درخواست مشاوره رایگان
سرترالین (نام تجاری: آسنترا)، از معروف ترین داروهای ضد اضطراب و افسردگی در خانواده مهارکننده های بازجذب انتخابی سروتونین است. این دارو در کنترل و درمان بیماری های روحی و روانی مختلفی کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف سرترالین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: سرترالین
نام تجاری: زولافت، آسنترا
سرترالین برای درمان افسردگی، حملات عصبی، اختلال وسواس فکری عملی، اختلال استرس پس از سانحه، اختلال اضطراب اجتماعی (ترس از اجتماع) و یک نوع شدید سندرم قبل از قاعدگی (اختلال دیسفریک قبل از قاعدگی) استفاده می شود. این دارو باعث بهبود روحیه، خواب، اشتها و سطح انرژی و همچنین به شما در بازگرداندن علاقه شما به زندگی روزمره کمک می کند.
ترس، اضطراب، افکار ناخواسته و تعداد حملات عصبی را کاهش می دهد. علاوه بر آن، مصرف سرترالین موجب کاهش تمایل به انجام کارهای مکرر وسواس هایی مانند شستن مداوم دست ها، شمارش و چک کردن موارد مختلف را که در زندگی روزمره اختلال ایجاد می کند، می شود. سرترالین به عنوان یک مهار کننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) شناخته می شود و با ترمیم تعادل میزان سرتونین درمغز کار می کند.
پیش از هر بار مصرف این دارو، راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
سرترالین را طبق تجویز پزشک و معمولاً یک بار در روز یا صبح یا عصر مصرف کنید. قرص یا فرم مایع سرترالین می تواند همراه یا بدون غذا مصرف شود.
فرم کپسول معمولاً همراه غذا مصرف می شود. کپسول ها را کامل ببلعید. کپسول ها را نجوید یا خرد نکنید.
فرم مایع سرترالین باید قبل از استفاده با مایع دیگری مخلوط شود.
قبل از مصرف، مقدار دارو را با استفاده از قطره چکان دارویی، به دقت اندازه گیری کنید. از قاشق های معمول استفاده نکنید زیرا ممکن است مقدار دارو مغایر با میزان دوز تجویز شده باشد.
دوز مصرفی را با نصف لیوان آب (120 میلی لیتر)، آب زنجبیل، جوش شیرین، لیموترش، لیموناد یا آب پرتقال مخلوط کنید. برای مخلوط کردن این دارو از مایعات دیگر استفاده نکنید.
این مخلوط ظاهری ابر مانند دارد، که امری طبیعی و بی ضرر است. همه مخلوط را فوراً بنوشید. از قبل مخلوط را برای مصرف بعدی اماده نکنید.
در مشکلات پیش از قاعدگی، معمولاً پزشک، مصرف آن را به صورت روزانه یا برای دو هفته پیش از شروع قاعدگی تجویز می کند.
دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود. برای کاهش خطر بروز عوارض جانبی، پزشک ابتدا دارو را در مقادیر کم تجویز کرده و به تدریج مقدار آن را افزایش می دهد. از دستورالعمل های پزشک به دقت پیروی کنید بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
حتی پس از بهبودی علائم نیز مصرف دارو نباید بدون مشورت با پزشک قطع شود.
با قطع ناگهانی مصرف سرترالین، امکان وخامت شرایط بیمار وجود دارد. همچنین، ممکن است علائمی مانند نوسانات خلقی، سردرد، خستگی، تغییرات خواب و احساسات کوتاه مدت مشابه شوک الکتریکی را تجربه کنید.
قطع ناگهانی دارو، می تواند باعث تشدید برخی عارضه ها شود، بنابراین لازم است ابتدا میزان دوز دارو به تدریج کاهش یابد.
اگر علائم جدیدی به وجود آمد، دوره درمانی طولانی شد و یا شرایط بدتر شد بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
حالت تهوع، گیجی، خواب آلودگی، خشکی دهان، از دست دادن اشتها، افزایش تعریق، اسهال، ناراحتی معده یا مشکل خواب می تواند از عوارض سرترالین باشند. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از عوارض، حتماً آن را با پزشک معالج یا پزشک داروخانه مطرح کنید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف سرترالین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله کبودی / خونریزی آسان، کاهش میل جنسی، کاهش توانایی جنسی (تاخیر در انزال)، گرفتگی عضلات / ضعف، لرزش (رعشه)، کاهش وزن غیرمعمول بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز هرکدام از این عوارض خطرناک جانبی، بلافاصله به پزشك مراجعه کنید: ضربان قلب سریع / نامنظم، بیهوش شدن، مدفوع سیاه / خونی، استفراغی که شبیه تفاله قهوه است، درد چشم / تورم / قرمزی، گشاد شدن مردمک چشم، تغییرات بینایی (مانند دیدن هاله نور در اطراف چراغ ها در شب، تاری دید).
سرترالین می تواند سروتونین را افزایش دهد و به ندرت باعث ایجاد بیماری بسیار خطرناکی به نام سندرم / سمیت سروتونین می شود. مصرف سایر داروهایی که باعث افزایش سروتونین می شوند، این خطر را افزایش می دهد، بنابراین تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. در صورت بروز برخی از علائم زیر بلافاصله پزشک را مطلع کنید: ضربان قلب سریع، توهم، از دست دادن هماهنگی و تعادل بین اندام و اعضای بدن، سرگیجه شدید، تهوع / استفراغ / اسهال شدید، تیک عضلانی، تب بی دلیل، تحریک / بی قراری غیرمعمول.
درمردان، این دارو به ندرت ممکن است باعث نعوظ دردناک یا طولانی مدت برای 4 ساعت یا بیشتر شود. اگر این اتفاق افتاد، مصرف سرترالین را متوقف کرده و بلافاصله به پزشک مراجعه کنید، در غیر این صورت امکان دائمی شدن اختلالات وجود دارد
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی سرترالین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف سرترالین، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف سرترالین، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص سابقه شخصی یا خانوادگی اختلال افسردگی دو قطبی / جنون، خونریزی، بیماری کبدی، اختلال تشنج، بیماری تیروئید، سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم (نوع زاویه بسته) اطلاع دهید.
سرترالین می تواند باعث تاثیر بر ریتم قلب شود (طولانی شدن QT). طولانی شدن QT به ندرت می تواند باعث ضربان قلب بالا یا نامنظم جدی و علائم دیگری (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) شود که بلافاصله به مراقبت پزشکی نیاز دارد.
اگر بیماری خاصی دارید یا داروهای دیگری مصرف می کنید خطر طولانی شدن QT ممکن است افزایش یابد.
قبل از مصرف سرترالین، تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک یا داروساز خود بگویید و در صورت داشتن شرایط زیر: برخی مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، ضربان قلب آهسته، طولانی شدن QT در EKG)، سابقه خانوادگی مشکلات قلبی خاص (QT) طولانی شدن در EKG، و مشکلات قلبی به پزشک مراجعه کنید.
سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز خطر طولانی شدن QT را افزایش می ده و این خطر در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند داروهای ادرار آور / "قرص های آب") یا داشتن شرایطی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ افزایش می یابد.
با پزشک خود در مورد مصرف درست سرترالین مشورت کنید.
سرترالین ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
شکل مایع سرترالین حاوی الکل است. در صورت ابتلا به دیابت، وابستگی به الکل یا بیماری کبدی در مصرف دارو احتیاط کنید. بعضی از داروها (مانند مترونیدازول، دی سولفیرام) در صورت ترکیب با الکل می توانند واکنش های جدی ایجاد کنند. در مورد استفاده صحیح از این محصول با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
افراد مسن نسبت به عوارض جانبی سرترالین، به ویژه خونریزی و از دست دادن هماهنگی اندام های بدن، حساسیت بیشتری نشان می دهند. از دست دادن هماهنگی بین اندام و تعادل می تواند خطر افتادن در سالمندان را افزایش دهد. افراد مسن ممکن است دچار کمبود سدیم در خون شوند، به خصوص اگر آنها از " ادرار آور" استفاده کنند.
ممکن است کودکان حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی سرترالین، به ویژه کاهش وزن نشان دهند. وزن و قد را در کودکانی که از این دارو استفاده می کنند کنترل کنید.
در دوران بارداری، این دارو باید فقط در موارد ضروری استفاده شود. سرترالین می تواند به جنین آسیب برساند. همچنین، نوزادان متولد شده از مادرانی که در طول 3 ماه آخر بارداری از این دارو استفاده کرده اند، به ندرت ممکن است دچار علائم ترک مصرف دارو مانند اختلال تغذیه / تنفس، تشنج، خشکی عضلات یا گریه مداوم شوند. اگر متوجه هر یک از این علائم در نوزاد خود شدید، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
از آنجا که اختلالات درمان نشده ذهنی / خلقی درمان نشده (مانند افسردگی، حملات هراس -پنیک-، وسواس، استرس پس از سانحه) می تواند خطرناک باشد، مصرف سرترالین را مگر به تجویز پزشک قطع نکنید. اگر قصد بارداری دارید یا فکر می کنید باردار هستید، فوراً در مورد خطرات استفاده از سرترالین در دوران بارداری با پزشک خود صحبت کنید.
سرترالین به شیر مادر منتقل می شود و می تواند اثرات نامطلوبی بر کودک شیرخوار داشته باشد. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی سترالین را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
محصولاتی که با سرترالین تداخل دارند عبارتند از: پیموزاید، سایر داروهایی که می توانند باعث خونریزی / کبودی شوند (از جمله داروهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوگرل، داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن / ناپروکسن، "داروهای رقیق کننده خون" مانند وارفارین / دابیگاتران).
مصرف داروهای مهار کننده MAO همراه با این داروها می تواند منجر به واکنش های شدید شود. در طول درمان با این دارو از مصرف داروهای مهار کننده MAO (ایزوکاربوکسازید، لینزولید، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، راساژیلین، سافینامید، سلژیلین، ترانسیل پرومین) خودداری کنید.
اکثر مهارکننده های MAO نیز نباید به مدت 2 هفته قبل و پس از درمان با این دارو مصرف شوند. از پزشک خود در مورد زمان شروع یا قطع مصرف سرترالین سوال کنید.
در صورت استفاده از سایر داروهای افزاینده سروتونین، خطر سندرم / سمیت سروتونین افزایش می یابد. به عنوان مثال از این دست می توان به داروهای روان گردان مانند MDMA / "اکستازی"، و برخی داروهای ضد افسردگی (از جمله سایر SSRI ها مانند سیتالوپرام / پاروکستین، SNRI ها مانند دولوکستین / ونلافاکسین)، تریپتوفان و غیره اشاره کرد. خطر بروز سندرم سروتونین هنگام شروع یا افزایش دوز این داروها بیشتر می باشد.
اگر از داروهایی که باعث خواب آلودگی و گیجی می شوند از جمله الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی و مسکن های افیونی (مانند کدئین) استفاده می کنید، حتماً آن را به پزشک خود اطلاع دهید. برچسب روی تمام داروهای خود را بررسی کنید (مانند آلرژی یا داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی) چرا که می توانند حاوی موادی باشند که باعث خواب آلودگی می شود. از پزشک داروخانه نحوه استفاده صحیح داروها را جویا شوید.
اطلاعات روی تمام داروهای خود را بررسی کنید (مانند آلرژی یا محصولات سرفه و سرماخوردگی) زیرا می تواند حاوی موادی باشند که باعث خواب آلودگی شوند. از داروساز نحوه استفاده مطمئن داروها را جویا شوید.
مصرف آسپیرین با این دارو خطر خونریزی را افزایش می دهد. با این حال، اگر پزشک مصرف دوز پایینی از آسپیرین را برای پیشگیری از حمله قلبی یا سکته مغزی (معمولاً در دوزهای 81 - 325 میلی گرم در روز) تجویز کرده باشد، باید تا زمانی که مد نظر پرشک است آن را ادامه دهید.
سرترالین می تواند بر روی نتایج برخی تست های آزمایشگاهی و پزشکی (از جمله اسکن مغزی برای بیماری پارکینسون) اثر گذاشته و احتمالا منجر به کاذب شدن نتیجه آزمایش می شود. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و پزشکان از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
علائم سوء مصرف دارو می تواند به صورت سرگیجه شدید و غش کردن باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
تمام معاینات پزشکی و روانپزشکی را به طور منظم انجام دهید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت در ظرف اصلی دارو نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
