درخواست مشاوره رایگان
آریپیپرازول (نام تجاری: ابیلیفای)، از دسته داروهای ضد روانپریشی است که در کنترل و درمان اسکیزوفرنی، سندرم تورت، اختلال دوقطبی و افسردگی کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف آریپیپرازول، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: آریپیپرازول
نام تجاری: ابیلیفای
از آریپیپرازول برای درمان برخی اختلالات روانی و ذهنی (مانند اختلال دو قطبی، اسکیزوفرنی، سندرم تورت و تحریک پذیری همراه با اختلال اوتیسم) استفاده شده و ممکن است همراه با سایر داروها برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار گیرد. آریپیپرازول به عنوان داروی ضد روان پریشی (نوع غیر معمولی) نیز شناخته شده و با کمک به ترمیم تعادل برخی مواد شیمیایی طبیعی در مغز (انتقال دهنده های عصبی) عمل می کند. این دارو می تواند توهم را کاهش داده و تمرکز را بهبود بخشد. همچنین کمک می کند تا در مورد خود مثبت تر و با وضوح بیشتری فکر کنید، کمتر عصبی شوید و در زندگی روزمره نقش فعال تری داشته باشید. آریپیپرازول می تواند نوسانات شدید خلقی را درمان کرده و از دفعات بروز تغییرات خلقی بکاهد.
پیش از هر بار مصرف این دارو، راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
داروی آریپیپرازول را طبق تجویز پزشک، معمولاً یک بار در روز، به صورت خوراکی با غذا و یا به تنهایی مصرف کنید.
دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد، سن و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود. حتماً تمام محصولات مورد استفاده خود (از جمله داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک خود و پزشک داروخانه اطلاع دهید.
برای کاهش خطر بروز عوارض جانبی در بزرگسالان، دارو ابتدا در مقادیر کمتری تجویز شده و به مراتب افزایش می یابد. از دستورالعمل های ارائه شده از جانب پزشک به خوبی پیروی نمایید.
در حالی که بسیاری از داروهای مشابه (قرص های سریع الاثر) را می توان خرد و یا تقسیم نمود، به طور کلی توصیه می شود دارو به صورت کامل بلعیده شود. دستورالعمل پزشک خود را در مورد نحوه مصرف این دارو دنبال کنید.
اگر از فرم مایع آریپیپرازول استفاده می کنید، میزان مصرفی را با دقت و با استفاده از دستگاه یا قاشق مخصوص اندازه گیری کنید. برای تعیین میزان مصرفی دارو از قاشق خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز مناسب دریافت نشود.
دوز مصرفی دارو را افزایش ندهید و همچنین از مصرف بیشتر و طولانی تر از زمانی که پزشک توصیه کرده است، خودداری کنید. با این کار نه تنها شرایط سریعتر بهبود نمی یابد بلکه خطر ابتلا به عوارض جانبی افزایش خواهد یافت.
ممکن است اثربخشی این دارو چندین هفته به طول انجامد و در نظر داشته باشید بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
مصرف آریپیپرازول را در صورتی که احساس خوبی دارید نیز ادامه داده و بدون مشورت با پزشک، مصرف این دارو را قطع نکنید. با قطع ناگهانی مصرف این دارو، برخی شرایط ممکن است تشدید شود. ممکن است لازم باشد میزان مصرفی دارو به تدریج کاهش یابد.
در صورت تداوم یا تشدید وضعیت، موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
سرگیجه، سبکی سر، خواب آلودگی، حالت تهوع، استفراغ، خستگی، ترشح بزاق یا آبریزش بینی، تاری دید، افزایش وزن، یبوست، سردرد و مشکل خواب می توانند از عوارض آریپیپرازول باشند. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از عوارض، حتماً آن را با پزشک معالج یا پزشک داروخانه مطرح کنید.
توجه داشته باشید سرگیجه و سبکی سر، خطر زمین خوردن را افزایش می دهد؛ بنابراین هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده، به آرامی بلند شوید.
به یاد داشته باشید پزشک معالجتان این دارو را به دلیل بیشتر بودن منافع این دارو نسبت به عوارض آن برای شما تجویز کرده است. بیشتر افراد با مصرف آریپیپرازول، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز عوارض جانبی مانند: غش کردن، تغییرات روحی و ذهنی (مانند افزایش اضطراب، افسردگی، افکار خودکشی)، مشکل در بلع، بی قراری (به خصوص در پاها)، لرزش، گرفتگی عضلات، گرفتگی عضلات صورت، تشنج، از دست دادن کنترل رفتار های اعتیاد آور (مانند قمار، رابطه جنسی، غذا خوردن یا خرید) و قطع تنفس در هنگام خواب، بلافاصله موضوع را به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
این دارو به ندرت ممکن است باعث افزایش قند خون شده که می تواند باعث بروز یا تشدید دیابت شود. در صورت مشاهده علائم افزایش قند خون مانند: افزایش تشنگی یا ادرار، بلافاصله موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید و در صورتی که از قبل دیابت دارید، قند خون خود را به طور منظم طبق دستورالعمل بررسی کرده و نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید. ممکن است پزشک نیاز به تنظیم داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی داشته باشد.
همچنین آریپیپرازول به ندرت باعث ایجاد بیماری به نام دیسکینزی تاخیری شده که در برخی موارد، این شرایط ممکن است دائمی باشد. در صورت بروز حرکات غیرقابل کنترل غیرمعمول (به خصوص صورت، دهان، زبان، بازوها یا پاها)، فوراً پزشک معالج خود را مطلع سازید.
علاوه بر موارد ذکر شده، آریپیپرازول به ندرت باعث ایجاد نوعی بیماری بسیار جدی به نام سندرم بدخیم نورولپتیکمی شود. در صورت بروز هر یک از علائم، از جمله: تب، سفتی عضلات، درد، حساسیت به ضعف، خستگی شدید، گیجی شدید، تعریق، ضربان قلب سریع یا غیر عادی، ادرار تیره و علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار) فوراً به پزشک مراجعه نمایید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: تب، تورم غدد لنفاوی، جوش، راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی آریپیپرازول را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف آریپیپرازول، در صورت حساسیت به این دارو و یا سایر موارد، موضوع را با پزشک معالج خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی (مانند پروپیلن گلیکول) باشد که می توانند باعث بروز واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف آریپیپرازول، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص:مشکلات مربوط به جریان خون در مغز (مانند بیماری عروق مغزی، سکته)، دیابت (از جمله سابقه خانوادگی)، مشکلات قلبی (مانند فشار خون پایین، بیماری عروق کرونر، نارسایی قلبی، ضربان قلب غیر عادی)، مشکلات سیستم عصبی (مانند زوال عقل، سندروم نورولپتیک بدخیم (NMS)، تشنج)، چاقی، کمبود گلبول های سفید خون (از جمله سابقه کمبود گلبول های سفید خون ناشی از داروها)، مشکلات بلع و مشکلات تنفسی در هنگام خواب (آپنه خواب)، مطلع سازید.
مصرف آریپیپرازول ممکن است باعث گیجی و یا خواب آلودگی شود. همچنین مصرف الکل و ماری جوانا (شاهدانه) می تواند باعث تشدید این امر گردد. از رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، تا زمانی که بتوانید آن را در امنیت و وضعیت مساعد انجام دهید، خودداری نمایید. از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری نموده و در صورت استفاده از ماری جوانا (شاهدانه) با پزشک معالج خود موضوع را در میان بگذارید.
این دارو باعث تعرق کمتر شده و احتمال گرمازدگی را افزایش می دهد. از انجام کارهایی که ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد شوند مانند: کار سخت یا ورزش در هوای گرم یا استفاده از وان آبگرم خودداری کنید. همچنین در هنگامی گرمی هوا، مایعات زیادی بنوشید و از لباس های سبک استفاده کنید. در صورت احساس گرمای شدید، سریعاٌ به دنبال مکانی برای خنک شدن و استراحت بوده و در صورت بروز تب و برطرف نشدن آن، تغییرات روحی و خلق و خوی، سردرد یا سرگیجه سریعاً به پزشک مراجعه نمایید.
فرم مایع آریپیپرازول حاوی قند بوده و در صورت ابتلا به دیابت، در مصرف آن احتیاط نمایید. در مورد استفاده بی خطر از این محصول از پزشک خود یا پزشک داروخانه سوال بفرمایید.
افراد مسن نسبت به عوارض جانبی این دارو به ویژه تشنج، خواب آلودگی، سرگیجه، سبکی سر، گیجی، دیسکینزی تاخیری، مشکلات بلع و سایر عوارض جانبی جدی حساسیت بیشتری نشان می دهند. این خواب آلودگی، گیجی و سبکی سر می تواند خطر زمین خوردن را افزایش دهد.
پیش از انجام جراحی، پزشک یا دندانپزشک خود را از کلیه محصولات مصرفی خود (از جمله داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) مطلع نمایید.
مصرف آریپیپرازول در دوران بارداری، تنها در موارد اضطراری مجاز می باشد. نوزادان متولد شده مادرانی که در 3 ماه آخر بارداری از این دارو استفاده کرده اند ممکن است به ندرت علائمی از جمله سفتی یا لرزش عضلانی، خواب آلودگی، مشکلات تغذیه ای یا تنفسی و یا گریه مداوم پیدا کنند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم در نوزاد تازه متولد شده به ویژه در ماه اول، فوراً موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
از آنجا که مشکلات روحی و ذهنی (مانند اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی) درمان نشده می تواند نوعی بیماری جدی باشد، از توقف مصرف این دارو بدون تجویز پزشک خودداری نمایید. اگر قصد بارداری دارید، باردار هستید یا فکر می کنید باردار هستید، بلافاصله با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات استفاده از این دارو در دوران بارداری صحبت کنید.
این دارو به شیر مادر منتقل می شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی آریپیپرازول را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
محصولی که ممکن است با آریپیپرازول تداخل داشته باشد عبارت است از: متوکلوپرامید.
در صورت مصرف سایر محصولات خواب آور مانند تسکین دهنده درد یا سرفه (مانند کدئین، هیدروکدون)، الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی (مانند کاریسوپرودول، سیکلوبنزاپرین) یا آنتی هیستامین ها (مانند سیتریزین، دیفن هیدرامین) پزشک خود و پزشک داروخانه را مطلع سازید.
برچسب روی تمام داروهای خود (مانند داروهای آلرژی، سرفه و سرماخوردگی) را بررسی کنید زیرا ممکن است حاوی مواد خواب آور باشند. نحوه استفاده صحیح و مطمئن از این داروها را از پزشک داروخانه بپرسید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن یا مشکلات تنفسی با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
علائم سوء مصرف دارو می توانند به صورت ضربان قلب بسیار سریع و از دست دادن هوشیاری باشد.
از تجویز خودسرانه این دارو به دیگران خودداری نمایید.
جهت کنترل وضعیت و بررسی عوارض جانبی، آزمایش های تشخیصی یا پزشکی (مانند قند خون، وزن، سطح کلسترول و تری گلیسیرید) باید به صورت دوره ای و پیش از شروع درمان انجام شود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر با پزشک معالج خود صحبت کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
قرص و مایع خوراکی را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری کرده و محلول خوراکی را 6 ماه پس از باز کردن یا پس از تاریخ انقضا، دور بریزید. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
