درخواست مشاوره رایگان
کلونیدین (نام تجاری: کاتاپرس)، از داروهای محرک سیستم عصبی مرکزی است که با تغییر برخی مواد شیمیایی در خون باعث کاهش فشار خون و برخی انواع آن باعث کنترل اختلال بیش فعالی در افراد بالای 6 سال می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف کلونیدین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: کلونیدین هیدروکلراید
نام تجاری: کاتاپرس
از کلونیدین به تنهایی یا همراه با دارو های دیگر در درمان فشار خون بالا استفاده می شود. درمان به موقع فشار خون بالا می تواند از سکته های مغزی، حملات قلبی و بیماری های کلیوی جلوگیری نماید. کلونیدین باعث کاهش سیگنالهای عصبی خاصی از مغز به رگهای خونی و قلب می شود که با کاهش انقباضات عروقی باعث تسهیل جریان خون می شود و فشار خون را کاهش می دهد.
کلونیدین باید روزی دو بار (صبح و شب)، به صورت خوراکی و طبق دستور پزشک، همراه با غذا یا بدون غذا مصرف گردد.
دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود.
بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. حتی پس از بهبودی علائم نیز مصرف دارو نباید قطع شود. بیشتر افراد مبتلا به فشار خون بالا هیچ علامتی از بیماری ندارند.
از قطع ناگهانی مصرف دارو بدون مشورت با پزشک خودداری کنید. عصبی بودن، تحریک، لرزش، سردرد و افزایش سریع فشار خون از علائم قطع ناگهانی مصرف دارو می باشد. در صورت مصرف دوزهای بالا یا طولانی مدت از این دارو و یا همراه با سایر داروهای کاهنده فشار خون (مانند آتنولول) خطر بروز این عوارض جدی بیشتر می شود. همچنین در موارد نادری واکنش های بسیار شدید (مانند سکته)، به قطع سریع و ناگهانی این دارو وجود دارد؛ بنابراین همیشه در دسترس بودن دارو و فراموش نکردن دوز مصرفی کلونیدین بسیار حائز اهمیت است. اگر قادر به مصرف دارو نیستید (مثلاً به دلیل استفراغ) فوراً به پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید. پزشک برای جلوگیری از بروز هر گونه عوارض در زمان قطع دارو، دوز مصرفی را به آرامی کاهش می دهد. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود و یا پزشک داروخانه مشورت کنید. در صورت بروز علائم جدید و یا بدتر شدن علائم بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
مصرف طولانی کلونیدین ممکن است منجر به کاهش اثرگذاری آن شود و نیاز به تغییر دوز دارو و یا مصرف آن همراه با داروهای دیگر باشد. در صورت کاهش اثرگذاری دارو با پزشک خود مشورت کنید (برای مثال فشار خون شما افزایش پیدا کرده یا بالا مانده است).
سرگیجه، سبک سری، خواب آلودگی، خشکی دهان و یبوست می تواند از عوارض مصرف کلونیدین باشد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
برای کاهش خطر سرگیجه، هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده به آرامی این کار را انجام دهید.
برای از بین بردن خشکی دهان می توانید آب نبات های بدون قند یا چیپس یخ بمکید، آدامس (بدون قند) بجوید، آب بنوشید و یا از بزاق مصنوعی استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف کلونیدین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله: غش کردن، ضربان قلب کند و نامنظم، تغییرات ذهنی و خلقی (مانند تحریک پذیری، افسردگی) را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی کلونیدین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن (خارش یا تورم پوستی) یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف کلونیدین، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص بیماری های کلیوی، مشکلات ریتمیک قلب (مانند ضربان قلب آهسته یا نامنظم، انسداد دهلیزی-بطنی درجه دو یا سوم) مطلع سازید.
کلونیدین ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
همچنین از عوارض کلونیدین می توان به خشکی چشم اشاره کرد؛ بنابراین افرادی که از لنزهای چشم استفاده می کنند ممکن است نیاز به استفاده از قطره های مرطوب کننده چشم داشته باشند.
افراد مسن حساسیت بیشتری به عوارض دارو بخصوص سرگیجه و خواب آلودگی نشان می دهند که احتمال خطر زمین خوردن را افزایش می دهند.
تنها در صورت لزوم از این دارو هنگام بارداری استفاده کنید و همچنین منافع و عوارض این دارو با پزشک خود بررسی کنید.
کلونیدین از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می شود و می تواند اثرات نامطلوبی برای نوزاد داشته باشد؛ بنابراین قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی کلونیدین را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
در صورت مصرف محصولاتی که باعث خواب آلودگی می شوند از جمله الکل، ماریجوانا (شاهدانه)، آنتی هیستامین ها (مانند ستریزین، دیفن هیدرامین)، داروهای خواب آور یا ضد اضطراب (مانند آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی و مسکن های مخدر (مانند کدئین)، پزشک خود و پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
بعضی دارو ها (مانند داروهای آلرژی یا سرفه و سرماخوردگی) حاوی موادی هستند که باعث خواب آلودگی می شوند؛ بنابراین برچسب روی تمام داروها را بررسی کنید و از پزشک داروخانه نحوه صحیح استفاده از داروها را بپرسید.
مواد تشکیل دهنده برخی از داروها می توانند باعث افزایش فشار خون شوند. نام هر آنچه که مصرف می کنید را در اختیار پزشک داروخانه قرار داده و در رابطه با بی خطر بودن مصرف آنها سوال کنید. (به خصوص داروهای مربوط به سرفه و سرماخوردگی، مکمل های غذایی یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن)
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف دارو می تواند شامل سرگیجه شدید، خواب آلودگی، غش کردن، ضربان قلب کند و غیر معمول، تنفس ضعیف و کند و تشنج باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
تغییراتی در شیوه زندگی مانند ورزش کردن، ترک سیگار، کاهش استرس و تغییر رژیم غذایی می تواند اثر دارو را افزایش دهد. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
فشار خون خود را حین مصرف کلونیدین به طور منظم چک کنید و نحوه کنترل فشار خون خود را بیاموزید و نتایج را با پزشک معالج خود در میان بگذارید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید. در صورت فراموش کردن 2 دوز یا بیشتر از دارو با پزشک خود تماس بگیرید.
دارو را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید.همچنین داروها را دور از دسترس حیوانات خانگی و کودکان قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
