درخواست مشاوره رایگان
الانزاپین (نام تجاری: زیپرکسا)، از داروهای ضدروانپریشی است که در کنترل علائم اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی افراد بالای 13 سال کاربرد دارد. این دارو معمولاً همراه با سایر داروهای اعصاب تجویز می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف الانزاپین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: الانزاپین (خوراکی)
نام تجاری: زیپرکسا
از الانزاپین برای درمان برخی اختلالات روحی / روانی (مانند اسکیزوفرنی، اختلال دو قطبی) استفاده می شود. این دارو ممکن است همراه با دیگر داروها برای درمان افسردگی نیز مورد استفاده قرار گیرد. الانزاپین همچنین به کاهش توهمات، هیجانات، شفاف اندیشیدن و شرکت در فعالیت های روزمره کمک می کند. این دارو به برقراری تعادل بین برخی مواد طبیعی خاص در مغز کمک می کند (به ویژه هنگامی که در نوجوانان مورد استفاده قرار می گیرد). در مورد خطرات و مزایای درمان با پزشک خود صحبت کنید.
پیش از شروع مصرف الانزاپین و در هر بار مصرف مجدد، برگه راهنمای دارو را مطالعه کنید و اگر سوالی دارید، از پزشک معالج یا پزشک داروخانه بپرسید.
الانزاپین را طبق تجویز پزشک، معمولاً یکبار در روز، به صورت خوراکی همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید.
دوز مصرفی این دارو بر اساس عارضه پزشکی و پاسخ به درمان متفاوت است. برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی، ممکن است پزشک ابتدا این دارو را با دوز کم تجویز کرده و به تدریج دوز مصرفی را افزایش دهد. دستورالعمل های ارائه شده توسط پزشک خود را به دقت دنبال کنید.
بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. مصرف این دارو را طبق تجویز پزشک ادامه دهید؛ حتی اگر احساس می کنید عارضه بهبود یافته است. مصرف این دارو را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید.
در صورت تداوم یا تشدید عارضه، به پزشک خود اطلاع دهید.
از عوارض جانبی الانزاپین می توان به خواب آلودگی، سرگیجه، سبکی سر، ناراحتی معده، خشکی دهان، یبوست، افزایش اشتها یا افزایش وزن اشاره کرد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض، سریعاً به پزشک معالج یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
سرگیجه و سبکی سر می تواند خطر زمین خوردن را افزایش دهد. بهتر است از حالت نشسته یا خوابیده به آرامی بلند شوید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف الانزاپین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله اختلال در بلع، لرزش (رعشه)، ضربان قلب کند، غش کردن، اختلالات روحی / روانی (مانند گیجی، بی قراری)، بی حسی / گزگز دست ها و پاها، زردی چشم / پوست، درد شدید معده / شکم، اختلال در ادرار و تنفس منقطع در هنگام خواب (آپنه خواب)، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
الانزاپین به ندرت باعث افزایش قند خون می شود، که می تواند منجر به ایجاد یا تشدید دیابت شود. در صورت مشاهده علائم افزایش قند خون مانند افزایش تشنگی / ادرار، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید. اگر از قبل مبتلا به دیابت هستید، قند خون خود را طبق دستور پزشک، به طور مرتب بررسی کنید و نتایج آن را به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است پزشک داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی تجویز کند.
همچنین این دارو ممکن است باعث افزایش وزن قابل توجه و سطح کلسترول خون (یا تری گلیسیرید)، به ویژه در نوجوانان شود. این تأثیرات، همراه با دیابت، ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهند. در مورد خطرات و مزایای درمان با پزشک خود صحبت کنید.
الانزاپین به ندرت ممکن است باعث ایجاد عارضه ای شود که به نام دیسکینزی تأخیری شناخته می شود. در برخی موارد، این عارضه ممکن است دائمی باشد. در صورت بروز حرکات غیرمعمول / کنترل نشده (به خصوص در صورت، لب ها، دهان، زبان، بازوها یا پاها) فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
الانزاپین می تواند ماده ای طبیعی خاص (پرولاکتین) که توسط بدن ساخته می شود را افزایش دهد. افزایش پرولاکتین در خانم ها، می تواند منجر به تولید شیر در هنگامی که شخص در دوران شیردهی نیست، عدم قاعدگی / بی نظمی در قاعدگی یا اختلال در بارداری شود. در مردان نیز، می تواند منجر به کاهش توانایی جنسی، ناتوانی در تولید اسپرم یا بزرگ شدن پستان ها شود. در صورت بروز هر یک از این علائم، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی مانند تشنج، بلافاصله به مراکز فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
همچنین این دارو به ندرت ممکن است باعث ایجاد نوعی بیماری بسیار جدی به نام سندرم بدخیم نورولپتیک (NMS) نیز شود. در صورت بروز هر یک از علائم: تب، گرفتگی / درد / حساسیت به لمس در عضلات، ضعف، خستگی شدید، گیجی شدید، تعریق، ضربان قلب تند / نامنظم، ادرار تیره و علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار) به سرعت به مراکز فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو به ندرت اتفاق می افتد. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: تب، تورم غدد لنفاوی، عارضه های پوستی، خارش / تورم (به خصوص در صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید و مشکل تنفسی، فوراً به پزشک یا مراکز فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی الانزاپین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف داروی الانزاپین، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف الانزاپین، پزشک معالج یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص سابقه شخصی ابتلا به مشکلات کبدی، تشنج، اختلال در بلع، کمبود گلبول های سفید خون، زوال عقل، اختلال در ادرار (به عنوان مثال به دلیل بزرگ شدن پروستات)، گلوکوم (زاویه باریک)، مشکلات معده / روده (مانند انسداد، یبوست مزمن، ایلئوس فلج کننده)، سیگار کشیدن، سابقه شخصی یا خانوادگی دیابت، بیماری قلبی، سطح کلسترول / تری گلیسیرید بالا، مشکلات تنفسی در هنگام خواب (آپنه خواب) مطلع سازید.
این دارو ممکن است باعث ایجاد سرگیجه شود و مصرف الکل یا ماری جوانا (شاهدانه) می تواند آن را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
قبل از انجام جراحی تمام داروهای مورد استفاده خود (از جمله داروهای با نسخه، داروهای بی نسخه و محصولات گیاهی) پزشک یا دندانپزشک خود را مطلع سازید.
الانزاپین ممکن است باعث کاهش تعریق شده و احتمال گرمازدگی را افزایش دهد. از انجام کارهایی که ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد شما شوند مانند کار سخت یا ورزش در هوای گرم یا حمام آبگرم خودداری کنید. وقتی هوا گرم است، مایعات زیادی بنوشید و لباس های سبک بپوشید. اگر بیش از حد در معرض گرما قرار گرفتید، به سرعت به دنبال مکانی برای خنک شدن و استراحت باشید. در صورت وجود تب مداوم، اختلالات روحی / روانی، سردرد یا سرگیجه سریعاً به مراکز فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
نوجوانان ممکن است نسبت به عوارض جانبی الانزاپین، به ویژه افزایش وزن و همچنین افزایش کلسترول، تری گلیسیرید و پرولاکتین حساسیت بیشتری نشان دهند.
افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی الانزاپین، به خصوص خواب آلودگی، یبوست، مشکل ادرار، گیجی، سرگیجه و سبکی سر حساسیت بیشتری نشان دهند. این عوارض می توانند خطر زمین خوردن را افزایش دهند.
در دوران بارداری، الانزاپین باید فقط در موارد ضروری استفاده شود. نوزادانی که مادران آنها در 3 ماه آخر بارداری از این دارو استفاده کرده اند، ممکن است به ندرت دچار علائمی از جمله گرفتگی یا لرزش عضلانی، خواب آلودگی، مشکلات تغذیه ای / تنفسی یا گریه مداوم شوند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم در نوزاد تازه متولد شده به ویژه در ماه اول تولد، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
از آنجا که اختلالات روحی / روانی درمان نشده (مانند اسکیزوفرنی، اختلال دو قطبی و افسردگی) بیماری های جدی هستند، از قطع مصرف این دارو به صورت خودسرانه خودداری کنید. اگر قصد بارداری دارید یا فکر می کنید باردار هستید، با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات مصرف الانزاپین در دوران بارداری صحبت کنید.
الانزاپین به شیر مادر منتقل می شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر روی نوزاد شیرخوار بگذارد. در صورت بروز علائمی از قبیل گرفتگی یا لرزش عضلات، خواب آلودگی غیرمعمول یا اختلال در تغذیه، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی الانزاپین را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
متوکلوپرامید ممکن است با الانزاپین تداخل داشته باشد است.
در صورت استفاده از داروهای دیگری که باعث خواب آلودگی می شوند مانند مسکن های حاوی مخدر یا ضد سرفه ها (مانند کدئین، هیدروکدون)، الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، داروهای خواب آور یا ضد اضطراب ها (مانند آلپرازولام، لورازپام و زولپیدم)، شل کننده های عضلانی (مانند کاریسوپرودول و سیکلوبنزاپرین) یا آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین و دیفن هیدرامین) به پزشک معالج یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
اطلاعات تمام داروهای خود را بررسی کنید (به خصوص داروهایی مانند داروهای ضد آلرژی یا داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی) زیرا ممکن است حاوی موادی باشند که باعث خواب آلودگی می شوند. از پزشک داروخانه نحوه استفاده ایمن از این داروها را بپرسید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن یا اختلال در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
علائم سوء مصرف دارو می تواند به صورت خواب آلودگی شدید / سرگیجه، ضربان قلب تند / نامنظم، حرکات غیرمعمول / کنترل نشده و تشنج باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
بهتر است آزمایش های تشخیصی / پزشکی (مانند قند خون، وزن، فشار خون، سطح کلسترول خون / تری گلیسیرید و آزمایش عملکرد کبد) به صورت دوره ای انجام شود تا میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کنترل شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود صحبت کنید.
اگر دوز مصرفی را فراموش کردید، به محض به یاد آوردن آن را مصرف کنید. اگر زمان دوز بعدی نزدیک است، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت در ظرف اصلی دارو نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
