درخواست مشاوره رایگان
متادون (نام تجاری: متادوز)، یکی از معروف ترین داروهایی است که برای کمک به ترک اعتیاد به مواد مخدر و کاهش دردهای شدید استفاده می شود. این دارو می تواند اعتیاد آور باشد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف متادون، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: متادون
نام تجاری: متادوز
متادون برای درمان درد های شدید مداوم (مانند درد در اثر سرطان) مصرف می شود. متادون به گروهی از داروها که به عنوان مسکن های حاوی مخدر شناخته می شوند تعلق دارد. این دارو در مغز باعث تغییر واکنش بدن و پاسخ به درد می شود. از این دارو برای تسکین درد های خفیف یا هر نوع درد دیگری (مانند درد ناشی از جراحی) استفاده نکنید. این دارو برای موارد ضروری ("در صورت لزوم") مصرف می شود. متادون همچنین برای درمان اعتیاد به مواد مخدر (مانند هروئین) به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی مصوب استفاده می شود. همچنین به جلوگیری از بروز علائم ترک ناشی از قطع سایر مواد مخدر کمک می کند.
قبل از شروع استفاده از متادون پیش از هر بار مصرف مجدد این دارو، راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
متادون برای تسکین درد های ناگهانی مناسب نیست و بهتر است که طبق دستور پزشک، همراه با غذا یا بدون غذا مصرف می گردد. اگر حالت تهوع داشته باشید، ممکن است مصرف این دارو همراه غذا کمک کننده باشد. همچنین از پزشک خود یا پزشک داروخانه در مورد راه های دیگر کاهش حالت تهوع (مانند دراز کشیدن به مدت 1 تا 2 ساعت با کمترین حرکت سر) سوال کنید.
در نوع شربت متادون، مقدار دارو باید با دقت و توسط دستگاه اندازه گیری دارو برای اندازه گیری دقیق دوز تجویز شده سنجیده شود. از قاشق های معمول استفاده نکنید، زیرا ممکن است مقدار دارو مغایر با میزان دوز تجویز شده باشد. اگر دارو بصورت خوراکی با سرنگ مصرف می شود، برای اندازه گیری دقیق دوز تجویزی از سرنگ استفاده کنید و به هیچ وجه آن را تزریق نکنید. قبل از مصرف همه لوازم مورد نیاز را تهیه کرده، سپس دارو را حداقل در 1 اونس (30 میلی لیتر) آب یا مایعات دیگر طبق دستور مخلوط کرده و همه مخلوط را فوراً بنوشید.
دوز مصرفی بر اساس شرایط پزشکی و پاسخ بدن به درمان تعیین می شود.
حتی پس از بهبودی علائم نیز مصرف دارو نباید بدون مشورت با پزشک قطع شود. قطع ناگهانی دارو، می تواند باعث تشدید برخی عوارض شود به خصوص اگر مدت طولانی یا در دوزهای بالا از آن استفاده کرده باشید؛ بنابراین لازم است ابتدا میزان دوز دارو به تدریج کاهش یابد. در صورت بروز علائم ترک مانند بی قراری، تغییرات ذهنی / خلقی (از جمله اضطراب، مشکل خواب، فکر خودکشی)، آبریزش چشم، آبریزش بینی، حالت تهوع، اسهال، تعریق، دردهای عضلانی یا ناگهانی، تغییر در رفتار سریعاً به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
مصرف طولانی مدت متادون می تواند باعث کاهش اثر آن شود. اگر دارو دیگر اثر سابق خود را ندارد با پزشک خود صحبت کنید.
اگر چه این دارو در بسیاری از موارد کمک کننده است اما می تواند بسیار اعتیاد آور نیز باشد. در صورت ابتلا به اختلال مصرف مواد (مانند سوء مصرف یا اعتیاد به مواد مخدر / الکل) این خطر ممکن است افزایش یابد. این دارو را دقیقاً طبق دستورالعمل مصرف کنید تا خطر اعتیاد کاهش یابد. از پزشک خود یا پزشک داروخانه برای اطلاع از جزئیات سوال کنید.
در صورت عدم بهبودی و تشدید شرایط، پزشک معالج خود را در جریان امور قرار دهید.
حالت تهوع، استفراغ، یبوست، سبکی سر، گیجی، خشکی دهان، خواب آلودگی یا تعریق می توانند از عوارض متادون باشند. برخی از این عوارض جانبی ممکن است بعد از مدتی از مصرف این دارو کاهش یابد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض، سریعاً به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
برای جلوگیری از یبوست، غذاهای فیبردار بخورید، آب کافی بنوشید و ورزش کنید. همچنین ممکن است نیاز به مصرف ملین داشته باشید. از پزشک داروخانه در مورد نوع مناسب ملین بپرسید.
برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی سر، هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده، به آرامی بلند شوید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف متادون، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله: قطع تنفس در هنگام خواب (آپنه خواب)، تغییرات ذهنی / خلقی (مانند تحریک، گیجی، توهم)، درد معده / شکم، اشکال در ادرار کردن و علائم اختلال عملکرد غدد فوق کلیه (مانند از دست دادن اشتها، خستگی غیرمعمول، کاهش وزن)، بلافاصه به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله: تشنج، خواب آلودگی شدید / مشکل در بیدار شدن، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی متادون را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
قبل از مصرف متادون، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: اختلالات مغزی (مانند ضربه به سر، تومور، تشنج)، مشکلات تنفسی (مانند آسم، آپنه خواب، بیماری انسدادی مزمن ریوی-COPD)، بیماری کلیوی، بیماری کبدی، اختلالات روحی / خلقی (مانند گیجی، افسردگی، افکار خودکشی)، سابقه شخصی یا خانوادگی اختلال مصرف مواد (مانند سوء مصرف یا اعتیاد به مواد مخدر / الکل)، مشکلات معده / روده (مانند انسداد، یبوست، اسهال ناشی از عفونت، فلجی ایلئوس)، مشکل در ادرار کردن (مانند بزرگ شدن پروستات)، بیماری لوزالمعده (پانکراتیت) و بیماری کیسه صفرا، مطلع کنید.
این دارو ممکن است باعث ایجاد سرگیجه یا خواب آلودگی شود. الکل یا ماری جوانا (شاهدانه) می تواند باعث تشدید سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
متادون ممکن است شرایطی را ایجاد کند که بر ریتم قلب تأثیر بگذارد (طولانی شدن QT). طولانی شدن QT به ندرت می تواند باعث ضربان قلب سریع / نامنظم جدی و سایر علائم (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) شود که بلافاصله به مراجعه به پزشک نیاز دارد.
در صورت داشتن شرایط پزشکی خاص یا مصرف داروهای دیگر ممکن است خطر طولانی شدن QT افزایش یابد. قبل از مصرف متادون، تمام داروهای مصرفی و همچنین در صورت داشتن هرگونه شرایطی مانند: مشکلات قلبی خاصی (نارسایی قلبی، ضربان قلب آهسته، طولانی شدن QT در EKG)، سابقه خانوادگی برخی مشکلات قلبی (QT) طولانی شدن در EKG و مرگ ناگهانی قلب، پزشک یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز ممکن است خطر طولانی شدن QT را افزایش دهد. در صورت مصرف داروهای خاص (مانند داروهای ادرار آور / "قرص های آب") یا وجود شرایطی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ افزایش یابد. با پزشک خود در مورد مصرف صحیح متادون سوال کنید.
برخی از محصولات ممکن است حاوی شکر باشند. در صورت ابتلا به دیابت توصیه می شود احتیاط کنید. در مورد نحوه صحیح مصرف این دارو از پزشک خود یا پزشک داروخانه سوال کنید.
قبل از انجام جراحی، کلیه محصولات مصرفی خود (از جمله داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشک اطلاع دهید.
افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی متادون به ویژه گیجی، خواب آلودگی، تنفس کند / کم عمق و طولانی شدن QT حساسیت بیشتری نشان دهند.
در دوران بارداری، این دارو باید فقط در موارد ضروری مصرف شود؛ زیرا ممکن است به جنین آسیب برساند. درباره خطرات و فواید دارو با پزشک خود مشورت کنید.
متادون به شیر مادر منتقل می شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر نوزاد شیرخوار بگذارد. اگر کودک دچار خواب آلودگی غیرمعمول، مشکل در تغذیه یا مشکل تنفس می شود، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید. قبل از شیردهی یا اگر قصد دارید شیردهی را قطع کنید با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات متادون را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با متادون تداخل داشته باشند عبارتند از: داروهای ضد درد خاص (مانند پنتازوسین، نالبوفین، بوتورفانول)، نالترکسون و سامیدورفان.
مصرف داروهای مهار کننده MAO با این دارو ممکن است باعث تداخل دارویی جدی شود. در طول درمان با این دارو از مصرف داروهای مهار کننده MAO (ایزوکارباکسازید، لاینزولید، متیلن بلو، موکلوبمید، فنلزین، پروکاربازین، راساژیلین، سافینامید، سلژیلین، ترانسیل پرومین) خودداری کنید. اکثر بازدارنده های MAO نیز نباید به مدت دو هفته قبل و بعد از درمان با این دارو مصرف شوند. از پزشک خود در مورد زمان شروع یا قطع مصرف این دارو سوال کنید.
بعضی داروها می توانند بر دفع متادون از بدن شما تأثیر بگذارند، که می تواند بر عملکرد متادون موثر باشند. به عنوان مثال می توان به گیاه گل راعی، داروی ضد قارچی آزول (مانند ایتراکونازول)، آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین)، داروهای HIV (مانند ریتوناویر)، ریفامایسین ها (مانند ریفامپین) و داروهای خاصی که برای درمان تشنج استفاده می شود (مانند کاربامازپین)، اشاره کرد.
در صورت مصرف این دارو با سایر محصولات که ممکن است باعث خواب آلودگی یا مشکلات تنفسی شود، ممکن است خطر عوارض جانبی جدی (مانند تنفس آرام / کم عمق، خواب آلودگی شدید / سرگیجه) افزایش یابد. در صورت استفاده از سایر داروهای مسکن درد یا سرفه (مانند کدئین، هیدروکدون)، الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)، داروهای شل کننده عضلانی (مانند کاریزوپرودول، سیکلوبنزپرین) یا آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین)، پزشک خود یا پزشک داروخانه را مطلع کنید.
برچسب روی تمام داروهای خود را مطالعه کنید (مانند آلرژی یا داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی) چرا که می توانند حاوی مواد خواب آور باشند. از پزشک داروخانه نحوه استفاده صحیح داروها را بپرسید.
این دارو ممکن است در برخی آزمایش های تشخیصی (از جمله سطح آمیلاز / لیپاز) اثر بگذارد و احتمالاً باعث نتایج کاذب آزمایش می شود. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و کلیه پزشکان از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف ممکن است شامل: تنفس کند / کم عمق، ضربان قلب آهسته و کما باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید. تجویز آن خلاف قانون می باشد.
این دارو فقط برای شرایط فعلی شما تجویز شده است. از این دارو برای بیماری دیگری استفاده نکنید، مگر اینکه پزشک شما را به این کار راهنمایی کند. در این صورت ممکن است داروی دیگری لازم باشد.
از پزشک خود یا پزشک داروخانه در مورد مصرف متادون برای درمان سوء مصرف مواد مخدر بپرسید. در مورد علائم سوء مصرف مواد مخدر و نحوه درمان آن به خانواده یا اعضای خانه خود آموزش دهید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. همه داروها را از کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
