درمان رفتاری-شناختی

Cognitive behavioral therapy (CBT)

درمان رفتاری-شناختی (CBT) نوعی درمان روان شناختی است که می تواند برای طیف وسیعی از مشکلات از جمله افسردگی، اختلالات اضطرابی، مشکلات مصرف الکل و مواد مخدر، مشکلات زناشویی، اختلالات خوردن و بیماری های روانی شدید مؤثر باشد. مطالعات تحقیقاتی متعدد نشان می دهد که این روش منجر به بهبود قابل توجهی در عملکرد و کیفیت زندگی می شود. در ادامه اطلاعاتی در مورد درمان رفتاری-شناختی و اثربخشی آن ارائه می شود.

درمان رفتاری-شناختی چیست؟

درمان رفتاری شناختی

درمان رفتاری-شناختی نوعی روان درمانی است. مشاور بهداشت روان یا روان درمانگر به فرد کمک می کند تا از تفکر نادرست یا منفی آگاه شود و با تغییر و اصلاح شیوه ی تفکر و رفتار، احساسات نادرست خود را تغییر دهد؛ بنابراین فرد می تواند موقعیت های چالش برانگیز را با آگاهی بهتری بررسی کرده و به روش مؤثرتری به آنها پاسخ دهد.

درمان شناختی رفتاری یا CBT برای درمان طیف وسیعی از اختلالات استفاده می شود. این نوع درمان اغلب روش ارجح در روان درمانی است زیرا می تواند به سرعت به فرد در تشخیص و مقابله با چالش ها کمک کند.

به طور کلی این روش به جلسات کمتری نسبت به انواع دیگر درمان نیاز دارد و با توجه به تعدد مدل های رفتار درمانی شناختی، ممکن است نوع مداخله ها متفاوت باشند اما اهداف آنها تقریبا یکسان است.

فواید CBT

CBT ابزاری مفید برای پرداختن به چالش های احساسی است؛ به عنوان مثال، ممکن است در موارد زیر به فرد کمک کند:

  • هنگامی که داروها گزینه مناسبی نیستند.
  • از عود علائم بیماری روانی جلوگیری کند.
  • تکنیک هایی را برای کنار آمدن با موقعیت های استرس زا زندگی بیاموزد.
  • راه هایی برای مدیریت احساسات ارائه دهد.
  • رشد افکار غیرمنطقی و غیرواقعی را متوقف کند.
  • باورهای غیرمعقول را به چالش بکشد.
  • مشکلات را از چشم اندازها و زوایای دیگری بررسی کند.
  • تعارضات روابط را حل کند و روش های بهتری برای برقراری ارتباط بیاموزد.
  • بر آسیب های عاطفی ناشی از سوء استفاده یا خشونت غلبه کند.
  • از تعمیم کلی موارد و تفکر یا همه یا هیچ جلوگیری کند.
  • از شخصی سازی امور و توقف سرزنش خود و دیگران ممانعت کند.
  • راه توصیف، پذیرش و درک را به جای قضاوت کردن ارائه دهد.

فواید درمان رفتاری شناختی

رفتار درمانی شناختی می تواند به بهبود چه اختلالاتی کمک کند

اختلالات بهداشت روان که ممکن است با CBT بهبود یابد شامل موارد زیر است:

  • افسردگی،
  • اختلالات اضطرابی،
  • فوبیا،
  • PTSD (استرس پس از سانحه)،
  • اضطراب اجتماعی SAD،
  • اختلال شخصیت مرزی BPD،
  • اختلالات خواب،
  • اختلالات اشتها، اختلال وسواس-اجباری OCD،
  • اختلالات مصرف مواد،
  • اختلالات دو قطبی،
  • روان گسیختگی،
  • اختلالات جنسی و غیره.

بهبود اختلالات دو قطبی با درمان رفتاری شناختی

در برخی موارد، وقتی CBT با سایر درمان ها مانند داروهای ضد افسردگی یا سایر داروها همراه شود، اثربخشی بسیار بیشتری خواهد داشت.

دوره درمانی CBT

CBT اغلب شامل موارد زیر است:

  • سنجش وضعیت سلامت روان
  • یادگیری و تمرین تکنیک هایی مانند آرامش، کنار آمدن، تاب آوری، مدیریت استرس و ابراز وجود
  • طول دوره درمان

CBT معمولاً درمانی کوتاه مدت به حساب می آید (در حدود 5 تا 20 جلسه). بیمار و درمانگر می توانند در مورد تعداد جلسات تصمیم بگیرند.

عواملی که در تعیین تعداد جلسات نقش دارند عبارتند از:

  • نوع اختلال یا بیماری،
  • شدت علائم،
  • سرعت پیشرفت علائم
  • میزان استرس،
  • میزان حمایت اطرافیان

تمرین آرامش در درمان رفتاری شناختی

درمان شناختی رفتاری ممکن است شرایط فرد را کاملاً اصلاح نکند، اما می تواند به او این قدرت را بدهد که به بهترین نحو از پس شرایط دشوار برآمده و احساس بهتری نسبت به خود و زندگی خود داشته باشد.

درمان زمانی مؤثر است که فرد یک شرکت کننده فعال باشد و در تصمیم گیری ها سهیم باشد. اطمینان حاصل کنید که شما و درمانگر در مورد موضوعات اصلی و نحوه مقابله با آنها توافق نظر دارید. شما می توانید اهدافی تعیین کنید و پیشرفت و میزان بازدهی این روش را در طول زمان ارزیابی کنید.

موفقیت در درمان، به تمایل فرد برای به اشتراک گذاشتن افکار، احساسات و تجربیات خود و میزان پذیرش فرد در برابر نگرش و روش های جدید انجام کارها بستگی دارد.

به برنامه درمانی خود پایبند باشید. در مواقعی که احساس ضعف و عدم انگیزه می کنید، کنار گذاشتن جلسات درمانی بسیار وسوسه بر انگیز است. این کار می تواند روند پیشرفت و بهبودی را مختل کند. پس در همه جلسات درمانی شرکت کنید و در مورد آنچه می خواهید بحث کنید، تأمل کنید.

انتظار نتیجه فوری از درمان را نداشته باشید. کار روی مسائل عاطفی می تواند گاهی سخت و بعضاً عذاب آور باشد و اغلب به سخت کوشی او نیاز دارد. با شروع رویارویی با مسائل گذشته و فعلی، داشتن احساس بد در مراحل اولیه درمان غیر معمول نیست.

اگر درمانگر از شما می خواهد که خارج از جلسات منظم درمانی خود مطالعه داشته باشید، یا فعالیت های دیگری انجام دهید، این کار را انجام دهید. انجام این فعالیت ها به شما کمک می کند آنچه را در جلسات درمانی آموخته اید، به کار بگیرید.

CBT برای همه مؤثر نیست، اما افراد می توانند برای بهره بیشتر، گامی در راستای این روش درمانی برداشته و یا با درمانگر صحبت کنند تا تغییراتی را در شیوه درمان اعمال کرده و به بهره وری آن کمک کنند.

10 کلید رفتار درمانی شناختی

به طور کلی 10حقیقت کلیدی در مورد "رفتار درمانی شناختی" وجود دارد :

  • Change تغییر در افکار و اعمال خود
  • Homework تمرین مداوم آنچه یاد گرفته شده.
  • Action آنچه را که آموختید انجام دهید نه اینکه فقط حرف آن را بزنید.
  • Need سعی کنید نیازهای خود را بشناسید.
  • Goals به سمت هدف خود مصرانه حرکت کنید.
  • Evidence تلاشی مستمر در جهت تحقق این درمان از خود نشان دهید.
  • View مسائل را از زوایای متفاوت بنگرید.
  • I can do it به خود اطمینان داشته باشید.
  • Experience باورهای خود را تجربه کنید.
  • Write it down پیشرفت های خود را یاداشت کنید.

اطمینان به خود در درمان رفتاری شناختی

پروفسور آرون تمکین بک از پیشگامان و بنیان گذاران نظریه درمان شناختی رفتاری، توضیح می دهد که تفکرات، ادراکات و برداشت های افراد افسرده از اتفاقات زندگی، کاملا تحریف شده و غیرواقعی است. افراد افسرده به طور گسترده دچار خطاهای شناختی هستند. منظور از خطاهای شناختی، الگوهای فکری ذهن هستند که واقعیت اتفاقات زندگی را کاملا اشتباه و غیرواقعی تفسیر می کنند. پروفسور بک اشاره می کند که این برداشت های اشتباه از واقعیات، در نتیجه ی افکار خودکار رخ می دهد. این افکار خودکار باعث می شوند که افراد به جای بررسی واقعیت ها، معنای تحریف شده و غیرواقعی از اتفاقات اطراف برداشت کنند. تمرکز رفتار درمانی شناختی بر اصلاح افکار خودکار و به چالش کشیدن اعتبار افکار غیرحقیقی در برابر واقعیت ها ست. هنگامی که افراد بتوانند افکار غیرواقعی و آزاردهنده ی خود را متوقف کنند، احساس بسیار بهتری به آن ها دست می دهد و در طول زندگی عملکرد بهتری خواهند داشت.

ثبت دیدگاه دیدگاه خود را به اشتراک بگذارید.
ارسال
دیدگاه ها
مشاوره