رابپرازول (نام تجاری: رابزول)، از داروهای مهارکننده اسید معده است که در درمان های کوتاه مدت رفلاکس اسید معده به مری برای افراد بالای 1 سال کاربرد دارد. در ادامه اطلاعاتی درباره موارد و نحوه مصرف رابپرازول، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن ارائه می شود.
نام عمومی: رابپرازول
نام تجاری: رابزول، آسیفکس
از رابپرازول در درمان برخی اختلالات معده و مری (مانند ریفلاکس اسید معده و زخم معده) استفاده می شود. این دارو با کاهش اسید معده باعث بهبود علائمی مانند سوزش معده، اختلال در بلع و سرفه مداوم می شود. رابپرازول به بهبود آسیب وارده به معده و مری توسط اسید معده کمک می کند و از ایجاد زخم و همچنین سرطان مری جلوگیری می کند. این دارو از دسته دارو های بازدارنده ی پمپ پروتون (PPIs) می باشد.
پیش از هر بار مصرف دارو راهنمای مصرف دارو را مطالعه نمایید. می توانید سوالات خود را از پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
در صورت مصرف قرص رابپرازول، باید روزی یک الی دو بار، به صورت خوراکی، همراه با غذا یا بدون غذا و طبق دستور پزشک، مصرف شود. قرص را به صورت کامل با آب ببلعید و از خرد کردن، جویدن و نصف کردن آن خودداری کنید؛ زیرا ممکن است منجر به آزاد شدن ناگهانی دارو و افزایش خطر عوارض جانبی شود.
در صورت مصرف کپسول رابپرازول، باید روزانه یک بار ،30 دقیقه قبل از غذا و طبق دستور پزشک مصرف شود. از بلعیدن کپسول به صورت کامل خودداری کنید. کپسول را باز کرده و محتوای داخل آن را با مقدار کمی غذای نرم (مانند پوره ی سیب یا ماست) یا مایع ترکیب کنید. توجه کنید که ماده مصرفی باید در دمای اتاق باشد و 15 دقیقه پس از آماده شدن مصرف شود. از جویدن یا خرد کردن ترکیب آماده شده خودداری کنید.
طول مدت درمان و دوز مصرفی دارو طبق شرایط پزشکی فرد و میزان پاسخ بدن به دارو تعیین می شود. همچنین دوز مصرفی کودکان بر اساس وزن نیز تعیین می شود.
در صورت لزوم، می توانید از دارو های مهار کننده ی اسید معده استفاده کنید. در صورت مصرف سوکرالفات، رابپرازول را حداقل 30 دقیقه قبل از سوکرالفات، مصرف کنید.
بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود؛ بنابراین برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو ، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید. حتی پس از بهبودی علائم نیز مصرف دارو نباید قطع شود.
در صورت عدم بهبود و بدتر شدن شرایط، پزشک معالج خود را در جریان امور قرار دهید. احتمال بروز عوارض جانبی با گذر زمان افزایش پیدا می کند؛ بنابراین مدت زمان مصرف این دارو را از پزشک خود بپرسید.
سردرد می تواند از عوارض جانبی مصرف رابپرازول باشد. در صورت تداوم یا بدتر شدن هر یک از عوارض جانبی، فوراً پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید.
به یاد داشته باشید که پزشک معالجتان این دارو را برای شما تجویز کرده چرا که بر این باور است که منافع این دارو بیشتر از عوارض آن است. بیشتر افراد با مصرف رابپرازول، دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
در صورت بروز هرگونه عوارض جانبی جدی مانند بروز علائم کاهش سطح منیزیوم خون مانند ضربان قلب غیر عادی، آهسته و نامنظم، گرفتگی مداوم عضلات، تشنج، علائم لوپوس مانند ایجاد عوارض پوستی روی بینی و گونه و درد شدید مفاصل را فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.
مصرف رابپرازول به ندرت منجر به ایجاد یک نوع بیماری شدید باکتریایی روده (اسهال مرتبط با کلستریدیوم دیفیسیل) می شود. در صورت بروز علائمی مانند اسهال مداوم، درد یا گرفتگی شکم یا معده، تب و مشاهده خون یا مخاط در مدفوع، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید و از داروهای ضد اسهال و مخدر استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است باعث تشدید علائم شوند.
مهار کننده های پمپ پروتون (مانند پنتوپرازول) به ندرت، باعث کمبود ویتامین می شوند. در صورت مصرف روزانه دارو برای مدت طولانی (3 سال یا بیشتر) احتمال این خطر افزایش می یابد. بروز علائم کمبود ویتامین B-12 (مانند ضعف غیرمعمول، زخم زبان یا بی حسی و گزگز دست و پاها) را فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش جدی آلرژیک به این محصول به ندرت رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائمی همچون جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید و دشواری در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
موارد مذکور، تمام عوارض جانبی این دارو را در برنمی گیرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگری، آن را به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع دهید.
پیش از مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن یا داروهای مشابه مانند لانزوپرازول، آمپرازول و هر نوع حساسیت دیگری، پزشک خود یا پزشک داروخانه را در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است دارای اجزای غیر فعالی باشد که موجب واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک داروخانه صحبت کنید.
همچنین قبل از مصرف رابپرازول، پزشک یا پزشک داروخانه را از سوابق پزشکی خود به خصوص بیماری کبدی و لوپوس، مطلع سازید.
برخی از علائم می توانند نشان دهنده ی بیماری های جدی تری باشند. بروز علائمی مانند دل درد، تعریق، سرگیجه، درد قفسه سینه، درد فک، بازو و شانه به همراه تنگی نفس و تعریق غیر عادی و کاهش وزن شدید را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای با نسخه، بی نسخه و محصولات گیاهی) پیش از جراحی به پزشک و یا دندان پزشک خود اطلاع دهید.
دارو های مهار کننده ی پمپ پروتون (مانند امپرازول) ممکن است با استفاده طولانی تر، دوزهای مصرفی بیشتر و در افراد مسن خطر شکستگی استخوان را افزایش دهند. در رابطه با راه های جلوگیری از کاهش تراکم یا شکستگی استخوان مانند استفاده از مکمل های کلسیم (مانند سیترات کلسیم) و ویتامین D با پزشک معالج خود یا پزشک داروخانه صحبت کنید.
ممکن است افراد مسن حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی رابپرازول، به ویژه کاهش تراکم و شکستگی استخوان و عفونت کلوستریدیوم دیفیسیل نشان دهند.
تنها در صورت لزوم باید از این دارو در دوران بارداری استفاده شود. همچنین مزایا و معایب این دارو را با پزشک خود بررسی کنید.
هنوز مشخص نیست که آیا این دارو از طریق شیر به نوزاد منتقل می شود یا خیر. با این حال داروهای مشابه از شیر مادر به نوزادان منتقل شده و تاثیرات آن ها بر نوزادان هنوز مشخص نمی باشد. به همین دلیل حتماً قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل های دارویی می تواند نحوه ی عملکرد دارو را تغییر داده و خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این یادداشت تمامی تداخلات دارویی رابپرازول را پوشش نمی دهد؛ بنابراین بهتر است نام تمام داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای با نسخه و بی نسخه و محصولات گیاهی) را با پزشک خود و پزشک داروخانه در میان بگذارید و بدون تایید پزشک، مصرف هیچ دارویی را شروع یا تمام نکنید، همچنین به هیچ وجه میزان دارو را تغییر ندهید.
محصولی که می تواند با رابپرازول تداخل داشته باشد، متوترکسات مخصوصا با دوز بالا می باشد.
برخی داروها برای جذب نیاز به اسید معده دارند. رابپرازول با کاهش اسید معده می تواند عملکرد این داروها را تغییر دهد. این داروها شامل آمپی سیلین، آتازاناویر، ارلوتینیب، نلفیناویر، پازوپانیب، ریلپیویرین، ضد قارچهای آزول (ایتراکونازول، کتوکونازول، پوساکونازول) و دارو های دیگر می باشد.
مصرف رابپرازول می تواند در برخی تست های آزمایشگاهی تداخل ایجاد کند و باعث نتیجه ی کاذب آن شود. مطمئن شوید که مسئول آزمایشگاه و پزشک ، از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.
در صورت مصرف بیش از حد دارو و بروز علائم جدی مانند غش کردن و یا دشواری در تنفس با مراکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
این دارو را به صورت سرخود به دیگران تجویز نکنید.
در صورت استفاده ی منظم از رابپرازول برای مدت طولانی با تجویز پزشک، از انجام منظم آزمایش های پزشکی دوره ای مانند آزمایش سطح منیزیم خون و سطح ویتامین B - 12 غافل نشوید. انجام این آزمایش ها می توانند به ارزیابی صحیح از میزان بهبودی یا بروز عوارض جانبی کمک کنند.
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز بعدی بود، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کنید. همچنین دوز بعدی را به موقع مصرف کرده و برای جبران فراموشی، دوز دارو را دو برابر نکنید.
دارو را در دمای محیط و به دور از نور و رطوبت نگه دارید و از نگهداری دارو در دستشویی یا حمام خودداری کنید. همچنین داروها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
دارو ها را به درون توالت و فاضلاب نریزید، مگر آن که دستورالعملی برای انجام آن ذکر شده باشد. در صورت منقضی شدن دارو و یا عدم نیاز به آن، با یک روش مناسب آن را دور بریزید.