تیرزپاتاید (نام تجاری: مونجارو، زپباند) دارویی است که با تاثیر بر هورمون ها و گیرنده های عصبی در درمان دیابت نوع 2، کاهش وزن و آپنه انسدادی خواب کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف تیرزپاتاید، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: تیرزپاتاید
نام تجاری: مونجارو
داروی تیرزپاتاید برای کمک به کاهش سطح قند خون در افرادی که دیابت نوع 2 دارند استفاده می شود.
داروی تیرزپاتاید به صورت زیر عمل می کند:
برند مونجارو از تیرزپاتاید به طور اولیه برای درمان دیابت نوع 2 طراحی شده بود، اما اخیراً در زمینه کاهش وزن نیز مورد استفاده قرار گرفته است. این دارو با تأثیر بر هورمون های کنترل کننده اشتها، به کاهش احساس گرسنگی کمک می کند و باعث کاهش کالری مصرفی و کاهش وزن می شود. نتایج بالینی نشان داده اند که مونجارو می تواند کاهش وزن قابل توجهی در افراد بسیار چاق و دارای اضافه وزن شدید ایجاد کند، به طوری که برخی از بیماران تا 15% از وزن بدن خود را در مدت زمان 6 ماه کاهش داده اند. این دارو برای افرادی که مشکلاتی مانند دیابت یا چاقی دارند، می تواند به عنوان یک درمان مکمل موثر در کنار رژیم غذایی و ورزش مورد استفاده قرار گیرد.
مونجارو برای کاهش وزن به طور خاص برای افرادی که شرایط زیر را دارند، مجاز است:
افراد دارای شاخص توده بدنی (BMI) بالای 30: افرادی که چاق هستند (BMI برابر یا بیشتر از 30) می توانند از مونجارو برای کاهش وزن استفاده کنند.
افراد دارای BMI بالای 27 با بیماری های مرتبط با چاقی: افرادی که BMI آن ها بیشتر از 27 است و دارای بیماری های مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع 2، فشار خون بالا، یا اختلالات چربی خون هستند، می توانند از این دارو برای کاهش وزن کمک بگیرند.
برند زپباند از تیرزپاتید دارویی است که اخیراً در درمان آپنه انسدادی خواب به تأیید سازمان غذا و دارو رسیده است. این دارو با تاثیر بر سیستم عصبی مرکزی، می تواند تنفس را در افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب بهبود بخشد. تحقیقات اولیه نشان داده اند که زپباند می تواند به کاهش وقفه های تنفسی و بهبود کیفیت خواب در بیمارانی که از مشکلات تنفسی در طول شب رنج می برند، کمک کند. این دارو به ویژه برای افرادی که نمی توانند از درمان های سنتی مانند CPAP (دستگاه فشار مثبت تنفسی) استفاده کنند، مفید است. استفاده از زپباند در بیماران مبتلا به آپنه انسدادی خواب به بهبود الگوی خواب و کیفیت زندگی کمک کرده است
داروی تیرزپاتاید در اشکال زیر که به صورت زیر جلدی تزریق می شوند، موجود است.
تیرزپاتاید معمولاً هفته ای یک بار تجویز می شود.
عوارض جانبی داروی تیرزپاتاید ممکن است شامل حالت تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، اسهال، یبوست و درد یا ناراحتی معده باشد.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
داروی تیرزپاتاید ممکن است باعث بروز واکنش های آلرژیک شدید شود. در صورت بروز علائم آلرژیک شدید به این دارو از جمله: مشکلات تنفسی یا خس خس سینه، تپش قلب، تب یا احساس عمومی ناخوشی، تورم غدد لنفاوی، ورم صورت / لب ها / دهان / زبان یا گلو، مشکلات بلع، خارش، راش پوستی یا برآمدگی های قرمز رنگ روی پوست، حالت تهوع یا استفراغ، سرگیجه، غش، گرفتگی های شکمی و درد مفاصل، مصرف دارو را متوقف کرده و فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
در ادامه عوارض جانبی نادر این دارو به تفکیک محل بروز ارائه شده است. در صورت بروز هرکدام از موارد زیر فورا به پزشک مراجعه نمایید.
داروی تیرزپاتاید ممکن است باعث توسعه تومورهای تیروئید در شما شود. برخی از این تومورها ممکن است سرطانی باشند. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، به پزشک خود فوراً اطلاع دهید.
تیرزپاتاید می تواند باعث التهاب پانکراس شود که به آن پانکراتیت می گویند. اگر علائم پانکراتیت که شامل تهوع یا درد شدید در قسمت بالای شکم که به کمر منتقل می شود را تجربه کردید، بلافاصله مصرف دارو را قطع کنید و با پزشک خود تماس بگیرید.
زمانی که تیرزپاتاید با انسولین یا سایر داروهای دیابت که سطح انسولین بدن را افزایش می دهند، استفاده می شود، می تواند باعث کاهش قند خون شود. ممکن است پزشک دوز سایر داروهای دیابت شما را در هنگام مصرف دارو تیرزپاتاید تغییر دهد. بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید اگر هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید.
استفاده از داروی تیرزپاتاید می تواند منجر به آسیب کلیه شود، به خصوص اگر دچار کم آبی شوید (که ممکن است به دلیل عدم نوشیدن آب کافی یا استفراغ یا اسهال شدید باشد). اگر هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
مشکلات جدی معده می توانند با داروی تیرزپاتاید ایجاد شوند. اگر هر یک از موارد زیر شامل تهوع، استفراغ یا اسهال شدید را تجربه کردید، با پزشک خود تماس بگیرید.
اگر دچار رتینوپاتی دیابتی هستید، ممکن است تغییرات بینایی شما با داروی تیرزپاتاید بدتر شود. اگر هر یک از تغییرات بینایی زیر ایجاد شد (جدید یا وخیم شدن)، با پزشک خود تماس بگیرید.
مشکلات کیسه صفرا می توانند با داروی تیرزپاتاید ایجاد شوند. اگر علائم زیر را مشاهده کردید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
ممکن است عوارض جانبی دیگری برای داروی تیرزپاتاید نیز وجود داشته باشد که در اینجا لیست نشده اند. اگر فکر می کنید دچار عارضه ای دیگر از این دارو شده اید، با پزشک خود تماس بگیرید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به تیرزپاتاید، زپبوند، محصولات خاص تجویز شده و یا هر نوع حساسیت دیگری پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
در صورت مبتلا بودن به سرطان تیروئید مدولاری (MTC)، سندرم نوع 2 چند غده ای (MEN-2) و دیابت نوع 1 نباید از داروی تیرزپاتاید استفاده کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: مشکلات کلیوی، مشکلات لوزالمعده، گاستروپاریزی (تخلیه تاخیری معده)، مشکلات هضم غذا و رتینوپاتی دیابتی مطلع سازید.
اگر شما از انسولین نیز استفاده می کنید، نباید انسولین را در یک سرنگ یا دستگاه تزریقی با داروی تیرزپاتاید مخلوط کنید. می توانید از همان ناحیه بدن برای تزریق دوزهای جداگانه انسولین و تیرزپاتاید استفاده کنید، اما محل های تزریق نباید در کنار یکدیگر باشند.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
مشخص نیست که داروی تیرزپاتاید می تواند بر بارداری تأثیر بگذارد یا به جنین آسیب بزند. در صورت باردار بودن یا تصمیم به بارداری، با پزشک خود مشورت کنید.
مشخص نیست که داروی تیرزپاتاید به شیر مادر منتقل می شود یا خیر؛ بنابراین پیش از شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی تیرزپاتاید را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
داروی تیرزپاتاید ممکن است جذب برخی از داروهای دیگر را تحت تأثیر قرار دهد و بر عملکرد آنها تاثیر بگذارد. از جمله این دارو ها می توان به برخی داروهای هورمونی و برخی از داروهای دیابت اشاره کرد.
همچنین پیش از مصرف این دارو، در صورت مصرف الکل و یا داروهایی برای درمان دیابت پرشک خود را مطلع سازید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا اختلال در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
اگر دوزی از داروی تیرزپاتاید را فراموش کرده اید و کمتر از 4 روز (96 ساعت) از زمانی که باید آن را استفاده می کردید گذشته باشد، به محض یادآوری آن را استفاده کنید. اگر بیش از 4 روز (96 ساعت) از زمانی که باید آن را استفاده می کردید گذشته باشد، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و در دوز بعدی برنامه ریزی شده خود از آن استفاده کنید. نباید دو دوز مونجار را در فاصله 3 روز (72 ساعت) از یکدیگر مصرف کنید.
داروی تیرزپاتاید را در دمای یخچال (2 الی 8 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. همچنین به مدت 21 روز می توان دارو را در دمای اتاق (20 الی 25 درجه سانتی گراد) نگهداری کرد. این دارو نباید یخ بزند. همچنین دارو را در بسته بندی محصول و به دور از نور و رطوبت قرار دهید. از نگهداری داروها در حمام و دستشویی خودداری کنید و همواره به خاطر داشته باشید که تمامی داروها باید دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار بگیرند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.