اریترومایسین

اریترومایسین (نام تحاری: اریتروماکس) یک آنتی بیوتیک از گروه ماکرولیدهاست که برای درمان طیف وسیعی از عفونت های باکتریایی استفاده می شود. این دارو می تواند به صورت خوراکی (قرص یا شربت) یا تزریقی (داخل وریدی) تجویز شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف ایرترومایسین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.

نام عمومی: اریترومایسین (خوراکی / تزریقی)

نام تجاری: ای.ای.سی گرانول، اریتروسین لاکتوبیونات، اریتروماکس

موارد مصرف اریترومایسین

اریترومایسین برای درمان طیف گسترده ای از عفونت های باکتریایی استفاده می شود. همچنین ممکن است برای جلوگیری از عفونت های باکتریایی خاص استفاده شود. اریترومایسین به عنوان آنتی بیوتیک ماکرولید شناخته می شود. این آنتی بیوتیک با توقف رشد باکتری ها عمل می کند. این آنتی بیوتیک فقط عفونت های باکتریایی را درمان یا از آن پیشگیری می کند. این دارو برای عفونت های ویروسی (مانند سرماخوردگی، آنفولانزا) کارایی ندارد. استفاده از هر آنتی بیوتیکی در مواقعی که نیازی به آن نیست، می تواند باعث شود که برای عفونت های بعدی کارایی نداشته باشد.

زمان و نحوه مصرف اریترومایسین

این دارو را طبق دستور پزشک، معمولاً قبل از غذا بصورت خوراکی مصرف کنید. اریترومایسین وقتی با معده خالی مصرف شود بهتر جذب می شود. در صورت بروز حالت تهوع، می توانید آن را با غذا یا شیر مصرف کنید.

اریترومایسین در صورت له شدن طعم تلخی دارد. دارو را به طور کامل ببلعید. از جویدن یا له کردن آن خودداری کنید.

دوز و طول درمان بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ بدن به درمان است. در کودکان، دوز مصرفی نیز بر اساس سن و وزن است.

اثربخشی کامل این دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. برای کمک به یادآوری این امر، دارو را هر روز و در زمان های معینی مصرف کنید.

اگر از اریترومایسین برای درمان عفونت استفاده می کنید، حتی اگر علائم پس از چند روز ناپدید شدند، مصرف این دارو را تا پایان کامل مقدار تجویز شده ادامه دهید. قطع زودهنگام مصرف دارو ممکن است منجر به بازگشت عفونت شود. در صورت تداوم یا عدم بهبودی وضعیت، به پزشک خود اطلاع دهید.

اگر از اریترومایسین برای جلوگیری از عفونت های باکتریایی خاص استفاده می کنید، آن را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. بدون تایید پزشک مصرف دارو را قطع نکنید.

عوارض جانبی اریترومایسین

حالت تهوع، استفراغ، اسهال، درد / گرفتگی معده و از دست دادن اشتها می تواند از عوارض اریترومایسین باشند. مصرف این دارو همراه با غذا می تواند این علائم را کاهش دهد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از عوارض، حتماً آن را با پزشک معالج یا پزشک داروخانه مطرح کنید.

به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف اریترومایسین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.

در صورت بروز هر گونه عارضه جانبی جدی، از جمله: علائم بیماری کبدی (مانند تهوع / استفراغ مداوم، زردی چشم یا پوست، ادرار تیره، درد شدید معده / شکم)، خستگی غیرعادی، ضعف ماهیچه ها، مشکل در تکلم، تاری دید، افتادگی پلک و کاهش شنوایی فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

در صورت بروز عوارض جانبی بسیار جدی، از جمله: سرگیجه شدید، غش، ضربان قلب سریع / نامنظم، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

اریترومایسین به ندرت به دلیل وجود باکتری به نام کلستریدیوم دیفیسیل باعث ایجاد نوعی بیماری شدید در روده می شود. این وضعیت در طول درمان یا هفته ها تا ماه ها پس از توقف درمان رخ خواهد داد. در صورت بروز: اسهال مداوم، درد / گرفتگی شکم یا معده، خون / مخاط در مدفوع، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

اگر این علائم را دارید، از داروهای ضد اسهال یا داروهای حاوی مخدر استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است باعث تشدید علائم شود.

مصرف اریترومایسین برای دوره های طولانی یا مکرر می تواند منجر به برفک دهان یا عفونت قارچی جدید شود. در صورت مشاهده لکه های سفید در دهان، تغییر در ترشحات واژن یا سایر علائم جدید به پزشک اطلاع دهید.

واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.

موارد مذکور، تمام عوارض جانبی اریترومایسین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.

موارد احتیاطی و منع مصرف

پیش از مصرف اریترومایسین، در صورت حساسیت به آن یا حساسیت به سایر آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند آزیترومایسین، کلاریترومایسین) یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.

همچنین قبل از مصرف اریترومایسین، پزشک خود یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: بیماری کلیوی، بیماری کبد، نوع خاصی از بیماری عضلانی (میاستنی گراویس) مطلع سازید.

اریترومایسین می تواند باعث ایجاد شرایطی شود که بر ریتم قلب تأثیر می گذارد (طولانی شدن QT) و این حالت به ندرت می تواند باعث ضربان قلب سریع / نامنظم جدی و سایر علائم (مانند سرگیجه شدید، غش) شود که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.

خطر طولانی شدن QT در صورت وجود شرایط بیماری خاص یا مصرف داروهای دیگری که می توانند باعث طولانی شدن QT شوند افزایش می یابد. قبل از استفاده از اریترومایسین، پزشک خود یا پزشک داروخانه را از تمام داروهایی که مصرف می کنید و در صورت وجود هر یک از شرایط: بیماری های خاص قلبی (نارسایی قلبی، کندی ضربان قلب، طولانی شدن QT در EKG، سابقه خانوادگی مشکلات قلبی (QT)، طولانی شدن EKG، سکته ناگهانی قلبی) مطلع سازید.

سطوح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز خطر طولانی شدن QT را افزایش می دهد. این خطر در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند دیورتیک ها /"قرص های آب") یا شرایطی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ افزایش می یابد. در مورد استفاده ایمن از اریترومایسین با پزشک خود صحبت کنید.

اریترومایسین می تواند باعث شود واکسن های باکتریایی زنده (مانند واکسن تیفوئید) به خوبی کار نکنند. قبل از انجام هر گونه واکسیناسیون به متخصص مراقبت های بهداشتی خود بگویید که از اریترومایسین استفاده می کنید.

تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.

برخی از محصولات اریترومایسین حاوی سدیم است. اگر از رژیم غذایی با محدودیت نمک استفاده می کنید یا اگر به شرایطی مانند نارسایی احتقانی قلب مبتلا هستید که می تواند با افزایش مصرف نمک تشدید شود، از پزشک خود یا پزشک داروحخانه بخواهید این موارد را برسی نماید.

افراد مسن نسبت به عوارض جانبی اریترومایسین، به ویژه کاهش شنوایی و طولانی شدن QT حساس تر هستند.

اگر باردار هستید قبل از مصرف اریترومایسین به پزشک خود اطلاع دهید.

این دارو به شیر مادر منتقل می شود لذا قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی اریترومایسین

تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی اریترومایسین را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.

دیگوکسین می تواند با اریترومایسین تداخل داشته باشد.

بسیاری از داروها علاوه بر اریترومایسین بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تأثیر دارند، از جمله آمیودارون، دوفتیلید، پیموزاید، پروکائین آمید، پروپافنون، کینیدین و سوتالول.

برخی داروها می توانند بر دفع و نحوه عملکرد اریترومایسین از بدن تأثیر بگذارند، به عنوان مثال می توان به ضد قارچ های آزول (مانند ایتراکونازول، کتوکونازول)، مسدودکننده های کانال کلسیم خاص (مانند دیلتیازم، وراپامیل)، برخی داروهای ضد تشنج (مانند کاربامازپین، فنی توئین)، سینرسید (کینوپریستین / دالفوپریستین)، ساکویناویر و غیره اشاره کرد.

اریترومایسین می تواند سرعت دفع برخی داروها را از بدن کاهش داده و بر نحوه عملکرد آنها تأثیر بگذارد. نمونه هایی از داروهای تحت تأثیر عبارتند از: بروموکریپتین، کلشی سین، برخی بنزودیازپین ها (مانند میدازولام، تریازولام)، التریپتان، آلکالوئیدهای ارگوت (مانند ارگوتامین، دی هیدروارگوتامین)، داروهای خاص برای درمان اختلال نعوظ-ED یا داروهای ریوی، برخی از داروهای "استاتین" (مانند لواستاتین، سیمواستاتین)، وینبلاستین.

این دارو ممکن است با برخی از آزمایش های تشخیصی (تست ادرار) تداخل داشته باشد و احتمالاً باعث نتایج آزمایشی نادرست شود. مطمئن شوید که پرسنل آزمایشگاه و همه پزشکان از مصرف این دارو مطلع هستند.

سوءمصرف

در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.

توجه

این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.

این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده لذا از مصرف آن در سایر موارد خودداری کنید مگر اینکه بنا بر تجویز پزشک باشد.

دوز فراموش شده

اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.

نگهداری

در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.

دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.