درخواست مشاوره رایگان
متفورمین (نام تجاری: گلوکوفاژ)، یکی از معروف ترین داروهای مورد استفاده در کنترل قندخون است که با افزایش جذب گلوکز در بافت ها به کاهش آن در خون کمک می کند. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف متفورمین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: متفورمین
نام تجاری: گلوکوفاژ
متفورمین به منظور کنترل قند خون بالا همراه با یک رژیم غذایی مناسب و برنامه ورزشی و سایر داروهای موجود، استفاده می شود. این دارو در بیمارانی که به دیابت نوع 2 مبتلا هستند، استفاده می شود. کنترل میزان قند خون بالا از آسیب کلیوی، نابینایی، مشکلات عصبی، از دست دادن اندام هی حرکتی و مشکلات عملکرد جنسی جلوگیری می کند. کنترل مناسب دیابت می تواند خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را نیز کاهش دهد. عملکرد متفورمین، کمک به بازگرداندن پاسخ مناسب بدن نسبت به انسولینی که به طور طبیعی تولید می شود، است. همچنین میزان قندی که توسط کبد تولید و از طریق معده یا روده جذب می شود، کاهش می دهد.
قبل از شروع مصرف و هر بار استفاده از این دارو، بروشور مربوط به اطلاعات بیمار و دستورالعمل های استفاده از این دارو را، در صورت وجود، از داروخانه دریافت و آن را مطالعه کنید. در صورت داشتن هرگونه سوالی، از پزشک یا داروساز سوال کنید.
متفورمین را به صورت خوراکی، معمولا 1 - 3 بار در روز، همراه با وعده های غذایی و طبق دستور پزشک مصرف کنید. در حین مصرف این دارو مایعات زیادی بنوشید، مگر اینکه پزشک تجویز دیگری کرده باشد.
میزان دوز مصرفی دارو به شرایط پزشکی بیمار و میزان پاسخ به درمان و سایر داروهایی که مصرف می کنید، بستگی دارد. حتما پزشک و داروساز خود را از تمامی محصولات مصرفی خود (از جمله داروهای با نسخه یا بدون نسخه، و محصولات گیاهی) مطلع کنید. به منظور کاهش خطر بروز عوارض جانبی (مانند ناراحتی معده)، امکان دارد که این دارو را با دوز کم شروع کنید و به تدریج دوز خود را افزایش دهید. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید.
به منظور رسیدن به بهترین نتیجه، دارو را به طور منظم مصرف کنید. برای کمک به یادآوری مصرف دارو، هر روز آن را در یک ساعت مشخص مصرف کنید.
اگر در حال حاضر داروی دیابت دیگری (مانند کلرپروپامید) مصرف می کنید، از دستورالعمل های پزشک خود برای قطع یا ادامه داروی قدیمی و شروع متفورمین به دقت پبروی کنید.
مطابق دستور پزشک قند خون خود را مرتبا چک کنید. نتایج را بررسی و آنها را با پزشک خود در میان بگذارید. اگر میزان قند خون خیلی زیاد یا خیلی کم باشد، پزشک خود را مطلع سازید. شاید دوز یا روش درمانی شما نیاز به تغییر داشته باشد.
احتمال بروز حالت تهوع، استفراغ، ناراحتی گوارشی، اسهال، حالت تهوع، یا احساس طعم فلز در دهان، وجود دارد. در صورت تداوم یا وخیم تر شدن هر یک از این عوارض، بلافاصله به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. در صورت بازگشت علائم گوارشی (پس از مصرف دوز یکسان طی چندین روز)، فورا پزشک خود را مطلع سازید. علائم گوارشی که پس از چند روز ابتدایی مصرف دارو بروز می یابند، ممکن است علائم اسیدوز لاکتیکی باشند.
به خاطر داشته باشید که به علت وجود مزایایی بیشتر از خطر عوارض جانبی، پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است. بسیاری از افرادی که متفورمین مصرف می کنند، عوارض جانبی جدی ندارند.
متفورمین معمولاً باعث کاهش قند خون (هایپوگلایسمی) نمی شود. در صورت مصرف این دارو با سایر داروهای دیابت، کاهش قند خون می تواند اتفاق بیفتد. با پزشک یا داروساز خود در مورد اینکه آیا لازم است دوز سایر داروهای دیابت کاهش یابند، صحبت کنید.
علائم افت قند خون عبارتند از: تعریق ناگهانی، لرزش، ضربان قلب سریع، گرسنگی، تاری دید، سرگیجه یا احساس گزگز در دست یا پا. همراه داشتن قرص یا ژل گلوکز به منظور درمان قند خون پایین عادت خوبی است. در صورت نداشتن این اشکال گلوکز، با خوردن یک منبع قندی سریع مانند حبه قند، عسل یا آب نبات و یا نوشیدن آب میوه یا نوشابه های غیر رژیمی، سریعا قند خون خود را بالا ببرید. در مورد واکنشی که پس از آن اتفاق می افتد، فورا پزشک خود را آگاه کنید. در صورت مصرف مقادیر زیادی الکل، انجام ورزش های سنگین غیرمعمول، یا عدم دریافت کالری کافی از غذا، احتمال افت قند خون بیشتر است. به منظور کمک به جلوگیری از افت قند خون، وعده های غذایی را طبق یک برنامه منظم مصرف کنید و از مصرف نکردن وعده های غذایی خودداری کنید. اگر مصرف یک وعده غذایی را فراموش کردید، با پزشک یا داروساز در مورد کاری که لازم است انجام دهید، مشورت کنید.
علائم قند خون بالا (هایپرگلیسمی) عبارتند از: تشنگی، افزایش ادرار، گیجی، خواب آلودگی، گرگرفتگی، تنفس سریع و بویی میوه ای مانند دارد. در صورت بروز این علائم سریعا به پزشک خود اطلاع دهید. احتمالا لازم است پزشک داروهای دیابت شما را تنظیم کند.
در صورت بروز اسیدوز لاکتیکی، مصرف متفورمین را متوقف کنید و پزشک را در جریان قرار دهید.
واکنش حساسیت نسبت به متفورمین خیلی کم اتفاق می افتد. با این حال، در صورت مشاهده علائم حساسیت جدی، از جمله: بثورات جلدی، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان، گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس، فورا به پزشک مراجعه شود.
موارد بالا، لیستی کامل از تمام عوارض جانبی محتمل نیستند. در صورت مشاهده هرگونه عارضه ای که در بالا قید نشده است، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
قبل از مصرف این دارو، در صورت داشتن حساسیت به آن، یا داشتن هرگونه حساسیت دیگری، پزشک یا داروساز خود را مطلع کنید. این محصول می تواند حاوی مواد غیرفعالی، که باعث بروز واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات می شوند، باشد. جهت اطلاع از جزئیات بیشتر، با داروساز خود صحبت کنید.
قبل از مصرف متفورمین، پزشک یا داروساز را از سوابق پزشکی خود آگاه کنید، به خصوص: مشکلات تنفسی شدید (مانند بیماری انسدادی ریه، آسم شدید)، مشکلات خونی (مانند کم خونی، کمبود ویتامین b-12)، بیماری های کلیوی و کبدی).
قبل از انجام جراحی یا انجام هرگونه عکس برداری با روش اشعه ایکس / اسکن با استفاده از ماده حاجب یددار، در مورد تمامی محصولات مصرفی خود (از جمله داروهای با نسخه یا بدون نسخه و و محصولات گیاهی) پزشک یا دندانپزشک خود را مطلع کنید. ممکن است لازم باشد مصرف این دارو را برای مدت کوتاهی برای انجام جراحی یا سایر اقدامات درمانی، قطع کنید. قبل از جراحی یا اقدامات درمانی، از پزشک یا دندانپزشک خود راهنمایی بخواهید.
به دلیل قند خون بسیار پایین یا زیاد امکان تاری دید، سرگیجه یا خواب آلودگی وجود دارد. تا قبل از کسب اطمینان از داشتن آمادگی لازم، از رانندگی، استفاده از ماشین آلات و انجام فعالیت هایی که به هوشیاری نیاز دارند، بپرهیزید.
حین استفاده از متفورمین، مصرف الکل را محدود کنید زیرا می تواند خطر ابتلا به اسیدوز لاکتیکی و کاهش قند خون را افزایش دهد.
تب بالا، قرص های مدر (داروهای ادرار آور مانند هیدروکلروتیازید)، تعریق زیاد، اسهال یا استفراغ می تواند باعث از دست رفتن بیش از حد آب بدن (کمبود آب / دهیدراتاسیون) شود و خطر ابتلا به اسیدوز لاکتیکی را افزایش دهد. مصرف این دارو را متوقف کرده و در صورت داشتن اسهال یا استفراغ طولانی مدت، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید. حتماً مایعات کافی بنوشید تا از کمبود آب بدن جلوگیری کنید، مگر اینکه پزشک خلاف این امر را تجویز کند.
هنگامی که بدن تحت فشار است به طور مثال به دلیل تب، عفونت، آسیب یا جراحی، کنترل قند خون می تواند دشوارتر باشد. با پزشک خود مشورت کنید زیرا افزایش فشار می تواند نیاز به تغییر در برنامه درمانی، داروها یا آزمایش قند خون را به همراه داشته باشد.
افراد مسن بیشتردر معرض خطر عوارض جانبی مانند کاهش قند خون یا اسیدوز لاکتیک قرار دارند.
در دوران بارداری، از متفورمین باید فقط در موارد ضروری استفاده شود. در مورد خطرات و فواید را با پزشک صحبت شود. احتمالا پزشک مصرف انسولین را به جای مصرف این محصول در دوران بارداری تجویز می کند. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید.
متفورمین می تواند باعث تغییراتی در چرخه قاعدگی شود (تخمک گذاری را تحریک می کند) و احتمال باردار شدن را افزایش می دهد. هنگام استفاده از این دارو با پزشک یا داروساز خود در مورد مصرف داروهای ضد بارداری قابل اطمینان مشورت کنید.
متفورمین به مقدار کمی به شیر مادر منتقل می شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می توانند نحوه عملکرد داروهای مصرفی را تغییر یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهند. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی محتمل متفورمین را پوشش نمی دهد. لیستی از تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای با و بدون نسخه و محصولات گیاهی)، تهیه کنید و آن را در اختیار پزشک و داروساز خود قرار دهید. بدون تأیید پزشک، مصرف دارو را شروع یا متوقف نکنید و یا دوز مصرفی را تغییر ندهید.
داروهای مسدود کننده گیرنده های بتا (مانند متوپرولول، پروپرانولول، قطره چشمی گلوکوم مانند تیمولول) می توانند از ضربان قلب سریع یا تندی ای که معمولا هنگام پایین آمدن قند خون (هیپوگلیسمی) احساس می کنید، جلوگیری کنند. سایر علائم کاهش قند خون، مانند سرگیجه، گرسنگی یا تعریق، تحت تأثیر این داروها نیستند.
بسیاری از داروها می توانند بر قند خون شما تأثیر بگذارند و کنترل آن را دشوار کنند. قبل از شروع مصرف، قطع یا تغییر هر دارویی، با پزشک یا داروساز در مورد چگونگی تأثیر آن دارو بر قند خون صحبت کنید. به صورت منظم قند خون خود را مطابق دستور پزشک بررسی و نتایج آن را با پزشک در میان بگذارید. در صورت داشتن علائمی از قند خون بالا یا پایین، سریعا به پزشک مراجعه کنید. ممکن است لازم باشد پزشک داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی شما را تنظیم کند.
در صورت مصرف بیش از اندازه دارو و داشتن علائمی جدی مانند بیهوش شدن یا مشکل در تنفس، با مرکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. مصرف بیش از حد می تواند باعث اسیدوز لاکتیکی شود. علائم ناشی از سوء مصرف متفورمین عبارتند از: خواب آلودگی شدید، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، تنفس سریع، ضربان قلب آهسته و نامنظم.
این دارو را سرخود به دیگران تجویز نکنید.
به منظور یادگیری نحوه مدیریت دیابت به کمک داروهای دیابت، ورزش کردن و معاینات بالینی منظم، برنامه های آموزشی مربوط به دیابت را بررسی کنید.
با علائم قند خون بالا و پایین آشنا شوید و نحوه کنترل قند خون پایین را بیاموزید. به صورت منظم قند خون خود را مطابق دستور پزشک بررسی و نتایج آن را با پزشک در میان بگذارید.
تست های آزمایشگاهی و یا پزشکی (مانند تست های عملکرد کلیوی و کبدی، قند خون، هموگلوبین A1c، شمارش سلول های خونی) باید قبل از شروع مصرف و حین مصرف متفورمین، انجام شود. تمامی مراجعات پزشکی و آزمایشگاهی را انجام دهید. جهت کسب اطلاعات دقیق تر، با پزشک خود مشورت کنید.
اگر مصرف دوزی را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را استفاده کنید. در صورت نزدیک بودن زمان مصرف دوز بعدی، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. دوز بعدی را در زمان مشخص مصرف کنید. جهت جبران کردن دوز فراموش شده، دوز دارو را دو برابر نکنید.
داروی متفورمین را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و برای جلوگیری از رطوبت ماده خشک کننده را در بسته دارو نگاه داشته و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
/Insulin Glulisine (1)_result.webp)
