آمانتادین

آمانتادین (نام تجاری: آمورل)، نوعی داروی آنتی ویروس و دوپامین آنتاگونیست است که به کنترل عوارض بیماری پارکینسون و درمان آنفولانزا کمک می کند. این دارو ممکن است در همه فصول برای درمان آنفولانزا مؤثر نباشد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف آمانتادین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.

نام عمومی: آمانتادین

نام تجاری: آمورل، گوکووری، سیمترل

موارد مصرف

آمانتادین برای پیشگیری و یا درمان انواع آنفلوانزا (آنفلوانزا A) مصرف می شود. اگر به آنفولانزا مبتلا شدید، این دارو می تواند شدت علائم شما را کم کند و زمان رسیدن به بهبودی را کاهش دهد. مصرف آمانتادین در صورت ابتلا به آنفلوانزا یا قرار گیری در معرض ویروس آنفولانزا، می تواند باعث جلوگیری از ابتلا به آنفولانزا شود. آمانتادین، یک داروی ضد ویروس می باشد که باعث رشد نکردن ویروس ها می شود اما این دارو واکسن نیست. واکسینه شدن سالی 1 بار، اول هر فصل می تواند به پیشگیری از ابتلا به آن نیز کمک کند. براساس گزارشات مراکز کنترل بیماری در آمریکا، نباید از آمانتادین برای درمان یا جلوگیری از آنفلوانزای A استفاده کرد چون این ویروس در آمریکا و کانادا نسبت به این دارو مقاوم می باشد. برای جزئیات بیشتر، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.

از آمانتادین همچنین برای درمان بیماری پارکینسون و درمان عوارض جانبی ناشی از مصرف داروها مانند اکسترپیرامیدال ناشی از مصرف دارو، مواد شیمیایی، سایر شرایط پزشکی استفاده می شود. این دارو در این شرایط می تواند توانایی های جسمانی را به شما باز گرداند و یا دامنه ی حرکتی مفاصل را افزایش دهد. این دارو می تواند باعث بازگشت انتقال دهنده های عصبی شود.

زمان و نحوه مصرف

آمانتادین را مطابق دستور پزشک، به صورت خوراکی و اغلب 1 یا 2 بار، به همراه غذا و یا بدون آن مصرف کنید. اگر 2 دوز از آمانتادین برای شما تجویز شده و اختلال در خواب دارید، یکی از دوز ها را چند ساعت قبل از خواب مصرف کنید.

اگر از شکل مایع آمانتادین استفاده می کنید، دوز مشخص شده را به کمک کاپ مخصوص با دقت و با اندازه گیری، مصرف کنید. از قاشق های خانگی استفاده نکنید چون ممکن است در اندازه گیری دوز مشخص شده دچار اشتباه شوید.

دوز مصرفی به شرایط پزشکی و واکنش به درمان بستگی دارد. دوز مصرفی مخصوص کودکان بر اساس وزن شان به آنها داده می شود. آمانتادین را بیشتر و طولانی تر از حد تجویز شده توسط دکتر، مصرف نکنید.

بیشترین اثربخشی دارو طی مصرف منظم و طبق برنامه حاصل میشود. بنابراین، آمانتادین را در فاصله های زمانی مشخص در طول شبانه روز مصرف کنید.

اگر داروی آمانتادین برای درمان عفونت های ویروسی توسط پزشک تجویز شده است، هر چه زود تر مصرف آن را شروع کنید. در صورت از بین رفتن علائم همچنان مصرف دارو را تا زمانی که پزشک دستور داده است مصرف کنید زیرا ممکن است با قطع دارو علائم بیماری بازگردد.

مصرف آمانتادین در بیماری پارکینسون، ممکن است به مدت چندین هفته اثری از خود نشان ندهد. مصرف دارو را ناگهان قطع نکنید چون ممکن است علائم بیماری بدتر شود. پزشک شما ممکن است به تدریج دوز مصرفی شما را کاهش دهد.

این دارو می تواند بعد از چندین ماه مصرف، به خوبی اثر نکند. اگر اثر نکرد، به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارض جانبی

تارشدن بینایی، حالت تهوع، ناراحتی معده، خواب آلودگی، سرگیجه، سردرد، خشکی دهان، یبوست، عصبی شدن و یا اختلال در خواب می تواند از عوارض جانبی مصرف آمانتادین باشد. در صورت ادامه دار شدن و یا بهبودی پیدا نکردن این علائم، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

به خاطر داشته باشید که پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است زیرا باور دارد که منافع این دارو بیشتر از عوارض جانبی آن است. بیشتر افراد با مصرف آمانتادین دچار عوارض جانبی جدی نمیشوند. 

در صورت بروز علائمی مانند لکه های قرمز مایل به ارغوانی، متورم شدن مچ پا و یا کل پا، اختلال در ادرار و اختلال در بینایی، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید

در صورت بروز علائم نادر مانند: تنگی نفس، تغییرات روحی ذهنی (مانند افسردگی، تفکر و اقدام به خودکشی)، سفت شدن عضلات، حرکات غیر ارادی عضلات، تعریق غیر عادی، ضربان قلب تند و نا منظم، تب، رفتار های نامتعارف (مانند افزایش قمار، افزایش میل جنسی) و تشنج، به پزشک خود اطلاع دهید.

واکنش آلرژیک جدی به آمانتادین به ندرت اتفاق می افتد. در صورت بروز علائم واکنش آلرژیک جدی مانند راش (عارضه پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت، زبان و حلق)، سرگیجه ی شدید و مشکلات تنفسی، به فوریت های پزشکی مراجعه کنید. 

بعضی از افرادی که آمانتادین را مصرف می کنند انجام فعالیت های عادی روزمره خود (مانند مکالمه تلفنی، رانندگی) به طور ناگهانی به خواب می روند. در بعضی موارد، فرد احساس خواب آلودگی نمی کند ولی ناگهان به خواب می رود. این عارضه می تواند چه در زمان درمان کوتاه مدت و چه بلند مدت با این دارو، اتفاق بیافتد. اگر در طول روز دچار خواب آلودگی شدید می شوید و یا به خواب می روید، تا زمانی که این مشکل را به پزشک خود در میان نگذاشته اید، از رانندگی کردن و یا انجام هرگونه فعالیت خطرناک خودداری کنید. خطر بروز این عارضه با نوشیدن الکل و یا مصرف داروهایی که باعث خواب آلودگی شما می شود نیز افزایش می یابد.

این موارد، همه ی عوارض جانبی آمانتادین را در بر نمی گیرد. در صورت مشاهده هرگونه عارضه دیگر آن را با پزشک و یا داروساز خود در میان بگذارید.

موارد احتیاطی و منع مصرف

اگر به آمانتادین یا به دارو های دیگر آلرژی دارید، به پزشک خود و یا داروساز اطلاع دهید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می تواند باعث آلرژی و یا مشکلات جدی دیگر شوند. با داروساز خود در مورد جزئیات این دارو صحبت کنید.

اگر بیماری خاصی دارید از آمانتادین استفاده نکنید. قبل از مصرف این دارو، اگر مبتلا به بیماری هایی مانند نوع خاصی از بیماری چشم (گلوکوم زاویه بسته درمان نشده) هستید، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.

قبل از مصرف آمانتادین، تاریخچه ی بیماری های خود را از جمله متورم شدن بازوان و یا پا ها، مشکلات قلبی مانند نارسایی قلبی، مشکلات فشار خون مانند داشتن سرگیجه هنگام ایستادن، بیماری کلیوی، بیماری کبدی، بیماری های روحی و ذهنی مانند، افسردگی، جنون، تشنج و بیماری پوستی (درماتیت اگزماتوئید)، به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.

آمانتادین می تواند سرگیجه آور باشد. مصرف الکل یا ماری جوانا نیز می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از انجام دادن هوشیار کارهایی مانند رانندگی و استفاده از ماشین آلات یا هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد اطمینان حاصل نکرده اید، پرهیز کنید. از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری شود. درصورت استفاده از ماری جوانا به پزشک اطلاع داده شود.

برای کاهش سرگیجه و گیجی، موقع بلند شدن از خواب و یا بلند شدن از جایی که نشستید، به آرامی بلند شوید.

اگر از آمانتادین برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می کنید، مراقب باشید برای بدست آوردن بهبودی در مصرف آن زیاده روی نکنید، چون این دارومی تواند باعث افتادن شما و غش کردن شود. در مورد افزایش فعالیت های بدنی و راه های بهبودی این علائم، با پزشک خود صحبت کنید.

افزایش سن باعث کاهش عملکرد کلیه می شود. این دارو توسط کلیه ها جذب می شوند. بنابراین، افراد مسن در هنگام مصرف این دارو بیشتر در معرض خطر  عوارض جانبی هستند.

در دوران بارداری، در صورت لزوم، باید از این دارو استفاده شود. در موارد نادری گزارش شده است که این دارو باعث نقص در قلب جنین می شود. مزایا و معایب مصرف این دارو را از پزشک خود بپرسید.

این دارومی تواند به شیر مادر منتقل شود و می تواند به نوزاد آسیب برساند. قبل از شیردهی با پزشک خود صحبت کنید.

تداخلات دارویی

تداخلات دارویی می تواند نحوه عملکرد داروی مصرفی را تغییر دهد و یا باعث بروز عوارض جانبی جدی شود. این متن شامل تمامی تداخل های دارویی آمانتادین نمی شود. از تمام دارو هایی که مصرف می کنید (ازجمله داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) لیستی تهیه کنید و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون اجازه ی پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع و یا متوقف نکنید و دوز دارو را تغییر ندهید.

آمانتادین می تواند با واکسن آنفولانرای استنشاقی، تداخل داشته باشد. با این حال، پزشک ممکن است واکسن آنفولانزا را به شکل تزریقی توصیه کند که دریافت کنید.

سوء مصرف

در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند مشکات تنفسی، با فوریت های پزشکی تماس بگیرید.

علائم مصرف سوء مصرف آمانتادین می تواند شامل: ضربان قلب تند و غیر عادی، خواب آلودگی شدید، تنگی نفس، تغییر در میزان دفع ادرار، اختلالات روانی و ذهنی (مانند نگرانی و اضطراب، پرخاشگری، گیجی، توهم) و تشنج باشد.

توجه

این دارو را سرخود به دیگران تجویز نکنید.

احتمال ابتلا به سرطان پوست در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون وجود دارد. اگر فردی آمانتادین را برای درمان بیماری پارکینسون مصرف می کند، در صورت مشاهده ی تغییری در شکل ظاهری و یا اندازه ی خال ها و یا سایر تغییرات پوستی غیر عادی، فوراً باید به پزشک خود اطلاع دهد.

از پزشک خود در مورد لزوم ارزیابی وضعیت پوست سوال کنید.

دوز فراموش شده

اگر مصرف دوزی از این دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری، آن را مصرف کنید. اگر نزدیک زمان دوز مصرفی بعدی هستید، از مصرف دوز فراموش شده، صرف نظر کنید. دوز بعدی را در زمان معین مصرف کنید و برای جبران، دوز مصرفی این دارو را دو برابر نکنید.

نگهداری

این دارو باید در دمای اتاق یعنی 25 درجه سانتیگراد، دور از نور و رطوبت نگهداری شود. نگهداری مختصر آن در دمای 15-30 درجه سانتیگراد امکان پذیر می باشد. این دارو را در حمام نگهداری نکنید. همه داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.

داروها را به داخل توالت یا فاضلاب نریزید، مگر آن که در دستورالعمل ذکر شده باشد. اگر این دارو منقضی شده و یا دیگر به آن نیاز ندارید، آن را به یک روش درست دور بیاندازید.

پرسش های متداول