فاموتیدین (نام تجاری: پپسید)، از داروهایی است که باعث کاهش تولید و ترشح اسید در معده می شود. این دارو در پیشگیری از بروز زخم های معده و روده و درمان بازگشت اسید از معده به مری کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف فاموتیدین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: فاموتیدین
نام تجاری: پپسید، فاموتد، فاموسد
از فاموتیدین در درمان زخم معده یا روده و پیشگیری از بازگشت مجدد آن پس از بهبودی استفاده می شود. همچنین از این دارو در درمان برخی مشکلات معده و گلو مانند ازوفاژیت فرسایشی، بیماری ریفلاکس معده-مری (GERD)، سندرم زولینگر-الیسون نیز استفاده می شود. عملکرد این دارو شامل کاهش میزان اسید معده می باشد و باعث بهبود علائمی مانند گلو درد مداوم، درد معده، سوزش معده و اختلال در بلع می شود.
فاموتیدین از دسته ی داروهای مسدود کننده های H2 می باشد. این دارو بدون نسخه نیز در دسترس می باشد و برای جلوگیری و درمان دل درد و سایر علائم ناشی از اسید زیاد در معده (سوء هاضمه) استفاده می شود. در صورت مصرف این دارو برای خود درمانی دستورالعمل های موجود در بسته بندی را به دقت مطالعه کنید تا بدانید چه زمانی لازم است با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
فاموتیدین باید روزی یک بار، به صورت خوراکی و طبق دستور پزشک، همراه با غذا یا بدون غذا مصرف گردد. در صورت مصرف این دارو روزی 1 بار، قبل از خواب آن را مصرف کنید.
دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود. همچنین در کودکان دوز مصرفی بر اساس وزن بدن تعیین می شود. ممکن است فرد با توجه به شرایط پزشکی خود داروهای دیگری (به عنوان مثال، آنتی اسیدها)، طبق توصیه پزشک مصرف کند. به دقت از دستورالعمل های پزشک پیروی کنید. در صورت داشتن هرگونه سوال با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
بشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. حتی پس از بهبودی علائم نیز مصرف دارو نباید قطع شود. از افزایش میزان دوز یا مصرف طولانی تر از زمان تجویز شده خودداری کنید. همچنین مصرف فاموتیدین را بدون تأیید پزشک قطع نکنید زیرا ممکن است منجر به تأخیر انداختن بهبود زخم و یا بدتر شدن علائم و بیماری شود.
در صورت مصرف فاموتیدین بدون نسخه برای درمان سوء هاضمه اسید یا سوزش معده، در صورت لزوم 1 قرص خوراکی را همراه با یک لیوان آب بخورید. برای جلوگیری از سوزش معده، 1 قرص را همراه با یک لیوان آب 15 الی 60 دقیقه قبل از خوردن غذا یا نوشیدنی هایی که باعث سوزش معده می شوند، مصرف کنید. از مصرف بیش از 2 قرص در طول 24 ساعت خودداری کنید، مگر به دستور پزشک. همچنین از مصرف این دارو، بیش از 14 روز پشت سر هم و بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
در صورت عدم بهبود و بدتر شدن شرایط، پزشک معالج خود را در جریان امور قرار دهید.
سردرد، یبوست و اسهال می تواند از عوارض مصرف فاموتیدین باشد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از این عوارض، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف فاموتیدین، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، مانند کبودی، خونریزی، علائم عفونت (مانند گلودرد مداوم، تب، لرز)، اختلالات ذهنی و روحی (مانند، بی قراری، گیجی، افسردگی و توهم) را فوراً به پزشک اطلاع دهید.
در صورت بروز هرگونه عوارض جانبی بسیار جدی، مانند ضربان قلب سریع، کند و نامنظم، سرگیجه شدید، غش کردن، تشنج فوراً به پزشک مراجعه کنید.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی فاموتیدین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف فاموتیدین، در صورت حساسیت به آن یا مسدود کننده های H2 (سایمتیدین و رانیتیدین) و هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف فاموتیدین، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص اختلالات سیستم ایمنی بدن، بیماری های کلیوی، بیماری های کبدی، برخی بیماری های ریوی مثل انسداد شدید ریه، مشکلات معده (مثل تومور معده) مطلع سازید.
برخی از علائم می تواند نشان دهنده ی بیماری های جدی تری باشند. در صورت بروز علائمی مانند دل درد، تعریق، سرگیجه، درد قفسه سینه، درد فک، درد بازو، درد شانه (به خصوص همراه تنگی نفس و تعریق غیر عادی) و کاهش وزن شدید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
همچنین، قبل از خوددرمانی با فاموتیدین، در صورت مشاهده علائمی مانند اختلال / درد در بلعیدن غذا، استفراغ خونی، استفراغ شبیه تفاله قهوه، مدفوع خونی / سیاه، سوزش معده بیش از 3 ماه، درد مکرر قفسه سینه، خس خس سینه مکرر (به خصوص همراه با سوزش معده)، حالت تهوع / استفراغ، درد معده.، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
از این دارو برای درمان کودکان زیر 12 سال، استفاده نکنید، مگر به دستور پزشک.
ممکن است افراد مسن حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی فاموتیدین مانند تغییرات ذهنی و روحی (مانند گیجی )، تشنج و خستگی غیر عادی نشان دهند.
تنها در در صورت لزوم از این دارو در دوران بارداری استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
فاموتیدین می تواند از شیر مادر به نوزاد منتقل شود. اما اثرات آن بر نوزادان هنوز مشخص نیست؛ بنابراین قبل از شیردهی با پزشک خود صحبت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی فاموتیدین را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
از آنجا که فاموتیدین منجر به کاهش اسید معده می شود، عملکرد برخی از دارو ها که برای جذب به اسید معده نیاز دارند، مانند آتازاناویر، دازاتینیب، دلاواردین، ضد قارچهای آزول خاص (مانند ایتراکونازول، کتوکونازول)، پازوپانیب تغییر می کند.
از مصرف این دارو با سایر دارو های مشابه فاموتیدین یا سایر داروهای مسدود کننده H2 مانند سایمتیدین، نیزاتیدین، رانیتیدین خودداری کنید.
مصرف این دارو می تواند باعث اختلال و نتیجه کاذب در برخی تست های آزمایشگاهی مانند آزمایش پروتئین های ادرار شود؛ بنابراین مطمئن شوید که مسئول آزمایشگاه و پزشک، از مصرف شما از این دارو مطلع هستند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
تغییراتی در شیوه زندگی مانند برنامه های کاهش استرس، ترک سیگار، محدود کردن مصرف الکل و تغییر رژیم غذایی (محدود کردن مصرف کافئین و بعضی ادویه ها) می تواند اثر دارو را افزایش دهد. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
ممکن است برای ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی آزمایش هایی (مانند آندوسکوپی و آزمایش عملکرد کلیه) انجام شود.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
داروی فاموتیدین را در دمای اتاق (25 درجه سانتی گراد) دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. نگهداری کوتاه مدت در دمای بین 15 الی 30 درجه سانتیگراد مجاز می باشد.
از نگهداری داروها در حمام و دستشویی خودداری کنید و همواره به خاطر داشته باشید که همه داروها را از کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.