درخواست مشاوره رایگان
متوکلوپرامید (نام تجاری: دمتیک)، نوعی دارو است که با تغییر برخی محرک ها در معده، به بهبود حالت تهوع و استفراغ، پیشگیری از بازگشت اسید معده به مری و تخلیه سریع آن و در نتیجه جلوگیری از سنگینی معده کمک می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف متوکلوپرامید، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه شده است.
نام عمومی: متوکلوپرامید
نام تجاری: رگلان، دمتیک
متوکلوپرامید برای درمان برخی عارضه های معده و روده استفاده می شود. درصورت عدم اثربخشی سایر داروها، از متوكلوپرامید به عنوان یك درمان كوتاه مدت (4 تا 12 هفته) برای ریفلاکس معده به مری، استفاده می شود. این دارو بیشتر برای ریفلاکس معده به مری که بعد از غذا یا در طول روز اتفاق می افتد استفاده می شود. درمان ریفلاکس مداوم معده به مری می تواند صدمه ناشی از بازگشت اسید معده به مری را کاهش داده و به بهبودی کمک کند.
به علاوه متوکلوپرامید برای بیماران دیابتی که دچار مشکل در تخلیه معده می باشند (گاستروپارزی) نیز استفاده می شود. درمان گاستروپارزی می تواند علائم تهوع، استفراغ و بادکردگی شکم را کاهش دهد. متوکلوپرامید ترشح دوپامین را مهار کرده و تخلیه معده و حرکت روده باریک را تسریع می کند.
متوکلوپرامید به دلیل افزایش خطر احتمال ابتلا به عوارض جانبی خطرناک (مانند اسپاسم عضلانی / حرکات کنترل نشده عضلانی) برای استفاده کودکان توصیه نمی شود. جزئیات را از پزشک یا داروساز بخواهید.
پیش از هر بار مصرف متوکلوپرامید، راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
متوکلوپرامید معمولاً روزی 4 بار، 30 دقیقه پیش از غذا یا خواب و به صورت خوراکی یا طبق دستور پزشک مصرف می شود.
در نوع شربت این دارو، مقدار دارو باید با دقت و با استفاده از وسایل مخصوص اندازه گیری شود. از قاشق های معمول استفاده نکنید زیرا ممکن است مقدار دارو مغایر با میزان دوز تجویز شده باشد.
اگر از قرص های حل شونده استفاده می کنید، تا قبل از مصرف، قرص را از بسته بندی خارج نکنید. دستان خود را پیش از استفاده از این دارو خشک کنید. در صورت شکسته یا خرد بودن قرض از مصرف آن اجتناب کنید. هنگام خارج کردن قرص از بسته آن را روی زبان قرار داده و اجازه دهید حل شود، سپس آن را بدون نوشیدن آب قورت دهید. نیازی به مصرف این دارو با آب نمی باشد.
دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به دارو، سن و سایر داروهای مصرفی تعیین می شود. تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
اگر سوزش معده در زمان خاصی (مانند پس از شام) اتفاق می افتد پزشک این دارو را برای پیش از این زمان تجویز می کند و این کار احتمال بروز عوارض جانبی را کاهش می دهد.
به دلیل خطر دیسكینزی تأخیری (اختلال حرکتی که به صورت کندی حرکات ارادی یا حرکات مکرر غیر ارادی مانند تیک می باشد)، دارو نباید بیشتر از مقدار و زمان تعیین شده مصرف شود، به طور کلی طول دوره درمان نباید بیشتر از 12 هفته باشد.
برای درمان گاستروپارزی دیابتی، این دارو معمولاً به مدت 2 تا 8 هفته و تا زمانی که عملکرد دستگاه گوارشی اصلاح شود، مصرف می شود. این عارضه هر از گاهی ممکن است عود کند، به همین منظور پزشک توصیه می کند تا به محض ظهور علائم دارو مصرف شود و با بهبودی مصرف آن متوقف شود. برای تنظیم دوره های مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.
بیشترین اثربخشی متوکلوپرامید در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص (پیش از وعده های غذایی) مصرف کنید.
قطع ناگهانی دارو، می تواند باعث تشدید برخی عارضه ها مانند سرگیجه، برافروختگی و سردرد شود. بنابراین لازم است ابتدا میزان دوز دارو به تدریج کاهش یابد، احتمال بروز علائم قطع مصرف دارو در مواردی که متوکلوپرامید در مدت طولانی و دوز بالا مصرف شود بیشتر است، به همین منظور به محض بروز علائم قطع دارو باید به پزشک یا پزشک داروخانه اطلاع داده شود.
در صورت تداوم یا بدتر شدن وضعیت، به پزشک خود اطلاع دهید.
خواب آلودگی، سرگیجه، خستگی، مشکل خواب، تحریک پذیری و زودرنجی، سردرد و اسهال می تواند از عوارض متوکلوپرامید باشند. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از عوارض، حتماً آن را با پزشک معالج یا پزشک داروخانه مطرح کنید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف متوکلوپرامید، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله: تغییرات ذهنی / خلقی (مانند اضطراب، گیجی، افسردگی، افکار خودکشی)، کاهش توانایی جنسی، تلو تلو خوردن، اسپاسم عضلانی / حرکات عضلانی کنترل نشده (مانند چرخاندن گردن، خم شدن به عقب)، علائم مشابه پارکینسون (مانند لرزش، آهسته / دشوار بودن حرکت، تغییر حالت احساسی صورت)، تولید غیر طبیعی شیر در پستان، بزرگ شدن / حساس شدن سینه ها، تورم دست و پا و تغییر در قاعدگی را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
متوکلوپرامید به ندرت ممکن است باعث ایجاد یک بیماری بسیار جدی به نام سندرم بدخیم نورولپتیک (NMS) شود. در صورت بروز هرکدام از این عوارض خطرناک جانبی، بلافاصله به پزشك مراجعه کنید: تب، سفت و خشک شدن عضلات، گیجی شدید، تعریق، ضربان قلب سریع / نامنظم.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، همچون راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی متوکلوپرامید را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف متوکلوپرامید، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف متوکلوپرامید، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص سابقه اختلالات عضلانی / حرکتی (مانند دیسکینزی تأخیری، دیستونی) ناشی از مصرف دارو، خونریزی / انسداد / سوراخ در معده یا روده، سرطان پستان، فشار خون بالا، مشکلات کلیوی، نارسایی قلبی، مشکلات ذهنی / خلقی (مانند افسردگی، افکار خودکشی)، بیماری پارکینسون، مشکلات کبدی (مانند سیروز، پورفیری)، فئوکروموسایتوما، تشنج، اختلالی در یکی از آنزیم های خون (NADH-نقص سیتوکروم b5 ردوکتاز)، مطلع سازید.
متوکلوپرامید ممکن است باعث سرگیجه شود و استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
شکل مایع این دارو حاوی الکل است. در صورت ابتلا به دیابت، وابستگی به الکل یا بیماری کبدی یا هر بیماری که دارای محدودیت مصرف الکل است، در مصرف دارو احتیاط کنید. در مورد استفاده صحیح از این محصول با پزشک یا پزشک داروخانه صحبت کنید.
انواع حل شونده این دارو ممکن است حاوی آسپارتام یا فنیل آلانین باشند. اگر مبتلا به فنیل کتونوریا (PKU) یا هر بیماری دیگری هستید که شما را ملزم به محدود کردن / اجتناب از مصرف آسپارتام یا فنیل آلانین در رژیم خود می کند، از پزشک یا پزشک داروخانه دستورالعمل مصرف صحیح این دارو را جویا شوید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
درصورت ابتلا به دیابت، این دارو کنترل قند خون را دشوار می سازد، به همین دلیل بررسی مداوم قند خون و در میان گذاشتن نتایج آن با پزشک ضروری می باشد. در صورت بالا یا پایین بودن آن باید بلافاصله موضوع را به پزشک اطلاع داد تا پزشک با توجه به شرایط، داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی خاصی را تنظیم کند.
ممکن است کودکان حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی این دارو به ویژه، اسپاسم عضلانی / حرکات کنترل نشده عضلانی، نشان دهند.
افراد مسن نسبت به عوارض جانبی متوکلوپرامید، به ویژه خواب آلودگی، دیسکینزی تأخیری و مشکلات عضلانی مشابه پارکینسون حساسیت بیشتری نشان می دهند. خواب آلودگی می تواند خطر بر زمین افتادن سالمندان را افزایش دهد.
در دوران بارداری، این دارو باید فقط در موارد ضروری استفاده شود. در مورد خطرات استفاده از این دارو در دوران بارداری با پزشک خود صحبت کنید.
این دارو به شیر مادر منتقل می شود و می تواند اثرات نامطلوبی بر کودک شیرخوار داشته باشد. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی متوکلوپرامید را پوشش نمی دهد، بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان گذاشته و بدون تأیید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا متوقف نکرده و به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
محصولاتی که با متوکلوپرامید تداخل دارند عبارتند از: داروهای ضد روان پریشی (مانند آریپیپرازول، هالوپریدول)، آتواکوون، آگونیست های دوپامین (مانند کابرگولین، پرگولید، روپینیرول)، فسفومایسین، پراملینتید، فنوتیازین ها (مانند پرومتازین، پروکلواپرازین)، ریواستیگمین.
متوکلوپرامید باعث می شود غذا و دارو سریع تر درون معده حرکت کنند که این امر در جذب برخی داروها تأثیر می گذارد. با پزشک یا پزشک داروخانه خود در مورد تداخل آن با سایر داروهای مصرفی صحبت کنید.
اگر از داروهایی که باعث خواب آلودگی و گیجی می شوند از جمله الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی و مسکن های افیونی (مانند کدئین) استفاده می کنید، حتماً آن را به پزشک خود اطلاع دهید.
برچسب روی تمام داروهای خود را بررسی کنید (مانند آلرژی یا داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی) چرا که می توانند حاوی موادی باشند که باعث خواب آلودگی می شود. از پزشک داروخانه نحوه مصرف صحیح داروها را جویا شوید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن یا اختلالات تنفسی با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
تست های آزمایشگاهی و یا پزشکی (مانند آندوسکوپی برای زخم) به صورت دوره ای برای کنترل پیشرفت یا بررسی عوارض جانبی انجام میشود. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت در ظرف اصلی دارو نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
