روزیگلیتازون (نام تجاری: آواندیا)، از داروهای افزاینده حساسیت بدن به هورمون انسولین است که در موارد خاصی به منظور کنترل دیابت نوع دو تجویز می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف روزیگلیتازون، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: روزیگلیتازون
نام تجاری: آواندیا
از روزیگلیتازون با رژیم غذایی مناسب و برنامه ورزشی برای کنترل قند خون بالا در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 استفاده می شود. کنترل میزان قند خون بالا از آسیب کلیه، نابینایی، مشکلات عصب، از دست دادن اندام و مشکلات عملکرد جنسی جلوگیری می کند. کنترل مناسب دیابت همچنین ممکن است خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را کاهش دهد. روزیگلیتازون در گروه داروهایی است که به عنوان گلیتازون شناخته می شوند که با کمک به بازگرداندن پاسخ مناسب بدن به انسولین، قند خون را کاهش می دهد.
پیش از هر بار مصرف دارو راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
روزیگلیتازون باید روزی یک بار الی دو بار، به صورت خوراکی و طبق دستور پزشک، همراه با غذا یا بدون غذا مصرف گردد. دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به درمان تعیین می شود.
بشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. ممکن است حداکثر 2 تا 3 ماه طول بکشد تا این دارو به صورت کامل اثربخشی داشته باشد.
در صورت عدم بهبودی و تشدید شرایط، پزشک معالج خود را در جریان امور قرار دهید (قند خون شما خیلی زیاد یا خیلی پایین است).
سردرد یا سرفه می تواند از عوارض روزیگلیتازون باشد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف روزیگلیتازون، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله: ضربان قلب سریع و تند، تغییر در چرخه قاعدگی، شکستگی استخوان، تغییرات بینایی (مانند تغییر رنگ یا مشکلات دید در شب)، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
روزیگلیتازون به ندرت باعث بیماری بسیار جدی کبدی شده است. در صورت بروز علائم بیماری کبد، از جمله: حالت تهوع و استفراغ مداوم، از دست دادن اشتها، درد معده و شکم، زردی چشم و پوست، ادرار تیره فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
روزیگلیتازون معمولاً باعث کاهش قند خون (افت قند خون) نمی شود. اگر این دارو همراه با سایر داروهای کنترل دیابت مصرف شود، کالری کافی از غذا دریافت نکنید یا ورزش غیرمعمول سنگین انجام دهید، ممکن است قند خون شما افت کند. با پزشک خود یا پزشک داروخانه در مورد کاهش دوز سایر داروهای دیابت صحبت کنید. علائم افت قند خون شامل تعریق ناگهانی، لرزش، ضربان قلب سریع، گرسنگی، تاری دید، سرگیجه یا گزگز دست و پا است. داشتن قرص یا ژل گلوکز برای درمان قند خون پایین عادت خوبی است. اگر این اشکال قابل اعتماد گلوکز را ندارید، با خوردن یک منبع قندی سریع الاثر مانند قند خوراکی، عسل یا آب نبات، سریع قند خون خود را بالا ببرید یا آب میوه یا نوشابه غیر رژیمی بنوشید. در مورد واکنش و استفاده از این محصول بلافاصله به پزشک خود بگویید. برای کمک به جلوگیری از افت قند خون، وعده های غذایی را طبق برنامه ای منظم بخورید و از صرف نظر کردن از وعده های غذایی خودداری کنید. با پزشک خود مشورت کنید تا دریابید که اگر یک وعده غذایی را فراموش کردید چه کاری باید انجام دهید.
علائم قند خون بالا (هایپرگلیسمی) شامل تشنگی، افزایش ادرار، گیجی، خواب آلودگی، گرگرفتگی، تنفس سریع و بوی تنفس میوه ای یا بویی شبیه استون است. در صورت بروز این علائم فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. دوز مصرفی ممکن است لازم باشد افزایش یابد.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله: علائم حمله قلبی (مانند درد قفسه سینه و فک و بازوی چپ، تنگی نفس، تعریق غیر معمول) بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به روزیگلیتازون نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی (عارضه های پوستی)، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی روزیگلیتازون را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف روزیگلیتازون، در صورت حساسیت به آن یا به سایر گلیتازون ها مانند پیوگلیتازون یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص: بیماری کبدی، بیماری قلبی (مانند نارسایی احتقانی قلب، حمله قلبی، آنژین)، مایعات در ریه ها، تورم (ادم)، کم خونی، مشکلات چشمی (شبکیه)، مشکلات استخوانی (مانند پوکی استخوان، استئوپنی) مطلع سازید.
به دلیل قند خون بسیار پایین یا زیاد ممکن است دچار تاری دید، سرگیجه یا خواب آلودگی شوید. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید.
مصرف الکل را در حین مصرف روزیگلیتازون محدود کنید؛ زیرا می تواند خطر ابتلا به قند خون پایین را افزایش دهد.
هنگامی که بدن تحت فشار است (مثلاً به دلیل تب، عفونت، آسیب یا جراحی)، کنترل قند خون ممکن است دشوارتر باشد. با پزشک خود مشورت کنید زیرا این امر ممکن است نیاز به تغییر در برنامه درمانی، داروها یا آزمایش قند خون داشته باشد.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو ممکن است خطر شکستگی استخوان (معمولاً در بازو، دست یا پا) را به ویژه در خانم ها افزایش دهد.
روزیگلیتازون می تواند باعث تغییر در چرخه قاعدگی زنان شود (تخمک گذاری را افزایش دهد) و احتمال بارداری را افزایش دهد. هنگام استفاده از این دارو، در مورد استفاده از کنترل بارداری قابل اعتماد با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
در دوران بارداری، روزیگلیتازون باید فقط در مواردی که به وضوح مورد نیاز است استفاده شود. خطرات و فواید را با پزشک خود در میان بگذارید.
بارداری ممکن است باعث دیابت شود یا آن را تشدید کند. در مورد برنامه کنترل قند خون در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است در طی بارداری درمان دیابت را تغییر دهد مانند (رژیم غذایی و داروهایی از جمله انسولین).
انتقال این دارو به شیر مادر مشخص نیست، به همین دلیل حتماً قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی روزیگلیتازون را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
انسولین با روزیگلیتازون تداخل دارد.
داروهای مسدود کننده بتا (مانند متوپرولول، پروپرانولول، قطره چشمی گلوکوم مانند تیمولول) ممکن است از ضربان قلب سریع و تپنده ای که معمولاً هنگام پایین آمدن قند خون (هیپوگلیسمی) احساس می کنید، جلوگیری کند. سایر علائم کاهش قند خون، مانند سرگیجه، گرسنگی یا تعریق، تحت تأثیر این داروها قرار نمی گیرند.
بسیاری از داروها می توانند بر قند خون تأثیر بگذارند و کنترل آن را دشوار کنند. قبل از شروع، قطع یا تغییر هر مصرف دارویی، با پزشک خود در مورد چگونگی تأثیر دارو بر قند خون صحبت کنید. طبق دستور پزشک قند خون خود را مرتباً بررسی کنید. در مورد نتایج و علائم قند خون بالا یا پایین به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد پزشک داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی را تنظیم کند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف دارو می تواند به صورت سرگیجه شدید و غش کردن باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دیابت و جنبه های مهم درمان آن از جمله داروها، رژیم غذایی، ورزش و معاینات منظم چشم و پا و پزشکی، در برنامه آموزش دیابت شرکت کنید.
علائم قند خون بالا و پایین و نحوه درمان قند خون پایین را بیاموزید. قند خون خود را طبق دستور به طور منظم بررسی کنید.
تغییر در سبک زندگی شامل افزایش ورزش های قدرتی، ترک سیگار، محدود کردن الکل و خوردن وعده های غذایی متعادل است که حاوی کلسیم و ویتامین D کافی است که به سلامت استخوان ها کمک می کند، می شود. همچنین ممکن است لازم باشد از مکمل های کلسیم و ویتامین D استفاده کنید.
از انجام منظم آزمایش های تشخیصی یا پزشکی (مانند تست های عملکرد کبد و کلیه، گلوکز خون ناشتا، هموگلوبین A1C، شمارش کامل خون، سطح کلسترول) غافل نشوید. انجام این آزمایش ها می توانند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کنند. تمام قرارهای پزشکی و آزمایشگاهی را حفظ کنید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
