بازدوکسیفن و استروژن های کونژوگه (نام تجاری: دواوی)، از داروهایی است که حاوی چند هورمون جنسی بوده و در کنترل و بهبود گرگرفتگی های متوسط تا شدید و پیشگیری از بروز پوکی استخوان کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف بازدوکسیفن و استروژن، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: بازدوکسیفن و استروژن های کونژوگه
نام تجاری: دواوی
این دارو نوعی محصول ترکیبی حاوی استروژن های کونژوگه و بازدوکسیفن (یک آگونیست / آنتاگونیست استروژن) است و در زنان برای کمک به کاهش علائم یائسگی (مانند گرگرفتگی، خشکی واژن) و جلوگیری از تحلیل استخوان (پوکی استخوان) پس از یائسگی استفاده می شود.
استروژن های کونژوگه هورمون های زنانه ای هستند که به کاهش علائم یائسگی ناشی از کاهش استروژن در بدن کمک می کنند.
بازدوکسیفن یک هورمون نیست، اما مانند استروژن (به عنوان یک تعدیل کننده انتخابی گیرنده استروژن یا SERM) در برخی از قسمت های بدن عمل می کند. بازدوکسیفن موجود در این دارو به حفظ توده استخوانی کمک می کند و خطر ابتلا به سرطان رحم را که می تواند در اثر استفاده از استروژن ایجاد شود، کاهش می دهد. اگر از این دارو برای درمان علائمی که تنها در داخل و اطراف واژن ظاهر می شوند استفاده می کنید، از محصولاتی که مستقیماً در داخل واژن استفاده می شود، استفاده کنید. زیرا واژن معمولاً دارو را به جای داروهایی که بصورت خوراکی مصرف می شوند، از طریق پوست یا تزریق جذب می کند.
قبل از شروع استفاده از این دارو و هر بار استفاده مجدد، برگه راهنمای دارو را در صورت موجود بودن که توسط پزشک داروخانه ارائه شده است بخوانید. اگر سوالی دارید، می توانید با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
این دارو را طبق دستور پزشک به صورت خوراکی با غذا یا بدون آن، و معمولاً برای یک بار در روز مصرف می شود. با این حال برای جلوگیری از بروز هر گونه ناراحتی معده می توانید آن را با غذا یا بلافاصله بعد از غذا مصرف کنید. قرص را به طور کامل ببلعید و از جویدن یا خرد کردن آن اجتناب کنید. زیرا انجام این کار می تواند تمام مواد دارو را به یکباره آزاد کند و خطر بروز عوارض جانبی را افزایش دهد. همچنین، قرص ها را نصف نکنید، مگر اینکه دارای خط نشان باشند و پزشک خود یا پزشک داروخانه به شما اجازه دهد این کار را انجام دهید. قرص کامل یا نصف شده را بدون خرد کردن یا جویدن ببلعید.
دوز مصرفی بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ بدن به درمان تعیین می شود.
بیشترین اثربخشی این دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در ساعت خاص مصرف کنید. دوز مصرفی دارو را خودسرانه افزایش ندهید و این دارو را بیشتر از زمان تجویز مصرف نکنید.
در صورت عدم بهبودی یا تشدید شرایط به پزشک خود اطلاع دهید.
ناراحتی معده، حالت تهوع / استفراغ، نفخ، حساس شدن سینه ها، سردرد یا تغییرات وزن می توانند از عوارض این دارو می باشند. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض، بلافاصله به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت وجود هر گونه عوارض جانبی جدی، از جمله: ایجاد توده در سینه، تغییرات روانی / خلقی (مانند افسردگی، از دست دادن حافظه)، تهوع / استفراغ مداوم، درد شدید معده / شکم، زردی چشم / پوست، تیرگی ادرار، تورم دست ها / مچ پا / پاها، افزایش تشنگی / ادرار کردن، خونریزی غیر معمول واژینال (مانند لکه بینی، خونریزی شدید ناگهانی) فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو ممکن است باعث افزایش فشار خون شود. بنابراین به طور منظم فشار خون خود را بررسی کنید و در صورت بالا بودن نتایج به پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو به ندرت ممکن است مشکلات جدی ناشی از لخته شدن خون (مانند حملات قلبی، سکته مغزی، ترومبوز ورید عمقی، آمبولی ریوی) ایجاد کند. در صورت وجود هر گونه عوارض جانبی جدی، از جمله: درد قفسه سینه / فک / بازوی چپ، گیجی، سرفه همراه با خون، درد / تورم / گرمی در کشاله ران / ساق پا، اختلال در تکلم، سرگیجه ناگهانی / غش کردن، سردرد شدید، تغییرات ناگهانی بینایی (مانند نابینایی جزئی / کامل)، گزگز / ضعف / بی حسی در بازوها / پاها، مشکل در تنفس، تعریق غیرمعمول، ضعف در یک طرف بدن به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی این دارو را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف این دارو، در صورت حساسیت به استروژن های کونژوگه یا بازدوکسیفن و یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. زیرا این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از استفاده از این دارو، پزشک خود یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: خونریزی واژینال با علت ناشناخته، دیابت، سرطان (به ویژه سرطان پستان، سرطان رحم / تخمدان)، لخته شدن خون، اختلالات لخته شدن خون (مانند کمبود پروتئین C یا پروتئین S)، سابقه پزشکی خانوادگی (به ویژه توده های پستان، سرطان، لخته شدن خون)، سابقه خانوادگی یا شخصی یک اختلال تورم خاص (آنژیوادم)، بیماری کیسه صفرا، بیماری قلبی (مانند ضربان قلب نامنظم، حمله قلبی قبلی)، فشار خون بالا، سطح کلسترول / تری گلیسیرید بالا، بیماری کلیوی، بیماری کبد، لوپوس، اختلالات روانی / خلقی (مانند زوال عقل، افسردگی)، میگرن، کم کاری تیروئید (تیروئید کم کار)، عدم تعادل مواد معدنی (سطح کم یا زیاد کلسیم در خون)، چاقی، مشکلات هورمونی خاص (هیپوپاراتیروئیدیسم)، مشکلات رحمی (مانند مانند فیبروم، اندومتریوز)، آسم، تشنج، سکته مغزی و اختلالات خونی خاص (پورفیری)، مطلع سازید.
سیگار نکشید و از مصرف سایر محصولات تنباکو اجتناب کنید. زیرا استروژن به همراه سیگار خطر بروز سکته مغزی، لخته شدن خون، فشار خون بالا و حمله قلبی را، به خصوص در زنان بالای 35 سال افزایش می دهد.
اگر به تازگی عمل جراحی انجام داده اید یا می خواهید انجام دهید یا قرار است برای مدت طولانی روی صندلی یا تخت می مانید (مانند یک پرواز طولانی با هواپیما) به پزشک خود اطلاع دهید که از این دارو استفاده می کنید. زیرا این شرایط خطر بروز لخته های خون را افزایش می دهد، به خصوص اگر محصول استروژن مصرف می کنید. بنابراین ممکن است لازم باشد که این دارو را برای مدتی قطع کنید یا اقدامات احتیاطی خاصی را در این خصوص انجام دهید.
پیش از جراحی تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو ممکن است باعث ایجاد لکه های تیره(ملاسما) روی صورت و پوست شود و نور خورشید می تواند این اثر را تشدید کند. برای اینکار باید مدت زمانی که باید در معرض آفتاب باشید را محدود کنید و از اتاق های برنزه کننده و لامپ های آفتابی اجتناب کنید. همچنین در بیرون از منزل از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و لباس محافظ بپوشید.
در صورتی که نزدیک بین هستید یا از لنزهای تماسی استفاده می کنید، ممکن است دچار مشکلات بینایی یا مشکل در استفاده از لنزهای تماسی خود شوید. در صورت بروز این مشکلات با چشم پزشک خود تماس بگیرید.
این دارو در دوران بارداری نباید مصرف شود. اگر باردار شدید یا فکر می کنید ممکن است باردار باشید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
استروژن ها معمولاً وارد شیر مادر می شوند و ممکن است کیفیت و میزان تولید شیر مادر را کاهش دهند. البته انتقال بازدوکسیفن به شیر مادر مشخص نیست. با این حال در حین مصرف این دارو شیردهی توصیه نمی شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
از برخی محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند می توان به: مهارکننده های آروماتاز (مانند آناستروزول، اگزمستان، لتروزول)، سایر آگونیست / آنتاگونیست های استروژن (مانند اسپمیفن، رالوکسیفن)، فولوسترانت، تاموکسیفن، ترانگزامیک اسید اشاره کرد.
این دارو ممکن است با نتایج آزمایش های تشخیصی خاصی (از جمله آزمایش متیراپون، آزمایش های لخته شدن خون، آزمایش های تیروئید) تداخل داشته باشد و احتمالاً باعث ایجاد اشتباه در نتایج آزمایش شود. بنابراین اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و همه پزشکان می دانند که از این دارو استفاده می کنید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن، تنگی نفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
علائم مصرف بیش از حد می تواند شامل تهوع / استفراغ شدید، خونریزی غیرمعمول واژینال باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
تمام قرارهای پزشکی و آزمایشگاهی را به طور منظم نگه دارید. شما باید معاینات فیزیکی کامل (مثلا یک بار در سال) را انجام دهید که شامل آزمایش های تشخیصی و پزشکی (مانند فشار خون، معاینه پستان / ماموگرافی، معاینه لگن، پاپ اسمیر) برای نظارت بر پیشرفت و بررسی عوارض جانبی است. دستورالعمل های پزشک خود را برای معاینه پستان ها دنبال کنید و هر گونه توده را فوراً گزارش دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
پیشگیری یا کنترل فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت می تواند به کاهش احتمال بیماری قلبی و سکته کمک کند. برخی از تغییرات سبک زندگی که می تواند به کنترل یا پیشگیری از این بیماری ها کمک کند می تواند شامل کاهش استرس، خوردن رژیم غذایی کم چربی / کم نمک، کاهش وزن در صورت اضافه وزن، ورزش منظم و ترک سیگار باشد. همچنین ذهن خود را با تمرینات ذهنی (مانند خواندن، حل جدول کلمات متقاطع) فعال نگه دارید تا از زوال عقل جلوگیری کنید. در مورد تغییرات سبک زندگی که ممکن است برای شما مفید باشد، با پزشک خود صحبت کنید.
همچنین دیگر تغییرات سبک زندگی که می توانند به کاهش گرگرفتگی کمک کند شامل ترک سیگار، پوشیدن لباس های سبک یا یک لایه، پرهیز / محدود کردن مصرف برخی غذاها (غذاهای تند، کافئین دار، الکلی)، کاهش استرس، و ورزش منظم باشد.
تغییرات سبک زندگی که به ارتقای سلامت استخوان کمک می کند شامل افزایش تمرین های تحمل وزن، ترک سیگار، محدود کردن مصرف الکل و خوردن وعده های غذایی متعادل حاوی کلسیم و ویتامین D کافی است. از آنجایی که ممکن است نیاز به مصرف مکمل های کلسیم و ویتامین D و ایجاد تغییراتی در سبک زندگی داشته باشید، برای مشاوره خاص با پزشک خود مشورت کنید.
اگر دوز مصرفی را فراموش کردید، به محض به یاد آوردن آن را مصرف کنید اما اگر نزدیک به زمان دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و در ظرف اصلی و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. پس از باز کردن کیسه فویل، محصول ساخت ایالات متحده را ظرف 60 روز و محصول ساخت کانادا را ظرف 45 روز استفاده کنید. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.