ریفاپنتین (نام تجاری: پریفتین)، نوعی داروی آنتی بیوتیکی است که همراه با سایر داروها برای درمان سل فعال (TB) در بزرگسالان و کودکان حداقل 12 سال و برای جلوگیری از فعال شدن سل غیرفعال (نهفته) در بزرگسالان و کودکان حداقل 2 ساله تجویز می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف ریفاپنتین، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: ریفاپنتین
نام تجاری: پریفتین
ریفاپنتین همراه با سایر داروها برای درمان بیماری سل فعال ریه استفاده می شود. این دارو را همچنین می توان با داروی ایزونیازید برای پیشگیری از عفونت سل فعال در افراد آلوده به باکتری (افرادی که آزمایش پوستی سل مثبت دارند) استفاده کرد.
ریفاپنتین به عنوان آنتی بیوتیک ریفامایسین شناخته می شود و از طریق جلوگیری از رشد باکتری ها فعالیت می کند. این آنتی بیوتیک فقط عفونت های باکتریایی را درمان می کند. برای عفونت های ویروسی (مانند سرماخوردگی، آنفولانزا) موثر نیست. استفاده از هر آنتی بیوتیک در صورت عدم به استفاده،در عفونت های دیگر تاثیری نخواهد داشت.
پیش از هر بار مصرف این دارو، راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
ریفاپنتین را طبق دستور پزشک، معمولاً یک یا دو بار در هفته، به صورت خوراکی مصرف کنید. مصرف این دارو همراه با غذا به کاهش عوارض جانبی مانند ناراحتی معده، حالت تهوع و استفراغ و همچنین افزایش جذب این دارو کمک می کند.
دوز مصرفی بر اساس وزن، شرایط پزشکی و پاسخ به درمان متفاوت است.
بیشترین اثربخشی این انتی بیوتیک در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید و روز هایی که باید مصرف شود را در تقویم علامت گذاری نمایید.
مصرف ریفاپنتین (و سایر داروهای سل) را تا پایان مقدار کامل تجویز شده ادامه دهید، حتی اگر علائم از بین بروند. قطع سریع دارو یا قطع دوزها باعث می شود که باکتری ها به رشد خود ادامه دهند، که می تواند منجر به بازگشت عفونت شود و در نتیجه درمان (مقاومت) عفونت دشوارتر شود.
در صورت تداوم یا تشدید وضعیت، به پزشک خود اطلاع دهید.
ناراحتی معده، حالت تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها یا سردرد می تواند از عوارض داروی ریفاپنتین باشد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از عوارض، حتماً آن را با پزشک معالج یا پزشک داروخانه مطرح کنید.
ریفاپنتین باعث قرمز شدن رنگ ادرار، تعریق، ریزش بزاق یا اشک می شود. البته نوعی عارضه بی خطر است و با قطع دارو از بین می رود. با این حال، دندان مصنوعی و لنزهای چشمی برای همیشه لکه دار می شوند.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف این دارو، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز هرگونه عوارض جانبی جدی، از جمله: علائم بیماری کبد (مانند تهوع مداوم / استفراغ، خستگی / ضعف غیرمعمول، درد شدید معده / شکم، زردی چشم / پوست، ادرار تیره)، درد / تورم مفاصل، ادرار تیره / خونی، خونریزی / کبودی آسان، خستگی غیرمعمول به پزشک خود اطلاع دهید.
داروی ریفاپنتین به دلیل وجود باکتری موسوم به کلوستریدیوم دیفیسیل به ندرت باعث بیماری روده ای شدیدی شده که این وضعیت در طول درمان یا هفته ها تا ماه ها پس از قطع درمان رخ می دهد.
در صورت بروز این موارد: اسهال مداوم، درد / گرفتگی شکم یا معده، خون / مخاط در مدفوع، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر این علائم را دارید، از محصولات ضد اسهال یا مواد افیونی استفاده نکنید زیرا علائم را تشدید می کنند.
واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی، از جمله: راش پوستی، خارش / تورم (به خصوص در صورت و زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی ریفاپنتین را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن، سایر ریفامایسین ها (مانند ریفامپین) یا هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
قبل از استفاده از ریفاپنتین، سابقه پزشکی خود را به پزشک خود یا پزشک داروخانه بگویید، خصوصاً: عفونت HIV، نوعی اختلال خونی خاص (پورفیری)، بیماری های کبد، مصرف الکل.
الکل می تواند خطر ابتلا به بیماری کبد را افزایش دهد. هنگام استفاده از این دارو از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری کنید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
ریفاپنتین می تواند باعث شود که واکسن های زنده باکتریایی (مانند واکسن تیفوئید) نیز به خوبی اثر نکنند. در حین استفاده از ریفاپنتین هیچگونه واکسیناسیونی انجام ندهید، مگر اینکه بنابر تجویز پزشک باشد.
در دوران بارداری، ریفاپنتین باید فقط در موارد ضروری استفاده شود. هنگامی که این دارو در طی چند هفته آخر بارداری مصرف می شود، خطر خونریزی در مادر و نوزاد افزایش می یابد. در صورت مشاهده هرگونه خونریزی در نوزاد تازه متولد، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید. خطرات و فواید را با پزشک خود در میان بگذارید.
انتقال این دارو به شیر مادر مشخص نیست. با این حال، داروهای مشابه به شیر مادر منتقل می شوند. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی ریفاپنتین را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
ریفاپنتین می تواند باعث کاهش سرعت دفع سایر داروها از بدن شود، که می تواند بر نحوه عملکرد آنها تأثیر بگذارد. از این داروها می توان به آسوناپرویر، دیگوکسین، فنی توئین، رانولازین، تاکرولیموس، داروهای رقیق کننده خون (مانند وارفارین)، مسدود کننده های کانال کلسیم (مانند دیلتیازم، وراپامیل)، داروهای HIV (مانند اتراویرین، نویراپین)، مهارکننده های پروتئاز HIV ( مانند آتازاناویر، دارووناویر)، و غیره اشاره کرد
ریفاپنتین تاثیرات محصول های کنترل بارداری هورمونی مانند قرص، پچ یا حلقه را کاهش می دهد که می تواند منجر به بارداری شود. اگر در هنگام استفاده از این دارو باید از روش های اضافی قابل اطمینانی برای جلوگیری از بارداری استفاده کنید، با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید. همچنین اگر دچار لکه بینی یا خونریزی جدیدی هستید، به پزشک اطلاع دهید، زیرا ممکن است نشانه ای از عدم کارکرد مناسب محصولات ضد بارداری باشد.
ریفاپنتین در برخی آزمایش های تشخیصی (از جمله سطح فولات و ویتامین B12) تداخل ایجاد می کند، احتمالاً باعث نتایج نادرست می شود. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و کلیه پزشکان از استفاده شخص از این دارو مطلع هستند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
آزمایش های تشخیصی یا پزشکی (مانند آزمایش خلط، عملکرد کبد، سطح بیلی روبین، شمارش کامل فاکتور های خون) باید به صورت دوره ای انجام شود تا پیشرفت کنترل یا عوارض جانبی بررسی شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید.
مهم است که هر دوز از این دارو را طبق برنامه مصرف کنید. اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید. اگر روز بعد یا بعد از آن به یاد آوردید، فوراً از پزشک خود یا پزشک داروخانه بخواهید تا یک برنامه دوز جدید را برای شما تعیین کند. دوز را برای جبران دوبرابر نکنید.
در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از نگهداری دارو در حمام خودداری شود. تمام داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات دور بمانند.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.