برکسپیپرازول (نام تجاری: رکسولتی)، یکی از داروهای ضد روانپریشی است که در درمان افسردگی بزرگسالان و اسکیزوفرنی در افراد بالای 13 سال کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف برکسپیپرازول، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: برکسپیپرازول
نام تجاری: رکسولتی
برکسپیپرازول برای درمان برخی اختلالات روحی و خلقی (مانند اسکیزوفرنی، افسردگی) استفاده می شود. این دارو کمک می کند تا فرد مثبت فکر کند، کمتر عصبانی شود و در زندگی روزمره راحت تر باشد. همچنین ممکن است به کاهش توهم (شنیدن و دیدن چیزهایی که وجود ندارند) کمک کند. علاوه بر این، این دارو ممکن است روحیه، خواب، اشتها و سطح انرژی را بهبود بخشد. برکسپیپرازول نوعی داروی روانپزشکی است که در گروه داروهایی به نام ضد روانپریشی غیرمعمول قرار دارد. این کار با کمک به برقراری تعادل برخی از مواد طبیعی خاص در مغز انجام می شود.
پیش از هر بار مصرف دارو راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
داروی برکسپیپرازول باید روزی یک بار، به صورت خوراکی و طبق دستور پزشک، همراه با غذا یا بدون غذا مصرف گردد. دوز مصرفی بر اساس شرایط پزشکی، پاسخ به درمان و سایر داروهایی که ممکن است مصرف کنید تعیین می گردد.
برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی، پزشک ممکن است شما را راهنمایی کند که این دارو را با دوز کم شروع کنید و به تدریج دوز خود را افزایش دهید. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید.
بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
مصرف این دارو را دقیقاً طبق دستورالعمل ادامه دهید، حتی اگر احساس بهبودی دارید و با وضوح بیشتری فکر می کنید. دوز خود را افزایش ندهید و این دارو را بیشتر از زمان تجویز شده مصرف نکنید؛ زیرا با انجام این کار نه تنها علائم بیماری سریع تر بهبود نمی یابند بلکه خطر بروز عوارض جانبی افزایش می یابد. بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را قطع نکنید.
در صورت عدم بهبودی و تشدید شرایط، پزشک معالج خود را در جریان امور قرار دهید. ممکن است چندین هفته طول بکشد تا اینکه تأثیر کامل این دارو را احساس کنید.
خواب آلودگی، سرگیجه، سبکی سر، لرزش، افزایش اشتها، افزایش وزن، بی قراری و عدم توانایی در حفظ تعادل می تواند از عوارض برکسپیپرازول باشد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
برکسپیپرازول به خصوص پس از شروع یا افزایش دوز مصرفی ممکن است باعث افت شدید فشار خون شود. سرگیجه و سبکی سر می تواند خطر زمین خوردن را افزایش دهد. هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده به آرامی بلند شوید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف برکسپیپرازول، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله: مشکل در بلع، بیهوش شدن، قطع تنفس در هنگام خواب و اصرارهای شدید غیرمعمول (مانند افزایش تمایل به قمار، افزایش میل جنسی)، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
برکسپیپرازول به ندرت ممکن است باعث ایجاد وضعیتی شود که به عنوان دیسکینزی تأخیری شناخته می شود. در برخی موارد، این شرایط ممکن است دائمی باشد. در صورت بروز حرکات غیرمعمول و کنترل نشده (به خصوص صورت، لب ها، دهان، زبان، بازوها یا پاها) فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
برکسپیپرازول به ندرت ممکن است باعث افزایش قند خون شود، که می تواند باعث ایجاد یا تشدید دیابت شود. در صورت مشاهده علائم افزایش قند خون مانند افزایش تشنگی / ادرار، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید. اگر از قبل دیابت دارید، قند خون خود را به طور منظم طبق دستورالعمل بررسی کنید و نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید. ممکن است پزشک نیاز به تنظیم داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی داشته باشد.
برکسپیپرازول همچنین ممکن است باعث افزایش وزن و سطح کلسترول خون (یا تری گلیسیرید) شود. این تأثیرات، همراه با دیابت، ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد. خطرات و مزایای درمان را با پزشک خود در میان بگذارید.
به ندرت، این دارو ممکن است سطح نوعی هورمون خاص خون (پرولاکتین) را افزایش دهد. در زنان، افزایش سطح پرولاکتین ممکن است منجر به تولید ناخواسته شیر در فرد، قطع قاعدگی یا بارداری شود. در مردان، ممکن است منجر به کاهش توانایی جنسی، ناتوانی در تولید اسپرم یا بزرگ شدن پستان ها شود. در صورت بروز هر یک از این علائم، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله: تشنج، بلافاصله به مراکز امداد پزشکی مراجعه کنید.
برکسپیپرازول به ندرت ممکن است باعث ایجاد نوعی بیماری بسیار جدی به نام سندرم بدخیم نورولپتیک (NMS) شود. در صورت وجود هر یک از علائم: تب، سفتی عضله، درد و حساسیت به لمس، ضعف، خستگی شدید، گیجی شدید، تعریق، ضربان قلب سریع و نامنظم، ادرار تیره، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار) فوراً به پزشک مراجعه کنید.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون راش (عارضه پوستی)، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی برکسپیپرازول را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف برکسپیپرازول، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف برکسپیپرازول، پزشک خود یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: زوال عقل، مشکلات کلیوی، مشکلات کبدی، سابقه شخصی یا خانوادگی دیابت، سطح کلسترول و تری گلیسیرید بالا، مشکلات قلبی، تشنج، سکته مغزی، مشکل بلع، کاهش تعداد سلول های سفید خونی، مشکلات تنفسی در هنگام خواب (آپنه خواب) مطلع سازید.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
برکسپیپرازول ممکن است باعث شود کمتر عرق کنید و احتمال گرمازدگی بیشتر شود. از انجام کارهایی که ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد شوند مانند کار سخت یا ورزش در هوای گرم یا استفاده از وان آبگرم خودداری کنید. وقتی هوا گرم است، مایعات زیادی بنوشید و سبک لباس بپوشید. اگر بیش از حد گرم شدید، به سرعت به دنبال مکانی برای خنک شدن و استراحت باشید. در صورت وجود تب مداوم، تغییرات ذهنی و خلقی، سردرد یا سرگیجه سریعاً از کمک پزشکی استفاده کنید.
افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی برکسپیپرازول، به ویژه خواب آلودگی، سرگیجه و سبکی سر حساسیت بیشتری نشان دهند. خواب آلودگی، سرگیجه و سبکی سر می تواند خطر زمین خوردن را افزایش دهد.
در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز استفاده شود. نوزادانی که از مادرانی که در 3 ماه آخر بارداری از این دارو استفاده کرده اند متولد شده اند ممکن است به ندرت علائمی از جمله سفتی یا لرزش عضلانی، خواب آلودگی، مشکلات تغذیه و تنفس یا گریه مداوم پیدا کنند. اگر هرکدام از این علائم را در نوزاد خود مشاهده کردید، خصوصاً در ماه اول آن، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
از آنجا که مشکلات ذهنی و خلقی درمان نشده (مانند اسکیزوفرنی، افسردگی) می تواند نوعی بیماری جدی باشد، مصرف برکسپیپرازول را قطع نکنید، مگر اینکه توسط پزشک تجویز شود. اگر قصد بارداری دارید یا فکر می کنید که باردار هستید، بلافاصله در مورد مزایا و خطرات استفاده از این دارو در دوران بارداری با پزشک خود صحبت کنید.
انتقال این دارو به شیر مادر هنوز مشخص نیست، به همین دلیل حتماً قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی برکسپیپرازول را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
محصولی که ممکن است با برکسپیپرازول تداخل داشته باشد متوکلوپرامید است.
در صورت استفاده از سایر داروهایی که باعث خواب آلودگی می شوند مانند ضد سرفه یا مسکن های حاوی مخدر (مانند کدئین، هیدروکدون)، الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی (مانند کاریزوپرودول، سیکلوبنزاپرین) یا آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین) به پزشک خود یا پزشک داروخانه خود بگویید.
برچسب روی تمام داروهای خود را (مانند داروهای آلرژی یا محصولات سرفه و سرماخوردگی) بررسی کنید؛ زیرا ممکن است حاوی مواد خواب آور باشند. از پزشک داروخانه نحوه استفاده مطمئن داروها را سوال کنید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را سرخود به دیگران توصیه نکنید.
ممکن است در حین استفاده از این دارو آزمایش های تشخیصی یا پزشکی (مانند قند خون، فشار خون، عملکرد کلیه و کبد، وزن، سطح کلسترول و تری گلیسیرید) انجام شود. تمام قرارهای پزشکی و آزمایشگاهی را به خاطر داشته باشید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
دارو را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید. از نگهداری دارو در حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
