کلامیدیا تراکوماتیس، نوعی عفونت مقاربتی بسیار شایع می باشد که هم زنان و هم مردان را آلوده می کند. باکتری عامل این بیماری از طریق ترشحات واژینال و مایع منی قابل انتقال است. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز کلامیدیا، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
کلامیدیا تراکوماتیس چیست؟
کلامیدیا تراکوماتیس یک عفونت شایع می باشد که توسط باکتری ایجاد می شود و از طریق رابطه جنسی منتقل می شود. گاهی ممکن است افراد مبتلا به این بیماری متوجه آن نشوند زیرا در بسیاری از موارد، علائم و نشانه هایی مانند درد در دستگاه تناسلی و ترشح از واژن یا آلت تناسلی را تجربه نمی کنند.
کلامیدیا تراکوماتیس بیشتر در زنان جوان مشاهده می شود، اما می تواند در مردان و زنان و در همه گروه های سنی دیده شود. درمان آن دشوار نمی باشد، اما در صورت عدم درمان می تواند منجر به مشکلات جدی شود.
علائم کلامیدیا تراکوماتیس
در اغلب عفونت های اولیه کلامیدیا تراکوماتیس علائم و نشانه های خفیفی مشاهده شده و یا هیچ علائمی مشاهده نمی شود. حتی ممکن است علائم و نشانه ها به حدی خفیف باشند که از آنها چشم پوشی شود.
علائم و نشانه های این عفونت می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد هنگام ادرار
- ترشحات واژن
- ترشحات آلت تناسلی آقایان
- رابطه جنسی دردناک در زنان
- خونریزی بین دوره های قاعدگی و بعد از رابطه جنسی
- درد بیضه
همچنین کلامیدیا تراکوماتیس می تواند ناحیه مقعد را نیز درگیر کند، که عفونت کلامیدیا مقعد می تواند بدون هیچ علامت و نشانه ای و یا با درد، ترشح یا خونریزی همراه شود. علاوه بر این ممکن است فرد از طریق تماس با مایعات آلوده بدن به عفونت های کلامیدیایی چشم (التهاب ملتحمه) مبتلا شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت مشاهده ترشحات از واژن، آلت تناسلی، مشکل در ناحیه مقعد و یا درد هنگام ادرار، به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت ابتلا شریک جنسی به کلامیدیا به پزشک خود مراجعه کنید. به احتمال زیاد پزشک حتی اگر علائمی مشاهده نکند، آنتی بیوتیک تجویز کند.
علل ابتلا به کلامیدیا تراکوماتیس
باکتری کلامیدیا تراکوماتیس بیشتر از طریق رابطه جنسی واژینال، دهانی و مقعدی انتقال می یاید. همچنین ممکن است زنان باردار در حین زایمان، باکتری کلامیدیا را به فرزندان خود منتقل کنند و باعث عفونت ریه یا عفونت جدی چشم در نوزادان شوند.
عوامل خطرساز (ریسک فاکتورها )
عواملی که خطر ابتلا به کلامیدیا تراکوماتیس را افزایش می دهند عبارتند از:
- فعالیت جنسی در سنین پایین
- داشتن چندین شریک جنسی
- عدم استفاده از کاندوم
- سابقه عفونت مقاربتی
عوارض بیماری
این عفونت می تواند با موارد زیر مرتبط باشد:
- بیماری التهابی لگن (PID). عفونت رحم و لوله های فالوپ که باعث درد لگن و تب می شود. افراد مبتلا به عفونت های شدید ممکن است برای دریافت آنتی بیوتیک های داخل وریدی نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشند. PID می تواند به لوله های فالوپ، تخمدان ها، رحم و دهانه رحم آسیب برساند.
- اپیدیدیمیت (عفونت لوله بیضه). عفونت کلامیدیا می تواند باعث التهاب لوله واقع در کنار هر بیضه (اپیدیدیمیت) شود. این عفونت می تواند منجر به تب، درد بیضه و تورم شود.
- پروستاتیت (عفونت غده پروستات). کلامیدیا به ندرت ممکن است به غده پروستات گسترش یابد. پروستاتیت می تواند باعث ایجاد درد در حین یا بعد از رابطه جنسی، تب و لرز، ادرار دردناک و کمردرد شود.
- عفونت در نوزادان. عفونت کلامیدیا در حین زایمان می تواند از کانال واژن به فرزند منتقل شود و باعث ذات الریه یا عفونت جدی چشم شود.
- حاملگی خارج رحمی. هنگامی اتفاق می افتد که تخمک بارور شده در خارج از رحم -معمولاً در لوله رحمی- کاشته شود و رشد کند. این نوع بارداری باید برای جلوگیری از عوارض تهدید کننده زندگی مانند ترکیدن لوله رحمی پایان یابد. عفونت کلامیدیا این خطر را افزایش می دهد.
- ناباروری. عفونت کلامیدیا - حتی مواردی که هیچ علائم و نشانه ای ندارند - می توانند باعث ایجاد زخم و انسداد در لوله های رحمی شوند که باعث ناباروری در زنان می شود.
- آرتریت واکنشی. افرادی که به کلامیدیا تراکوماتیس مبتلا هستند بیشتر در معرض آرتروز واکنشی که به آن سندرم ریتر نیز گفته می شود می باشند. این عارضه معمولاً بر روی مفاصل، چشم ها و مجرای ادرار - لوله ای که ادرار را از مثانه خارج می کند- تأثیر می گذارد.
پیشگیری از بروز بیماری
- از کاندوم استفاده کنید. در هر رابطه جنسی از کاندوم لاتکس مردانه یا کاندوم پلی یورتان زنانه استفاده کنید. کاندوم هایی که به طور صحیح در طی هر رابطه جنسی استفاده می شوند خطر انتقال عفونت را بسیار کاهش می دهند اما توجه داشته باشید باکتری را از بین نمی برند.
- تعداد شرکای جنسی خود را محدود کنید. داشتن چندین شریک جنسی و روابط غیر حفاظت شده، فرد را در معرض خطر ابتلا به کلامیدیا و سایر عفونت های مقاربتی قرار می دهد.
- به طور منظم آزمایش بدهید. اگر از نظر جنسی فعال هستید، به ویژه اگر چندین شریک جنسی دارید، در رابطه با تعداد دفعات غربالگری لازم از نظر کلامیدیا و سایر عفونت های مقاربتی با پزشک خود صحبت کنید.
- عدم استفاده از شوینده های واژینال. شوینده های واژینال، تعداد باکتریهای مفید واژن را کاهش داده و می تواند خطر عفونت را افزایش دهد.
تشخیص کلامیدیا
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، آزمایش غربالگری کلامیدیا را برای افراد زیر توصیه می کنند:
- زنان و مردان فعال از نظر جنسی با سنین پایین. میزان ابتلا به عفونت کلامیدیا در این گروه ها بسیار زیاد می باشد، بنابراین آزمایش سالانه غربالگری توصیه می شود. حتی اگر در یک سال گذشته آزمایش شده اید، هنگامی که یک شریک جنسی جدید دارید آزمایش را دوباره انجام دهید.
- زنان حامله. در اولین معاینه قبل از تولد، فرد باید از نظر کلامیدیا آزمایش شود. بهتر است در صورت قرار گرفتن در معرض خطر ابتلا به عفونت - با تغییر شریک جنسی یا داشتن شریک جنسی آلوده - در بارداری دوباره آزمایش انجام شود.
- زنان و مردان در معرض خطر بالا. افرادی که چندین شریک جنسی دارند، از کاندوم استفاده نمی کنند یا مردانی که با مردان رابطه جنسی برقرار می کنند، باید غربالگری مکرر کلامیدیا را در نظر بگیرند. سایر نشانگرهای پر خطر، ابتلا به سایر عفونت های مقاربتی می باشد.
غربالگری و تشخیص کلامیدیا نسبتاً ساده می باشد. آزمایش ها عبارتند از:
- آزمایش ادرار. یک نمونه از ادرار بیمار در آزمایشگاه برای بررسی وجود این عفونت آزمایش می شود.
- سوآب. پزشک از یک سوآب (وسیله ای شبیه به گوش پاک کن)، برای نمونه گیری از ترشحات دهانه رحم یا آلت تناسلی برای کشت یا آزمایش آنتی ژن برای کلامیدیا استفاده می کند. این نمونه را می توان در طی یک آزمایش معمول پاپ اسمیر نیز گرفت.
در مردان، پزشک یک سواب باریک را در انتهای آلت تناسلی وارد می کند تا نمونه ای از مجرای ادرار گرفته شود. در برخی موارد، از سواب برای نمونه گیری از مقعد نیز استفاده می شود.
در صورت تحت درمان قرار گرفتن به دلیل عفونت اولیه کلامیدیا، باید به منظور اثربخشی درمان، در طی سه ماه آزمایش مجدد انجام شود.
درمان کلامیدیا
کلامیدیا تراکوماتیس با آنتی بیوتیک درمان می شود. ممکن است لازم باشد روزانه یا چند بار در روز به مدت پنج تا 10 روز دارو را مصرف کند.
در بیشتر موارد، عفونت طی یک تا دو هفته برطرف می شود. در آن مدت از رابطه جنسی خودداری کنید. شریک جنسی یا شریک زندگی فرد آلوده حتی در صورت عدم بروز علائم و نشانه ای، نیز باید تحت درمان قرار گیرد. در غیر این صورت، عفونت می تواند بین شرکای جنسی منتقل شود.
ابتلا به کلامیدیا یا بهبودی از آن مانع از ابتلای مجدد به آن نمی شود.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
در صورت احتمال ابتلا به این بیماری، به پزشک خانواده خود مراجعه کنید.
آنچه می توانید انجام دهید
قبل از قرار ملاقات، برای پاسخ به سوالات زیر آماده شوید:
- علائم از چه زمانی شروع شد؟
- آیا چیزی آنها را بهتر یا بدتر می کند؟
- چه داروها و مکمل هایی را به طور منظم مصرف می کنید؟
همچنین ممکن است بخواهید لیستی از سوالات را برای پرسیدن از پزشک خود تهیه کنید. نمونه سوالات عبارتند از:
- آیا باید از نظر سایر عفونت های مقاربتی نیز مورد آزمایش قرار بگیرم؟
- آیا همسر من باید از نظر عفونت کلامیدیا آزمایش یا معالجه شود؟
- آیا در طول درمان باید از رابطه جنسی اجتناب کنم؟ چه مدت باید صبر کنم؟
- چگونه می توانم از ابتلا به عفونت کلامیدیا در آینده جلوگیری کنم؟
از پزشک چه انتظاری می رود
پزشک ممکن است سوالاتی مانند موارد زیر از شما بپرسد:
- آیا یک شریک جنسی جدید یا چند شریک جنسی دارید؟
- آیا به طور مداوم از کاندوم استفاده می کنید؟
- آیا درد لگن دارید؟
- آیا هنگام ادرار درد دارید؟
- آیا زخم یا ترشح غیرمعمول دارید؟
