استامینوفن و هیدروکدون (نام تجاری: ویکودین)، از داروهای ترکیبی و مسکن است که با تأثیر بر روی سیستم عصبی مرکزی در درمان دردهای متوسط تا شدید کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف هیدروکدون و استامینوفن، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: استامینوفن و هیدروکدون
نام تجاری: ویکودین، هایست
ویکودین برای تسکین دردهای متوسط تا شدید تجویز می شود. این ترکیب حاوی مسکن های مخدر (هیدروکودون) و مسکن غیر مخدر (استامینوفن) می باشد. اثر هیدروکدون در مغز به گونه ای است که نحوه واکنش بدن و پاسخ به درد را تغییر می دهد. استامینوفن همچنین می تواند تب را کاهش دهد.
پیش از هر بار مصرف این دارو، راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
ویکودین باید روزی یک بار، به صورت خوراکی و طبق تجویز پزشک، همراه با غذا یا بدون غذا مصرف گردد. اگر حالت تهوع داشته باشید، ممکن است مصرف این دارو همراه غذا کمک کننده باشد. همچنین از پزشک خود یا پزشک داروخانه در مورد راه های دیگر کاهش حالت تهوع سوال کنید.
در نوع شربت ویکودین، مقدار دارو باید با دقت و از دستگاه اندازه گیری برای اندازه گیری دقیق دوز تجویز شده استفاده کنید. از قاشق های معمول استفاده نکنید زیرا ممکن است مقدار دارو مغایر با میزان دوز تجویز شده باشد.
دوز مصرفی بر اساس شرایط پزشکی و پاسخ بدن به درمان تعیین می شود. در کودکان، دوز تجویزی نیز بر اساس وزن آنها است. دوز مصرفی را افزایش ندهید و این دارو را بیشتر یا برای مدت طولانی تر از میزان تجویز شده، مصرف نکنید؛ زیرا با این کار نه تنها وضعیت بیماری سریع تر بهبود نخواهد یافت بلکه خطر ابتلا به عوارض جانبی افزایش خواهد یافت.
داروهای ضد درد (مسکن ها) درصورتی بهتر اثر می گذارند که با بروز اولین علائم درد مصرف شوند. اگر صبر کنید تا درد شدیدتر شود، دارو ممکن است به خوبی تاثیر نگذارد.
گاهی در صورتی که درد مداوم باشد (مانند دردهای ناشی از سرطان)، پزشک مصرف داروهایی بر پایه مخدر را توصیه می کند. در این مورد، ویکودین می تواند برای کاهش درد ناگهانی (اثربخشی سریع) مصرف شود. مسکن های دیگری (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن) نیز ممکن است تجویز شوند. از پزشک خود یا پزشک داروخانه در مورد مصرف صحیح این محصول با سایر داروها سوال کنید.
حتی پس از بهبودی علائم نیز مصرف دارو نباید بدون مشورت با پزشک قطع شود. قطع ناگهانی دارو، می تواند باعث تشدید برخی عوارض شود؛ بنابراین لازم است ابتدا میزان دوز دارو به تدریج کاهش یابد. در صورت بروز علائمی مانند بی قراری، تغییرات ذهنی / خلقی (از جمله اضطراب، مشکل خواب، افکار خودکشی)، آبریزش چشم، آبریزش بینی، حالت تهوع، اسهال، تعریق، اختلال در تنفس، دردهای عضلانی یا ناگهانی و تغییر در رفتار، سریعاً به پزشک خود یا پزشک داروخانه خود اطلاع دهید.
مصرف طولانی مدت ویکودین می تواند باعث کاهش اثر آن شود. اگر دارو دیگر اثر سابق خود را ندارد با پزشک خود صحبت کنید.
اگر چه ویکودین در بسیاری از موارد کمک کننده است اما می تواند اعتیاد آور نیز باشد. در صورت ابتلا به اختلال مصرف مواد (مانند استفاده بیش از حد یا اعتیاد به مواد مخدر / الکل) این خطر ممکن است افزایش یابد. این دارو را دقیقاً طبق دستورالعمل مصرف کنید تا خطر اعتیاد کاهش یابد. از پزشک خود یاپزشک داروخانه برای اطلاع از جزئیات سوال کنید.
در صورت عدم بهبود و بدتر شدن شرایط، پزشک معالج خود را در جریان امور قرار دهید.
حالت تهوع، استفراغ، یبوست، سبکی سر، سرگیجه یا خواب آلودگی می تواند از عوارض ویکودین باشند. برخی از این عوارض جانبی ممکن است بعد از مدتی پس از مصرف این دارو کاهش یابد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض، سریعاً به پزشک معالج یا پزشک داروخانه خود اطلاع دهید.
برای جلوگیری از یبوست، غذاهای فیبردار بخورید، آب کافی بنوشید و ورزش کنید. همچنین ممکن است نیاز به مصرف ملین داشته باشید. از پزشک داروخانه در مورد نوع مناسب ملین سؤال کنید.
برای کاهش خطر بروز سرگیجه و سبکی سر، ازحالت نشسته یا خوابیده، به آرامی بلند شوید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف ویکودین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، از جمله قطع تنفس در هنگام خواب (آپنه خواب)، تغییرات ذهنی / خلقی (مانند تحریک، گیجی، توهم)، درد معده / شکم، مشکل در ادرار کردن، علائم مشکل درغده فوق کلیه (مانند کاهش اشتها، خستگی غیرمعمول، کاهش وزن) و اختلال در تنفس، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بسیار جدی، از جمله: بیهوش شدن، تشنج، تنفس آرام / کم عمق، خواب آلودگی شدید / مشکل در بیدار شدن فورا به پزشک مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژی جدی، از جمله: بثورات پوستی، خارش / تورم (به خصوص صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفس، فورا به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی ویکودین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن یا به مواد مخدر دیگر (مانند بنزیدروکودون، هیدرومورفون، مورفین، کدئین) یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف ویکودین، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص اختلالات مغزی (مانند ضربه به سر، تومور، تشنج)، مشکلات تنفسی (مانند آسم، آپنه خواب، بیماری انسدادی مزمن ریوی-COPD)، بیماری کلیوی، بیماری کبدی، اختلالات روحی / خلقی (مانند گیجی، افسردگی، افکار خودکشی)، سابقه شخصی یا خانوادگی اختلال مصرف مواد (مانند استفاده بیش از حد یا اعتیاد به مواد مخدر / الکل)، مشکلات معده / روده (مانند انسداد، یبوست، اسهال ناشی از عفونت، فلج ایلئوس، مشکل در ادرار کردن (مانند بزرگ شدن پروستات)، بیماری کیسه صفرا و بیماری لوزالمعده (پانکراتیت)، مطلع کنید.
ویکودین ممکن است باعث سرگیجه شود. استفاده از الکل یا ماریجوانا (شاهدانه) می تواند سرگیجه را تشدید کند. تا زمانی که از بی خطر بودن کارهایی مانند رانندگی، استفاده از ماشین آلات و هرکاری که نیاز به هوشیاری دارد، اطمینان حاصل نکرده اید از انجام آنها خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کرده و در صورت مصرف ماریجوانا آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
نوع شربت ویکودین ممکن است حاوی قند و الکل باشد. در صورت ابتلا به دیابت، وابستگی به الکل، بیماری کبدی یا هر بیماری دیگری که شما را ملزم به محدود کردن یا اجتناب از این مواد در رژیم غذایی خود می کند، احتیاط کنید. در مورد مصرف صحیح و ایمن این محصول از پزشک خود یا پزشک داروخانه سوال کنید.
قبل از انجام عمل جراحی، کلیه مواد دارویی مورد استفاده خود (از جمله داروهای با نسخه، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
کودکان ممکن است نسبت به عوارض جانبی ویکودین به ویژه تنفس آرام / کم عمق حساسیت بیشتری نشان دهند.
افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی ویکودین به ویژه گیجی، سردرد، خواب آلودگی و تنفس آرام / کم عمق حساسیت بیشتری نشان دهند.
در دوران بارداری، این دارو باید فقط در موارد ضروری مصرف شود؛ زیرا ممکن است به جنین آسیب برساند. درباره خطرات و فواید دارو با پزشک خود گفتگو کنید.
ویکودین به شیر مادر منتقل می شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر کودک شیرخوار داشته باشد. اگر کودک دچار خواب آلودگی غیرمعمول، مشکل در تغذیه یا مشکل تنفس شد، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات ویکودین را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با ویکودین تداخل داشته باشند عبارتند از: داروهای مسکن خاص (ترکیبات مخدر آگونیست / آنتاگونیست مانند پنتازوسین، نالبوفین، بوتورفانول)، نالترکسون.
در صورت مصرف ویکودین با سایر داروها که ممکن است باعث خواب آلودگی یا مشکلات تنفسی شود، ممکن است خطر عوارض جانبی جدی (مانند تنفس آرام / کم عمق، خواب آلودگی شدید / گیجی) افزایش یابد. در صورت استفاده از سایر داروهای تسکین دهنده درد یا سرفه (مانند کدئین، اکسی کدون)، الکل، ماری جوانا (شاهدانه)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)، داروهای شل کننده عضلانی (مانند کاریزوپرودول، سیکلوبنزپرین) یا آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین) پزشک معالج یا پزشک داروخانه را مطلع کنید.
برچسب روی تمام داروهای خود را مطالعه کنید (مانند داروهای آلرژی یا داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی) چرا که می توانند حاوی موادی خواب آور باشند. از پزشک داروخانه نحوه استفاده صحیح داروها را بپرسید.
بعضی داروها می توانند در دفع هیدروکدون / استامینوفن از بدن تأثیر بگذارند، که شاید برعملکرد هیدروکدون / استامینوفن اثر گذار باشند. به عنوان مثال می توان به داروی ضد قارچی آزول (مانند کتوکونازول)، آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین)، میفپریستون، داروهای مهار کننده پروتئاز HIV (مانند ریتوناویر)، ریفامایسین ها (مانند ریفابوتین، ریفامپین)، داروهای خاصی که درمیان دیگران برای درمان تشنج استفاده می شود (مانند کاربامازپین، فنی توئین) اشاره کرد.
ویکودین ممکن است برروی نتایج آزمایش های تشخیصی (از جمله سطح آمیلاز / لیپاز) اثرگذاشته و احتمالاً باعث نتایج کاذب شود. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و پزشکان از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.
اگر کسی بیش از حد دارو مصرف کرده و علائم جدی مانند از غش کردن، مشکل تنفسی یا اختلال در تنفس دارد در صورت امکان به او نالوکسان بدهید، سپس با فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم سوء مصرف بیش دارو ممکن است شامل: تنفس کند / کم عمق، اختلال در تنفس، حالت تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، تعریق، ضربان قلب آهسته، درد معده / شکم، خستگی مفرط، زردی چشم / پوست، ادرار تیره و کما باشد.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید. تجویز آن خلاف قانون می باشد.
این دارو فقط برای شرایط فعلی شما تجویز شده است. برای بیماری دیگری استفاده نکنید، مگر اینکه پزشک تجویز کرده باشد. در این صورت ممکن است داروی دیگری لازم باشد.
از پزشک خود یا پزشک داروخانه در مورد مصرف نالوکسان برای درمان سوء مصرف مواد مخدر سؤال کنید. مورد علائم سوء مصرف مواد افیونی و نحوه درمان آن به خانواده یا اعضای خانه خود آموزش دهید.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. مارک های مختلف این دارو نحوه نگهداری متفاوتی دارند. راهنمای دارو را برای اطلاع از نحوه نگهداری محصول مطالعه کنید یا از پزشک داروخانه بپرسید. همه داروها را از کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.