آزیترومایسین (نام تجاری: زیتروماکس)، از دسته آنتی بیوتیک های بسیار قوی است که در درمان عفونت های باکتریایی مانند عفونت های مقاربتی، عفونت گوش، عفونت چشم، پوست و ریه کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف آزیترومایسین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: آزیترومایسین
نام تجاری: زیتروماکس
آزیترومایسین، آنتی بیوتیکی از نوع ماکرولید می باشد که برای درمان طیف گسترده ای از عفونت های باکتریایی استفاده می شود.
آزیترومایسین برای عفونت های ویروسی (مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا) مفید نخواهد بود. سوء مصرف آنتی بیوتیک ها، منجر به کاهش اثر آنها می شود.
پیش از هر بار مصرف دارو، راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
آزیترومایسین باید روزی یک بار، به صورت خوراکی و برای جلوگیری از ناراحتی معده همراه غذا و طبق تجویز پزشک مصرف شود. دوز دارو براساس شرایط پزشکی و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود. دوز مصرفی در کودکان براساس وزن آنها تجویز می شود.
نوع شربت دارو را پیش از مصرف به خوبی تکان دهید. دوز مشخص شده را به کمک دستگاه یا قاشق مخصوص اندازه گیری کنید و از استفاده از قاشق آشپزخانه به دلیل عدم دقت کافی خودداری کنید.
در صورت استفراغ کودک 30 دقیقه پس از دریافت دوز روزانه، با پزشک خود در رابطه با مصرف دوز دیگر در روز صحبت کنید.
بشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
مصرف دارو را حتی پس از بهبود علائم، تا زمانی که پزشک تجویز کرده است ادامه دهید. متوقف کردن مصرف دارو پیش از زمان تعیین شده، منجر به رشد باکتری ها و بازگشت عفونت خواهد شد.
مصرف همزمان ضد اسیدهای حاوی آلومینیوم یا منیزیم با این دارو، جذب آزیترومایسین را کاهش می دهد. ضد اسید حاوی آلومینیوم یا منیزیم را 2 ساعت قبل یا بعد از آزیترومایسین مصرف کنید.
در صورت تداوم یا بدتر شدن وضعیت، پزشک خود را در جریان امور قرار دهید.
ناراحتی معده، اسهال، حالت تهوع، استفراغ یا دل درد می تواند از عوارض جانبی مصرف آزیترومایسین باشد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف آزیترومایسین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، مانند تغییرات شنوایی (مانند کاهش شنوایی یا ناشنوایی)، مشکلات چشمی (مانند افتادگی پلک یا تاری دید)، مشکل در گفتار یا بلع، ضعف عضلانی، علائم مشکلات کبدی (مانند خستگی غیرمعمول، تهوع مداوم یا استفراغ، درد شدید معده یا شکم، زردی چشم یا پوست، ادرار تیره) را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز هر گونه عارضه جانبی جدی مانند ضربان سریع و نامنظم قلب، سرگیجه شدید و غش کردن به پزشک خود مراجعه کنید.
آزیترومایسین، به ندرت باعث بیماری شدید روده ای (اسهال مرتبط با کلستریدیوم دیفیسیل) می شود. این وضعیت ممکن است در طول درمان یا هفته ها تا ماه ها پس از قطع درمان رخ دهد. در صورت مشاهده علائمی همچون اسهال مداوم، درد یا گرفتگی شکم و معده، خون یا مخاط در مدفوع، فوراً به پزشک اطلاع دهید و از مصرف داروهای ضد اسهال و مواد افیونی خودداری کنید. زیرا این محصولات باعث تشدید علائم می شوند.
استفاده ی طولانی مدت یا مکرر از آزیترومایسین منجر به برفک دهانی یا عفونت مخمر جدید خواهد شد. در صورت مشاهده لکه های سفید در دهان، تغییر ترشحات واژن یا سایر علائم جدید به پزشک خود مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش یا تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی آزیترومایسین را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف آزیترومایسین، در صورت حساسیت به آن یا سایر آنتی بیوتیک ها (مانند اریترومایسین، کلاریترومایسین و تلیترومایسین) یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف آزیترومایسین، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص بیماری کبدی، بیماری کلیوی یا بیماری عضلانی خاص (میاستنی گراویس) مطلع سازید.
آزیترومایسین می تواند، بر ریتم قلب تأثیر بگذارد (طولانی شدن QT). طولانی شدن QT به ندرت باعث ضربان قلب سریع و نامنظم و علائم دیگر (مانند سرگیجه شدید و غش کردن) می شود .در صورت مشاهده این علائم فوراً به پزشک مراجعه کنید.
خطر طولانی شدن QT، در صورت وجود شرایط خاص پزشکی یا مصرف داروهای دیگر که باعث طولانی شدن QT می شوند، افزایش می یابد. قبل از مصرف آزیترومایسین، تمام داروهای مصرفی یا شرایطی همچون برخی مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، ضربان آهسته قلب، طولانی شدن QT در EKG)، سابقه خانوادگی برخی مشکلات قلبی (طولانی شدن QT در EKG یا ایست ناگهانی قلب) را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید. سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز خطر طولانی شدن QT را افزایش می دهد. در رابطه با مصرف مطمئن این دارو با پزشک خود صحبت کنید.
آزیترومایسین می تواند منجر به عملکرد نادرست واکسن های زنده ی باکتریایی (مانند واکسن تیفوئید) شود. حین مصرف این دارو از انجام واکسیناسیون، بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
ممکن است افراد مسن حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی آزیترومایسین، به خصوص، طولانی شدن QT نشان دهند.
همچنین ممکن است نوزادان (به ویژه کمتر از 6 هفته) در معرض خطر بیشتری برای مشکلات جدی معده باشند. در صورت استفراغ یا تحریک پذیری کودک هنگام تغذیه، بلافاصله با پزشک کودک خود تماس بگیرید.
تنها در صورت نیاز از این دارو در حین بارداری استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید
آزیترومایسین از شیر مادر به نوزاد منتقل می شود؛ بنابراین قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی آزیترومایسین را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
علاوه بر آزیترومایسین بسیاری از داروها مانند آمیودارون، کلروکین، دیسوپیرامید، دوفتیلید، درون دارون، هیدروکسی کلروکین، ایبوتیلید، پیموزید، پروکائینامید، کینیدین، سوتالول و غیره ممکن است بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تأثیر بگذارند.
در صورت مصرف بیش از حد آزیترومایسین و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
این دارو فقط برای شرایط فعلی تجویز شده است بنابراین از مصرف این دارو برای عفونت های دیگر، بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. از نگهداری آن در حمام خودداری کنید. پس از گذشت 10 روز، دارو را از دسترس خارج کنید. تمام داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات نگه دارید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.