رتیفانلیماب (زاینیز)

رتیفانلیماب (نام تجاری: زاینیز)، از داروهای ایمونوتراپی درمان سرطان است که در بزرگسالان در درمان انواع خاصی از سرطان های پوست و برخی سرطان های سلول سنگفرشی کانال مقعد کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف رتیفانلیماب، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.

نام عمومی: رتیفانلیماب 

نام تجاری: زاینیز

موارد و نحوه مصرف داروی رتیفانلیماب (زاینیز)

رتیفانلیماب برای چه مواردی استفاده می شود؟

رتیفانلیماب (با نام تجاری زاینیز) معمولاً برای درمان برخی افراد مبتلا به انواع خاصی از سرطان استفاده می شود، از جمله:

• نوعی سرطان مقعد به نام کارسینوم سلول سنگفرشی کانال مقعد (SCAC)
• کارسینوم سلول مرکل، نوعی سرطان پوست

رتیفانلیماب ممکن است برای سایر شرایط پزشکی نیز به تشخیص پزشک معالج استفاده شود.

رتیفانلیماب چگونه عمل می کند؟

برخی از سرطان ها مقادیر بالاتری از حد نرمال پروتئین هایی به نام PD-L1 و PD-L2 دارند که به سلول های ایمنی خاصی متصل شده و سرعت آن ها را کاهش می دهند. این پروتئین ها به سرطان کمک می کند تا از سیستم ایمنی بدن پنهان شود. رتیفانلیماب با مسدود کردن این پروتئین ها عمل می کند، که به این سلول های ایمنی کمک می کند فعال بمانند و آزادانه به سلول های سرطانی حمله کنند.

شکل دارویی رتیفانلیماب چگونه است؟

رتیفانلیماب به صورت تزریقی موجود است و توسط متخصصان در مراکز درمانی تجویز می شود.

عوارض جانبی رتیفانلیماب (زاینیز)

رایج ترین عوارض جانبی رتیفانلیماب کدامند؟

در زیر رایج ترین عوارض جانبی رتیفانلیماب فهرست شده اند. این عوارض جانبی بسته به شرایطی که تحت درمان قرار می گیرد ممکن است متفاوت باشند. اگر هر یک از این عوارض جانبی شما را آزار می دهد، به پزشک خود اطلاع دهید:

• خستگی
• درد عضلانی یا مفصلی
• اسهال یا یبوست
• عفونت ها
• خارش یا بثورات پوستی
• تب
• حالت تهوع یا استفراغ
• درد معده
• کاهش اشتها یا کاهش وزن
• خونریزی
• تنگی نفس
• سرفه
• سردرد

ممکن است عوارض جانبی دیگری از رتیفانلیماب وجود داشته باشد که در اینجا ذکر نشده اند. اگر فکر می کنید عارضه جانبی دیگری از این دارو را تجربه می کنید، با پزشک خود تماس بگیرید.

عوارض جانبی جدی رتیفانلیماب کدامند؟

در حالی که کمتر شایع هستند، جدی ترین عوارض جانبی رتیفانلیماب همراه با اقداماتی که در صورت بروز آن ها باید انجام دهید، در زیر شرح داده شده اند:

واکنش های آلرژیک شدید

رتیفانلیماب ممکن است باعث واکنش های آلرژیک شود که می تواند جدی باشد. اگر هر یک از علائم زیر یک واکنش آلرژیک جدی را دارید، فوراً کمک بگیرید:

• مشکلات تنفسی یا خس خس سینه
• تپش قلب
• تب یا احساس بیماری عمومی
• تورم غدد لنفاوی
• تورم صورت، لب ها، دهان، زبان یا گلو
• مشکل در بلع یا احساس گرفتگی گلو
• خارش یا بثورات پوستی
• برجستگی هایی روی پوست به نام کهیر که بسته به رنگ پوست شما می تواند قرمز، صورتی، سفید یا قهوه ای باشد.
• حالت تهوع یا استفراغ
• سرگیجه، احساس سبکی سر یا غش کردن
• گرفتگی عضلات شکم
• درد مفاصل

واکنش های ناشی از تزریق

رتیفانلیماب به صورت تزریق وریدی تجویز می شود. برخی از افراد ممکن است در طول تزریق واکنش هایی داشته باشند که می تواند جدی باشد. اگر این واکنش ها را دارید، ممکن است لازم باشد تزریق شما متوقف یا کند شود. اگر هنگام تزریق هر یک از علائم زیر را دارید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید:

• تب، لرز یا لرزش
• خارش یا بثورات پوستی
• گرگرفتگی
• خس خس سینه یا مشکل در تنفس
• سرگیجه یا غش کردن
• درد در گردن یا پشت

واکنش های سیستم ایمنی

رتیفانلیماب ممکن است باعث شود سیستم ایمنی بدن به بافت ها یا اندام های سالم حمله کند و باعث التهاب شود. هنگامی که بافت ها یا اندام ها ملتهب می شوند، ممکن است به خوبی کار نکنند. این عوارض جانبی ایمونوتراپی می تواند منجر به مشکلات جدی یا حتی تهدید کننده زندگی شود. اگر فوراً به پزشک مراجعه کنید، ممکن است بتوانید از جدی تر شدن این مشکلات جلوگیری کنید. به طور منظم برای بررسی وضعیت خون خود به پزشک مراجعه کنید. اگر هر یک از علائم زیر را دارید، حتی اگر دیگر از رتیفانلیماب استفاده نمی کنید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید:

• التهاب ریه ها (پنومونیت): درد قفسه سینه، تنگی نفس، یا سرفه جدید یا بدتر شده
• التهاب روده (کولیت): درد شدید معده، اسهال، خون یا مخاط در مدفوع، یا مدفوع سیاه و قیری
• التهاب کبد (هپاتیت): حالت تهوع یا استفراغ شدید، درد معده در سمت راست، زردی چشم ها یا پوست، ادرار تیره، یا خونریزی یا کبودی آسان
• التهاب غدد هورمونی (نارسایی آدرنال، تیروئیدیت، دیابت نوع 1): سردرد، ضربان قلب سریع یا نامنظم، تعریق، خستگی، افزایش یا کاهش وزن، ریزش مو، تغییرات در خلق و خو، رفتار یا صدا، ادرار کردن یا احساس گرسنگی یا تشنگی بیشتر از حد معمول، احساس سرما، یبوست
• التهاب کلیه ها (نفریت): ادرار کردن کمتر از حد معمول، ادرار خونی، از دست دادن اشتها، یا تورم در مچ پا
• التهاب پوست (درماتیت): بثورات، خارش، تاول زدن، یا پوسته پوسته شدن یا زخم های دردناک در دهان، بینی، گلو یا اندام تناسلی
• التهاب قلب یا رگ های خونی: درد قفسه سینه، ضربان قلب سریع یا نامنظم
• التهاب اعصاب: ضعف، بی حسی یا گزگز در بازوها یا پاها
• التهاب عضلات یا مفاصل: درد، تورم یا سفتی در عضلات یا مفاصل، یا گرفتگی عضلات یا ضعف
• التهاب چشم (مانند یووئیت): تاری یا دوبینی، درد یا قرمزی چشم، حساسیت به نور، از دست دادن بینایی
• التهاب مغز (آنسفالیت): سفتی گردن، مشکلات تعادل یا حافظه، یا گیجی

موارد احتیاطی و منع مصرف رتیفانلیماب (زاینیز)

چه کسانی نباید از رتیفانلیماب استفاده کنند؟

آلرژی به مواد تشکیل دهنده: در صورت مصرف این دارو و بروز واکنش های آلرژیک، مصرف دارو را قطع کرده که فورا به پزشک خود اطلاع دهید.

قبل از مصرف رتیفانلیماب چه نکاتی را باید بدانم؟

رتیفانلیماب معمولاً به صورت تزریق وریدی (IV) توسط متخصصان در بیمارستان یا کلینیک تجویز می شود.

در صورت بروز علائم جدید یا غیرمعمول در طول یا بعد از درمان با رتیفانلیماب، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. رتیفانلیماب ممکن است باعث شود سیستم ایمنی بدن شما به قسمت های سالم بدن مانند ریه ها، دستگاه گوارش، کبد یا کلیه ها حمله کند. این اتفاق می تواند در هر زمان در حین استفاده از رتیفانلیماب یا پس از پایان درمان رخ دهد. تشخیص و درمان زودهنگام این عوارض جانبی می تواند به جلوگیری از مشکلات جدی کمک کند.

قبل از مصرف رتیفانلیماب چه نکاتی را باید به پزشک خود اطلاع دهم؟

در مورد تمام شرایط سلامتی خود و هر گونه داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که استفاده می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. این به آنها کمک می کند تا بدانند آیا رتیفانلیماب برای شما مناسب است یا خیر.

به طور خاص، حتماً در مورد موارد زیر صحبت کنید:

پیوند سلول های بنیادی

اگر پیوند سلول های بنیادی داشته اید یا قصد انجام آن را دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. رتیفانلیماب ممکن است خطر بروز مشکلات جدی پس از پیوند سلول های بنیادی، از جمله خطر حمله سیستم ایمنی بدن به سلول های اهداکننده را افزایش دهد.

پرتودرمانی قفسه سینه

خطر بروز برخی از عوارض جانبی، از جمله التهاب ریه ها، ممکن است در افرادی که تحت درمان با اشعه در ناحیه قفسه سینه قرار گرفته اند، بیشتر باشد. اگر در گذشته تحت درمان با اشعه در ناحیه قفسه سینه قرار گرفته اید، به پزشک خود اطلاع دهید. آنها می توانند به شما کمک کنند تصمیم بگیرید که آیا رتیفانلیماب برای شما بی خطر است یا خیر.

شرایط سلامتی فعلی و گذشته

اگر هر یک از موارد زیر را دارید یا داشته اید، به پزشک خود اطلاع دهید:

• پیوند عضو یا پیوند بافت، از جمله پیوند قرنیه
• مشکلات شدید کبدی، کلیوی یا قلبی
• مشکلات سیستم عصبی، مانند سندرم گیلن باره یا میاستنی گراویس
• یک اختلال خودایمنی، مانند بیماری کرون، کولیت اولسراتیو یا لوپوس

بارداری

رتیفانلیماب ممکن است به جنین آسیب برساند. اگر باردار هستید، فکر می کنید باردار هستید یا قصد بارداری دارید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک شما ممکن است برای اطمینان از اینکه قبل از شروع رتیفانلیماب باردار نیستید، آزمایش بارداری انجام دهد. اگر می توانید باردار شوید، باید در حین استفاده از رتیفانلیماب و تا 4 ماه پس از آخرین دوز، از روش های پیشگیری از بارداری موثر استفاده کنید.

شیردهی

در حین استفاده از رتیفانلیماب و تا 4 ماه پس از آخرین دوز، از شیر دادن خودداری کنید. مشخص نیست که آیا رتیفانلیماب وارد شیر مادر می شود یا خیر. اگر در حال شیردهی هستید یا قصد شیردهی دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

تداخلات دارویی رتیفانلیماب (زاینیز)

آیا رتیفانلیماب با غذاها یا نوشیدنی ها تداخل دارد؟

هیچ تداخل شناخته شده ای بین رتیفانلیماب و غذاها یا نوشیدنی ها وجود ندارد.

تاثیر مصرف الکل بر رتیفانلیماب مشخص نیست. اما مصرف الکل ممکن است که با تضعیف سیستم ایمنی بدن، بر روند درمان اثر منفی بگذارد.

آیا رتیفانلیماب با داروهای دیگر تداخل دارد؟

هیچ تداخل شناخته شده ای بین رتیفانلیماب و سایر داروها وجود ندارد. همیشه در مورد هر گونه داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها / مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که استفاده می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.

مصرف بیش از حد و فراموشی مصرف دوز رتیفانلیماب (زاینیز)

در صورت مصرف تصادفی بیش از حد رتیفانلیماب چه باید کرد؟

اگر شما یا شخص دیگری بیش از حد رتیفانلیماب مصرف کرده اید، فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید یا با اورژانس (115) تماس بگیرید.

در صورت فراموش کردن یک دوز رتیفانلیماب چه باید کرد؟

رتیفانلیماب معمولاً توسط متخصصان در بیمارستان یا کلینیک تجویز می شود. اگر نوبت تزریق رتیفانلیماب خود را فراموش کردید، برای تعیین وقت مجدد در اسرع وقت تماس بگیرید.

نحوه نگهداری رتیفانلیماب چگونه است؟

ویال های بازنشده داروی رتیفانلیماب را در یخچال (دمای 2 الی 8 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. این دارو نباید یخ بزند. همچنین از تکان دادن ویال دارو خودداری کنید. از نگهداری داروها در حمام و دستشویی بپرهیزید و به خاطر داشته باشید که تمامی داروها باید دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری شوند.