومازین (نام تجاری: تورازین)، نوعی داروی آرام بخش و ضد روان پریشی است که درکنترل اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی در بزرگسالان و جلوگیری از تهوع و استفراغ ناشی از اضطراب کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف کلرپرومازین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: کلرپرومازین
نام تجاری: تورازین
از کلروپرومازین برای درمان برخی اختلالات روحی / خلقی (مانند اسکیزوفرنی، اختلالات روان پریشی، مرحله شیدایی اختلال دو قطبی، مشکلات رفتاری شدید در کودکان) استفاده می شود. کلرپرومازین تمرکز را بالا برده و کمک می کند تا فرد کمتر عصبی شده و در زندگی روزمره فعالیت عادی داشته باشد، همچنین رفتار پرخاشگرانه و میل به آسیب رساندن به خود / دیگران را کاهش می دهد و به کاهش ایجاد توهم کمک می کند.
کلرپرومازین نوعی داروی روانپزشکی است که در گروه داروهایی به نام ضد روان پریشی فنوتیازینی قرار دارد. این دارو باعث کمک به ترمیم تعادل برخی از مواد طبیعی خاص در مغز می شود.
کلرپرومازین همچنین برای کنترل حالت تهوع / استفراغ، تسکین سکسکه طولانی مدت، رفع بی قراری / اضطراب قبل از جراحی و کمک به درمان کزاز، استفاده می شود.
کلرپرومازین را طبق دستورالعمل پزشک معمولاً 2-4 بار در روز به صورت خوراکی با معده خالی مصرف کنید.
دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود. در کودکان، وزن نیز در تعیین دوز دارو محاسبه می شود. برای کاهش خطر بروز عوارض جانبی، پزشک ابتدا دارو را در مقادیر کم تجویز کرده و به تدریج مقدار آن را افزایش می دهد. از دستورالعمل های پزشک به دقت پیروی کنید.
بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
با اینکه بعد از مصرف کلرپرومازین اثرات آن بلافاصله مشخص می شود اما دربرخی موارد ممکن است چندین هفته تا اثردهی دارو زمان لازم باشد.
حتی پس از بهبودی علائم نیز مصرف دارو نباید بدون مشورت با پزشک قطع شود. قطع ناگهانی دارو، می تواند باعث تشدید برخی عوارض مانند ناراحتی معده، حالت تهوع، استفراغ، سرگیجه و لرزش شود؛ بنابراین لازم است ابتدا میزان دوز دارو به تدریج کاهش یابد. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید. با ظهور علائم جدید یا تشدید علائم بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
در صورت عدم بهبودی و تشدید شرایط، پزشک معالج خود را در جریان امور قرار دهید.
خواب آلودگی، سرگیجه، سبکی سر، خشکی دهان، تاری دید، خستگی، حالت تهوع، یبوست، افزایش وزن یا مشکلات خواب می تواند از عوارض کلرپرومازین باشد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از عوارض، حتماً آن را با پزشک معالج یا پزشک داروخانه مطرح کنید.
سرگیجه و سبکی سر خطر زمین خوردن را افزایش می دهد. هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده به آرامی بلند شوید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف کلرپرومازین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز عوارض خطرناک جانبی مانند تغییر رنگ پوست، تغییر چشم / بینایی، علائم بیماری کبدی (مانند حالت تهوع / استفراغ مداوم، از دست دادن اشتها، درد معده / شکم، زردی چشم / پوست و ادرار سیاه)، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
کلرپرومازین به ندرت باعث کشیدگی عضلات صورت و حرکات غیرقابل کنترل (دیسکینزی تأخیری) می شود. در برخی موارد، این شرایط دائمی است. در صورت بروز حرکات غیرقابل کنترل مانند لب زدن، جمع شدن دهان، رانش زبان، جویدن یا حرکات غیرمعمول بازو / پا، به پزشک اطلاع دهید.
در موارد نادر، این دارو می تواند سطح پرولاکتین را در بدن افزایش دهد و این افزایش می تواند به تولید ناخواسته شیر مادر یا قطع دوره های قاعدگی یا مشکل در بارداری منجر شود. در مردان، این دارو می تواند منجر به کاهش توانایی جنسی، ناتوانی در تولید اسپرم یا بزرگ شدن پستانها شود. در صورت بروز هر یک از این علائم، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
درمردان، کلرپرومازین به ندرت ممکن است باعث نعوظ دردناک یا طولانی مدت برای 4 ساعت یا بیشتر شود. اگر این اتفاق افتاد، استفاده از این دارو را متوقف کرده و بلافاصله به پزشک مراجعه کنید، در غیر این صورت امکان دائمی شدن اختلالات وجود دارد.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله: سرگیجه شدید، غش کردن و تنفس آرام / کم عمق، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
کلرپرومازین به ندرت باعث ایجاد نوعی بیماری بسیار جدی به نام سندرم بدخیم نورولپتیک (NMS) می شود. در صورت وجود علائمی از جمله تب، سفتی / درد / حساسیت / ضعف عضلانی، خستگی شدید، گیجی شدید، تعریق، ضربان قلب سریع / نامنظم، ادرار تیره، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار) فوراً به پزشک مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی کلرپرومازین را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف کلرپرومازین، در صورت حساسیت به آن یا سایر داروهای فنوتیازین (مانند پروفنازین، تیوریدازین) یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف کلرپرومازین، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: مشکلات کبدی، مشکلات کلیوی، مشکلات قلبی (مانند آنژین، حمله قلبی، ضربان قلب سریع / نامنظم)، فشار خون پایین، گلوکوم، تشنج، بزرگ شدن پروستات، مشکلات تنفسی (مانند آسم شدید، آمفیزم، عفونت های ریوی)، مشکلات خونی یا لخته شدن خون (مانند تعداد گلبول های سفید خون پایین، پلاکت کم، کم خونی، هموفیلی)، مشکل خاص غده فوق کلیوی (فئوکروموسیتوما)، اختلال در استفاده از دارو / الکل / مواد و بیماری پارکینسون، مطلع سازید.
کلرپرومازین می تواند بر ریتم قلب تاثیر بگذارد و با طولانی کردن QT باعث ضربان قلب سریع / نامنظم سریع (به ندرت کشنده) و سایر علائم (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) شود که بلافاصله به مراقبت پزشکی نیاز دارد.
درصورت وجود بیماری خاص یا مصرف دارویی هایی که باعث طولانی شدن زمان QT شود، این خطرات افزایش می یابد. قبل از استفاده از کلرپرومازین، تمام داروهای مصرفی خود و در صورت وجود هر یک از شرایط موارد: مشکلات قلبی خاصی (نارسایی قلبی، ضربان قلب آهسته، طولانی شدن QT در EKG)، سابقه خانوادگی مشکلات قلبی خاص (طولانی شدن QT در EKG) و مرگ ناگهانی قلب، را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز خطر طولانی شدن QT را افزایش می دهد. این خطر ممکن است در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند داروهای ادرار آور / "قرص های آب") یا وجود شرایطی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ افزایش یابد. در مورد استفاده صحیح از کلرپرومازین با پزشک خود صحبت کنید.
کلرپرومازین ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
قبل از انجام جراحی یا روش های تصویربرداری (مانند اشعه ایکس خاص، سی تی اسکن) که نیاز به استفاده از ماده حاجب (مانند متریزامید) باشد تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
کلرپرومازین حساسیت شما را نسبت به آفتاب بیشتر می کند. از تابش مستقیم نور خورشید اجتناب کنید و از استفاده ی محصولات برنزه کننده و حمام آفتاب پرهیز کنید. در فضای باز از ضد آفتاب استفاده کنید و لباس محافظ بپوشید. در صورت آفتاب سوختگی یا تاول های پوستی یا قرمزی در پوست فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
کلرپرومازین با کاهش تعرق احتمال گرمازدگی را بیشتر می کند. از انجام کارهایی که باعث گرم شدن بیش از حد می شوند مانند کارهای سنگین یا ورزش در هوای گرم یا استفاده از وان آبگرم خودداری کنید. در هوای گرم، مایعات زیادی بنوشید و لباس سبک بپوشید. درصورت گرمای زیاد، به سرعت به دنبال مکانی برای خنک شدن و استراحت باشید. در صورت وجود تب، تغییرات ذهنی / خلقی، سردرد یا سرگیجه، به پزشک مراجعه کنید.
کودکان مبتلا به بیماری های حاد (مانند عفونت ویروسی، از دست دادن آب بدن) در معرض مشکلات جدی عضلانی در طول درمان با کلرپرومازین هستند. برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید.
افراد مسن نسبت به عوارض جانبی کلرپرومازین، به ویژه سرگیجه، سبکی سر، خواب آلودگی، حرکات غیرقابل کنترل، یبوست، اشکال در ادرار، تاری دید و طولانی شدن QT حساسیت بیشتری نشان می دهند. خواب آلودگی، سرگیجه و سبکی سر می تواند خطر افتادن در سالمندان را افزایش دهد.
در دوران بارداری، این دارو باید فقط در موارد ضروری استفاده شود.. از مصرف کلرپرومازین در نزدیکی زایمان خودداری کنید زیرا باعث فشار خون پایین در مادر می شود. همچنین، نوزادان متولد شده از مادرانی که در طول 3 ماه آخر بارداری از این دارو استفاده کرده اند، به ندرت ممکن است دچار علائم قطع مصرف دارو مانند اختلال تغذیه / تنفس یا گریه مداوم شوند. اگر متوجه هر یک از این علائم در نوزاد خود شدید، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
از آنجا که اختلالات درمان نشده ی ذهنی / خلقی (مانند اسکیزوفرنی، اختلالات روان پریشی، اختلال دو قطبی) می تواند خطرناک باشد، مصرف این دارو را مگر با تجویز پزشک قطع نکنید. اگر قصد بارداری دارید یا فکر می کنید باردار هستید، فوراً در مورد خطرات استفاده از این دارو در دوران بارداری با پزشک خود صحبت کنید.
این دارو به شیر مادر منتقل می شود و می تواند اثرات نامطلوبی بر کودک شیرخوار داشته باشد. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی کلروپرومازین را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
محصولاتی که با کلرپرومازین تداخل دارند عبارتند از: داروهایی که میزان دوپامین را در بدن شما افزایش می دهند (مانند کابرگولین، لوودوپا، پرگولید، روپینیرول)، لیتیوم، ترتینوئین.
بسیاری از داروها علاوه بر کلرپرومازین بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تأثیر می گذارند، مانند آمیودارون، دوفتیلید، پیموزید، پروکائین آمید، کینیدین، سوتالول و آنتی بیوتیک های ماکرولاید (مانند اریترومایسین).
در صورت استفاده از این دارو با سایر محصولات که باعث خواب آلودگی یا مشکلات تنفسی میشود، خطر عوارض جانبی جدی (مانند تنفس آرام / کم عمق ، خواب آلودگی شدید / سرگیجه) افزایش می یابد.
اگر از داروهایی که باعث خواب آلودگی و گیجی می شوند از جمله الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی و مسکن های افیونی (مانند کدئین) استفاده می کنید، حتماً آن را به پزشک خود اطلاع دهید. برچسب روی تمام داروهای خود را بررسی کنید (مانند آلرژی یا داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی) چرا که می توانند حاوی موادی باشند که باعث خواب آلودگی می شود. از پزشک داروخانه نحوه استفاده صحیح داروها را جویا شوید.
اطلاعات روی داروهای خود را بررسی کنید (مانند آلرژی یا محصولات سرفه و سرماخوردگی) زیرا ممکن است حاوی مواد خواب آور باشند. از پزشک داروخانه نحوه استفاده مطمئن داروها را سوال کنید.
کلرپرومازین می تواند بر روی نتایج برخی آزمایش های تشخیصی و پزشکی (مانند برخی تست های بارداری، آزمایش های فنیل کتونوریا) اثر گذاشته و احتمالا منجر به نتیجه ی کاذب آزمایش شود. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و پزشکان از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف دارو می تواند به صورت خواب آلودگی شدید / خواب عمیق، از دست دادن هوشیاری، تحریک، بی قراری، تشنج، ضربان قلب نامنظم باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
حین مصرف دارو آزمایش های تشخیصی یا پزشکی (مانند آزمایش عملکرد کبد، شمارش کامل فاکتور های خونی، معاینات چشم) انجام شود. معاینات پزشکی و آزمایشی خود را به خاطر داشته باشید. برای جزئیات بیشتر با دکتر خود مشورت کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت در ظرف اصلی دارو نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
