آنتی هیستامین (کلرفنیرامین و فنیل افرین)

کلرفنیرامین و فنیل افرین (نام تجاری: آنتی هیستامین)، از داروهای ترکیبی است که در درمان علائم آلرژی و سرماخوردگی مانند عطسه، آبریزش و گرفتگی بینی، خارش و آبریزش چشم کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف آنتی هیستامین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.

نام عمومی: کلرفنیرامین و فنیل افرین

نام تجاری: آنتی هیستامین

موارد مصرف

این داروی ترکیبی در تسکین علائم موقتی ناشی از سرماخوردگی، آنفولانزا، آلرژی یا سایر بیماری های تنفسی (مانند سینوزیت، یرونشیت) استفاده می شود. آنتی هیستامین به بهبود و درمان آبریزش چشم و بینی، خارش چشم و بینی و گلو و عطسه کمک می کند. مواد ضد احتقان به رفع علائم گرفتگی بینی و گوش کمک می کنند.

در صورت مصرف بدون نسخه آنتی هیستامین، قبل از شروع مصرف محصول، دستورالعمل های بسته را با دقت مطالعه کنید، تا از مناسب بودن آن مطمئن شود. برخی محصولات با نام تجاری مشابه، مواد و کاربردهای متفاوتی دارند. مصرف محصول نامناسب می تواند منجر به آسیب به فرد شود. می توانید سوالات خود را در رابطه با محصول و کاربرد آن، از پزشک داروخانه بپرسید.

مؤثر و بی خطر بودن محصولات مورد استفاده برای سرفه و سرماخوردگی در کودکان زیر 6 سال، ثابت نشده است؛ بنابراین بهتر است از آنتی هیستامین جهت درمان علائم سرماخوردگی در کودکان زیر 6 سال استفاده نشود، مگر اینکه پزشک دستور داده باشد. برخی محصولات از جمله برخی قرص ها و کپسول های طولانی اثر، برای کودکان زیر 12 سال تجویز نمی شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با استفاده ی ایمن از محصولات، با پزشک یا پزشک داروخانه مشورت کنید. به علت ایجاد حالت خواب آلودگی در کودک، مصرف این دارو توصیه نمی شود.

این محصولات به درمان یا کوتاه کردن مدت سرماخوردگی کمک نمی کنند بلکه ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کنند. برای کاهش خطر عوارض جانبی، دوز مصرفی را طبق دستورالعمل مصرف کنید. از مصرف سایر داروهای مربوط به درمان سرفه و سرماخوردگی که حاوی مواد مشابه می باشند، پرهیز کنید. در رابطه با راه های دیگر تسکین سرفه و علائم سرماخوردگی (مانند نوشیدن مایعات کافی، استفاده از دستگاه بخور یا قطره های نمکی بینی) با پزشک خود مشورت کنید.

زمان و نحوه مصرف

آنتی هیستامین باید به صورت خوراکی و طبق دستور پزشک مصرف شود. در صورت مصرف محصول بدون تجویز پزشک، دستورالعمل های موجود در بسته بندی را مطالعه کنید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.

در صورت بروز ناراحتی معده، این دارو را همراه با غذا مصرف کنید و به دنبال آن مایعات زیادی بنوشید، مگر اینکه پزشک دستور دیگری را تجویز کرده باشد.

در صورت مصرف فرم مایع آنتی هیستامین، دوز مشخص شده را به کمک دستگاه یا قاشق مخصوص اندازه گیری کنید و از استفاده از قاشق آشپزخانه به دلیل عدم دقت کافی خودداری کنید. در صورت مصرف فرم سوسپانسیون دارو، قبل از هربار مصرف بطری تکان داده شود.

از خرد کردن و جویدن قرص ها و کپسول های طولانی اثر، خودداری کنید. زیرا ممکن است منجر به آزاد شدن ناگهانی تمام دارو و افزایش خطر عوارض جانبی شود. همچنین از تقسیم کردن قرص های طولانی اثر حودداری کنید، مگر اینکه دارای خطوط تقسیم باشند یا پزشک تجویز کرده باشد.

دوز مصرفی دارو طبق محصول مصرفی، سن، شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود. همچنین از افزایش میزان دوز مصرفی و استفاده طولانی تر از مدت تجویز شده خودداری کنید. استفاده نادرست از این دارو منجر به آسیب جدی مانند توهم، تشنج و مرگ می شود.

در صورت تجویز مصرف روزانه دارو، به این نکته توجه کنید که بشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. در صورت بدتر شدن شرایط پس از یک هفته یا ابتلا به تب، عارضه های پوستی و سر درد مداوم، به پزشک خود اطلاع دهید. این موارد ممکن است علائم بیماری جدی باشند، که باید توسط پزشک بررسی شوند.

عوارض جانبی

خواب آلودگی، سرگیجه، خشکی دهان و بینی و گلو، سر درد، ناراحتی معده، یبوست و مشکلات خواب می تواند از عوارض مصرف آنتی هیستامین باشد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.

به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف آنتی هیستامین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.

بروز هرگونه عارضه جانبی جدی و نادر، مانند تغییرات ذهنی و خلقی (مانند گیجی و توهم)، صدای زنگ در گوش، اشکال در ادرار و تغییرات بینایی (مانند تاری و دو بینی) را فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی جدی مانند ضربان قلب سریع یا نامنظم و تشنج فوراً به پزشک مراجعه کنید.

واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

موارد مذکور، تمام عوارض جانبی آنتی هیستامین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.

موارد احتیاطی و منع مصرف

پیش از مصرف آنتی هیستامین، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.

همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص مشکلات تنفسی (مانند آسم و آمفیزم)، دیابت، گلوکوم، مشکلات قلبی، فشار خون بالا، مشکلات کلیوی، بیماری کبدی، تشنج، مشکلات معده و روده (مانند زخم و انسداد) و مشکل ادرار (مانند بزرگ شدن پروستات) مطلع سازید.

آنتی هیستامین ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.

فرم های مایع و بسته های پودری این دارو می تواند شامل آسپارتام باشد. در صورت ابتلا به فنیل کتونوریا یا هر بیماری دیگری که نیاز به محدود کردن مصرف آسپارتام دارد، در مصرف این دارو احتیاط کنید و با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.

تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.

ممکن است کودکان نسبت به عوارض جانبی آنتی هیستامین، حساسیت بیشتری نشان دهند.

همچنین ممکن است افراد مسن حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی آنتی هیستامین به خصوص سرگیجه، خواب آلودگی، گیجی، یبوست، ضربان سریع یا نامنظم قلب، مشکلات خواب و مشکلات ادراری نشان دهند.

سرگیجه، خواب آلودگی و مشکلات خواب، خطر زمین خوردن را افزایش می دهند.

تنها در صورت لزوم از این دارو در حین بارداری استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

این دارو ممکن است از شیر مادر به نوزاد منتقل شود اما چگونگی تأثیر آن بر نوزاد هنوز مشخص نمی باشد؛ بنابراین قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی

تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی آنتی هیستامین را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.

برخی از محصولاتی که ممکن است با آنتی هیستامین تداخل داشته باشند عبارتند از: آنتی هیستامین های موضعی (مانند پماد یا اسپری دیفن هیدرامین)، داروهای فشار خون (به ویژه گوانیتیدین، متیل دوپا، مسدود کننده های بتا مانند آتتنولول یا مسدود کننده های کانال کلسیم مانند نیفدیپین).

مصرف داروهای مهار کننده MAO با آنتی هیستامین ممکن است باعث تداخل دارویی جدی و کشنده شود. در طول مصرف این دارو از مصرف داروهای مهار کننده MAO (ایزوکارباکسازید، لاینزولید، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، راساگیلین، سافینامید، سلژیلین، ترانسیل پرومین) خودداری کنید. مصرف اکثر مهار کننده های MAO باید دو هفته قبل از شروع درمان با آنتی هیستامین متوقف شود. زمان شروع یا قطع مصرف این دارو را از پزشک خود بپرسید.

در صورت مصرف سایر محصولات خواب آور مانند داروهای اپیوئیدی یا تسکین دهنده سرفه (مانند کدئین، هیدروکدون)، الکل، ماری جوانا، داروهای خواب آور و ضد استرس (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی (مانند کاریزپرولول، سیکلوبنزپرین) یا سایر آنتی هیستامین ها (مانند ستریزین، دیفن هیدرامین) به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.

برچسب تمام داروهای مصرفی (مانند داروهای مربوط به آلرژی، سرفه و سرماخوردگی، مکمل های رژیمی) را بررسی کنید؛ زیرا ممکن است این دارو ها، حاوی موادی باشند که بر فشار خون تأثیر بگذارند یا باعث خواب آلودگی شوند. نحوه صحیح مصرف این داروها را از چزشک داروخانه بپرسید.

مصرف آنتی هیستامین می تواند باعث اختلال در برخی تست های آزمایشگاهی (مانند اسکن مغزی برای بیماری پارکینسون، آزمایش اعتیاد) و باعث نتیجه کاذب شود. بنابراین مطمئن شوید که مسئول آزمایشگاه و پزشک، از مصرف شما از این دارو مطلع هستند.

سوءمصرف

در صورت مصرف بیش از حد آنتی هیستامین و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف دارو می تواند به صورت ضربان نامنظم قلب، توهم، غش و تشنج باشد.

توجه

این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید. به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید و آزمایش های تجویز شده را انجام دهید.

مصرف این دارو چند روز قبل از آزمایش آلرژی، نتایج آزمایش را تحت تأثیر قرار می دهد.

دوز فراموش شده

اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.

نگهداری

دارو را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. برند های مختلف این دارو، نیاز به نگهداری های متفاوتی دارند. از یخ زدن فرم مایع دارو خودداری کنید. برای نحوه صحیح نگهداری، بسته بندی دارو را بررسی کنید یا از پزشک داروخانه سوال کنید همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.

دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.