درخواست مشاوره رایگان
گرگرفتگی را شاید بتوان شایع ترین عارضۀ ناشی از یائسگی نامید، عارضه ای که علاوه بر ناخوشایند بودن می تواند بر کیفیت زندگی و فعالیت روزمره و خواب اثر منفی گذاشته و آن ها را مختل کند. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل گرگرفتگی، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
گرگرفتگی احساس گرمای ناگهانی در نیمه فوقانی بدن است که معمولاً در صورت، گردن و قفسه سینه به طور شدیدتری ظاهر شده و می تواند باعث قرمزی پوست، به طوری که گویی بدن در حال سرخ شدن است، شود. گرگرفتگی همچنین می تواند باعث تعریق نیز شود. در صورتی که بدن گرمای زیادی از دست بدهد، ممکن است بعد از آن سرما احساس شود. تعریق های شبانه، گرگرفتگی هایی هستند که در شب اتفاق می افتند و ممکن است خواب را مختل کنند.
گرگرفتگی اغلب به دلیل یائسگی معمولاً در زمانی که دوره های قاعدگی در آن نامنظم بوده و در نهایت متوقف شده اتفاق می افتد، اگرچه سایر شرایط پزشکی نیز می توانند در ایجاد آن دخیل باشند. در واقع، گرگرفتگی شایع ترین علامت یائسگی می باشد.
درمان های مختلفی برای درمان گرگرفتگی آزاردهنده وجود دارد.
در طول گرگرفتگی، ممکن است علائم زیر ایجاد شود:
فراوانی و شدت گرگرفتگی در زنان متفاوت است. یک مدل آن ممکن است در مدت یک یا دو دقیقه یا حتی تا 5 دقیقه طول بکشد.
گرگرفتگی ممکن است آنقدر شدید باشد که در انجام فعالیت های روزانه اختلال ایجاد کند و نیز ممکن است در هر زمانی از شبانه روز اتفاق بیفتد. گرگرفتگی شبانه (تعریق شبانه) می تواند شما را از خواب بیدار کند و باعث اختلال طولانی مدت خواب شود.
فراوانی و شدت گرگرفتگی در بین زنان متفاوت است، اما بیشتر زنانی که گرگرفتگی را گزارش می دهند، معمولاً آن را به صورت روزانه تجربه می کنند. به طور متوسط، علائم گرگرفتگی حدود هفت سال طول می کشد. اما در برخی زنان نیز ممکن است این علائم تا بیش از 10 سال ادامه پیدا کند.
اگر گرگرفتگی فعالیت های روزانه یا خواب شبانه را تحت تأثیر قرار می دهد، می توان به پزشک مراجعه نمود.
گرگرفتگی معمولاً در اثر تغییر سطح هورمون در قبل، حین و بعد از یائسگی ایجاد می شود. هنوز دقیقاً مشخص نیست که تغییرات هورمونی چگونه باعث بروز گرگرفتگی می شوند؛ اما بیشتر تحقیقات نشان می دهند که گرگرفتگی زمانی رخ می دهد که سطوح پایین استروژن باعث شود دماسنج طبیعی بدن (غده هیپوتالاموس) نسبت به تغییرات جزئی دمای بدن حساس تر شود. هنگامی که هیپوتالاموس دمای بدن را خیلی بالا ارزیابی کند، مجموعه ای از رویدادها (گرگرفتگی) را آغاز می کند تا بدن را خنک کند.
گرگرفتگی و تعریق شبانه به ندرت ممکن است ناشی از چیزی غیر از یائسگی باشد. همچنین سایر علل احتمالی بروز می تواند شامل عوارض جانبی برخی از داروها، مشکلات تیروئید، برخی سرطان ها و برخی از عوارض جانبی در اثر درمان سرطان باشد.
معمولاً تمام زنانی که در دوران یائسگی قرار می گیرند، گرگرفتگی را تجربه نمی کنند و مشخص نیست که چرا در برخی از آنها این عارضه اتفاق می افتد. عواملی که ممکن است باعث افزایش این خطرات احتمالی شوند عبارتند از:
گرگرفتگی ممکن است بر فعالیت های روزانه و کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. گرگرفتگی شبانه (تعریق شبانه) می تواند شما را از خواب بیدار کند و به مرور زمان باعث اختلال در خواب شود.
تحقیقات نشان می دهد که ممکن است زنانی که گرگرفتگی را تجربه می کنند در مقایسه با زنانی که گرگرفتگی ندارند، کمی بیشتر در معرض خطر بیماری قلبی و کاهش تراکم استخوان باشند.
پزشک معمولاً می تواند گرگرفتگی را بر اساس شرح علائم تشخیص دهد. همچنین ممکن است آزمایش خون را برای تشخیص یائسگی پیشنهاد دهد.
موثرترین راه برای تسکین ناراحتی ناشی از گرگرفتگی، مصرف استروژن است، اما مصرف این هورمون خطراتی را نیز به همراه دارد. اگر استروژن برای شما مناسب باشد و مصرف آن را تا 10 سال از آخرین دوره قاعدگی خود یا قبل از 60 سالگی شروع کنید، فواید آن می تواند بیشتر از خطرات باشد.
داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد تشنج نیز ممکن است به کاهش گرگرفتگی کمک کنند، اگرچه این داروها به نسبت هورمون ها مؤثر نمی باشند.
مزایا و معایب احتمالی درمان های مختلف را با پزشک خود در میان بگذارید. اگر گرگرفتگی زندگی شما را تحت تأثیر قرار ندهد، نیازی به درمان ندارید. گرگرفتگی در اکثر زنان به تدریج و حتی بدون درمان بهبود می یابد، اما در برخی موارد ممکن است چندین سال طول بکشد تا عوارض آن متوقف شوند.
استروژن، هورمونی است که برای کاهش گرگرفتگی استفاده می شود. اکثر زنانی که هیسترکتومی (جراحی برداشتن رحم) داشته اند می توانند استروژن را به تنهایی مصرف کنند؛ اما اگر رحم برداشته نشده باشد، باید پروژسترون همراه با استروژن مصرف شود تا از ابتلا به سرطان پوشش داخلی رحم (سرطان آندومتر) جلوگیری شود.
در هر دو روش، درمان باید متناسب با نیازهای بدنی باشد. دستورالعمل ها معمولاً مصرف کمترین مقدار از دوز موثر را برای کنترل علائم پیشنهاد می کنند. طول مدت درمان بستگی به نسبت خطرات و مزایای هورمون درمانی دارد. هدف این کار بهبود کیفیت زندگی است.
برخی از زنانی که پروژسترون را همراه با استروژن مصرف می کنند، ممکن است عوارض جانبی مرتبط با مصرف پروژسترون را تجربه کنند. برای زنانی که نمی توانند پروژسترون خوراکی را تحمل کنند، مصرف داروی ترکیبی بازدوکسیفن به همراه استروژن کونژوگه نیز برای درمان علائم یائسگی تایید شده است. مانند پروژسترون، مصرف بازیدوکسیفن همراه با استروژن می تواند به جلوگیری از افزایش خطر سرطان آندومتر ناشی از استروژن کمک کند. بازیدوکسیفن ممکن است از استخوان ها نیز محافظت کند.
همچنین در صورت ابتلا یا خطر ابتلا به به سرطان پستان، اندومتریوز، بیماری قلبی، سکته مغزی یا لخته شدن خون، با پزشک خود در مورد اینکه آیا استروژن درمانی می تواند مناسب باشد یا خیر صحبت کنید.
پاروکستین با دوز پایین تنها درمان غیر هورمونی برای گرگرفتگی است که توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده تایید شده است. سایر داروهای ضد افسردگی که به صورت برای درمان گرگرفتگی استفاده می شوند عبارتند از:
این داروها به اندازه هورمون درمانی برای گرگرفتگی شدید موثر نیستند، اما می توانند برای زنانی که نمی توانند از هورمون ها استفاده کنند مفید باشند. عوارض جانبی احتمالی می تواند شامل حالت تهوع، مشکل در خواب یا خواب آلودگی، افزایش وزن، خشکی دهان یا اختلال عملکرد جنسی باشد.
سایر داروهایی که می توانند این عارضه را در برخی از زنان تسکین دهند عبارتند از:
روشی که به نام مهار گانگلیون ستاره ای شناخته می شود، که معمولاً در درمان گرگرفتگی به میزان متوسط تا شدید امیدوارکننده است، اما تحقیقات بیشتری از اثربخشی آن مورد نیاز است. این روش شامل تزریق یک ماده بی حس کننده به یک گره عصبی در گردن است. این درمان برای مدیریت درد کاربرد دارد. عوارض جانبی آن می تواند شامل درد و کبودی در محل تزریق باشد.
اگر گرگرفتگی خفیف می باشد، سعی کنید با ایجاد تغییرات در سبک زندگی خود، آن را مدیریت کنید:
بسیاری به روش های جایگزین، از جمله تکنیک های ذهن و بدن و مکمل های غذایی برای کمک به مهار گرگرفتگی روی آورده اند.
مردم اغلب تصور می کنند که محصولات "طبیعی" هیچ ضرری ندارند. با این حال، همه مکمل ها ممکن است عوارض جانبی ناخوشایندی داشته باشند و همچنین می توانند با داروهایی که برای سایر بیماری ها مصرف می شود، تداخل داشته باشند. همیشه آنچه مصرف می کنید را با پزشک خود مرور کنید.
مکمل های غذایی که معمولاً برای علائم یائسگی در نظر گرفته می شوند عبارتند از:
استروژن گیاهی. زنان آسیایی که به طور منظم سویا مصرف می کنند، معمولاً نسبت به زنان دیگر نقاط جهان کمتر احتمال دارد که گرگرفتگی و سایر علائم یائسگی را گزارش کنند. یکی از دلایل ممکن است مربوط به ترکیبات استروژن مانند موجود در سویا باشد.
با این حال، مطالعات به طور کلی فواید کمی از فیتواستروژن ها را نشان می دهند، اگرچه تحقیقات برای تعیین اینکه آیا برخی از اجزای سویا، مانند جنیستئین، به گرگرفتگی کمک می کنند یا خیر، ادامه دارد.
کوهوش سیاه. کوهوش سیاه در میان بسیاری از زنانی که علائم یائسگی را تجربه می کنند، محبوب بوده است. مطالعات در مورد اثربخشی کوهوش سیاه نتایج متفاوتی داشته است و این مکمل می تواند در شرایط خاصی برای کبد مضر باشد.
جینسینگ. جینسینگ ممکن است به درمان علائم خلق و خو و بی خوابی کمک کند، اما به نظر نمی رسد که شدت و تعداد گرگرفتگی را کاهش دهد.
ویتامین E. مصرف مکمل ویتامین E ممکن است مقداری از گرگرفتگی های خفیف را تسکین دهد. این ماده در دوزهای بالا می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد.
برای گرگرفتگی، احتمالاً بیمار در ابتدا به پزشک خانواده یا متخصص زنان مراجعه خواهد کرد.
قبل از قرار ملاقات با پزشک، فهرستی از موارد زیر تهیه کنید:
در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا دوست خود را همراه داشته باشید. بعضی اوقات یادآوری تمام اطلاعات ارائه شده در هنگام قرار ملاقات دشوار است. شخصی که شما را همراهی می کند، می تواند به شما در یادآوری توضیحات پزشک کمک کند. یک دفترچه یادداشت یا یک وسیله الکترونیکی با خود همراه داشته باشید تا از آن برای یادداشت اطلاعات مهم در طول ملاقات خود استفاده کنید.
برخی از سوالات اساسی که باید از پزشک خود بپرسید عبارتند از:
علاوه بر این سوالات، در پرسیدن هر سوال دیگری که برایتان پیش آمده است تردید نکنید.
پزشک احتمالاً سوالات زیر را از بیمار خواهد پرسید:
