درخواست مشاوره رایگان
بیماری چشم صورتی (کنژنکتیویت / التهاب ملتحمه)، به صورت التهاب و قرمزی در خارجی ترین لایه قسمت سفید چشم و سطح داخلی پلک بروز می کند. درد، خارش و یا ریزش اشک می توانند از سایر علائم این بیماری باشند. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز چشم صورتی، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
بیماری چشم صورتی (کنژنکتیویت)، به التهاب غشای شفافی که زیر پلک چشم و داخل سفیدی کره چشم را در بر گرفته است اطلاق می شود. زمانی که مویرگ های خونی پرده ملتحمه چشم، ملتهب شوند، بیشتر قابل مشاهده خواهند بود و این موضوع موجب می شود تا سفیدی چشم به رنگ قرمز یا صورتی دیده شود.
بیماری چشم صورتی ناشی از عفونت های ویروسی و باکتریایی، واکنش های آلرژیک، یا عدم باز شدن کامل مجاری اشکی (در نوزادان) است.
اگرچه چشم صورتی (التهاب ملتحمه) رنج آور است اما به ندرت می تواند بر بینایی تاثیر گذارد. درمان های دارویی به راحتی می توانند چشم صورتی را بهبود بخشند. به دلیل این که این بیماری ممکن است واگیردار باشد، تشخیص و درمان زودهنگام آن از انتقال بیشتر آن جلوگیری خواهد کرد.
رایج ترین علائم بیماری چشم صورتی عبارتند از:
بیماری های چشمی زیادی وجود دارند که منجر به ایجاد قرمزی چشم می شوند. این بیماری ها می توانند باعث چشم درد، احساس این که چیزی در چشم قرار دارد (جسم خارجی)، تاری دید و حساسیت نسبت به نور شوند. در صورت تجربه هر یک از این علائم، به پزشک مراجعه نمایید.
افرادی که از لنزهای طبی استفاده می کنند، به محض پدیدار شدن علائم بیماری چشم صورتی باید استفاده از آنها را متوقف کنند. اگر علائم طی 12 تا 24 ساعت شروع به بهبودی نکرد، یک قرار ملاقات با چشم پزشک خود ترتیب دهید تا اطمینان حاصل کنید که به عفونت های چشمی ناشی از استفاده از لنزهای طبی، مبتلا نشده اید.
علل بیماری چشم صورتی عبارتند از:
رایج ترین دلیل ایجاد بیماری چشم صورتی، معمولاً آدنو ویروس ها هستند اما ویروس های هرپس سیمپلکس، ویروس های آبله مرغان و انواع متنوعی از ویروس های دیگر مانند ویروس هایی که باعث ایجاد بیماری کرونا (کووید - 19) نیز می توانند باعث ایجاد این بیماری شوند.
هر دو التهاب ملتحمه باکتریایی و ویروسی می توانند همراه با سرما خوردگی و همچنین علائم عفونت های تنفسی (مانند گلو درد) رخ دهند. استفاده از لنزهای طبی که کاملاً استریل نشده اند و یا برای خود فرد مصرف کننده نیستند، می توانند منجر به التهاب ملتحمه باکتریایی شوند.
هر دو نوع التهاب ملتحمه چشم، قابل انتقال هستند و از طریق تماس مستقیم یا غیر مستقیم مایع تخلیه شده از چشم فرد مبتلا، منتقل شده و یکی از چشم ها یا هر دوی آنها را می توانند تحت تأثیر قرار دهد.
التهاب ملتحمه آلرژیکی بر روی هر دو چشم اثر گذاشته و در نتیجه پاسخی به ماده ایجاد کننده آلرژی مانند گرده گیاهان ایجاد می شود. بدن در پاسخ به یک ماده آلرژی زا، یک آنتی بادی بنام ایمونوگلوبین ای تولید می کند. این آنتی بادی سلول های خاصی را که ماست سل ها نامیده می شوند و در لایه مخاطی چشم ها و مجاری هوایی، مواد التهابی مانند هیستامین ها را ترشح می کنند، را تحریک می کنند. هیستامین های ترشح شده توسط بدن، علائم و نشانه های آلرژی مانند قرمز یا صورتی شدن چشم را ایجاد می کنند.
در صورتی که مبتلا به التهاب ملتحمه آلرژیکی شده اید علائمی مانند خارش شدید چشم، ریزش اشک و التهاب چشم ها و همچنین سرفه و ترشحات آبکی بینی را تجربه خواهید کرد. بیشتر انواع آلرژیک چشم صورتی، با قطره های ضدحساسیت چشمی کنترل خواهند شد.
حساسیت ناشی از ورود مواد شیمیایی یا اجسام خارجی در چشم ها می تواند منجر به ایجاد التهاب ملتحمه شود. گاهی اوقات شست و شو و تمیز کردن چشم برای در آوردن ماده خارجی که وارد چشم شده است، باعث قرمزی و حساسیت آن می شود. علائم و نشانه ها که شامل آبریزش چشم و ترشحات موکوسی است، معمولاً به صورت خود به خود و در طول یک روز، برطرف می شوند.
در صورتی که شست و شوی اولیه علائم را برطرف نکرد و یا اگر ماده شیمیایی وارد شده به چشم، ماده سوزنده ای مانند مواد قلیایی یا اسیدی است، هر چه سریع تر به پزشک یا متخصص چشم مراجعه نمایید. ورود مواد شیمیایی به داخل چشم منجر به آسیب دائمی آن می شود. وجود علائم مزمن نشان دهنده این است که مواد خارجی هنوز درون چشم ها باقی مانده اند و یا احتمالاً خراشی در قرنیه یا صلبیه چشم ایجاد شده است .
عوامل خطرساز برای بیماری چشم صورتی عبارتند از:
در بزرگسالان و کودکان، چشم صورتی منجر به التهاب قرنیه موثر بر بینایی، می شود.
ارزیابی سریع و معالجه درد چشم توسط پزشک، احساس اینکه چیزی در چشمتان گیر کرده است (یک جسم خارجی)، تاری دید یا حساسیت نسبت به نور، می توانند خطر ناشی از عوارض جانبی را کاهش دهند.
اقدامات بهداشتی زیر را می توان برای کنترل انتقال بیماری چشم صورتی انجام داد:
چشم نوزادان نسبت به باکتری هایی که به شکل عادی در دهانه رحم مادر وجود دارند، حساس است. این باکتری ها هیچگونه علائمی در مادر ایجاد نمی کنند اما به ندرت می توانند باعث ایجاد یک نوع جدی از التهاب ملتحمه چشم نوزادان شود. این عارضه بلافاصله می بایست درمان شود تا بینایی حفظ شود. به همین دلیل است که مدت کوتاهی پس از به دنیا آمدن نوزاد، پمادی را بر روی هر 2 چشم او می مالند. این پماد از ایجاد عفونت های چشمی، پیشگیری خواهد کرد.
در بیشتر موارد پزشک با پرسیدن سوالاتی در مورد علائم و سوابق پزشکی اخیر فرد بیمار، بیماری چشم صورتی را تشخیص می دهد؛ بنابراین ممکن است به بررسی های بیشتری احتیاج نباشد.
به ندرت ممکن است که پزشک، نمونه ای از مایع تخلیه شده از چشم را برای بررسی های بیشتر به آزمایشگاه بفرستد (کشت میکروب). اگر علائم شدید باشند و یا پزشک تشخیص دهد که یک علت خطرناک مانند باقی ماندن یک جسم خارجی در چشم ها و یا یک عفونت مقاربتی باعث ایجاد بیماری چشم صورتی شده است، انجام آزمایش کشت میکروب ضروری است.
درمان چشم صورتی معمولاً بر روی کاهش علائم تمرکز دارد. پزشک ممکن است روش هایی مانند استفاده از اشک مصنوعی، تمیز کردن پلک با یک دستمال خیس و قرار دادن کمپرکس های گرم و سرد بر روی چشم ها چندین مرتبه در روز را توصیه کند.
در صورتی که از لنزهای طبی استفاده می کنید، تا زمانی که فرایند درمان کامل نشده است می بایست از استفاده از آنها، اجتناب کنید.
پیش از استفاده از لنزهای سخت، آنها را برای یک شب ضد عفونی کنید. در مورد دور انداختن لوازم جانبی لنزی که پیش از بیماری و یا در طول بیماری از آنها استفاده کرده اید (مانند قاب لنز)، از پزشک خود سوال کنید. همچنین از وسایل آرایش چشمی که پیش از بیماری از آنها استفاده می کردید، استفاده نکنید.
در بیشتر موارد نیازی به استفاده از قطره های آنتی بیوتیکی نیست زیرا ورم ملتحمه چشم یک عفونت وبروسی است و آنتی بیوتیک ها بر آن تاثیری نخواهند گذاشت و حتی ممکن است که به دلیل کاهش اثربخشی همان آنتی بیوتیک ها و یا ایجاد تداخلات دارویی، مضر نیز واقع شوند. عفونت ویروسی چشم معمولاً 2 تا 3 هفته طول می کشد.
التهاب ویروسی معمولاً از یک چشم شروع می شود و چند روز بعد، چشم دیگر را نیز درگیر می کند. علائم و نشانه ها نیز به تدریج و به طورخود به خودی از بین خواهند رفت.
در صورتی که پزشک تشخیص دهد که دلیل ایجاد التهاب ملتحمه، ویروس هرپس سیمپلکس است، ممکن است که داروهای ضد ویروسی را نیز تجویز کند.
اگر دلیل التهاب باکتریایی باشد، ممکن است پزشک قطره آنتی بیوتیکی مانند کلرامفنیکل (کلوبیوتیک)، سیپروفلوکساسین (سیپلکس) و جنتامایسین (جنتکس) را تجویز کند.
اگر مبتلا به چشم صورتی آلرژیکی باشید، پزشک یکی از انواع قطره های چشمی ضد حساسیت تجویز خواهد کرد. این داروها شامل داروهای کنترل کننده واکنش های آلرژیکی، مانند آنتی هیستامین ها، یا داروهایی که به کنترل التهاب کمک می کنند، مانند داروهای ضد احتقان، استروئیدها و قطره های ضد التهابی هستند.
قطره های چشمی بدون نسخه حاوی آنتی هیستامین ها و داروهای ضد التهابی نیز می توانند موثر واقع شوند. در صورتیکه نمی دانید که از چه دارویی استفاده کنید، با پزشکتان مشورت کنید.
با اجتناب از انجام هر امری که موجب پیش آمدن آلرژی می شود، می توانید شدت علائم چشم صورتی آلرژیکی را کاهش دهید.
اقدامات زیر می توانند به بهبود علائم کمک کنند:
اگر متوجه هرگونه علائم و نشانه های نگران کننده مربوط به چشم خود شده اید، به پزشک مراجعه کنید. در صورت تشدید یا تداوم علائم و نشانه ها، ممکن است پزشک شما را به یک چشم پزشک ارجاع دهد.
به دلیل محدود بودن زمان ملاقات، بهتر است که خودتان را از پیش برای آن آماده کرده باشید. در ادامه اطلاعاتی آورده شده است که به آمادگی برای ملاقات با پزشک کمک می کند.
زمان ملاقات شما با پزشک محدود است؛ بنابراین نوشتن سوالاتتان می تواند کمک کند تا از زمان ملاقات با پزشک خود، بیشترین استفاده را ببرید. سوالاتتان را به ترتیب از مهم ترین آنها تا کم اهمیت ترین یادداشت کنید. برای بیماری چشم صورتی اساسی ترین سوالاتی که بهتر است از پزشک پرسیده شود عبارتند از:
علاوه بر سؤالات بالا، در صورت داشتن هر سوال دیگری آن را از پزشکتان بپرسید.
پزشکتان سؤالاتی را از شما خواهد پرسید بنابراین بهتر است برای پاسخ دادن به آنها، آماده باشید. برخی از این سوالات عبارتند از:
تا زمانیکه به پزشکتان مراجعه نکرده اید، استفاده از لنزهای تماسی را متوقف کنید.
دست های خود را مکرر بشویید تا از انتقال بیماری به دیگران جلوگیری شود.
هیچ گاه حوله خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.
