پازوپانیب (نام تجاری: ووترینت)، یکی از داروهای مورد استفاده در درمان هدفمند (تارگتد تراپی) است که در درمان سرطان های کلیه و بافت نرم کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف پازوپانیب، عوارض جانبی و تداخل دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: پازوپانیب
نام تجاری: ووترینت
از داروی پازوپانیب (ووترینت) در درمان بعضی از سرطان ها (کلیه، سارکوم بافت نرم) استفاده می شود. این دارو از دسته ی داروهای مهار کننده های تیروزین کیناز می باشد. داروی ووترینت (Pazopanib) با کاهش خون رسانی به تومور، باعث کند شدن سرعت رشد تومور می شود. پازوپانیب نباید برای کودکان (به خصوص زیر دو سال) استفاده شود، چرا که عوارض جانبی ناشی از آن ممکن است بسیار خطرناک باشد.
قرص خوراکی (200 میلی گرم)
پیش از هر بار مصرف داروی پازوپانیب (باز کردن یک بسته جدید) راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
این دارو باید طبق دستور پزشک، به صورت خوراکی، معمولاً یک بار در روز و بدون غذا مصرف شود. مصرف این دارو با معده خالی، حداقل 1 ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا بسیار مهم می باشد.
دارو را کامل ببلعید و از خرد کردن، جویدن و تقسیم کردن قرص ها خودداری کنید زیرا با انجام این کار ممکن است تمام ماده دارویی به صورت یک جا در بدن آزاد شود و خطر عوارض جانبی افزایش یابد.
هنگام مصرف داروی ووترینت (پازوپانیب) از خوردن گریپ فروت یا نوشیدن آب گریپ فروت خودداری کنید. گریپ فروت می تواند عوارض جانبی ناشی از این دارو را افزایش دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود و یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
داروهایی که اسید معده را کاهش می دهند یا مسدود می کنند (مانند آنتی اسیدها، مسدود کننده های H2 مانند فاموتیدین / رانیتیدین، مهارکننده های پمپ پروتون-PPI مانند امپرازول / لانسوپرازول) می توانند باعث کاهش جذب پازوپانیب و عملکرد آن شوند. هنگام استفاده از این دارو از مصرف مسدود کننده های H2 یا PPI خودداری کنید. در صورت مصرف آنتی اسید ها، در رابطه با چگونگی مصرف بهتر آن، مانند مصرف آنتی اسیدها با فاصله حداقل چند ساعت پس از مصرف پازوپانیب، با پزشک داروخانه مشورت کنید.
دوز داروی ووترینت (پازوپانیب) براساس شرایط پزشکی، تست های آزمایشگاهی، پاسخ به درمان و سایر داروهای مصرفی تعیین می شود. حتماً تمام محصولات مورد استفاده خود (از جمله داروهای تجویز شده، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید.
برای محاسبه بهترین دوز، گاهی پزشک انجام تست های آزمایشگاهی را توصیه می کند. تمام ملاقات های خود با پزشک یا زمان مراجعه به آزمایشگاه را به خاطر داشته باشید.
از افزایش سرخود میزان دوز مصرفی و مصرف طولانی تر از مدت تجویز شده دارو خودداری کنید. زیرا این کار نه تنها به تسریع بهبودی کمکی نخواهد کرد بلکه احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش می دهد. بشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. با دقت از دستورالعمل های پزشک پیروی کنید.
از آنجا که داروی ووترینت (پازوپانیب) از طریق پوست و ریه ها قابل جذب می باشد و ممکن است به جنین آسیب برساند، در صورت بارداری یا احتمال باردار شدن از لمس این دارو یا تنفس گرد و غبار قرص ها خودداری کنید.
در صورت تشدید شدن عوارض با پزشک خود صحبت کنید.
اسهال، حالت تهوع / استفراغ، سردرد، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، تغییر حس چشایی، بی حسی / سوزن سوزن شدن / قرمزی در دست ها / پاها، یا احساس خستگی / ضعف می تواند از عوارض مصرف داروی ووترینت (پازوپانیب) باشد. در صورت تشدید یا ادامه دار بودن عوارض فوراً به پزشک مراجعه کنید.
ممکن است در طی مصرف این دارو ریزش موی موقتی و یا تغییر در رنگ مو یا پوست رخ دهد. رشد طبیعی مو پس از پایان درمان بازمی گردد.
افرادی که از داروی پازوپانیب استفاده می کنند ممکن است دچار عوارض جانبی جدی شوند. با این حال به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. نظارت دقیق توسط پزشک می تواند خطر بروز عوارض جانبی را کاهش دهد.
بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، مانند علائم نارسایی قلبی (مانند تورم مچ پا / ساق پا، خستگی غیرمعمول)، علائم کم کاری تیروئید (مانند افزایش غیر معمول وزن، عدم تحمل سرما، ضربان آهسته قلب)، علائم عفونت (مانند تب، لرز، گلودرد مداوم، سرفه) و زخم هایی که بهبود نمی یابند را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
داروی پازوپانیب می تواند باعث خونریزی شدید (به ندرت خطرناک) شود. در صورت مشاهده علائم خونریزی غیرمعمول مانند: مدفوع خونی / سیاه، خونریزی آسان / کوفتگی (مانند خونریزی بینی یا ادرار خونی / صورتی)، استفراغ شبیه به تفاله قهوه، درد شدید شکم، سرفه خونی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
گاهی پازوپانیب به علت تخریب سریع سلول های سرطانی (سندرم لیز تومور) عوارض جانبی ایجاد می کند. پزشک ممکن است برای کاهش خطر عوارض جانبی، داروهایی تجویز کند و مصرف مایعات زیاد را توصیه کند. در صورت وجود علائمی مانند علائم مشکلات کلیوی (مانند ادرار دردناک، ادرار صورتی / خونی، تغییر در مقدار ادرار)، اسپاسم عضلانی / ضعف فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
داروی پازوپانیب ممکن است باعث افزایش فشار خون شود بنابراین فشار خون خود را مرتباً بررسی کرده و در صورت بالا بودن آن، با پزشک خود تماس بگیرید. در این حالت امکان دارد پزشک برای کنترل فشار خون دارو تجویز کند.
در صورت بروز علائمی مانند ضربان قلب سریع / نامنظم، سرگیجه شدید، غش کردن، علائم حمله قلبی (مانند درد قفسه سینه / فک / بازوی چپ، تنگی نفس، تعریق غیرمعمول)، علائم سکته مغزی (مانند ضعف در یک طرف بدن، اختلال در صحبت کردن، تغییرات بینایی، گیجی)، درد / قرمزی / تورم در بازو / پا / ساق پا / کشاله ران، علائم یک بیماری مغزی خاص (مانند سردرد، تشنج، کاهش هوشیاری، کوری)، درد ناگهانی / شدید کمر فوراً به پزشک مراجعه کنید.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون عارضه پوستی، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی داروی ووترینت (پازوپانیب) را در برنمی گیرد، بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف داروی پازوپانیب، در صورت حساسیت به آن یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف این دارو، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص بیماری کبدی، درد قفسه سینه / حمله قلبی، فشار خون بالا، سکته مغزی، جراحی / آسیب اخیر، اختلال در خونریزی / لخته شدن، اختلال رگ های خونی (مانند آنوریسم یا پارگی / پارگی آئورت یا سایر رگ های خونی)، مشکلات معده یا روده (مانند زخم، فیستول، پانکراتیت)، تیروئید کم کار مطلع سازید.
داروی پازوپانیب ممکن است باعث بروز عارضه ای شود که بر ریتم قلب تأثیر می گذارد (طولانی شدن QT). به ندرت ممکن است طولانی شدن QT باعث ضربان قلب سریع / نامنظم (به ندرت بسیار خطرناک) و سایر علائم (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) شود که به مراقبت پزشکی فوری نیاز دارد.
در صورت ابتلا به بیماری خاصی یا مصرف داروهای دیگری که می توانند زمان QT را افزایش دهند، امکان دارد خطر طولانی شدن QT افزایش یابد. قبل از استفاده از پازوپانیب، تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید. همچنین در صورت ابتلا به عارضه هایی مانند برخی مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، ضربان قلب آهسته، طولانی شدن QT در EKG)، سابقه خانوادگی ابتلا به بعضی مشکلات قلبی، (طولانی شدن QT در EKG، ایست ناگهانی قلب) پزشک خود را در جریان امور قرار دهید.
همچنین سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون می تواند خطر طولانی شدن QT را افزایش دهد. این خطر ممکن است در صورت مصرف داروهای خاص (مانند داروهای ادرار آور / "قرص های آب") یا ابتلا به عوارضی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ افزایش یابد. در رابطه با مصرف بی خطر پازوپانیب با پزشک خود مشورت کنید.
داروی پازوپانیب ممکن است باعث کاهش سرعت یا تضعیف بهبودی زخم ها شود. قبل از جراحی در رابطه با خطرات و مزایای این دارو با پزشک خود، مشورت کنید. ممکن است پزشک حداقل 1 هفته قبل از جراحی، درمان این دارو را به طور موقت متوقف کند. در رابطه با زمان قطع و زمان شروع مجدد درمان با پازوپانیب با پزشک خود مشورت کنید. در صورت عدم ترمیم خوب زخم ها، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
ممکن است افراد مسن حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی این دارو به خصوص طولانی شدن QT نشان دهند.
در صورت بارداری یا احتمال بارداری به پزشک خود اطلاع دهید. از بارداری در طی مصرف این دارو به دلیل احتمال آسیب به جنین خودداری کنید. پزشک قبل از شروع مصرف دارو باید یک تست بارداری انجام دهد. زنان و مردان باید از راه های مطمئن پیشگیری از بارداری در طی مصرف دارو و 2 هفته پس از قطع مصرف دارو استفاده کنید. در صورت باردار شدن یا بارداری شریک جنسی خود فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
هنوز مشخص نیست که آیا داروی پازوپانیب از طریق شیر به نوزاد منتقل می شود یا خیر، به دلیل احتمال آسیب رسانی به نوزاد، شیردهی به نوزاد در طی درمان و 2 هفته پس از قطع مصرف دارو توصیه نمی شود. بنابراین حتماً قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد داروی پازوپانیب را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی این دارو را پوشش نمی دهد بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با داروی پازوپانیب تداخل داشته باشند عبارتند از: ایرینوتکان، سایر داروهایی که می توانند باعث خونریزی / کبودی شوند (از جمله داروهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوگرل، NSAID ها مانند ایبوپروفن، "داروهای رقیق کننده خون" مانند وارفارین).
در صورت مصرف آسپیرین با داروی ووترینت (پازوپانیب) ممکن است خطر خونریزی افزایش یابد. با این حال، در صورت توصیه پزشک به مصرف آسپیرین با دوز کم برای حمله قلبی یا پیشگیری از سکته مغزی (معمولاً با دوزهای 81-325 میلی گرم در روز)، باید آن را ادامه دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
سایر داروها با دفع پازوپانیب از بدن، بر روی عملکرد آن اثر می گذارند. از این دسته می توان به ضد قارچ های آزول (مانند کتوکونازول)، نفازودون، ریفامایسین ها (مانند ریفابوتین، ریفامپین)، گل راعی، داروهای مورد استفاده در درمان تشنج (مانند کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین، پریمیدون)، مهارکننده های پروتئاز HIV (مانند ریتوناویر) و غیره اشاره کرد.
علاوه بر پازوپانیب، بسیاری از داروها مانند آنتی بیوتیک های دوفتیلید، پیموزاید، پروکائین آمید، کوینیدین، سوتالول، ماکرولیدها (مانند کلاریترومایسین، اریترومایسین) و غیره ممکن است بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تأثیر بگذارند، بنابراین، قبل از استفاده از این دارو، تمام داروهای مصرفی را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
از انجام منظم آزمایش های پزشکی دوره ای (مانند EKG، فشار خون، شمارش کامل خون، عملکرد کبد / تیروئید، مواد معدنی خون، پروتئین ادرار) غافل نشوید. به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید و تمامی تست های آزمایشگاهی را انجام دهید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
اگر یک دوز از داروی پازوپانیب را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن و قبل از گذشت 12 ساعت آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
داروی پازوپانیب را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.