ونلافاکسین (نام تجاری: افکسور)، از داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین است که به بهبود و کنترل افسردگی و اضطراب و حملات پنیک کمک می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف ونلافاکسین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: ونلافاکسین
نام تجاری: افکسور اکس آر، افکسور
ونلافاکسین برای درمان افسردگی، اضطراب، حملات ترس و اختلال اضطراب اجتماعی (ترس اجتماعی) مصرف می شود. این دارو ممکن است روحیه و سطح انرژی را بهبود بخشد و کمک کند علاقه شما به زندگی عادی بازگردد. همچنین ممکن است ترس، اضطراب، افکار ناخواسته و تعداد حملات پانیک را کاهش دهد. ونلافاکسین به عنوان مهار کننده جذب مجدد سروتونین-نوراپی نفرین شناخته می شود (SNRI). اثر این ماده در مغز به گونه است که به بازگشت تعادل به برخی از مواد طبیعی خاص (سروتونین و نوراپی نفرین) کمک می کند.
قبل از شروع استفاده از ونلافاکسین پیش از هر بار مصرف مجدد این دارو، راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
این دارو را معمولاً یک بار در روز در دو نوبت صبح و عصر، طبق دستور پزشک همراه با غذا، مصرف کنید.
این دارو را طبق دستور العمل پزشک مصرف کنید. آن را سرخود بصورت خرد شده، جویدنی یا حل شده در آب مصرف نکنید. با انجام این کار بدن تمام دارو را به صورت یکجا دریافت کرده و خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد. همچنین، قرص ها را نصف نکنید، مگر اینکه پزشک خود یا پزشک داروخانه تجویز کرده باشد. قرص ها را کامل بدون خرد کردن یا جویدن قورت دهید.
اگر نوع کپسول ونلافاکسین را مصرف می کنید، آنها را کامل ببلعید. اگر در بلعیدن کامل کپسول ها مشکل دارید، می توانید کپسول را باز کرده و محتوای آن را با یک قاشق مصرف کنید. اما بلافاصله همه مخلوط را بدون جویدن قورت دهید. بعد از هر نوبت مصرف نیز یک لیوان آب بنوشید.
دوز مصرفی بر اساس شرایط پزشکی و پاسخ بدن به درمان تعیین می شود. برای به حداقل رساندن خطرات عوارض جانبی، پزشک ممکن است مصرف ونلافاکسین را با دوز کم شروع کرده و به تدریج دوز را افزایش دهد. بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
حتی پس از بهبودی علائم نیز مصرف دارو نباید بدون مشورت با پزشک قطع شود. قطع ناگهانی دارو، می تواند باعث تشدید برخی عوارض شود؛ بنابراین لازم است ابتدا میزان دوز دارو به تدریج کاهش یابد. همچنین، ممکن است علائمی مانند گیجی، نوسانات خلقی، سردرد، خستگی، تغییرات خواب و احساسات کوتاه مدت مشابه شوک الکتریکی را تجربه کنید. هرگونه علائم جدید یا تشدید آنها را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
بهبودی کامل در اثر مصرف داروی ونلافاکسین ممکن است بعد از چندین هفته احساس شود. در صورت عدم بهبودی و تشدید شرایط، پزشک معالج خود را در جریان امور قرار دهید.
حالت تهوع، خواب آلودگی، سرگیجه، خشکی دهان، یبوست، از دست دادن اشتها، تاری دید، عصبانیت، مشکل خواب، تعریق غیرمعمول یا خمیازه می توانند از عوارض ونلافاکسین باشند. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
داروی ونلافاکسین ممکن است فشار خون را افزایش دهد. فشار خون خود را مرتباً چک کنید و در صورت بالا بودن نتایج به پزشک اطلاع دهید.
در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی نادر اما جدی: کبودی / خونریزی آسان، کاهش میل جنسی، تغییر در توانایی جنسی، گرفتگی / ضعف عضلات، لرزش بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی نادر اما جدی: سرفه ی مداوم، تنگی نفس، درد قفسه سینه، سردرد شدید / کوبنده، مدفوع سیاه / خونی، استفراغی شبیه تفاله قهوه، درد / تورم / قرمزی چشم، گشاد شدن مردمک چشم، تغییرات بینایی (مانند دیدن رنگین کمان در اطراف چراغ ها در شب)، تشنج سریعاً به پزشک خود مراجعه کنید.
ونلافاکسین ممکن است سروتونین را افزایش دهد و بندرت باعث ایجاد بیماری بسیار جدی به نام سندرم / سمیت سروتونین شود. در صورت مصرف داروهای دیگر که باعث افزایش سروتونین می شوند، خطر افزایش می یابد، بنابراین تمام داروهای مصرفی را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید. در صورت بروز برخی از علائم مانند: ضربان قلب سریع، توهم، از دست دادن هماهنگی، سرگیجه شدید، حالت تهوع / استفراغ / اسهال، آبرفتگی عضلات، تب های بی دلیل، تحریک / بی قراری غیر معمول سریعاً به پزشک خود مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی داروی ونلافاکسین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
قبل از مصرف ونلافاکسین، در صورت حساسیت به آن یا حساسیت به دزونلافاکسین و غیره یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک خود یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: مشکلات خونریزی، سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم (نوع بسته شدن زاویه)، فشار خون بالا، مشکلات قلبی (مانند نارسایی قلبی، حمله قلبی قبلی)، کلسترول بالا، بیماری کلیوی، بیماری کبدی، اختلال تشنج، بیماری تیروئید مطلع کنید.
داروی ونلافاکسین ممکن است باعث سرگیجه، خواب آلودگی یا تاری دید شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه وخواب آلودگی را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
قبل از جراحی، کلیه داروهای مورد استفاده خود (از جمله داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشک خود بگویید.
افراد مسن ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی ونلافاکسین، به ویژه سرگیجه هنگام ایستادن داشته باشند. در افراد مسن نیز ممکن است به نوعی عدم تعادل نمک (هیپوناترمی) مبتلا شوند، به ویژه اگر آنها از "قرص های آب" (ادرار آورها) استفاده می کنند. سرگیجه و عدم تعادل نمک می تواند خطر افتادن را افزایش دهد. افراد مسن نیز ممکن است در هنگام استفاده از این دارو در معرض بیشتر خطر خونریزی باشند.
کودکان ممکن است نسبت به عوارض جانبی دارو، به ویژه کاهش اشتها و کاهش وزن حساسیت بیشتری نشان دهند. وزن و قد را در کودکانی که از این دارو مصرف می کنند کنترل کنید.
در دوران بارداری، داروی ونلافاکسین باید فقط در موارد ضروری مصرف شود. زیرا ممکن است به جنین آسیب برساند. همچنین، نوزادان متولد شده از مادرانی که در طول 3 ماه آخر بارداری از این دارو مصرف می کردند، ممکن است به ندرت دچار علائم ترک مانند مشکلات تغذیه / تنفس، تشنج، سفتی عضلات یا گریه مداوم شوند. اگر در نوزاد تازه متولد شده متوجه هر یک از این علائم شدید، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
از آنجا که مشکلات ذهنی / خلقی درمان نشده (مانند افسردگی، اضطراب، حملات وحشت) می تواند نوعی بیماری جدی باشد، مصرف این دارو را قطع نکنید، مگر اینکه پزشک تجویز کرده باشد. اگر قصد بارداری دارید، باردار هستید یا فکر می کنید باردار هستید، فوراً در مورد مزایا و خطرات مصرف این دارو در دوران بارداری با پزشک خود صحبت کنید.
ونلافاکسین به شیر مادر منتقل می شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر نوزاد شیرخوار بگذارد. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی ونلافاکسین را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با ونلافاکسین تداخل داشته باشند عبارتند از: داروهای دیگری که می توانند باعث خونریزی / کبودی شوند (از جمله داروهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوگرل، NSAID ها مانند ایبوپروفن / ناپروکسن، "داروهای رقیق کننده خون" مانند دبیگاتران / وارفارین).
آسپیرین در صورت استفاده با ونلافاکسین می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. با این حال، اگر پزشک شما را به مصرف آسپیرین با دوز کم برای حمله قلبی یا پیشگیری از سکته مغزی (معمولاً در دوزهای 81-325 میلی گرم در روز) راهنمایی کرده است، باید آن را ادامه دهید، مگر اینکه پزشک تجویز دیگری کرده باشد. از پزشک یا پزشک داروخانه برای اطلاع از جزئیات بیشتر سوال کنید.
مصرف داروهای مهار کننده MAO با این دارو ممکن است باعث تداخل دارویی جدی شود. در طول درمان با این دارو از مصرف داروهای مهار کننده MAO (ایزوکارباکسازید، لاینزولید، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، راساژیلین، سافینامید، سلژیلین، ترانسیل پرومین) خودداری کنید. اکثر داروهای مهار کننده MAO نیز نباید به مدت دو هفته قبل و حداقل 7 روز پس از درمان با این دارو مصرف شوند. از پزشک خود در مورد زمان مناسب شروع یا قطع مصرف این دارو سوال کنید.
در صورت استفاده از داروهای دیگری که باعث افزایش سروتونین می شوند، خطر سندرم / مسمومیت سروتونین افزایش می یابد. به عنوان مثال می توان به داروهای غیر قانونی مانند MDMA / "اکستازی"، گل راعی، داروهای ضد افسردگی خاص (از جمله SSRI ها مانند فلوکستین / پاروکستین، SNRI های دیگر مانند دولوکستین / میلناسیپران)، تریپتوفان و سایر موارد اشاره کرد. خطر ابتلا به سندرم سروتونین / مسمومیت ممکن است هنگام شروع یا افزایش دوز این داروها بیشتر باشد.
در صورت استفاده از سایر داروهای خواب آور مانند مسکن های درد افیونی یا تسکین دهنده سرفه (مانند کدئین، هیدروکدون)، الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی (مانند کاریزوپرولول، سیکلوبنزپرین) یا آنتی هیستامین ها (مانند سیتیریزین، دیفن هیدرامین) به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
برچسب روی تمام داروهای خود را مطالعه کنید (مانند آلرژی یا داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی) چرا که می توانند حاوی موادی باشند که باعث خواب آلودگی می شود. از پزشک داروخانه نحوه استفاده صحیح داروها را بپرسید.
ونلافاکسین بسیار شبیه دس ونلافاکسین است. در هنگام استفاده از ونلافاکسین از داروهای حاوی دس ونلافاکسین خودداری کنید.
این دارو ممکن است در برخی آزمایش های تشخیصی (از جمله آزمایش ادرار برای آمفتامین) اثر بگذارد، که احتمالاً باعث نتایج کاذب آزمایشی شود. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و کلیه پزشکان از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.
در صورت مصرف بیش از حد ونلافاکسین و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف ممکن است شامل: خواب آلودگی شدید، تشنج، ضربان قلب سریع / نامنظم باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
بطور منظم تمام وقت های مراجعه پزشکی و روانپزشکی را به یاد داشته باشید. آزمایش های تشخیصی / پزشکی (مانند فشار خون، کلسترول) باید به صورت دوره ای انجام شود تا پیشرفت وضعیت کنترل شود یا بروز هر گونه عوارض جانبی بررسی شود. برای اطلاع از جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.