پنتوپرازول (نام تجاری: پنتومید)، از دسته داروهای مهار کننده است که از تولید اسید معده جلوگیری می کند. پنتوپرازول یکی از داروهایی است که در درمان رفلاکس اسید معده به مری کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف پنتوپرازول، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: پنتوپرازول
نام تجاری: پنتومید
از پنتوپرازول در درمان برخی اختلالات معده و مری (مانند ریفلاکس اسید معده و زخم معده) استفاده می شود. این دارو با کاهش اسید معده می تواند علائمی مانند سوزش معده، اختلال در بلع و سرفه مداوم را بهبود بخشد. پنتوپرازول باعث بهبود آسیب معده و مری شده و از زخم شدن آنها و همچنین از سرطان مری جلوگیری می کند. این دارو از دسته دارو های بازدارنده های پمپ پروتون می باشد.
پیش از هر بار مصرف دارو راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
پنتوپرازول باید به صورت خوراکی، روزی 1 بار و مطابق توصیه های پزشک مصرف شود. دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود.
در صورت مصرف فرم قرص دارو، می توانید آن را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. قرص ها را کامل ببلعید. از نصف کردن، جویدن و له کردن آن خودداری کنید.
در صورت مصرف فرم پودری پنتوپرازول، 30 دقیقه قبل از صرف غذا، آن را مصرف کنید. برای مصرف این دارو به صورت خوراکی، آن را باز کرده و درپوره ی سیب یا آب سیب مخلوط کنید. از مخلوط کردن آن با غذا یا مایع دیگر، خرد کردن و جویدن آن خودداری کنید. گرانول ها را با یک قاشق چای خوری (5 میلی لیتر) پوره ی سیب مخلوط کنید و در مدت زمان 10 دقیقه، همه ی مخلوط را بلافاصله با آب ببلعید. همچنین می توانید گرانول ها را با یک قاشق چای خوری (5 میلی لیتر) آب سیب، در یک فنجان کوچک مخلوط کنید، 5 ثانیه هم بزنید و بلافاصله همه مخلوط را ببلعید. برای آنکه از مصرف تمام دارو مطمئن شوید، 1 یا 2 بار آب سیب را در آن بریزید و مصرف کنید. همچنین مخلوط را برای مصرف بعدی آماده نکنید.
اگر گرانول ها را به کمک لوله ی متصل کننده ی بینی به معده مصرف می کنید، شیوه ی صحیح مخلوط کردن و مصرف آن را از پزشک متخصص خود بپرسد.
در صورت لزوم، از دارو های مهار کننده ی اسید معده همراه با این دارو استفاده کنید. همچنین در صورت مصرف سوکرالفات، حداقل 30 دقیقه قبل از مصرف سوکرالفات، پنتوپرازول را مصرف کنید.
بشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. حتی پس از بهبودی علائم نیز مصرف دارو نباید قطع شود.
در صورت عدم بهبود و بدتر شدن شرایط، پزشک معالج خود را در جریان امور قرار دهید.
احتمال بروز عوارض جانبی با گذر زمان افزایش پیدا می کند. مدت زمان لازم مصرف این دارو را از پزشک خود بپرسید.
سردرد و اسهال می تواند از عوارض مصرف پنتوپرازول باشد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف پنتوپرازول، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، کاهش سطح منیزیم خون (مانند ضربان قلب غیر عادی و آهسته و نامنظم، گرفتگی مداوم عضلات، تشنج)، علائم لوپوس (مانند راش روی بینی و گونه، درد جدید یا افزایش درد مفاصل) را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
مصرف پنتوپرازول به ندرت باعث ایجاد یک نوع عفونت باکتریایی روده ای (اسهال مرتبط با کلستریدیوم دیفیسیل) می شود. در صورت مشاهده ی علائمی مانند اسهال مداوم، درد و گرفتگی ناحیه ی شکمی یا معده، تب، خونی و مخاطی بودن مدفوع از داروهای ضد اسهال یا مخدرها استفاده نکنید؛ زیرا این دارو می تواند باعث بدتر شدن این علائم شوند. در صورت بروز این علائم فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
مهار کننده های پمپ پروتون به ندرت باعث کمبود ویتامین B12 می شوند. احتمال بروز این مشکل در صورت مصرف روزانه دارو به مدت 3 سال یا بیشتر، افزایش می یابد. در صورت بروز علائمی مانند ضعف غیرعادی، زخم و بی حسی زبان، گزگز دست ها و پا ها، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی پنتوپرازول را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن یا لانسوپرازول، آمپرازول و هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف پنتوپرازول، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص بیماری کبدی و لوپوس، مطلع سازید.
برخی علائم مانند دل درد، تعریق، سرگیجه، درد قفسه سینه، درد فک، درد بازو، درد شانه به همراه تنگی نفس، تعریق غیر عادی و کاهش وزن شدید می تواند نشانه هایی از یک بیماری جدی تر باشد. در صورت بروز این علائم فوراً به پزشک مراجعه کنید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
مهار کننده های پمپ پروتون مانند پنتوپرازول، به خصوص با دوز بالا و در افراد مسن می تواند باعث شکستگی استخوان شود. در رابطه با راه های جلوگیری از این عارضه و پیشگیری از پوکی یا شکستگی استخوان مانند مصرف کلسیم و ویتامین D با پزشک خود یا پزشک داروخانه، مشورت کنید.
ممکن است افراد مسن حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی این دارو به خصوص پوکی و شکستگی استخوان و اسهال ناشی از کلستریدیوم دیفیسیل نشان می دهند.
تنها در صورت لزوم از پنتوپرازول در دوران بارداری استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
این دارو می تواند از شیر مادر به نوزاد منتقل شود. بنابراین قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی پنتوپرازول را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با پنتوپرازول تداخل داشته باشند عبارتند از: متوترکسات (به خصوص درمان با دوز بالا.)
از آنجا که پنتوپرازول منجر به کاهش اسید معده می شود، عملکرد برخی از دارو ها که برای جذب به اسید معده نیاز دارند، مانند آمپی سیلین، آتازاناویر، ارلوتینیب، نلفیناویر، پازوپانیب، ریلپیویرین و ضد قارچ های آزول خاص (ایتراکونازول، کتوکونازول، پوساکونازول)، تغییر می کند.
مصرف این دارو می تواند باعث اختلال در برخی تست های آزمایشگاهی مانند آزمایش ادرار برای تشخیص تتراهیدروکانابینول، آزمایش خون برای تشخیص برخی تومورها شود؛ بنابراین مطمئن شوید که مسئول آزمایشگاه و پزشک، از مصرف شما از این دارو مطلع هستند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
در صورت، مصرف منظم پنتوپرازول برای مدت طولانی به دستور پزشک، از انجام منظم آزمایش های پزشکی دوره ای (مانند آزمایش سطح منیزیم خون، سطح ویتامین B12) غافل نشوید. انجام این آزمایش ها می توانند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کنند.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
پنتوپرازول را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.
پنتوپرازول یک داروی مهارکننده پمپ پروتون (PPI) است که برای کاهش تولید اسید معده استفاده میشود. این دارو برای درمان بیماریهایی مانند ریفلاکس معده (GERD)، زخم معده و دوازدهه، سندرم زولینگر-الیسون و سایر اختلالات مرتبط با اسید معده تجویز میشود.
بله، پنتوپرازول میتواند با داروهای مختلفی تداخل داشته باشد که در زیر به سه مورد از آن اشاره شده است:
همیشه پزشک را در جریان مصرف سایر داروها قرار دهید.
پنتوپرازول ۲۰ میلیگرم برای درمان سوزش معده خفیف تا متوسط، رفلاکس معده و پیشگیری از زخمهای گوارشی ناشی از مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) استفاده میشود.
پنتوپرازول مستقیماً برای درمان نفخ معده طراحی نشده، اما با کاهش تولید اسید، میتواند به کاهش علائم نفخ مرتبط با رفلاکس معده کمک کند.
شربت پنتوپرازول برای کودکانی که نمیتوانند قرص را ببلعند تجویز میشود. دوز مصرفی بر اساس وزن کودک و شدت بیماری توسط پزشک تعیین میشود. عوارض جانبی ممکن است شامل اسهال و تحریکات گوارشی باشد.
در برخی موارد، پزشک ممکن است مصرف طولانیمدت پنتوپرازول را تجویز کند.
پنتوپرازول برای مشکلات قلبی تجویز نمیشود، اما میتواند در بیمارانی که داروهای قلبی مصرف میکنند و در معرض زخم معده ناشی از داروهای NSAIDs هستند، تجویز شود.
مصرف طولانیمدت ممکن است خطر موارد زیر را افزایش دهد:
بهترین زمان مصرف: ۳۰ دقیقه قبل از صبحانه
در صورت مصرف دو بار در روز، دوز دوم قبل از شام مصرف شود.
هر دو دارو حاوی پنتوپرازول هستند. نام تجاری داروها متفاوت است، اما ترکیب اصلی یکی است.
در بارداری: فقط در صورتی که پزشک تجویز کرده باشد.
در شیردهی: بهتر است از مصرف آن خودداری شود، مگر آن که پزشک نظر دیگری داشته باشد.
بله، پودر پنتوپرازول بهصورت تزریقی در شرایط خاص و در مراکز درمانی استفاده میشود.
بله، چون پپتیکر نیز حاوی پنتوپرازول است، عوارض مشابهی نیز دارد.
ویژگی | پنتوپرازول ۲۰ میلیگرم | پنتوپرازول ۴۰ میلیگرم |
---|---|---|
دوز مصرفی | دوز پایینتر، معمولاً یک بار در روز | دوز بالاتر، معمولاً یک یا دو بار در روز |
موارد مصرف | درمان ریفلاکس معده خفیف تا متوسط، سوزش سر دل، پیشگیری از زخمهای گوارشی ناشی از داروهای NSAIDs | درمان ریفلاکس شدید معده، زخمهای پیشرفته معده و اثنیعشر، سندرم زولینگر-الیسون |
مدت مصرف | معمولاً دوره کوتاهمدت (۲ تا ۴ هفته) | ممکن است به دورههای طولانیتری نیاز داشته باشد (۴ تا ۸ هفته یا بیشتر) |
شدت اثر | اثر ضعیفتر در کاهش اسید معده | اثر قویتر و مؤثرتر در کاهش تولید اسید معده |
عوارض جانبی | خفیفتر، شامل سردرد، حالت تهوع و درد شکمی | احتمال افزایش عوارض جانبی در استفاده طولانیمدت |
نکته مهم:
همیشه طبق تجویز پزشک از دوز مناسب استفاده کنید تا از عوارض جانبی جلوگیری شود.