درخواست مشاوره رایگان
بیماری های مقاربتی به دسته ای از بیماری ها اطلاق می شود که به طور معمول در اثر رابطه جنسی محافظت نشده انتقال می یابند. در ادامه اطلاعاتی درباره انواع بیماری های مقاربتی، علائم و علل بروز آن ها و نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
بیماری های مقاربتی (STDs) یا عفونت های مقاربتی (STLs)، بیماری هایی هستند که در اثر تماس جنسی انتقال می یابند. ارگانیسم هایی (باکتری ها، ویروس ها یا انگل ها) که باعث بیماری های مقاربتی می شوند، از طریق خون، مایع منی یا ترشحات واژن و سایر مایعات بدن شخصی به شخص دیگر منتقل می شوند.
گاهی، این عفونت ها به صورت غیر جنسی هم منتقل می شوند، از جمله: از مادر به نوزاد در دوران بارداری یا در حین زایمان، انتقال خون یا استفاده از سرنگ مشترک.
بیماری های مقاربتی همیشه علامت ایجاد نمی کنند، بنابراین انتقال بیماری های مقاربتی از افرادی که کاملاً سالم به نظر می رسند و حتی از ابتلا به عفونت اطلاعی ندارند، امکان پذیر است.
بیماری های مقاربتی (STDs) یا عفونت های مقاربتی (STIs) طیف وسیعی از علائم را ایجاد می کنند و حتی ممکن است هیچ علائمی را هم به وجود نیاورند. به همین دلیل تا زمان بروز علائم و عوارض یا تشخیص ابتلای شریک جنسی به این بیماری، این بیماری مورد توجه قرار نمی گیرد. علائم نشان دهنده STI عبارتند از:
بسته به عامل بیماری (نوع ارگانیسم)، علائم از چند روز تا چند سال پس از مواجهه با آن بروز می کند.
در موارد زیر باید فوراً به پزشک مراجعه کرد:
بهتر است در موارد زیر با پزشک مشورت کرد:
بیماری های مقاربتی (STDs) یا عفونت های مقاربتی (STIs) به علل زیر ایجاد می شوند:
فعالیت و رابطه جنسی در انتقال بسیاری از بیماری های دیگر نیز نقش دارد، با این حال ممکن است آلودگی بدون تماس جنسی هم منتقل شود. به عنوان مثال از این دسته می توان به ویروس های هپاتیت آ، ب و سی، شیگلا و ژیاردیا اینتستینالیس اشاره کرد.
هرکسی که از نظر جنسی فعال باشد، در معرض درجاتی از خطر ابتلا به بیماری مقاربتی (STD) یا عفونت مقاربتی (STI) قرار دارد. عواملی که این خطر را افزایش می دهند عبارتند از:
برخی بیماری های مقاربتی مانند سوزاک، کلامیدیا، اچ آی وی و سفلیس، طی بارداری یا زایمان از مادر آلوده به فرزند منتقل می شوند. عفونت های جنسی در نوزادان مشکلات جدی ایجاد کرده یا حتی باعث مرگ می شود. تمام زنان باردار باید از نظر این عفونت ها غربال شده و تحت درمان قرار گیرند.
از آنجا که بسیاری افراد در مراحل اولیه بیماری مقاربتی (STD) یا عفونت مقاربتی (STI) علائمی را تجربه نمی کنند، غربالگری STI در پیشگیری از عوارض مهم است.
عوارض احتمالی عبارتند از:
روش های مختلفی برای جلوگیری یا کاهش خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی (STD) یا عفونت های مقاربتی (STI) وجود دارد.
اگر سابقه جنسی و علائم فعلی حاکی از آن باشد که فرد به بیماری مقاربتی (STD) یا عفونت مقاربتی (STI) مبتلا است، آزمایش ها، عامل بیماری را شناسایی کرده و عفونت ها را حتی پیش از شروع علائم نشان می دهند.
آزمایش بیماری در کسی که علائمی ندارد، غربالگری نامیده می شود. بیشتر اوقات، غربالگری عفونت های مقاربتی بخشی معمول از مراقبت های بهداشتی نیست، اما به طور کلی توصیه هایی در این مورد می شود:
همه افراد برای حداقل یک بار. انجام آزمایش خون یا بزاق برای تشخیص ویروس نقص ایمنی انسانی که باعث ایدز می شود (HIV) در افراد 15 تا 65 سال لازم است. به افراد در معرض خطر، توصیه می شود هر ساله آزمایش HIV انجام دهند.
متخصصان توصیه می کنند همه افراد بزرگسال از نظر هپاتیت سی و افراد بالای 18 سال حداقل یک بار از نظر هپاتیت ب مورد غربالگری قرار گیرند.
خانم های باردار. به طور کلی تمام زنان باردار باید در اوایل بارداری از نظر HIV، هپاتیت ب، کلامیدیا و سیفلیس غربال شوند. آزمایش های غربالگری سوزاک و هپاتیت سی نیز در زنان باردار که بیشتر در معرض عفونت قرار داشته اند، تجویز می شود.
زنان 21 ساله و بالاتر. آزمایش پاپ اسمیر برای تشخیص ناهنجاری های دهانه رحم، از جمله التهاب، تغییرات پیش سرطانی و سرطان، که اغلب توسط سویه های خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود، انجام می شود. متخصصان توصیه می کنند که زنان از 21 سالگی هر سه سال یک بار آزمایش پاپ اسمیر انجام دهند. بعد از 30 سالگی، متخصصان توصیه می کنند که هر پنج سال یک بار آزمایش HPV و آزمایش پاپ اسمیر انجام شود. آزمایش پاپ اسمیر هر سه سال نیز قابل قبول است.
زنان زیر 25 سال که از نظر جنسی فعال هستند. متخصصان توصیه می کنند که تمام زنان فعال جنسی زیر 25 سال از نظر عفونت کلامیدیا آزمایش شوند. آزمایش کلامیدیا توسط نمونه ادرار یا مایع واژن انجام می شود که فرد می تواند خودش نمونه را تهیه کند.
برخی متخصصان توصیه می کنند آزمایش کلامیدیا، سه ماه پس از اینکه نتیجه آزمایش مثبت شد و فرد تحت درمان قرار گرفت، تکرار شود. عفونت مجدد توسط شریک درمان نشده یا تحت درمان، معمول است؛ بنابراین برای تأیید بهبودی عفونت به آزمایش دوم نیاز می باشد.
غربالگری سوزاک نیز برای زنان فعال جنسی زیر 25 سال توصیه می شود.
افراد مبتلا به HIV. اگر فرد به HIV مبتلا باشد، خطر ابتلا به سایر بیماری های مقاربتی به طرز چشمگیری افزایش می یابد. متخصصان پس از تشخیص HIV، آزمایش فوری را برای تشخیص بیماری سیفلیس، سوزاک، کلامیدیا و تبخال، تجویز می کنند. آنها همچنین توصیه می کنند که افراد مبتلا به HIV از نظر هپاتیت سی مورد غربالگری قرار گیرند.
افرادی که شریک جدیدی دارند. قبل برقراری رابطه واژینال یا مقعدی با شرکای جدید، هردو نفر باید از نظر STI مورد آزمایش قرار گیرند. با این حال، آزمایش معمول برای تبخال دستگاه تناسلی توصیه نمی شود مگر این که علائمی وجود داشته باشد.
درمان بیماری های مقاربتی (STDs) یا عفونت های مقاربتی (STIs) ناشی از باکتری، به طور کلی آسان تر است. عفونت های ویروسی قابل کنترل هستند اما همیشه بهبود نمی یابند. اگر فرد، باردار و مبتلا به بیماری باشد، درمان، از ابتلای کودک به بیماری جلوگیری کرده یا خطر آن را کاهش می دهد.
درمان، بسته به عفونت شامل یکی از موارد زیر است:
آنتی بیوتیک ها. آنتی بیوتیک ها، اغلب در یک دوز، بسیاری از عفونت های باکتریایی و انگلی منتقله از راه جنسی، از جمله سوزاک، سفلیس، کلامیدیا و تریکومونیازیس را درمان می کنند.
دوره درمان با آنتی بیوتیک باید به طور کامل طی شود. علاوه بر این، پرهیز از رابطه جنسی تا هفت روز پس از اتمام درمان آنتی بیوتیک و بهبود همه زخم ها، بسیار مهم است. متخصصان همچنین پیشنهاد می کنند در مدت سه ماه، دوباره آزمایش ها انجام شوند، زیرا احتمال عفونت مجدد زیاد است.
داروهای ضد ویروس. در صورت ابتلا به تبخال (هرپس) یا HIV، داروی ضد ویروسی تجویز می شود.
اگر داروی ضد ویروس روزانه مصرف شود، احتمال عود آن کمتر خواهد بود. با این حال همچنان احتمال انتقال بیماری به شریک جنسی وجود دارد.
داروهای ضد ویروسی، عفونت HIV را برای سال های طولانی کنترل می کنند. اما باید توجه داشت ویروس همچنان در بدن قرار داشته و می تواند منتقل شود، هرچند احتمال آن کمتر شده باشد.
هرچه درمان زودتر شروع شود، مؤثرتر هم خواهد بود. اگر داروها دقیقاً طبق دستورالعمل مصرف شوند، تعداد ویروس ها به اندازه ای کم می شوند که به سختی قابل تشخیص هستند.
فرد مبتلا به بیماری مقاربتی، باید از پزشک در مورد زمان آزمایش مجدد پس از درمان، بپرسد. آزمایش مجدد، نشان می دهد که آیا درمان مؤثر بوده و فرد مجدداً آلوده شده است یا خیر.
اگر آزمایش ها نشان داد که فرد مبتلا به بیماری های جنسی می باشد، شرکای جنسی او از جمله شریک فعلی و سایر شرکا، که طی سه ماه تا یک سال گذشته با او رابطه داشته اند، باید مطلع شوند تا به انجام آزمایش اقدام کنند. اگر آنها آلوده باشند، باید درمان را شروع کنند.
آگاهی از ابتلا به بیماری مقاربتی می تواند بسیار آزاردهنده باشد. فرد اگر احساس کند که به او خیانت شده است یا خودش، دیگران را آلوده کرده است شرمنده و عصبانی می شود. راهکارهایی می تواند کمک می کند تا شخص با بیماری کنار بیاید:
اکثر مردم در به اشتراک گذاشتن جزئیات تجربیات جنسی، احساس راحتی نمی کنند، اما مطب پزشک مکانی است که باید اطلاعاتی بیان شود تا شخص از مراقبت های مناسب برخوردار شود.
برخی سوالات اساسی که بهتر است از پزشک پرسیده شوند عبارتند از:
ارائه گزارش کامل از علائم و سابقه جنسی، به پزشک کمک می کند تا مراقبت، به بهترین وجه انجام شود. در اینجا برخی سوالاتی که پزشک ممکن است بپرسد آورده شده است:
اگر فکر می کنید به بیماری های مقاربتی مبتلا هستید، بهتر است تا زمانی که با پزشک صحبت نکرده اید، رابطه جنسی نداشته باشید. اگر قبل از مراجعه به پزشک، رابطه جنسی دارید، حتماً با استفاده از کاندوم رابطه جنسی محافظت شده ای را داشته باشید.
