سرطان سلول غیر کوچک ریه (NSCLC) که به دلیل این که چگونه سلول های سرطانی زیر میکروسکوپ به نظر می رسند نامگذاری شده اند، حدود 85% از سرطان های ریه را شامل می شود. در ادامه اطلاعاتی درباره علائم و علل بروز سرطان سلول غیرکوچک ریه، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
سرطان سلول های غیر کوچک ریه (NSCLC) چیست؟
اکثر افراد مبتلا به سرطان ریه، به این نوع از سرطان دچار می شوند. اگرچه این بیماری نسبتاً جدی و خطرناک می باشد، اما درمان به موقع می تواند از وخامت آن جلوگیری کند.
افرادی که سیگار می کشند یا دود زیادی استنشاق می کنند، بیشتر احتمال دارد به NSCLC مبتلا شوند. بسیاری از این افراد بالای 65 سال سن دارند.
چهار نوع تومور NSCLC وجود دارد:
آدنوکارسینوما معمولاً از سلول های کیسه های هوایی که مخاط و سایر مواد را می سازند و اغلب در قسمت های بیرونی ریه ها شروع می شود. آدنوکارسینوم ریه بیشتر در بین افراد سیگاری و کسانی که قبلاً سیگار می کشیدند بروز می کند اما ممکن است افراد غیرسیگاری نیز به آن دچار شوند. این نوع سرطان، در افراد جوان تر هم زیاد دیده می شود.
کارسینوم سلول سنگفرشی (اپیدرموئید) از سلول های سنگفرشی که راه های هوایی داخلی ریه ها را پوشانده اند، شروع می شود. حدود یک چهارم سرطان های ریه از این نوع هستند.
سرطان سلول بزرگ (تمایز نیافته) که رشد کرده و سریعتر گسترش می یابد که می تواند درمان را سخت تر کند. این نوع تومور، حدود 10 درصد از سرطان های ریه را شامل می شود.
کارسینوم آدنواسکواموس، که نسبتاً نادر می باشد و عموماً در قسمت بیرونی ریه ایجاد می شود. سیگار کشیدن می تواند خطر بروز این بیماری را افزایش دهد.
انتخاب برنامه درمانی به میزان گسترش سرطان در ریه بستگی دارد.
علائم سرطان سلول های غیر کوچک ریه
تشخیص این بیماری در مراحل اولیه، سخت بوده و معمولاً با بیماری های دیگری مانند ذات الریه اشتباه گرفته می شود.
مانند سایر انواع سرطان ریه، معمولاً علائم بیماری عبارتند از:
سرفه هایی که طولانی شده یا بدتر می شوند.
درد قفسه سینه که اغلب هنگام سرفه، خنده یا نفس عمیق تشدید می شود.
گرفتگی صدا یا تغییر صدا
صداهای بم حین نفس کشیدن
خس خس سینه
کاهش وزن، اشتهای کم
سرفه خونی یا مخاطی
تنگی نفس
احساس ضعف یا خستگی
مشکلات دائم در ریه، مانند برونشیت یا ذات الریه
اگر سرطان به سایر قسمت های بدن گسترش یابد، علائم بیماری می تواند به اشکال زیر بروز کند:
استخوان درد
سردرد
سرگیجه یا مشکل در حفظ تعادل
بی حسی یا ضعف در بازو یا پا
زردی پوست یا چشم
علل ابتلا به سرطان سلول های غیر کوچک ریه
پزشکان دقیقاً مطمئن نیستند که چه چیزی باعث بروز این بیماری می شود. بسیاری از افرادی که به آن مبتلا می شوند سیگاری بوده اند یا در اطرافیانشان، فرد سیگاری وجود داشته است. موارد دیگری که احتمال ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهند عبارتند از:
رادون، یک گاز رادیواکتیو که به طور طبیعی در خاک و سنگ ها یافت می شود.
این بیماری، همچنین ممکن است به صورت ارثی منتقل شود.
تشخیص سرطان سلول های غیر کوچک ریه
ابتدا پزشک با بیمار صحبت می کند و سوالاتی می پرسد مانند:
اولین بار چه زمانی متوجه مشکلات شده اید؟
چه احساسی داشته اید؟
آیا سرفه یا خس خس می کنید؟
چه چیزی علائم را بهتر یا بدتر می کند؟
برای امرار معاش چه کار می کنید؟
آیا سیگار می کشید یا در گذشته می کشیدید؟
آیا کسی در خانواده سرطان ریه داشته است؟
همچنین پزشک معاینه جسمی انجام می دهد و آزمایش هایی تجویز می کند.
آزمایش های تصویربرداری به پزشک کمک می کند تا تومورهای داخل ریه ها را پیدا کند. آنها همچنین می توانند نشان دهند که آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر.
رادیوگرافی ساده. از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویری ساده از ساختارهای داخل بدن استفاده می شود.
ام آر آی یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی، جریان خون، اندام ها و ساختارها را نشان می دهد.
سونوگرافی، به کمک امواج صوتی از بافت های درونی تصویری ایجاد می کند.
اسکن PET از یک ترکیب رادیواکتیو یا ردیاب استفاده می شود؛ ماده ردیاب در جایی که سلول های بدن بسیار فعال هستند (مانند سلول های سرطانی) جمع می شود.
سی تی اسکن، تصویربرداری قدرتمندی با اشعه ایکس است که تصاویر دقیقی از بافت و رگ های خونی ریه می سازد.
سیتولوژی خلط، یک تست آزمایشگاهی است که مخاط ریه را از نظر سلول های سرطانی بررسی می کند.
بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف، نمونه برداری از توده یا مایع درون آن.
ممکن است پزشک داخل ریه ها و قفسه سینه را با استفاده از یک لوله نازک و انعطاف پذیر با یک دوربین سبک و کوچک بررسی کند. آنها همچنین برای بررسی سلول های سرطانی، نمونه هایی از بافت، و گاهی گره های لنفاوی مجاور می گیرند. این کار را می توان به روش های مختلفی انجام داد:
برونکوسکوپی، که در آن لوله ای از طریق بینی یا دهان وارد ریه ها می شود.
در سونوگرافی اندوبرونکیال درون راه های های هوایی به کمک سونوگرافی دیده می شود.
سونوگرافی آندوسکوپی مانند سونوگرافی اندوبرونکیال می باشد، اما پزشک آندوسکوپ را در گلو و داخل مری قرار می دهد.
در توراکوسکوپی چند برش کوچک در امتداد پهلو ایجاد می شود تا به کمک ابزار خاصی، بیرون ریه و بافت اطراف آن بررسی شود.
در مدیاستینوسکوپی یک برش کوچک درست بالای استخوان سینه، در فضای بین ریه ها ایجاد می شود و با ابزار خاصی مشاهده می شود.
بر اساس آنچه پزشک مشاهده می کند، مرحله ای را تعیین می کند که وضعیت بیماری را تشریح می کند. مرحله بندی سرطان به تیم پزشکی کمک می کند تا بهترین درمان را برای بیمار تنظیم کند. مراحل مختلف این سرطان به این گونه است:
مرحله پنهان: سلول های سرطانی در مایع ریه یا خلط هستند، اما پزشک نمی تواند محل سرطان ریه را پیدا کند.
مرحله 0: سلول های سرطانی در پوشش مجاری هوایی قرار دارند.
مرحله I: یک تومور کوچک فقط در یک ریه می باشد. سرطان به غدد لنفاوی گسترش نیافته است.
مرحله II: تومور بزرگتری در یک ریه است، یا سرطان به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است.
مرحله III: سرطان یک ریه به غدد لنفاوی دورتر یا ساختارهای مجاور گسترش یافته است.
مرحله IV: سرطان به هر دو ریه، به مایع اطراف ریه ها یا سایر قسمت های بدن مانند مغز و کبد گسترش یافته است.
درمان سرطان سلول های غیر کوچک ریه
به طور معمول پزشک بسته به نوع سرطان و محل آن، ترکیبی از درمان ها را پیشنهاد می کند.
عمل جراحی. اگر بیماری در مراحل اولیه باشد، پزشک احتمالاً جراحی را برای از برداشتن تومور سرطانی توصیه می کند. در جراحی ممکن است بخشی یا تمام ریه برداشته شود. سایر روش های جراحی، سلول های سرطانی را با انجماد یا استفاده از پروب یا سوزن گرم شده از بین می برند.
پرتو درمانی. این روش می تواند سلول های سرطانی باقی مانده پس از جراحی را از بین ببرد. همچنین توده هایی که به هر دلیلی نمی توان جراحی کرد را نیز می توان به کمک پرتودرمانی از بین برد. در پرتودرمانی خارجی، دستگاه خاصی پرتوهای پرانرژی را به نواحی مورد نظر در بدن می تابانند.
شیمی درمانی. داروهایی به صورت خوراکی و وریدی وارد بدن می شوند و با گردش در سراسر بدن، سلول های سرطانی را از بین می برد. گاهی قبل از جراحی برای کوچکتر کردن تومور یا بعد از جراحی برای از بین بردن سلول های باقی مانده، شیمی درمانی تجویز می شود.
درمان دارویی هدفمند. در این روش، داروها و آنتی بادی های خاصی از رشد و گسترش سلول های سرطانی جلوگیری می کنند. به دلیل نحوه عملکرد آنها، معمولاً آسیب کمتری به نسبت پرتودرمانی و شیمی درمانی به سلول های طبیعی می رسد.
لیزر و فتودینامیک درمانی (PDT). در این تکنیک از نور لیزر ویژه ای برای فعال سازی داروهای خاصی که سلول های سرطانی جذب کرده اند استفاده می شود. این کار باعث مرگ آن ها شده و به جلوگیری از آسیب به بافت سالم کمک می کند.
در صورت داشتن هر گونه درد یا تنگی نفس به پزشک خود اطلاع دهید. درمان هایی برای این عوارض وجود دارد تا بتوانید احساس بهتری داشته باشید.
خودمراقبتی
همانطور که برنامه درمانی خود را دنبال می کنید، به تغییراتی که احساس می کنید توجه کنید. به پزشک خود بگویید چه از نظر جسمی و چه از نظر عاطفی چگونه هستید.
بعضی روزها اشتهایتان زیاد نیست. اما برای حفظ قدرت و انرژی خود باید خوب غذا بخورید. سعی کنید به جای چند وعده غذایی حجیم، چندین وعده غذایی کم حجم در طول روز مصرف کنید.
اگر مشکل تنفس دارید، دستگاه اکسیژن می تواند کمک کننده باشد. تمرین تکنیک های تمدد اعصاب مانند مدیتیشن، گوش دادن به موسیقی یا تصور کردن خود در یک مکان آرام نیز همین طور است. درمان های تکمیلی، از جمله ماساژ ملایم و رایحه درمانی، می تواند کمک کننده باشد. با پزشک خود در مورد کارهایی که می توانید در زمان خستگی، درد یا تنگی نفس انجام دهید، صحبت کنید.
درک ابتلا به سرطان بسیار سخت است و ترس، عصبانیت یا احساس غم زندگی بیمار را مختل می کند. این احساسات شدید، طبیعی است. یک گروه حمایتی یا مشاوری که با افراد مبتلا به سرطان کار می کند، می تواند به شخص در برطرف کردن احساسات ناراحت کننده کمک کند. صحبت کردن با مددکاران اجتماعی، پرستاران یا سایر پزشکان می تواند کمک کننده باشد.
انتظار از درمان
اگر بیماری، به اندازه کافی زود تشخیص داده شود، می تواند قابل درمان باشد. حتی اگر اینطور نباشد، درمان کمک می کند تا عمر بیمار طولانی تر بوده و احساس بهتری داشته باشد. در طول درمان، می توانید انتخاب کنید که چه روشی برایتان بهترین درمان است.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
تهیه لیست سوالات از قبل می تواند به شما کمک کند که از وقت خود با پزشک نهایت استفاده را ببرید. در صورت کمبود زمان، سوالات خود را از مهمترین تا کم اهمیت ترین بپرسید. برخی از سوالات اساسی در رابطه با سرطان که بهتر است از پزشک خود بپرسید شامل موارد زیر می باشد:
سرطان ریه من چقدر جدی است؟
آیا گسترش یافته است، و این به چه معناست؟
گزینه های درمان سرطان من چیست؟ این گزینه ها چقدر اثربخش هستند؟
عوارض جانبی درمان من چیست؟
چه درمان های دیگری نیاز خواهم داشت تا احساس خوبی داشته باشم؟
آیا در حین درمان باید کار را متوقف کنم؟
آیا مرکز پزشکی وجود دارد که به طور مرتب از من مراقبت کند و بتوانم به آن مراجعه کنم؟
از یکی از دوستان یا اعضای خانواده بخواهید که برای حمایت عاطفی و کمک به درک آنچه که پزشک به شما می گوید، در قرار ملاقات هایتان همراه شما باشد.
با آرامش و دور از هیجان درباره روند درمانی تصمیم بگیرید.
