درخواست مشاوره رایگان
تبخال تناسلی و زگیل تناسلی از دسته بیماری های مقاربتی شایعی هستند که در نتیجۀ دو ویروس متفاوت بروز می کنند. در بسیاری موارد، این دو تفاوت ظاهری چندانی ندارند و پزشک با توجه به علائم و آزمایش ها می تواند نوع بیماری را به طوری قطعی تشخیص دهد. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز تبخال و زگیل تناسلی و نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و تبخال (هرپس سیمپلکس) هر دو ویروس های رایجی هستند که می توانند از راه جنسی منتقل شوند. تبخال و HPV شباهت های زیادی به یکدیگر دارند، به گونه ای که برخی از افراد ممکن است اطلاع نداشته باشند که به کدام یک از این ویروس ها مبتلا شده اند.
HPV و تبخال هر دو منجر به ایجاد ضایعات تناسلی می شوند اما می توانند بدون هیچگونه علائمی نیز ظاهر شوند. اگرچه این دو ویروس مشابه یکدیگر هستند اما HPV شیوع بسیار بیشتری نسبت به تبخال دارد. در حقیقت، تمامی افراد فعال جنسی، ممکن است در زندگی خود به HPV مبتلا شوند و حتی ممکن است برخی از این افراد به هر دو این ویروس ها نیز آلوده شوند.
بسیاری از افراد مبتلا به HPV هیچ گونه علائمی ندارند و حتی ممکن است هرگز متوجه آن نشوند.
زگیل رایج ترین علامت HPV است. با این حال، بیش از 150 نوع ویروس HPV وجود دارد و بنابراین علائم به نوع ویروس بستگی دارد. افراد آلوده به انواع پرخطر HPV بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به انواع سرطان ها قرار دارند.
در صورتی که زگیل ها به دلیل HPV ایجاد شوند، معمولاً به صورت زگیل تناسلی ظاهر می شوند و نحوه رشد آنها نیز به یکی از شکل های زیر خواهد بود:
ویروس هرپس سیمپلکس دو نوع است: HSV-1 و HSV-2. هر یک از این دو نوع می توانند بر روی هر قسمت از بدن تأثیر بگذارند و باعث ایجاد هرپس دهانی و تبخال تناسلی شوند.
ویروس هرپس مانند HPV ممکن است هیچ گونه علائمی نداشته باشد و یا گاهی اوقات، علائم آنقدر خفیف است که قابل توجه نیستند. همچنین ممکن است علائم خفیف تبخال را با موارد دیگری مانند موارد زیر، اشتباه بگیرید:
گاهی هنگام ابتلا به تبخال دهان، علائم زیر ایجاد خواهند شد:
علائم تبخال دستگاه تناسلی شامل موارد زیر است:
ویروس HPV و تبخال هر دو از طریق تماس مستقیم پوست به پوست منتقل می شوند. این گونه تماس ها شامل تماس جنسی مانند رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی است. لمس هر قسمت از بدن که با یکی از ویروس ها آلوده شده باشد نیز فرد را در معرض خطر ابتلا به این بیماری ها، قرار می دهد.
ویروس های هرپس سیمپلکس که باعث ایجاد تبخال می شوند، از راه های زیر منتقل خواهند شد:
در صورتی که فرد مبتلا به HSV رابطه جنسی دهانی داشته باشد، می تواند ویروس را به شریک جنسی خود منتقل کند. تبخال دستگاه تناسلی حتی در صورت عدم وجود علائم قابل تشخیص نیز قابل انتقال است. به همین دلیل است که انجام رابطه جنسی امن و بی خطر، بسیار حائز اهمیت است.
به ندرت ممکن است ویروس HPV یا تبخال از زنان باردار در دوران بارداری یا زایمان به فرزندشان منتقل شود. در صورتی که این ویروس ها قبل از بارداری تشخیص داده شده باشند، پزشک نظارت ویژه ای را در کل دوران بارداری بر روی زنان باردار، خواهد داشت.
بدن بسیاری از افراد می تواند بدون هیچ مشکلی با ویروس مقابله کند. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند در صورت ابتلا به HPV به احتمال زیاد با مشکلات سلامتی روبرو خواهند شد.
بزرگترین عارضۀ HPV، سرطان دهانه رحم و سایر سرطان ها در ناحیه لگن است از جمله:
در صورت بروز HPV در دهان، امکان ابتلا به سرطان های ناحیه دهان و حلق وجود خواهد داشت.
پس از ابتلا به HPV، بلافاصله سرطان رخ نمی دهد بلکه ممکن است چندین سال طول بکشد. غربالگری برای سرطان های مربوط به HPV بسیار حائز اهمیت است و به پزشک در تشخیص این نوع سرطان ها، کمک خواهد کرد.
عوارض ناشی از تبخال شامل موارد زیر است:
هر فردی که از نظر جنسی فعال باشد در معرض خطر ابتلا به این بیماری ها قرار خواهد گرفت. افرادی که از روش های ایمنی جنسی مانند کاندوم به صورت مداوم استفاده نمی کنند، در معرض خطر بسیار بیشتری قرار دارند.
HPV و تبخال حتی در صورت عدم وجود علائم، قابل انتقال هستند؛ بنابراین روش های پیشگیری با وجود یا بدون وجود زگیل، می بایست ادامه یابند.
در صورتی که فردی سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد یا داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن را مصرف کند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری ها قرار خواهد گرفت.
اگر اخیراً رابطه جنسی محافظت نشده داشته اید و علائم غیرعادی دارید و نگران خطر ابتلا به HPV یا تبخال هستید، به پزشک مراجعه نمایید.
پزشک با کمک معاینه نواحی درگیر، نوع ضایعات را تشخیص خواهد داد. سویه های HPV که بر دهانه رحم تأثیر می گذارند و خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می دهند، در غربالگری معمول پاپ اسمیر تشخیص داده می شوند.
اما در مردان، هیچ گونه غربالگری یا آزمایش خونی برای تشخیص ویروس HPV وجود ندارد و پزشک تنها در صورت مشاهده زگیل های تناسلی، این ویروس را شناسایی خواهد کرد.
پزشک برای تشخیص تبخال، معاینه جسمی یا آزمایش با نمونه کشت را انجام می دهد. او همچنین می تواند تشخیص دهد ویروس موجود HSV-1 است یا HSV-2 و بر اساس نوع و محل بروز نیز بهترین گزینه درمانی را توصیه خواهد کرد.
در بیشتر موارد، این ویروس نیاز به هیچ گونه درمانی ندارد و در بسیاری از افراد به صورت خود به خود از بین خواهد رفت. با این حال گزینه های درمانی برای درمان علائم HPV در دسترس هستند.
زگیل های تناسلی ناشی از HPV گاهی ممکن است بدون دارو از بین بروند و گاهی اوقات نیز از داروهای زیر برای کاهش اثرات آن ها استفاده می شود:
همچنین ممکن است پزشک برای کمک به درمان زگیل های تناسلی از اسید تری کلرواستیک یا اسید بیکلرواستیک و یا سرما درمانی استفاده کند.
در حال حاضر هیچ گونه درمانی برای تبخال وجود ندارد اما روش های درمانی وجود دارد که می تواند علائم را کاهش داده و احتمال انتقال ویروس به شریک جنسی را کمتر کند.
داروهای ضد ویروسی برای کمک به رفع علائم یا کاهش دفعات شیوع، تجویز می شوند. برخی از داروهای ضد ویروسی که ممکن است تجویز شوند عبارتند از:
واکسن HPV در حال حاضر به طور قابل توجهی خطر ابتلا به گونه های خاصی از HPV که می تواند باعث سرطان شود (هم در مردان و هم در زنان) را کاهش خواهد داد. این واکسن در یک سری از افراد دو دوز و در برخی دیگر سه دوز (بسته به شرایط آنها) تزریق می شود.
غربالگری منظم سرطان دهانه رحم برای زنان بین 21 تا 65 سال توصیه می شود. این غربالگری ها می تواند از بروز مشکلات بهداشتی مرتبط با HPV جلوگیری کنند.
روش اصلی برای پیشگیری از ابتلا به انواع عفونت های مقاربتی از جمله HPV و تبخال، انجام روش های ایمن جنسی است که در زیر آورده شده است:
اگرچه استفاده از کاندوم در هر زمان مهم است اما نمی تواند به طور کامل از ابتلا به تبخال محافظت کند. افراد مبتلا به HPV یا تبخال، باید با پزشک خود درمورد انجام رابطه جنسی ایمن مشورت کنند.
