سیتاگلیپتین (نام تجاری: جانوویا) یک داروی خوراکی در دسته داروهای مهارکننده آنزیم دی پپتیدیل پپتیداز-4 است که برای کنترل دیابت نوع 2 مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف سیتاگلیپتین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: سیتاگلیپتین
نام تجاری: جانوویا
سیتاگلیپتین چیست و چه کاربردی دارد؟
سیتاگلیپتین دارویی است که به همراه رژیم غذایی و ورزش، به کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کمک می کند. این دارو با مکانیسم خاص خود، سطح قند خون را پس از صرف غذا تنظیم می کند.
ممکن است پزشک شما، سیتاگلیپتین را برای شرایط دیگری نیز تجویز کند.
سیتاگلیپتین چگونه عمل می کند؟
سیتاگلیپتین با جلوگیری از فعالیت آنزیمی به نام DPP-4، به حفظ سطح قند خون در محدوده نرمال کمک می کند. این کار باعث افزایش سطح هورمون های طبیعی به نام اینکرتین ها در بدن می شود. اینکرتین ها با افزایش ترشح انسولین، به خصوص پس از غذا، قند خون را کاهش می دهند. همچنین، این هورمون ها میزان تولید گلوکز (قند) توسط کبد را نیز کم می کنند.
اشکال دارویی و دوز های سیتاگلیپتین:
داروی سیتاگلیپتین با نام تجاری جانوویا در دسترس می باشد.
سیتاگلیپتین به صورت قرص خوراکی در دوزهای زیر در دسترس است:
- قرص خوراکی 25 میلی گرم
- قرص خوراکی 50 میلی گرم
- قرص خوراکی 100 میلی گرم
عوارض جانبی سیتاگلیپتین
رایج ترین عوارض جانبی سیتاگلیپتین
در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر که برای شما آزاردهنده است، با پزشک خود تماس بگیرید:
- گرفتگی / آبریزش بینی، گلودرد
- سردرد
- ناراحتی معده و اسهال (در صورت مصرف همزمان با برخی دیگر از داروهای دیابت)
- تورم دست ها یا پاها (در صورت مصرف همزمان با برخی دیگر از داروهای دیابت)
عوارض جانبی دیگری نیز ممکن است در اثر مصرف سیتاگلیپتین ایجاد شوند که در اینجا ذکر نشده اند. اگر فکر می کنید دارویی باعث بروز عارضه جانبی در شما شده است، با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی جدی سیتاگلیپتین
اگرچه کمتر شایع هستند، اما در ادامه به مهم ترین عوارض جانبی جدی سیتاگلیپتین و اقداماتی که در صورت بروز آنها باید انجام دهید، اشاره شده است:
واکنش های آلرژیک شدید: سیتاگلیپتین می تواند باعث واکنش های آلرژیک شود که ممکن است جدی باشند. در صورت بروز هر یک از علائم زیر، مصرف سیتاگلیپتین را قطع کرده و فورا به پزشک مراجعه کنید:
- مشکلات تنفسی یا خس خس سینه
- تپش قلب
- تب یا احساس ناخوشی عمومی
- تورم غدد لنفاوی
- تورم صورت، لب ها، دهان، زبان یا گلو
- مشکل در بلع یا احساس تنگی در گلو
- خارش، بثورات پوستی یا برجستگی های قرمز رنگ پریده روی پوست (کهیر)
- حالت تهوع یا استفراغ
- سرگیجه، احساس سبکی سر یا غش
- گرفتگی عضلات شکم
- درد مفاصل
واکنش های پوستی شدید: سیتاگلیپتین می تواند باعث یک واکنش پوستی نادر به نام بولوس پمفیگوئید شود. این واکنش ممکن است به صورت بثورات پوستی خارش دار شروع شود و تاول های بزرگی روی پوست ایجاد شوند. در صورت بروز این واکنش، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشید. در صورت بروز بثورات یا تاول روی پوست، فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
افت قند خون (هیپوگلیسمی): هنگامی که سیتاگلیپتین با سایر داروهای دیابت مصرف شود، می تواند باعث هیپوگلیسمی (افت قند خون) شود. ممکن است لازم باشد هنگام مصرف سیتاگلیپتین، دوز سایر داروهای دیابت خود را تغییر دهید. در صورت بروز هر یک از علائم زیر، فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
- سردرد
- خواب آلودگی
- بدخلقی یا اضطراب
- گرسنگی
- سرگیجه یا گیجی
- تاری دید یا سایر تغییرات در بینایی
- پوست رنگ پریده
- تعریق
- احساس لرزش
- ضعف
- ضربان قلب سریع
آسیب کلیوی: آسیب کلیوی می تواند در اثر مصرف سیتاگلیپتین رخ دهد. در صورت بروز هر یک از علائم زیر، فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
- کاهش نیاز به ادرار کردن
- تورم پاها، مچ پاها یا ساق پاها
- ضعف یا خستگی غیرمعمول
- مشکل در تنفس یا درد / فشار قفسه سینه
- گیجی
- حالت تهوع
- تشنج
درد مفاصل شدید: سیتاگلیپتین ممکن است باعث درد مفاصل شود که می تواند شدید باشد. در صورت بروز درد مفاصل جدید یا افزایش درد مفاصل در حین مصرف این دارو، فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
التهاب پانکراس (پانکراتیت): سیتاگلیپتین ممکن است باعث التهاب پانکراس شود که پانکراتیت نامیده می شود. در صورت بروز علائم پانکراتیت، از جمله استفراغ یا درد شدید در قسمت فوقانی شکم که به پشت شما منتقل می شود، مصرف سیتاگلیپتین را قطع کرده و فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
نارسایی قلبی: سیتاگلیپتین ممکن است خطر نارسایی قلبی را افزایش دهد. در صورت بروز هر یک از علائم نارسایی قلبی، فورا به پزشک خود اطلاع دهید:
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس، به ویژه در هنگام دراز کشیدن
- تورم پاها، مچ پاها یا ساق پاها
- افزایش وزن سریع غیرمعمول
- خستگی غیرمعمول
موارد احتیاطی و منع مصرف سیتاگلیپتین
چه کسانی نباید از سیتاگلیپتین استفاده کنند؟
حساسیت به ترکیبات: افرادی که به سیتاگلیپتین یا هر داروی دیگری از دسته مهارکننده های DPP-4 یا هر یک از ترکیبات موجود در این دارو حساسیت دارند، نباید از سیتاگلیپتین استفاده کنند.
داروساز شما می تواند لیست کامل ترکیبات سیتاگلیپتین را در اختیار شما قرار دهد.
دیابت نوع 1: سیتاگلیپتین برای درمان دیابت نوع 1 استفاده نمی شود.
قبل از مصرف سیتاگلیپتین چه نکاتی را باید بدانم؟
از مصرف سیتاگلیپتین خودداری کنید مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد. دارو را مطابق دستور پزشک مصرف کنید.
سیتاگلیپتین را با دیگران به اشتراک نگذارید، حتی اگر آن ها نیز شرایط مشابهی با شما داشته باشند. این دارو ممکن است برای آن ها مضر باشد.
سیتاگلیپتین را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
برخی شرایط که باعث افزایش استرس بر بدن شما می شوند، مانند تب، تروما (مانند تصادف رانندگی)، عفونت یا جراحی، می توانند میزان داروی دیابتی مورد نیاز شما برای کنترل دیابت را تغییر دهند. اگر هر یک از این شرایط را دارید، با پزشک خود صحبت کنید تا در مورد نیاز به تغییر دارو تصمیم گیری کنید.
با پزشک خود در مورد نحوه پیشگیری، تشخیص و مدیریت افت قند خون (هیپوگلیسمی)، افزایش قند خون (هایپرگلیسمی) و مشکلات مربوط به دیابت صحبت کنید.
قبل از مصرف سیتاگلیپتین، چه اطلاعاتی را باید در اختیار پزشک خود قرار دهم؟
پزشک خود را در جریان تمام بیماری ها و داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید، قرار دهید. این اطلاعات به پزشک کمک می کند تا تشخیص دهد آیا سیتاگلیپتین برای شما مناسب است یا خیر.
به ویژه، حتماً موارد زیر را با پزشک خود در میان بگذارید:
شرایط پزشکی فعلی و گذشته:
- نارسایی قلبی
- مشکلات کلیوی
- پانکراتیت
- مشکلات کیسه صفرا
- سطح بالای تری گلیسیرید
- اعتیاد به الکل
داروها و مکمل های دیگر: سیتاگلیپتین ممکن است با سایر داروها و مکمل ها تداخل داشته باشد. قبل از مصرف سیتاگلیپتین، پزشک خود را در جریان تمام داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید، قرار دهید.
بارداری: مشخص نیست که آیا سیتاگلیپتین می تواند بر بارداری تاثیر بگذارد یا به جنین آسیب برساند یا خیر. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک شما در مورد مصرف سیتاگلیپتین در دوران بارداری یا تلاش برای باردار شدن به شما مشاوره خواهد داد.
شیردهی: مشخص نیست که آیا سیتاگلیپتین وارد شیر مادر می شود یا خیر. اگر در دوران شیردهی هستید یا قصد شیردهی دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک شما در مورد مصرف سیتاگلیپتین در دوران شیردهی به شما مشاوره خواهد داد.
تداخلات دارویی سیتاگلیپتین
آیا سیتاگلیپتین با غذاها یا نوشیدنی ها تداخل دارد؟
مشخص نیست که مصرف الکل بر سیتاگلیپتین تأثیر بگذارد یا خیر، اما الکل ممکن است بر سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت تأثیر بگذارد. این موضوع می تواند در اثر سیتاگلیپتین اختلال ایجاد کند. بهتر است میزان مصرف الکل خود را محدود کنید.
آیا سیتاگلیپتین با داروهای دیگر تداخل دارد؟
همیشه پزشک خود را در جریان تمام داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید، قرار دهید.
به طور خاص، قبل از مصرف سیتاگلیپتین، حتماً در مورد سایر داروهایی که برای دیابت استفاده می کنید، با پزشک خود صحبت کنید.
مصرف بیش از حد و فراموشی دوز مصرفی دارو
در صورت مصرف تصادفی بیش از حد سیتاگلیپتین چه باید کرد؟
در صورت مصرف بیش از حد سیتاگلیپتین، فورا به دنبال کمک پزشکی باشید و با 115 تماس بگیرید.
در صورت فراموشی مصرف یک دوز سیتاگلیپتین چه باید کرد؟
اگر یک نوبت مصرف دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر تقریبا زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و فقط نوبت بعدی را مصرف کنید. از مصرف دو برابر یا اضافی دارو خودداری کنید.
نحوه نگهداری سیتاگلیپتین:
سیتاگلیپتین را در دمای اتاق، بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد نگهداری کنید. در صورت جابجایی، می توانید برای مدت کوتاهی آن را در دمای بین 15 تا 30 درجه سانتیگراد نگهداری کنید. دارو را در جای خشک و خنک و در ظرف دربسته نگهداری کنید. از نگهداری داروها در حمام یا دستشویی خودداری کنید و همواره خاطر داشته باشید که تمامی داروها باید دور از دسترس کوکان و حیوانات خانگی قرار گیرند.
بیماری مرتبط
دیابت
بیماری دیابت یک بیماری شایع و مزمن است که با عدم تولید انسولین کافی و یا ناتوانی بدن در استفاده از انسولین، بر نحوه استفاده بدن ...
ثبت دیدگاه
دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید.