درخواست مشاوره رایگان
کلوزاپین (نام تجاری: کلوزاریل)، از داسته داروهای ضد روان گسیختگی است که با تغییر عملکرد انتقال دهنده های عصبی در مغز به کنترل اسکیزوفرنی و افکار خودکشی در نتیجه بیماری های روحی کمک می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف کلوزاپین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: کلوزاپین
نام تجاری: کلوزاریل
از کلوزاپین برای درمان برخی اختلالات روحی / خلقی (اسکیزوفرنی، اختلالات اسکیزوافکتیو) استفاده می شود. کلوزاپین نوعی داروی روانپزشکی است (از نوع ضد روان پریشی) که به بازگرداندن تعادل برخی مواد طبیعی (انتقال دهنده های عصبی) در مغز کمک می کند. کلوزاپین باعث کاهش توهم شده و به جلوگیری از خودکشی در افرادی که سعی در آسیب رساندن به خود دارند کمک می کند. این دارو کمک می کند تا درمورد خود واضح و مثبت تر بیندیشید، کمتر عصبی شوید و در زندگی روزمره مشارکت داشته باشید.
اگر از کلوزاپین استفاده می کنید، پیش از شروع مصرف و در هر بار مصرف مجدد، برگه اطلاعات دارو را مطالعه کنید و اگر سوالی داشتید، از پزشک معالج یا پزشک داروخانه بپرسید.
این دارو را همراه با غذا یا بدون آن، طبق تجویز پزشک مصرف کنید. اگر از قرص های حل شونده کلوزاپین استفاده می کنید، قبل از مصرف آن، هر قرص را با دقت از بسته بندی خارج کنید. اجازه دهید قرص ها روی زبان حل شده و سپس قورت دهید. نیازی به مصرف آب همراه با این قرص ها نیست. از مصرف قرص هایی که به دلیل باز شدن یا آسیب به بسته بندی در معرض هوا قرار گرفته اند، خودداری کنید. آنها را برای مصرف در دوز بعدی نیز نگه ندارید.
اگر از شربت کلوزاپین استفاده می کنید، بطری را قبل از هر بار مصرف به مدت 10 ثانیه به خوبی تکان دهید. دوز را با استفاده از دستگاه یا قاشق مخصوص، اندازه گیری کنید. از قاشق خانگی برای اندازه گیری استفاده نکنید زیرا ممکن در اندازه گیری دوز مصرفی دچار خطا شوید.
برای کاهش عوارض جانبی مانند سرگیجه، خواب آلودگی و تشنج، ابتدا باید مصرف کلوزاپین را با دوز کم شروع کرده و سپس افزایش دهید. دستورالعمل های پزشک خود را به طور دقیق دنبال کنید. دوز مصرفی این دارو بر اساس عارضه، شرایط پزشکی و پاسخ بدن به درمان متفاوت است. از آنجا که کلوزاپین می تواند باعث کاهش گلبول های سفید خون شود، باید آزمایش های خون تجویز شده را انجام دهید. حتماً قرارهای آزمایشگاهی خود برای این آزمایش ها را به خاطر بسپارید.
درصورت فراموش کردن بیشتر از یک یا دو دوز، برای دریافت برنامه جدید با پزشک خود مشورت کنید.
بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
مصرف کلوزاپین را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید؛ زیرا ممکن است قطع ناگهانی دارو باعث تشدید عارضه شود. همچنین، ممکن است علائمی مانند تعریق شدید، سردرد، حالت تهوع، استفراغ و اسهال را نیز به همراه داشته باشد. برای جلوگیری از بروز این علائم در طول توقف درمان، پزشک ممکن است به تدریج دوز مصرفی را کاهش دهد. برای اطلاعات بیشتر با پزشک معالج و یا پزشک داروخانه صحبت کنید. در صورت بروز علائم جدید یا تشدید آنها به پزشک خود اطلاع دهید.
مشاهده اثربخشی کلوزاپین ممکن است چند هفته طول بکشد. درصورت تداوم یا تشدید عارضه پزشک خود را در جریان قرار دهید.
از عوارض کلوزاپین می توان به آب ریزش دهان، خواب آلودگی، سرگیجه، سبکی سر، سردرد، لرزش، اختلالات بینایی (به عنوان مثال تاری دید)، یبوست و افزایش وزن اشاره کرد. بسیاری از این عوارض (به خصوص خواب آلودگی)، پس از مصرف این دارو کاهش خواهند یافت. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض، سریعاً با پزشک معالج یا پزشک داروخانه تماس بگیرید.
برای جلوگیری از یبوست، فیبر خوراکی مصرف کنید، آب کافی بنوشید و ورزش کنید. همچنین ممکن است نیاز به مصرف ملین نیز داشته باشید. درباره ملین مناسب از پزشک داروخانه بپرسید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالج این دارو را تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف کلوزاپین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
همچنین مصرف کلوزاپین به ندرت ممکن است باعث افزایش قند خون شود، که می تواند باعث ایجاد یا تشدید دیابت شود. در صورت مشاهده علائم افزایش قند خون مانند افزایش تشنگی / ادرار، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید. درصورت ابتلابه دیابت، قند خون خود را به طور منظم و طبق دستورالعمل ها بررسی کنید و نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید. ممکن است پزشک اقدام به تغییر داروی دیابت، تنظیم برنامه ورزشی یا رژیم غذایی کند.
همچنین کلوزاپین ممکن است باعث افزایش قابل توجه وزن و افزایش سطح کلسترول (یا تری گلیسیرید) شود. این عوارض، همراه با دیابت، ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی شود. درباره خطرات و فواید این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله کشیدگی صورت / عضله، تشنج، حرکات غیرقابل کنترل، اختلال تنفس در هنگام خواب، اختلال ادرار و یبوست شدید سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله سرگیجه شدید، غش کردن، اختلالات ذهنی / خلقی، اختلال در تنفس هنگام ورزش، ضعف ناگهانی، درد / قرمزی / تورم بازوها / پاها، تهوع مداوم / استفراغ، درد معده / شکم، زردی چشم / پوست بلافاصله به فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
مصرف کلوزاپین به ندرت ممکن است باعث ایجاد عارضه ای جدی به نام سندرم بدخیم نورولپتیک شود. در صورت مشاهده هر یک از علائم: تب، گرفتگی / درد / حساسیت / ضعف عضله، خستگی شدید، گیجی شدید، تعریق، ضربان قلب سریع / نامنظم، ادرار تیره، علائم اختلالات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار) به سرعت به فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی از جمله: تب، غدد لنفاوی متورم، تحریک و خارش پوست، خارش یا تورم (به خصوص در صورت، زبان یا گلو)، سرگیجه شدید و مشکل تنفسی، به پزشک مراجعه نمایید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی کلوزاپین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف کلوزاپین، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک معالج یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص سابقه شخصی ابتلا به اختلالات خونی (مانند سرطان خون، کمبود گلبول های سفید خون)، اختلالات روده (مانند فلجی ایلئوس، سندرم روده تحریک پذیر)، اختلالات تنفسی، دیابت / سابقه خانوادگی دیابت، سطح بالای کلسترول / تری گلیسیرید، گلوکوم، مشکلات قلبی، مشکلات کلیوی، مشکلات کبدی، چاقی / سابقه خانوادگی چاقی، تشنج، اختلال در ادرار (به عنوان مثال، به دلیل بزرگ شدن پروستات)، اختلالات تنفسی در هنگام خواب (آپنه خواب) مطلع سازید.
کلوزاپین ممکن است موجب بروز عارضه ای شود که بر ریتم قلب تاثیر گذار است (طولانی شدن QT). طولانی شدن QT به ندرت می تواند باعث ایجاد ضربان قلب سریع / نامنظم و جدی و علائم دیگری (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) شود که بلافاصله باید به فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
ابتلا به عارضه ای خاص یا مصرف داروهای تاثیرگذار بر ریتم قلب، خطر طولانی شدن QT را افزایش می دهد. پیش از مصرف کلوزاپین، تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک معالج یا پزشک داروخانه اطلاع دهید و در صورت وجود هر یک از عوارض مانند اختلالات قلبی خاص (نارسایی قلبی، ضربان قلب کند، طولانی شدن QT در EKG، سابقه خانوادگی برخی اختلالات قلبی (QT) طولانی شدن در EKG، مرگ ناگهانی قلب) به پزشک معالج یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
همچنین سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز ممکن است باعث افزایش خطر طولانی شدن QT شود. این خطر ممکن است در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند داروهای مدر / قرص های آب) یا وجود شرایطی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ نیز افزایش یابد. در مورد مصرف ایمن کلوزاپین با پزشک خود مشورت کنید.
این دارو ممکن است باعث ایجاد سرگیجه یا خواب آلودگی شود و مصرف الکل یا ماری جوانا (شاهدانه) می تواند آن را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
اگر از نسل یهودیان اشکنازی هستید، به پزشک خود اطلاع دهید زیرا ممکن است بیشتر در معرض خطر کاهش گلبول های سفید خون قرار داشته باشید.
پیش از جراحی، به پزشک یا دندان پزشک خود درباره مصرف این دارو اطلاع دهید.
شربت یا قرص های حل شونده ممکن است حاوی قند و یا آسپارتام باشند. همچنین شربت ها ممکن است حاوی الکل نیز باشند. اگر مبتلا به دیابت، بیماری کبدی، فنیل کتونوریا (PKU) یا هر بیماری دیگری که نیاز به محدود کردن یا اجتناب از مصرف این مواد در رژیم غذایی دارد هستید، باید در مصرف آنها احتیاط کنید. در مورد مصرف ایمن این دارو از پزشک خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی کلوزاپین، به خصوص یبوست، اختلال ادرار، خواب آلودگی، سرگیجه، سبکی سر و طولانی شدن QT، حساسیت بیشتری نشان دهند. خواب آلودگی، سرگیجه و سبکی سر می تواند موجب افزایش خطر زمین خوردن شود.
در دوران بارداری، کلوزاپین باید فقط در مواردی که به وضوح مورد نیاز است استفاده شود. نوزادانی که مادر آنها در 3 ماه آخر بارداری از این دارو استفاده کرده اند، به ندرت ممکن است علائمی از جمله گرفتگی یا لرزش عضلانی، خواب آلودگی، اختلالات تغذیه ای / تنفسی یا گریه مداوم پیدا کنند. اگر هرکدام از این علائم را در نوزاد خود به ویژه در ماه اول، مشاهده کردید، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
از آنجا که اختلالات ذهنی / خلقی درمان نشده (مانند اسکیزوفرنی، اختلالات اسکیزوافکتیو) می توانند نوعی بیماری جدی باشند، از قطع مصرف کلوزاپین به طور خودسرانه خودداری کنید. اگرباردار هستید، قصد بارداری دارید یا مشکوک به بارداری هستید، با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات استفاده از این دارو در دوران بارداری صحبت کنید.
کلوزاپین ممکن است به شیر مادر منتقل شود و عوارض نامطلوبی برای نوزاد به همراه داشته باشد. هنگام مصرف کلوزاپین، تغذیه با شیر مادر توصیه نمی شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی کلوزاپین را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
متوکلوپرامید ممکن است با کلوزاپین تداخل دارویی داشته باشد.
همچنین برخی داروها می توانند بر دفع کلوزاپین از بدن، در نتیجه بر عملکرد کلوزاپین تأثیر بگذارد. به عنوان مثال می توان به فلووکسامین، ریفامایسین ها (مانند ریفابوتین، ریفامپین)، ساکویناویر، گل راعی، داروهایی که برای درمان تشنج استفاده می شوند (مانند کاربامازپین، فنی توئین)، اشاره کرد.
اگر از سایر محصولات خواب آور مانند مسکن های حاوی مخدر یا تسکین دهنده سرفه (مانند کدئین، هیدروکدون)، الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، داروهای خواب آور یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی (مانند کاریزوپرولول، سیکلوبنزپرین) یا آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین) استفاده می کنید، به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
برگه اطلاعات داروهای خود را بررسی کنید (مانند آلرژی یا محصولات سرفه و سرماخوردگی) زیرا ممکن است حاوی مواد خواب آور باشند. همچنین از پزشک داروخانه درباره نحوه مصرف ایمن این داروها بپرسید.
سیگار کشیدن باعث کاهش سطح کلوزاپین در خون می شود. در صورتی که سیگار می کشید یا اخیراً سیگار را ترک کرده اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن یا اختلال در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
بهتر است آزمایش های تشخیصی / پزشکی (مانند شمارش کامل فاکتور های خون، عملکرد کبد، قند خون، وزن، سطح کلسترول / تری گلیسیرید) پیش از شروع مصرف کلوزاپین و در طول مصرف آن انجام شود. سطح کلوزاپین خون نیز ممکن است مورد بررسی قرار گیرد. همچنین تمام قرار ملاقات های پزشکی و آزمایشگاهی خود را به خاطر بسپارید و برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود صحبت کنید.
اگر دوز مصرفی را فراموش کردید، به محض به یاد آوردن آن را مصرف کنید. اگر زمان دوز بعدی نزدیک است، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. اگر بیشتر از یک یا دو دوز را فراموش کرده اید، با پزشک خود صحبت کنید تا برنامه دوز جدیدی برایتان تعیین کند. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت دارو نگهداری شود. قرص های محلول را در بسته های خود نگهداری کنید و هر دوز را قبل از مصرف از بسته بندی خارج کنید. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
